Or see the index
Over ooit
Wij bezitten een stukje van de wereld,
in een stad die wij graag zien. Al met al
gaat het er niet zo krampachtig aan toe
als dorpelingen vrezen. Er stroomt mooi
een rivier langs, niet echt door. Elke avond
lijkt er jong, ieder uur nieuw. Soms denk ik
er minutenlang aan niets, voel ik de rugzak
vol verleden amper. Alles gaat over ooit.
Bert Bevers
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Op 9 Augustus sal dit presies vyfhonderd jaar wees dat die middeleeuse skilder Hieronymus Bosch oorlede is. Sy nalatenskap tel vierentwintig skilderye, twintig tekeninge en om nou maar ’n wilde sprong te maak: enkele Afrikaanse gedigte. Kenners kloof nogal hare oor die aantal skilderye en sketse. Versamelaars en museums se aansien en geld styg en val erger as op die aandelebeurs. Kontroversie en roem sorg daarvoor dat die 75 000 kaartjies wat gedruk is vir die tentoonstelling “Jheronimus Bosch – Visioenen van een genie” in ’s Hertogenbosch (Den Bosch) reeds uitverkoop is. Dié tentoonstelling duur tot 8 Mei. Op 31 Mei open die Nasionale Museum Prado in Madrid, met “Bosch – The Centenary Exhibition”.
As onderdeel van die vyfhonderd jaar vierings van Bosch se kunstenaarskap het sy Nederlandse geboortestad en die Noord-Brabants Museum saamgewerk om die Bosch Research and Conservation Project (BRCP) op te rig. Dit is hier waar wetenskap en kuns saamkom. En dít sorg vir beroering. Die BRCP is vyf jaar terug uit nood gestig om as ruilmiddel te dien vir soveel moontlik van Jeroen Bosch se oorspronklike werk met die oog op “ – Visioenen van een genie”. Daarvoor moes minstens museums soos die Prado, die Louvre in Parys en die National Art Gallery in London benader word. Dit was van die begin af duidelik dat Prado nie “De tuin der Lusten” – Bosch se meesterwerk – sou afstaan vir ´n tentoonstelling in Nederland of op enige ander plek nie. Te kwesbaar, was hulle verskoning. Bosch is eintlik ´n Spaanse skilder in hulle oë. Hulle noem hom El Bosco.
D.J. Opperman het gelukkig al in die bundel “Engel uit die klip” (1950) oor “De tuin der Lusten” geskryf en dit toeganklik gemaak vir Afrikaanse poësielesers, al het JEROEN BOSCH nooit so bekend geword soos “Draaikewers” en “Sproeireën” nie. Hy het die skildery as ’n onontkombaar bekoorlike nagmerrie beskryf. Vandag kan die detail van “De tuin der Lusten” op internet bestudeer word. Dan verstaan mens sommer baie beter Opperman se verwysings na “stekelige plante, voëls en mens” en “laat ons vlug uit die gebras / en skuil in mossel” en na “sweef in belle glas”. Hierdie aanhalings uit Opperman se gedig is almal bo-aan die artikel in ’n uitsnede van “Die tuin der Lusten” afgebeeld. Dis moeilik om ´n mens se oë daarvan los te skeur wanneer Bosch duiwelsadvokaat speel. Hy vra as kluisenaar en absolute eenling aandag vir die verval van morele waardes in sy tyd.
JEROEN BOSCH
Ydel is die wêreld, maar ydeler my gees,
wat om die dertig nagte in nagmerries
van stekelige plante, voëls en mens genees.
Uit ou en nuwe streke van die aarde kies
die duiwel al hoe lustiger vir my, vir jou,
vir die derduisende kostuum en mombakkies.
Dit trek stoete, kermis om die Kruis, wissel
van gedaante deur die eeue; maar die spel
bly steeds dieselfde in monnike, masjiene of dissel.
En ewig in die kringloop van die lus gevang
ry ons en kap die lieste van die hingste
om en om die kraaie op kaal vrouens in die dam.
Ag, Liefste! Kom dan, laat ons vlug uit die gebras
en skuil in mossel, horingpeul – en ver bokant
die kermis van die bose sweef in belle glas.
Want in my is die swaap, die visgelipte sot
wat elke toertjie van ’n towenaar befluit …
maar wonderwerke en Sy kruisiging bespot;
en, as ek God saam met Antonius aanroep,
is hy reeds daar wat van ’n nuwe geilte
roekeloos die eerste swaeltjies deur ’n tregter poep.
In strofe 4 fokus Opperman op die deel regs, skuins bokant die eerste gedetailleerde afbeelding. Dit word die Moredans genoem. Die dans vind plaas om die dam met die kaal vrouens en kraaie.
Bogenoemde twee afbeeldings is onderdele van die middelste paneel van “De tuin der Lusten”, wat eintlik ´n drieluik is. Die linkerkantste luik beeld die skepping van Adam en Eva uit. Die middelste luik beeld die aardse lewe as ´n tuin vol verleidings met eksotiese plante en diere, kaal mense, fabelagtige wesens en pienk fonteine uit. Dis hierdie luik wat die oorkoepelende naam “De tuin der Lusten” dra en waardeur Opperman verlei is om sy gedig JEROEN BOSCH te skryf. Die regterkantste luik beeld die hel uit. Die slotreël van die gedig verwys na ´n onderdeel uit die hel en word in die volgende afbeelding uitgebeeld.
Opperman se verwysing na Antonius roep die skildery “De verzoeking van de heilige Antonius” op. Dit is één van die werke wat ´n opskudding veroorsaak het. Die BRCP het ´n nuwe sisteem ontwikkel waarmee hulle die egtheid van al die Bosch-skilderye getoets het. Daarvolgens is “De verzoeking van de heilige Antonius” in Prado ´n vervalsing. Tegelykertyd het die BRCP het ook ´n egte skilderytjie uit 1500 – 1510 met dieselfde naam ontdek. Dit het in die Nelson-Atkins Museum of Art in Kansas City, Missouri, gehang, maar is nou op bruikleen in Den Bosch. Die BRCP het onder andere skildertegnieke vergelyk. Jeroen Bosch se handtekening is sigbaar gemaak met behulp van infrafrooi fotografie. Die Spanjaarde is woedend. Hulle het geweier om die bruikleenkontrak met die Noord-Brabantse Museum volledig uit te voer en twee skilderye teruggehou: “De verzoeking van de heilige Antonius” en “De Keisnijding”. Die twee weergawes van “De verzoeking van de heilige Antonius” verskil nogal. Hieronder is ´n afbeelding van die ontdekking in Missouri: net 38,6 by 25,1 sentimeter groot.
Gelukkig het Prado “De hooiwagen” (’n ander drieluik van Bosch) wél in bruikleen aan die Nederlandse museum toegestaan, maar ook hier was daar ´n slang in die gras. In plaas van om dit direk na die Noord-Brabantse Museum in Den Bosch toe te stuur, gaan maak “De hooiwagen” eers vir drie maande ´n draai in Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam! Dit het weer vir groot teleurstelling gesorg by die Noord-Brabants Museum, maar hulle hande was afgekap. Boijmans van Beuningen besit kosbaarder ruilware vir so ´n tipe transaksie as die BRCP.
Johan van Wyk se gedig oor “De hooiwagen” is in sy bundel “Deur die oog van die luiperd” (1976) gepubliseer. In hieronymus bosch se koringwa word die linkerkantste paneel in die eerste vyf strofes beskryf. Wat Van Wyk herkenbaar verwoord, is “die rebelse insekte swem in ’n boeg af” en ook “’n markvrou / tussen vrugtebome, God trou / adam en eva”.
Van Wyk gebruik aan die einde van strofe 2 ’n aanhaling van die relatief onbekende digter Gert Strydom. Dit is ’n intertekstuele standpunt in kontras met Breytenbach se beginreël “Dat pyn bestaan is onnodig Heer” uit breyten bid vir homself. Betrek Van Wyk ook in strofes 3 en 4 in die langer aanhaling vir Strydom? Of skryf hy eintlik die standpunt van Bosch neer wat die verdorwenheid van sy eie tyd uitbeeld in ewe verleidelike as bedreigende beelde? Wie is “God se raadgewer”? Waar die lang aanhaling met die eietydse opmerking “dis demokraties heer” vandaan kom, is onduidelik.
Net soos by “De tuin der Lusten” dra die middelste paneel die naam van die hele drieluik “De hooiwagen”. Op hierdie paneel begin Van Wyk se beskrywing regs onder by “die vet monnik” wat met ’n wynbeker in die hand sit en kyk na “die nonne wat die sakke… / vol koring maak”. Sentraal voor die koringwa in dié deel is ’n “broer wat sy broer keel- / af sny”. Eietyds interpreteer Van Wyk die karakters aan die linkerkant as “ministers met politieke kommentators” wat intertekstueel kan verwys na TT Cloete se gedig Behoefte aan ongunstige weers- en ander omstandighede. Ook die “vraatsugtiges wat onder die wiel omkom” en die “skare ongediertes” wat die koringwa in die hel in trek, is sigbaar op die middelste paneel.
hieronymus bosch se koringwa
die rebelse insekte swem in ’n boeg af
na die maagdrots, ’n markvrou
tussen vrugtebome, God trou
adam en eva, oproeriges word verban
na die aarde die paradys
terwyl hulle daal
kyk hulle met blitsende oë na die vrou, kaal
en dom, “dat pyn bestaan is nodig heer”
byt God se raadgewer hom in die oor,
“mag ons hulle kennis gee
dis demokraties heer, mag hulle naak
mekaar se vrugte aanraak
en vinnig die drif probeer toemaak met bak
hande, blare en lap, mag hulle pyn
hê, heer, en mag hulle inmekaar saak
in die stof, straf ons so, heer”
die hartseer engel met die swaard
jaag hulle uit, nog met skrik en slaap
in die oë, so het dit gekom dat almal loop
agter die koringwa: die nonne wat die sakke van die vet monnik
vol koring maak, ’n broer wat sy broer keel-
af sny, ministers met politieke kommentators
wat betaamlik volg en vraatsugtiges wat onder die wiele omkom
’n skare ongediertes leitrek die mensdom na die hel
dit is elke mens vir homself, met homself
selfs seks is net vir self, die wederhelf
word in die liefdestransaksie ingedans
en “ena gee raad” psigosofeer oor wat
ons moet maak met probleme
elke heerser is ’n antichris wat omsien
na sy mense se belange en sorg dat die wa van onenigheid
nie uit sig raak nie, en niemand
behalwe ’n engel kyk op na God
op ’n wolk bo al die gewoel, in die hel
is elkeen bang hy word nie meer verkrag of gemartel nie
want, dat pyn bestaan is nodig
Ook ander Afrikaanse digters soos W.E.G. Louw het oor Jeroen Bosch se werk geskryf.
Dat digters vandag nog in die ban van Bosch se skilderye nuwe gedigte skryf, is te verstane as mens na al hierdie afbeeldings kyk. Digters laat hulle bewustelik of onbewustelik verlei. ’n Gedig van ’n stadsgenoot wat verlede jaar op die tafel beland het by die “Literaire Salon in’t Wevershuisje”, is nié geskryf na aanleiding van ’n skildery van Bosch nie, maar verwoord baie tipiese Jeroen Bosch-beelde. Net soos Opperman beskryf Jef van Kempen ’n droomwêreld aan die nagmerrie-agtige kant in sy volgende gedig:
Theater
Stel je voor: een toneel van dolende nachtvogels
boven een doorweekte woestijn, in een duister
hospitaal voor koortsige landlopers.
Stel je voor: een opera van rondborstige gedrochten,
verwekt in een glazen stolp, amechtig lispelend,
op kromme stelten strompelend, in een vuile
sneeuwjacht van de diepe winter.
Eind goed al goed vonden de trage doden hun draai
en bestegen, tegen de keer, het paard van Troje
en maakten hun dromen waar.
In die uitsnede van “De tuin der Lusten” hierbo is duidelik in strofe 1 ’n “dolende nachtvogel-” in die gedaante van ’n vet uil te sien (met alle simboliek verbonde aan uile soos erotiek en dwaasheid in die Middeleeue). Is hierdie mense op die afbeelding nie belustig – koorsig van lus en wellus, hoop en wanhoop nie? Strofe 3 begin met “verwekt in een glazen stolp”. Inderdaad. In die middel is drie mense onder ’n soort deurskynende klokkie met mekaar besig. Selfs die Moredans wat Opperman ook beskryf het, kry ’n plekkie in Van Kempen se gedig met “Eind goed al goed vonden de trage doden hun draai / en bestegen, tegen de keer, het paard van Troje” (Strofe 4-5).
Bernard Odendaal het die gedig van Van Kempen in Afrikaans vertaal. Vertalings is vir digters soos toonlere vir komponiste. Oefenlopies. Woorde soos “landlopers” en “amechtig” moes vir Odendaal nogal moeite gekos het. Deur vertalings soos hierdie word die Afrikaanse poësie verryk.
Teater
Stel jou voor: ’n toneel van dolende nagvoëls
bokant ’n deurweekte woestyn, in ’n donker
hospitaal vir koorsige boemelaars.
Stel jou voor: ’n opera van rondborstige gedrogte
verwek onder ’n glasstolp, uitasem lispelend,
op krom stelte strompelend, morsig aan die
jag in die diepwintersneeuw.
Einde goed alles goed kry die trae dooies hul draai
en bestyg, dwarstrekkerig, die perd van Troje
en maak hulle drome waar.
Laat digters na Afrikaans toe vertaal en verhinder hulle kinderlike verwondering en bemoeienis nié. Speel ek duiwelsadvokaat?
CARINA VAN DER WALT
Carina van der Walt over Jeroen Bosch
Thursday, March 31st, 2016
Eerder gepubliceerd in: Versindaba – ‘n Kollektiewe weblog vir die Afrikaanse digkuns –
http://versindaba.co.za/2016/03/31/carina-van-der-walt-jeroen-bosch-se-skilderye/
Carina van der Walt – Jeroen Bosch – D.J. Opperman – Johan van Wyk – Gert Strydom – Breyten Breytenbach – W.E.G. Louw – TT Cloete – Jef van Kempen – Bernard Odendaal
fleursdumal.nl magazine for art & literature
More in: # Archive S.A. literature, Bernard Odendaal, Breyten Breytenbach, Carina van der Walt, DICTIONARY OF IDEAS, Jef van Kempen, Jheronimus Bosch, Kempen, Jef van, Literaire Salon in 't Wevershuisje, T .T. Cloete, VERTAALVRUCHT, Walt, Carina van der
60 auteurs, 14 locaties, 1 nacht
Literair festival in het centrum van Rotterdam op zaterdag 8 oktober 2016 met optredens van diverse auteurs uit Nederland en Vlaanderen.
# Meer info op website Woordnacht 2016
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Literary Events, MODERN POETRY, MUSIC
Issue No. 103
September 2016
„Poetry“
TZK #103 addresses “poetry,” a language form central to the recent shift toward affect in contemporary critical writing. Seeing the “artist-poet” as a vital site for the intersection of politics, affect, and digitality, we consider her voice and her currency from various perspectives, pro and con, across generations, analyzing her rising success, also asking what is gained and lost in this move from “rational” thought to what one feels? Scanning populist poetry, anarchist poetry, post-millennial net-poetry, the poetry of surplus-language and social media, the art historical poetic/poet-turned-object, and shades of fading Poesie, this issue, conceived by the editors with John Kelsey and Isabelle Graw explores how the seeming immediacy of #poetry and the suggestion of a hyper-personal voice correlates with current economic demand to claim visibility.
Issue No. 103 – September 2016 “Poetry”
Table of contents
Vorwort
7 Preface
36 Tim Griffin What Is Poetry?
42 Joshua Clover Objectively Speaking / Remarks on Subjectivity and Poetry
48 Isabelle Graw The Poet’s Seduction / Six Theses on Marcel Broodthaers’s Contemporary Relevance
74 Liz Kotz Word Pieces, Event Scores, Compositions
82 Monika Rinck The Promise of Poetic Language
88 Ada O’Higgins If you don’t like the reflection. Don’t look in the mirror. I don’t care.
94 Chris Kraus and Ariana Reines The feelings I Fail to capitalize, I fail / Chris Kraus and Ariana Reines in conversation on auto-fiction and biography
108 Felix Bernstein The Irreproachable Essay / On the Amazon Discourse of Hybrid Literature
122 Daniela Seel IMMEDIACY, I MEET WITH SKEPTICISM / Three questions for Daniela Seel
130 Micaela Durand DEVIL SHIT
134 Karolin Meunier Hearing Voices / On the reading and performance of poetry
148 Dena Yago Empire Poetry
Short Cut
169 Four Theses on Branding / David Joselit on Berlin Biennale 9
173 Mantras der Gegenwart / Hanna Magauer über Berlin Biennale 9
Rotation
177 Sehnsucht nach der verlorenen Stadt / Johannes Paul Raether über “spiritus” von Honey-Suckle Company
182 BENJAMIN BUCHLOH, ART HISTORIAN / Christine Mehring on Benjamin H. D. Buchloh’s “Formalism and Historicity: Models and Methods in Twentieth-Century Art”
187 Es war zweimal sagte sie / Vojin Sasa Vukadinovic über Eva Meyers „Legende sein“
191 Less is more? / John Miller on Justin Lieberman’s “The Corrector’s Custom Pre-Fab House”
96 So machen wir’s / Eva Geulen über „The Use of Bodies“ (Homo Sacer IV.2) von Giorgio Agamben
Short Waves
203 Gunter Reski über Victor Man bei MD 72, Berlin / Harry Burke on Dean Blunt at Arcadia Missa, London / Rhea Dall on Stephen G. Rhodes at Eden Eden, Berlin / Tobias Vogt über Thea Djordjadze bei Sprüth Magers, Berlin / Deanna Havas on Marc Kokopeli at Lomex, New York / Martin Herbert on Fredrik Værslev at Bergen Kunsthall, Norway
Reviews
222 Habeas Corpus / Simon Baier über Francis Picabia im Kunsthaus Zürich
227 Marcel Broodthaers, Art Historian’s Artist / Trevor Stark on Marcel Broodthaers at the Museum of Modern Art, New York
232 Malerei als soziales Handeln? / Christian Spies über Fernand Léger im Museum Ludwig, Köln
226 Simulierte Musealisierung / Philipp Kleinmichel über Isa Genzken im Martin-Gropius-Bau, Berlin
240 Elegance is Resistance / Stephanie LaCava on Lukas Duwenhögger at Artists Space, New York
Nachruf
245 TONY CONRAD (1949–2016) by Diedrich Diederichsen
247 Jay Sanders TONY CONRAD (1949–2016)
Edition
Martha Rosler
Amy Sillman
Amy Sillman
More issues:
Issue No. 103 / September 2016 “Poetry”
Issue No. 102 / June 2016 “Fashion”
Issue No. 101 / March 2016 “Polarities”
Issue No. 100 / December 2015 “The Canon”
Issue No. 99 / September 2015 “Photography”
Issue No. 98 / June 2015 “Media”
Issue No. 97 / March 2015 “Bohemia”
Issue No. 96 / December 2014 “The Gallerists”
Issue No. 95 / September 2014 “Art vs. Image”
Issue No. 94 / May 2014 “Berlin Update”
Issue No. 93 / March 2014 “Speculation”
Issue No. 92 / December 2013 “Architecture”
Issue No. 91 / September 2013 “Globalism”
Issue No. 90 / June 2013 “How we aim to work”
Issue No. 89 / March 2013 “Mike Kelley”
Issue No. 88 / December 2012 “The Question of Value”
Issue No. 87 / September 2012 “Conflict”
Issue No. 86 / June 2012 “The Curators”
Issue No. 85 / March 2012 “Art History Revisited”
Issue No. 84 / December 2011 “Feminism!”
Issue No. 83 / September 2011 “The Collectors”
Issue No. 82 / June 2011 “Artistic Research”
Issue No. 81 / March 2011 “Where do you stand, colleague ?”
Issue No. 80 / December 2010 “Political Art?”
Issue No. 79 / September 2010 “Life at Work”
Issue No. 78 / June 2010 “Fashion”
Issue No. 77 / March 2010 “Painting”
# More information on website Texte Zur Kunst
fleursdumal.nl magazine
More in: #Archive Concrete & Visual Poetry, Art & Literature News, Art Criticism, LITERARY MAGAZINES, MODERN POETRY, POETRY ARCHIVE, PRESS & PUBLISHING
Hiroo Onoda zit 29
jaar zonder nieuws
Thuis groeide een compleet nieuw
geslacht op terwijl hij door gebladerte
spiedde, voortdurend op zijn hoede:
maar niemand duurde almaar langer.
Pal in zijn oerwoud, van alles afgesneden.
Het zwaard nooit wijkend van de zij,
geweren tot vervelens toe gesmeerd.
Hij had geleerd hoe stand te houden.
Dagelijks menu banaan, gedroogd soms,
en vogels uit de lucht. De slapen licht
en bol van zege. Meer dan tienduizend
dagen en nachten de vijand in het hoofd.
Zelfs een havik is tussen kraaien een arend,
o zoon van de bloedrode zon.
Bert Bevers
Uit: Onaangepaste tijden, Zinderend, Bergen op Zoom, 2006
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Het grootste poëziefeest van het jaar strijkt weer neer in de Grote Zaal van Tivoli-Vredenburg! 20 gevestigde dichters én nieuwe sterren aan het poëtisch firmament vertegenwoordigen gedurende één ‘Nacht’ het beste wat de Nederlandstalige dichtkunst in de brede zin te bieden heeft.
Muzikale en theatrale entr’actes nemen tijdens deze nachtelijke estafette het stokje meerdere malen over van de dichters. En het programma eindigt niet bij de deuren van de Grote Zaal. Strek even de benen, haal wat te drinken en wissel literaire en culinaire geneugten af in de vele rondgangen waar ook de traditionele boekenmarkt verrijst. Om vervolgens weer terug te keren naar de omarming van de Grote Zaal waar de dichters en het publiek, elkaar steeds dieper de Nacht in leiden. Gelijktijdig met de boekenmarkt vindt een presentatie van kleine uitgevers, literaire tijdschriften en organisaties plaats.
Dichters:
Jan Baeke
Charlotte Van den Broeck
Hans Dorrestijn
Charles Ducal
Anna Enquist
Eva Gerlach
Jonathan Griffioen
Tjitske Jansen
Mustafa Kör
Joke van Leeuwen
Bart Meuleman
K. Michel
Marlene van Niekerk
Roos Rebergen
Marieke Rijneveld
Astrid H. Roemer
F. Starik
Anne Vegter
Christophe Vekeman
Edward van de Vendel
Presentatoren: Piet Piryns & Ester Naomi Perquin
Traditioneel blijft geheim wie hoe laat optreedt. Altijd op de hoogte van het laatste nieuws? Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
Goed om te weten: de ‘Nacht’ duurt van 20.00 tot ±03.00, maar het is geen standaard van A tot Z-programma: het evenement kent doorlopend een vrije inloop dus je bent vrij om te komen en te gaan wanneer je wilt.
34ste Nacht van de Poëzie
zaterdag 17 september 2016
TivoliVredenburg, Utrecht
# Meer info en kaartverkoop via website Nacht van de Poëzie
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Jansen, Tjitske, Michel, K., MUSIC, Nacht van de Poëzie, POETRY ARCHIVE, Rijneveld, Marieke Lucas, THEATRE
Kringloop
Bij avondval vermoed ik uitgestorven kampen:
Het spit wildloos, verwaaiende koude asch.
Dan keert de jager huiswaarts, zonder buit.
In zijn hoofd dansen prooien en schreeuwen.
’s Nachts zijn dromen gevuld met rakelingse speren.
De driften in zichzelf gevlucht: alles om te vergeten.
Vergeefs pogen, pogen. Steeds maar weer.
Bert Bevers
Uit Afglans – Gedichten 1972-1997, Uitgeverij WEL, Bergen op Zoom, 1997
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Vijf gevederde luchtschepen en acht vreemde vogels zijn in juni naar het warme zuiden getrokken.
Deze dertien droomwerken van de Tilburgse kunstenaar Sjon Brands vormen ruim drie maanden lang de gevleugelde tentoonstelling Artilugios Bosquianos: Sjon Brands in het prachtige Museo Lázaro Galdiano in het centrum van Madrid. De expositie loopt parallel met de grote Jheronimus Bosch tentoonstelling (El Bosco. Exposición del V Centenario) in het even verderop gelegen Museo del Prado tot en met 11 september 2016.
De expositie van Sjon Brands duurt nog tot en met zondag 11 september 2016 en is van dinsdag tot en met zaterdag geopend van 10.00 tot 16.30 uur, op zondag van 10.00 tot 15.00 uur. Museo Lázaro Galdiano, Serrano 122, Madrid.
# Meer informatie: www.flg.es / www.sjonbrands.nl / www.boschybosco.org
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Brands, Sjon, Exhibition Archive, Jheronimus Bosch, Sjon Brands, Theater van de Verloren Tijd
36ste editie Kunstenfestival Watou
Verzamelde verhalen #8
De kracht van mededogen
(…over identiteit, diversiteit en mededogen)
2 juli 2016 – 4 september 2016
We leven in een fantastische wereld.
Maar: er is werk aan.
Het gaat snel. Meedogenloos snel. Voor velen te snel.
En we zijn met veel, heel veel.
Veel eenlingen met recht op een eigen identiteit. Veel verschillen die zorgen voor vermoeiende maar boeiende en levensnoodzakelijke diversiteit.
Een allegaartje van mensen en meningen dat al duizenden jaren zichzelf in stand houdt en heruitvindt.
We zoeken elkaar op: in het echt, digitaal en virtueel. Om niet alleen te zijn.
Ook onze taal- en beeldvorming is een amalgaam.
Gelukkig een overbrugbare barrière: we zoeken immers ons.
We vormen groepen van gelijkgestemden: lokaal, regionaal, nationaal en internationaal. We kunnen niet zonder de anderen.
We vertrouwen én wantrouwen.
We nemen stellingen in.
Willen geloven in iets.
Hangen denkwijzen aan.
Moeten er soms voor vluchten.
Soms worden we fanatiek.
Zonder mededogen leidt dit naar conflict.
Zonder mededogen verliezen we onze menselijkheid.
We zullen mededogend zijn of niet zijn.
De geschiedenis liegt niet.
“Als de wereld begrijpelijk was, zou er geen kunst bestaan.” schreef Albert Camus. Op Kunstenfestival Watou vormen dichters, schrijvers, kunstenaars en andere creatieve geesten een uitzonderlijke ontmoetingsplaats.
Reflecteer zodat we met z’n allen kunnen groeien. Ontdek hen met mededogen.
Geniet ervan.
Wij zien u graag.
Jan Moeyaert
Intendant vzw Kunst / Stichting IJsberg vzw
Elke zomer opnieuw slaat het Kunstenfestival van Watou haar tenten op in het gelijknamige kunstdorpje aan de Franse grens. Dichters en beeldend kunstenaars, aanstormend talent en gevestigde waarden, kunstwerken uit binnen- en uit buitenland strijken er neer en vormen een bijzonder kunstenparcours. Het dorp is de setting en biedt een tiental karakteristieke locaties als tentoonstellingsruimte: een voormalig klooster, een oude boerderij of de kelder van een brouwerij. De wisselwerking tussen die verrassende, nostalgische ruimtes met hedendaagse beeldende kunst en poëzie zorgt telkens weer voor een unieke kunstbeleving. Zomeren in Watou is dan ook prikkelen en onthaasten tegelijk. Kleine momenten van gelukzaligheid.
Iedere editie van het Kunstenfestival kadert in een ander thema, waarrond intendant Jan Moeyaert en poëziecurator Willy Tibergien beeld en taal samenbrengen. Schrijvers, dichters en kunstenaars palmen gedurende een zomer het dorp in en bieden de bezoekers een caleidoscoop aan inzichten en perspectieven rond een bepaald onderwerp.
In het verleden organiseerden we onder meer tentoonstellingen over de liefde in al haar facetten, over toevallige ontmoetingen, blijvende herinneringen en het geluk in overvloedige tijden. Verhalen verzamelen, noemen we het. Van harte welkom om ze te komen lezen!
ZOMERZINNEN
Onder de noemer Zomerzinnen staan iedere zaterdag, zondag en feestdag andere evenementen op de agenda die graag een brug slaan naar verschillende kunstdisciplines. In de ticketprijs zit telkens de toegang tot een van de evenementen van die dag inbegrepen. Meer informatie over elk event kan je vinden door hiernaast het evenement aan te klikken.
Let wel! De plaatsen zijn steeds beperkt. Reserveren kan enkel de dag zelf aan het onthaal.
zondag 10 juli
Antigone, Molenbeek
maandag 11 juli
High Tea & Poetry
zaterdag 16 juli
Maarten Inghels (lezing)
zondag 17 juli
Michaël Vandebril
donderdag 21 juli
Er loopt een dichter in de tuin
zaterdag 23 juli
Barbara Rottiers, Inne Eysermans & Katharina Smets
zondag 24 juli
Wouter Deprez & Ruben Focketyn
zaterdag 30 juli
Roy Aernouts & Stijn Dierckx
zondag 31 juli
De Sprekende Ezels
zaterdag 6 augustus
Joke Devynck & Delphine Lecompte
Kristof Devos
zondag 7 augustus
Clean Pete
zaterdag 13 augustus
Frederik Willem Daem
zondag 14 augustus
Peter Holvoet-Hansen
Frederik Lucien De Laere
maandag 15 augustus
Parlevink
zaterdag 20 augustus
Lize Spit & Flore Deman
zondag 21 augustus
Wim Helsen
zaterdag 27 augustus
Sabien Clement & Mieke Versyp
zaterdag 3 september
Stefan Hertmans & Jelle Van Riet
zondag 4 september
afsluitende verrassing
DE MUUR
De Muur is een groeiende verhaallijn doorheen de festivalperiode die steeds andere kunstenaars samenbrengt om een gesamtkunstwerk te maken voor Kunstenfestival Watou. Een illustrator of beeldend kunstenaar gaat daarbij samen met een schrijver of dichter de uitdaging aan om op een aantal dagen tijd een uniek, maar vluchtig kunstwerk te maken op een muur in het Festivalhuis. Het resultaat wordt gedurende een weekend aan het publiek tentoongesteld om daarna opnieuw te verdwijnen, waardoor de Muur telkens weer verandert in een blank canvas voor het volgende duo. Met dit project brengen tien kunstenaarsduo’s u deze zomer woord en beeld in symbiose, maar dan voor korte duur. Ze brengen u de schoonheid van de vergankelijkheid.
9 juli & 10 juli
Max Temmerman & Tom Liekens
16 juli & 17 juli
Michaël Vandebril & Kristof Devos
23 juli & 24 juli
Barbara Rottiers, Inne Eysermans & Katharina Smets
30 juli & 31 juli
Roy Aernouts & Stijn Dierckx
6 augustus & 7 augustus
Joke Devynck & Delphine Lecompte
13 augustus & 15 augustus
Frederik Willem Daem & Athos Burrez
20 augustus & 21 augustus
Lize Spit & Flore Deman
27 augustus & 28 augustus
Sabien Clement & Mieke Versyp
HET KINDERPARCOURS
Kunstenfestival Watou, dat is kunst kijken en poëzie proeven op spannende locaties, ook voor ons jongste publiek. Het centrale thema van de tentoonstelling, de kracht van mededogen, keert dan ook terug in het kinderparcours. Aan de hand van een op maat gemaakte wandeling worden kinderen aangezet om na te denken over vragen als “Wie ben ik? Wie ben jij? En is er ook een wij?”
Om het educatieve luik wat extra kleur te geven, gingen we deze keer in zee met illustrator Kristof Devos, die met zijn uit de band swingende spring-in-’t-veld Miep onze jongste bezoekers zal begeleiden bij hun wandeling doorheen het Kunstenfestival. Via een app en/of een doe-boekje geeft Miep allerhande opdrachten door om uit te voeren, zodat onze jongste bezoekers de kunstwerken en poëzie op een speelse manier kunnen ontdekken. Wie de opdrachten tot een goed einde brengt, komt bovendien ook steeds dichterbij de Schat van Vlieg…
De Zoektocht van Vlieg op Kunstenfestival Watou is vanaf 2 juli gratis beschikbaar via de app OJOO. Ze kan op voorhand of ter plaatse gedownload worden en leidt schattenjagers via een GPS-signaal doorheen het parcours.
Het doe-boekje kost 3 euro en kan je kopen aan het onthaal in het Festivalhuis.
Kunstenfestival Watou 2016 vindt plaats van
2 juli tot en met 4 september.
Open
woensdag tot zondag van 11u tot 19u
maandag – dinsdag gesloten, behalve op feestdagen
Prijs
€15 op weekend- of feestdagen
€12 op weekdagen
€10 voor jongeren – 25 jaar
gratis voor kinderen tot 12 jaar
Het onthaal bevindt zich dit jaar opnieuw in het Festivalhuis, Watouplein 12, op het marktplein naast de Spar.
Adres
Watouplein 12
8978 Watou
Poperinge (België)
# meer info op website kunstenfestival watou
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book Lovers, Art & Literature News, Historia Belgica, Lecompte, Delphine, POETRY ARCHIVE, THEATRE, Watou Kunstenfestival
Tweespraak aan rivier
Weet je nog? De droom van de stroom door het huis?
Wat?
Van de openende deuren, en de daarachter weer
openende deuren? Van het licht op het water?
Zijn er nog grenzen?
Meer dan ooit. Iedere stroom heeft zijn eigen grens.
Alleen juiste wachtwoorden helpen.
Weet je nog toen we hier voor het eerst waren?
Ja, de geschiedenis was nog niet begonnen.
Het duurde lang voor de rivier haar bedding vond.
Een boom dreef langs. Nog groen, met een vogelnest.
Alleen de oudste sporen leiden overal heen.
Droom.
Kijk me niet zo aan.
Droom.
Maar hoe gaat dat dan?
Zoals as valt op asfalt.
Bert Bevers
Verschenen in Gierik & Nieuw Vlaams Tijdschrift, Antwerpen, maart 2016
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Tilburgse luchtschepen naar Madrid
Vijf gevederde luchtschepen en acht vreemde vogels zijn deze maand naar het warme zuiden getrokken.
Deze dertien droomwerken van de Tilburgse kunstenaar Sjon Brands vormen ruim drie maanden lang de gevleugelde tentoonstelling Artilugios Bosquianos: Sjon Brands in het prachtige Museo Lázaro Galdiano in het centrum van Madrid. De expositie loopt parallel met de grote Jheronimus Bosch tentoonstelling (El Bosco. Exposición del V Centenario) in het even verderop gelegen Museo del Prado tot en met 11 september 2016.
Dus mocht u deze zomer nog Madrid aandoen dan kunt mooi een dubbelslag maken!
De Tilburger is erg in zijn nopjes met deze tentoonstelling: “Er is warme belangstelling voor mijn werk in Spanje. Dat had ik nooit verwacht, maar het is natuurlijk een feest als zoiets gebeurt. Ze zijn nogal gecharmeerd van de humor en de gekte die in mijn werk zit. Ze moeten er erg om lachen.”
Zijn werk komt te staan tussen beroemde Spaanse schilders als El Greco, Goya en Velázquez. In de centrale hal van het museum komen twee van zijn luchtschepen te hangen. “In Spanje zijn ze ervan overtuigd dat mijn werk past in de traditie van ‘hun’ El Bosco. Vandaar ook de naam, die Bosschiaanse constructies betekent.”
De tentoonstelling werd op donderdag 2 juni 2016 om 12.00 uur feestelijk geopend door de Nederlandse ambassadeur in Spanje en opgeluisterd door een concert van de New Royal Flaminga Band (Martin Fondse, Jan Wirken, Eric van de Westen en Peter Kalb).
De expositie duurt tot en met zondag 11 september 2016 en is van dinsdag tot en met zaterdag geopend van 10.00 tot 16.30 uur, op zondag van 10.00 tot 15.00 uur. Museo Lázaro Galdiano, Serrano 122, Madrid. Meer info: www.flg.es of www.sjonbrands.nl.
‘Artilugios bosquianos: Sjon Brands’
Conservator: Amparo López
Organisatie: Stichting Jheronimus Bosch 500, stichting Bosch y Bosco en de Fundación Museo Lázaro Galdiano
In samenwerking met: de Nederlandse Ambassade in Madrid / la Embajada del Reino de los Paises Bajos
Van 2 juni tot en met 11 september 2016 (opening 2 juni 2016)
Museo Lázaro Galdiano,
Calle de Serrano 122,
Madrid
Bezoek bij de toegang van het museum inbegrepen (toegang 6€).
Metro: lijn 5 Rubén Dario / lijn 9 Nuñez de Balboa / lijn 7 en 10 Gregorio Marañón
Twitter #ArtilugiosBosquianos
Openingstijden: Dinsdag tot zaterdag van 10 tot 16.30 uur, zondag tot 15.00 uur, maandag gesloten.
# Meer informatie: www.flg.es / www.sjonbrands.nl / www.boschybosco.org
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Brands, Sjon, Department of Birds of Prey, Jheronimus Bosch, Sjon Brands, Theater van de Verloren Tijd
Passer domesticus
Zijn schroomvol hopen op een kleine holte
onder schuine dakpannen vergt steeds meer
tijd. Hij hunkert naar nabijheid van toonloos
dorre struiken, naar van kreupelhout de lege
grijste. Het vaakst zie ik hem nog in de Zoo.
Daar kronkelt in hoekjes hout dat hij graag
heeft, wordt hij door papegaaien bij het eten
in hun kooien als een kleine broer aanvaard.
Slapen zie ik hem nooit. Om het stoere snaveltje
glanst constant een vogeltjesglimlach. Hij hupt
en roetsjt met graagte in de buurt. Hij wil meer.
Hij wil u wel nabij zijn maar toch niet al te zeer.
Bert Bevers
Uit: Eigen terrein – Gedichten 1998-2013, Uitgeverij WEL, Bergen op Zoom, 2013
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature