Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
Sor Juana Ines de la Cruz
(1651-1695)
Hombres
Hombres necios que acusáis
a la mujer sin razón,
sin ver que sois la ocasión
de lo mismo que culpáis:
si con ansia sin igual
solicitáis su desdén,
¿por qué quereis que obren bien
si las incitáis al mal?
Combatís su resistencia
y luego, con gravedad,
decís que fue liviandad
lo que hizo la diligencia.
Parecer quiere el denuedo
de vuestro parecer loco,
al niño que pone el coco
y luego le tiene miedo.
Queréis, con presunción necia,
hallar a la que buscáis,
para pretendida, Thais,
y en la posesión, Lucrecia
¿Qué humor puede ser más raro
que el que, falto de consejo,
el mismo empaña el espejo
y siente que no esté claro?
Con el favor y el desdén
tenéis condición igual,
quejándoos, si os tratan mal,
burlándoos, si os quieren bien.
Opinión, ninguna gana:
pues la que más se recata,
si no os admite, es ingrata,
y si os admite, es liviana
Siempre tan necios andáis
que, con desigual nivel,
a una culpáis por crüel
y a otra por fácil culpáis.
¿Pues cómo ha de estar templada
la que vuestro amor pretende,
si la que es ingrata, ofende,
y la que es fácil, enfada?
Mas, entre el enfado y pena
que vuestro gusto refiere,
bien haya la que no os quiere
y quejaos en hora buena.
Dan vuestras amantes penas
a sus libertades alas,
y después de hacerlas malas
las queréis hallar muy buenas.
¿Cuál mayor culpa ha tenido
en una pasión errada:
la que cae de rogada
o el que ruega de caído?
¿O cuál es más de culpar,
aunque cualquiera mal haga:
la que peca por la paga
o el que paga por pecar?
Pues ¿para quée os espantáis
de la culpa que tenéis?
Queredlas cual las hacéis
o hacedlas cual las buscáis.
Dejad de solicitar,
y después, con más razón,
acusaréis la afición
de la que os fuere a rogar.
Bien con muchas armas fundo
que lidia vuestra arrogancia,
pues en promesa e instancia
juntáis diablo, carne y mundo.
You Men
Silly, you men-so very adept
at wrongly faulting womankind,
not seeing you’re alone to blame
for faults you plant in woman’s mind.
After you’ve won by urgent plea
the right to tarnish her good name,
you still expect her to behave—
you, that coaxed her into shame.
You batter her resistance down
and then, all righteousness, proclaim
that feminine frivolity,
not your persistence, is to blame.
When it comes to bravely posturing,
your witlessness must take the prize:
you’re the child that makes a bogeyman,
and then recoils in fear and cries.
Presumptuous beyond belief,
you’d have the woman you pursue
be Thais when you’re courting her,
Lucretia once she falls to you.
For plain default of common sense,
could any action be so queer
as oneself to cloud the mirror,
then complain that it’s not clear?
Whether you’re favored or disdained,
nothing can leave you satisfied.
You whimper if you’re turned away,
you sneer if you’ve been gratified.
With you, no woman can hope to score;
whichever way, she’s bound to lose;
spurning you, she’s ungrateful—
succumbing, you call her lewd.
Your folly is always the same:
you apply a single rule
to the one you accuse of looseness
and the one you brand as cruel.
What happy mean could there be
for the woman who catches your eye,
if, unresponsive, she offends,
yet whose complaisance you decry?
Still, whether it’s torment or anger—
and both ways you’ve yourselves to blame—
God bless the woman who won’t have you,
no matter how loud you complain.
It’s your persistent entreaties
that change her from timid to bold.
Having made her thereby naughty,
you would have her good as gold.
So where does the greater guilt lie
for a passion that should not be:
with the man who pleads out of baseness
or the woman debased by his plea?
Or which is more to be blamed—
though both will have cause for chagrin:
the woman who sins for money
or the man who pays money to sin?
So why are you men all so stunned
at the thought you’re all guilty alike?
Either like them for what you’ve made them
or make of them what you can like.
If you’d give up pursuing them,
you’d discover, without a doubt,
you’ve a stronger case to make
against those who seek you out.
I well know what powerful arms
you wield in pressing for evil:
your arrogance is allied
with the world, the flesh, and the devil!
Sor Juana Ines de la Cruz poetry
kempis poetry magazine
More in: Archive C-D, Archive I-J
.jpg)
W i l l e m K l o o s
(1859-1938)
Ik heb geliefd
Ik heb geliefd met het alinnigst wezen
Van mijne ziel zovele lange jaren
Lang, al wat daar heerlijk hoogschoon gerezen
Naast mij en om mij trok door het stage staren
Van mijn uitdromende ogen naar ’t rondwaren
Van schoonheid om mij, of niet een van dezen
De alenige onvolprezene zou wezen,
Die mijn zou zijn in de ongeboren jaren.
Toen kwaamt gij, enige, en gij waart het, maar,
O, dat de golf, die van mij uit zou breken,
Terug moest slaan op ’t hart mijn, slaand het stom
Juist in die stond, toen gij met trots gebaar
Zeidet: ‘k wil zó. Wee mij, ik kon niet spreken
En gij gingt heen en keert u niet meer om.
.jpg)
kempis poetry magazine
More in: Kloos, Willem
Gedicht Tjitske Jansen op gevel in Gilze-Rijen
In de gemeente Gilze-Rijen is in een serie van zes gevelgedichten het vierde gedicht aangebracht.
Het gaat om het gedicht ‘Er was iemand’ van Tjitske Jansen (Barneveld 1971)
uit: Koerikoeloem. Amsterdam 2007
Plaats: Gilze
Ridderstraat 43
Gevelgedichten’ is een project van Hanneke van Kempen, Louis Chamuleau
en Jan de Jong namens de kunstcommissie Gilze en Rijen. De vormgeving
van de gedichten is van Frank Hermens (Hermens Concepts & Creations,
Rijen), het schilderwerk van Suk-Won Buter (Schildersbedrijf Buter,
Rijen). Met dank aan de eigenaren van de panden met de gevels achter de
gedichten.
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive I-J, Hanneke van Kempen, Jansen, Tjitske, Street Art
John Frederick Freeman
(1880 – 1929)
More Than Sweet
The noisy fire,
The drumming wind,
The creaking trees,
And all that hum
Of summer air
And all the long inquietude
Of breaking seas—-
Sweet and delightful are
In loneliness.
But more than these
The quiet light
From the morn’s sun
And night’s astonished moon,
Falling gently upon breaking seas.
Such quietness
Another beauty is–
Ah, and those stars
So gravely still
More than light, than beauty pour
Upon the strangeness
Of the heart’s breaking seas.
John Frederick Freeman poetry
kempis poetry magazine
More in: Archive E-F
Pierre Kemp bij zijn huis in de Turennestraat.
Foto Henri de Bouter, 1961. Letterkundig museum.
Bonnefantenmuseum Maastricht
Pierre Kemp
Nobel oud kind !
30.05 – 29.08.2010
‘Lang voordat Pierre Kemp op een nogal unieke manier naam maakte in de Nederlandse literatuur’, aldus Kemp-vorser Fred van Leeuwen, ‘was hij schilder. Daarna is hij een schrijvende schilder geworden. Toen een schilderende schrijver. En tenslotte een schrijver die zelfs niet meer wilde schilderen.’
Kemps meest eigenzinnige schilderwerk ontstond in de periode tussen 1929 en 1935. Geïnspireerd door het symbolisme en Duits expressionisme hanteerde Kemp een helder kleurgebruik en een fantasierijke, naïeve beeldtaal, die niet erg aansloten bij het werk van zijn tijdgenoten. In 1935 stopte Kemp definitief met schilderen.
De collectie van het Bonnefanten omvat het grootste deel van Kemps beeldende oeuvre. Bij gelegenheid van de presentatie op zondag 30 mei in Centre Ceramique van de biografie: Pierre Kemp. Een leven, van de hand van dichter en hoogleraar letterkunde Wiel Kusters opent op de derde verdieping van het Bonnefantenmuseum een overzicht van werken van de beeldend kunstenaar Pierre Kemp. In de tentoonstelling zijn een veertigtal olieverfschilderijtjes, werken op papier en schetsboekjes te zien, alsmede archief- en ander documentatiemateriaal over zijn beeldende oeuvre en persoonlijke leven.
.jpg)
Bij zijn jarenlange onderzoek kwam Wiel Kusters op het spoor van een twaalftal werken op papier die met grote waarschijnlijkheid kunnen worden toegeschreven aan Pierre Kemp. Deze pastels werden aangetroffen in de nalatenschap van pater J. van Well, S.J. die het de jonge Kemp mogelijk had gemaakt afscheid te nemen van de Societe Ceramique, waar hij als plateelschilder werkte, om zich een jaar lang toe te leggen op de verdere ontwikkeling van zijn talent. Van de oogst van dit schilderjaar is tot nu toe niets teruggevonden, maar de nu opgedoken werken hebben er vrijwel zeker deel van uitgemaakt.
Pierre Kemp (1886-1967) werd in 1959 bekroond met de Staatsprijs voor Letterkunde, de P.C. Hooftprijs, en daarmee gecanoniseerd als een van de grote Nederlandse dichters van de twintigste eeuw. Het grootste deel van zijn leven heeft Kemp in Maastricht doorgebracht, afgezien van een verblijf van nog geen jaar in Amsterdam, als leerling-journalist bij het dagblad De Tijd (1915), en natuurlijk ook van de vele uren die hij werkzaam was als loonadminstrateur bij de steenkolenmijn Laura in Eygelshoven (1916-1945).
Pierre Kemp, Concerns, 1941
Olieverf op karton 54,4 x 46,1 cm
Rondom de tentoonstellingen worden er een aantal rondleidingen georganiseerd, inclusief focusrondleidingen door Wiel Kusters, auteur “Pierre Kemp. Een leven” (zondag 6 juni om 15.00 uur) en door conservator Paula van den Bosch, samensteller van de tentoonstelling (zondag 4 juli om 15.00 uur). De focusrondleidingen duren een uur en zijn gratis op vertoon van een geldig entreebewijs. Reserveren: reservations@bonnefanten.nl
Vanaf juli 2010 zullen een reeks zomerworkshops voor kinderen georganiseerd worden rondom het werk van Pierre Kemp: Dichterlijke doeken ! van 27 t/m 30 juli en van 24 t/m 27 augustus.
Op zondag 30 mei vindt er een speciale middag rond Pierre Kemp plaats in Centre Ceramique en het Bonnefantenmuseum. De dag zal als volgt worden ingevuld:
14.00 uur: WIEL KUSTERS’ nieuwe biografie van Pierre Kemp – ‘een van de boeiendste eenlingen uit de Nederlandse poëzie van de twintigste eeuw’ – (Pierre Kemp. Een leven, Nijmegen: Vantilt) zal ten doop gehouden worden. Dr. Jan de Roder (Universiteit Maastricht) houdt een korte inleiding en voert een gesprek met de biograaf. Voorts zal er muziek van Hendrik Andriessen ten gehore gebracht worden, op tekst van Kemp.
16.00 uur: In het Bonnefantenmuseum zal aansluitend de tentoonstelling van het werk van Kemp worden geopend. In de tentoonstelling zijn een veertigtal olieverfschilderijtjes, werken op papier en schetsboekjes te zien, alsmede archief- en ander documentatiemateriaal over zijn beeldende oeuvre en persoonlijke leven.
Naast zijn beeldende oeuvre wordt ook hierin een korte film over de dichter-schilder uit 1967 vertoond. Deze film is meer dan veertig jaar niet meer te zien geweest. Zij bevat de enige bewegende beelden die er van de dichter bestaan.
Pierre Kemp, Landschap met dame, dood en duivel,
1939 Olieverf op karton 50,2 x 40,2 cm
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive K-L, Kemp, Pierre
Jef van Kempen photos: Landscape 60
fleursdumal.nl magazine
More in: Jef van Kempen, Jef van Kempen Photos & Drawings, Kempen, Jef van, Photography, Spurensicherung
.jpg)
Julia Origo
(1965 – 2005)
Portrait of E.
The short and desperate life of E.
(the girl nobody noticed on November 4th 1990)
rubbing shoulders, smiling dreamily,
with a thought bubble above her head saying:
“I said I would NOT tear up”.
E. tied a ligature around her neck,
strangled herself in a similar fashion
as many times before.
Although on suicide watch,
in the short time she was unobserved
she did ENOUGH to starve herself of oxygen,
trigger brain damage.
In a vegetative state,
transferred to hospital,
she would not recover
A nightmare of guilt to follow.
A decision to switch her off
life support was made seven days later.
THE END
justifies the means.
(Suicide is the act of deliberately killing oneself. Risk factors for suicide include mental disorder, such as depression, personality disorder, alcohol dependence, or schizophrenia, and some physical illnesses, such as neurological disorders, cancer, and HIV infection. There are effective strategies and interventions for the prevention of suicide.)
(from: Escape, 1991)
Observations
Thoughts and observations on man and nature:
my mental temperament is highly developed,
if you were a gentleman you’d offer me a ride
and hear the satisfaction in my voice,
maybe I would blush, every now and then,
maybe not,
maybe I’ll write a poem.
(From: Transfusion, 1987)
Julia Origo poetry
kempis poetry magazine
More in: Origo, Julia
.jpg)
C h a r l e s C r o s
(1842-1888)
2 P o è m e s
S o n n e t
A Madame N.
Je voudrais, en groupant des souvenirs divers,
Imiter le concert de vos grâces mystiques.
J’y vois, par un soir d’or où valsent les moustiques,
La libellule bleue effleurant les joncs verts ;
J’y vois la brune amie à qui rêvait en vers
Celui qui fit le doux cantique des cantiques ;
J’y vois ces yeux qui, dans des tableaux encaustiques,
Sont, depuis Cléopâtre, encore grands ouverts.
Mais, l’opulent contour de l’épaule ivoirine,
La courbe des trésors jumeaux de la poitrine,
Font contraste à ce frêle aspect aérien ;
Et, sur le charme pris aux splendeurs anciennes,
La jeunesse vivante a répandu les siennes
Auprès de qui cantique ou tableau ne sont rien.
Réponse
Ce que je te suis te donne du doute ?
Ma vie est à toi, si tu la veux, toute.
Et loin que je sois maître de tes voeux,
C’est toi qui conduis mon rêve où tu veux
Avec la beauté du ciel, en toi vibre
Un rhythme fatal ; car mon âme libre
Passe de la joie aux âpres soucis
Selon que le veut l’arc de tes sourcils.
Que j’aye ton coeur ou que tu me l’ôtes,
Je te bénirai dans des rimes hautes,
Je me souviendrai qu’un jour je te plus
Et que je n’ai rien à vouloir de plus.
.jpg)
Charles Cros poésie
k e m p i s p o e t r y m a g a z i n e
More in: Cros, Charles
.jpg)
L o u i s T h. L e h m a n n
door Ed Schilders
Louis Lehmann werd geboren in 1920, begon in 1939 te publiceren in kranten en tijdschriften, en had dus zijn zilveren schrijversjubileum al gevierd toen hij zichzelf in 1966 een literair publicatieverbod oplegde. Ik heb de uitleg van die zelfopgelegde stilte nooit helemaal begrepen, en dat is ook nu weer het geval als de kwestie ter sprake komt in de inleiding door Alida Beekhuis op Lehmanns nieuwe boek Laden ledigen. Het verhaal is altijd hetzelfde: Lehmann voelt zich erkend als dichter/schrijver – Ter Braak en Vestdijk hadden hem hun lof toegewuifd – en tegelijk miskend ‘op zijn vakgebied’, de scheepsarcheologie. Hij blijft schrijven en muziekstukken componeren, maar neemt zich voor niets daarvan te publiceren totdat hij ook als archeoloog erkenning gekregen heeft. Dat duurt even. Dertig jaar. In 1996 promoveert hij op een proefschrift over door roeiers voortbewogen galeischepen in de oudheid, en wel voor zover dat onderwerp werd benaderd in de Renaissance en tijdens de Barok. Alida Beekhuis noemt het ‘een zeer belangrijke gebeurtenis in zijn leven.’ En: ‘daarmee hief hij zijn ban op literaire publicaties op.’ Twee weken na de promotie had Lehmann een nieuwe dichtbundel persklaar.
Wie moest met dat publicatieverbod gestraft worden? De wetenschap, de poëzieliefhebber, of de auteur zelf? Was het hoogmoed of juist nederigheid? Je zou het hoe dan ook een vorm van gevaarlijk literair leven kunnen noemen. Lehmann is 75 jaar als de kersverse doctor de oude dichter weer vrijheid van drukpers toestaat. Dertig jaar niet publiceren! Dat lijkt, achteraf, zoiets als de zelfverkozen status van ‘poète maudit’; Lehmann kon al die tijd immers ook niet bevroeden dat hij in 1996 nog aan zijn beste letterjaren zou beginnen als ‘éminence grise’. In druk onder andere met een verzameluitgave die door Tom van Deel werd samengesteld; als presentator van en commentator op bijzondere muziekopnamen op VPRO-radio; als troeteldichter op poëziefestivals, waar hij met aanstekelijk plezier voorleest, rapt, tapt, en in de afterparty de tango danst.
Laden ledigen zegt het al: wat gedurende die dertig jaar geschreven werd, is nu uit de spreekwoordelijke lade bevrijd. Bovendien had de auteur vóór die tijd ook al een ladekastje en uit dat meubilair is nu een uitbundige keuze gemaakt. Dat Lehmann kan dichten en dansen, dat hij mondharmonica speelt en piano, dat wisten we al. Uit de ladekasten zijn nu ook vertalingen van Engelse en Spaanse poëzie opgegraven. Er komen partituren van zijn composities aan het licht. Tekeningen uit 1938, en een toneeltekst. Transcripties ook van de ‘praatjes’ die hij in zijn VPRO-muziekprogramma hield dan wel voorlas, met als uiterst vervreemdend effect dat de besproken muziekstukken uiteraard niet gedraaid worden: ‘Ik zal nu besluiten met ‘King of Kings’. En daarmee neem ik afscheid van u.’
Het zwaartepunt van het boek ligt bij de poëzie. Die is zoals we Lehmanns werk hebben leren waarderen: in de vorm zeer gevarieerd, en wars van elke letterkundige conventie – alleen Lehmann komt ermee weg om ‘Oidipoes’ te laten rijmen op ‘O, die poes’ en ‘octopus’. Een groot aantal gedichten verwijst inderdaad naar de tijd waarin ze in de lade beland zijn. Over de vernieuwing dan wel vernieling van de binnenstad van Amsterdam spreekt de dichter met grote regelmaat zijn anathema uit, te beginnen bij burgemeester Samkalden en ideoloog Han Lammers. Er worden zeldzame woorden gebruikt als ‘ludiek’. Een vijfregelig vers begint met: ‘Huisje slopen, bankje bouwen,/ Van Rokin tot Overtoom…’ Het werkt nog beter als je beseft dat je dat moet lezen op de melodie van ‘Zakdoek leggen/ Niemand zeggen…’ Het zijn periodestukken, maar wel heel mooie, en ze zijn in hun poëtische bedoeling nog lang niet verouderd, misschien wel weer urgent geworden.
De belangrijkste bijdrage is echter de eerste, getiteld ‘Fragmenten jeugd’. Autobiografie op zijn Lehmanns. In dertig pagina’s beschrijft hij alles (zegt hij) wat hij zich herinnert uit zijn jeugd (die bij Lehmann ook nog eens vijfendertig jaar duurt, totdat hij ‘naar Amsterdam vertrok’). Deze schets dient te worden gelezen als de hiëroglyfen op antieke tempelwanden – bevat zelfs enige soortgelijke tekeningen – en biedt de sleutels waarmee een aantal van de gedichten nader ontsloten kan worden. Met Laden ledigen is Lehmann de archeoloog van zijn eigen oeuvre geworden. Het is de ultieme verzoening van de doctor met de dichter.
Laden ledigen – een keuze uit hervonden werk van L. Th. Lehmann – De Bezige Bij – ISBN 978 90 234 2774 2
Eerder gepubliceerd in De Volkskrant
Ed Schilders over Louis Th. Lehmann
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive K-L, Ed Schilders, Lehmann, Louis Th.
Rainer Maria Rilke
(1875-1926)
Autumn Day
Lord: it is time. The summer was immense.
Lay your shadow on the sundials
and let loose the wind in the fields.
Bid the last fruits to be full;
give them another two more southerly days,
press them to ripeness, and chase
the last sweetness into the heavy wine.
Whoever has no house now will not build one
anymore.
Whoever is alone now will remain so for a long
time,
will stay up, read, write long letters,
and wander the avenues, up and down,
restlessly, while the leaves are blowing.
.jpg)
Ton van Kempen photos: Autumn 1
R.M. Rilke poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: Rilke, Rainer Maria, Ton van Kempen Photos
Katherine Mansfield
(1888-1923)
The Black Monkey
My Babbles has a nasty knack
Of keeping monkeys on her back.
A great big black one comes and swings
Right on her sash or pinny strings.
It is a horrid thing and wild
And makes her such a naughty child.
She comes and stands beside my chair
With almost an offended air
And says:—”Oh, Father, why can’t I?”
And stamps her foot and starts to cry—
I look at Mother in dismay…
What little girl is this, to-day?
She throws about her nicest toys
And makes a truly dreadful noise
Till Mother rises from her place
With quite a Sunday churchy face
And Babbles silently is led
Into the dark and her own bed.
Never a kiss or one Goodnight,
Never a glimpse of candle light.
Oh, how the monkey simply flies!
Oh, how poor Babbles calls and cries,
Runs from the room with might and main,
“Father dear, I am good again.”
When she is sitting on my knee
Snuggled quite close and kissing me,
Babbles and I, we think the same—
Why, that the monkey never came
Only a terrible dream maybe…
What did she have for evening tea?
Katherine Manfield poetry
fleursdumal.nl m a g a z i n e
More in: Katherine Mansfield, Mansfield, Katherine
.jpg)
Ein Besuch im Bergwerk
Franz Kafka (1883-1924)
Heute waren die obersten Ingenieure bei uns unten. Es ist irgendein Auftrag der Direktion ergangen, neue Stollen zu legen, und da kamen die Ingenieure, um die allerersten Ausmessungen vorzunehmen. Wie jung diese Leute sind und dabei schon so verschiedenartig! Sie haben sich alle frei entwickelt, und ungebunden zeigt sich ihr klar bestimmtes Wesen schon in jungen Jahren.
Einer, schwarzhaarig, lebhaft, läßt seine Augen überallhin laufen.
Ein Zweiter mit einem Notizblock, macht im Gehen Aufzeichnungen, sieht umher, vergleicht, notiert.
Ein Dritter, die Hände in den Rocktaschen, so daß sich alles an ihm spannt, geht aufrecht; wahrt die Würde; nur im fortwährenden Beißen seiner Lippen zeigt sich die ungeduldige, nicht zu unterdrückende Jugend.
Ein Vierter gibt dem Dritten Erklärungen, die dieser nicht verlangt; kleiner als er, wie ein Versucher neben ihm herlaufend, scheint er, den Zeigefinger immer in der Luft, eine Litanei über alles, was hier zu sehen ist, ihm vorzutragen.
Ein Fünfter, vielleicht der oberste im Rang, duldet keine Begleitung; ist bald vorn, bald hinten; die Gesellschaft richtet ihren Schritt nach ihm; er ist bleich und schwach; die Verantwortung hat seine Augen ausgehöhlt; oft drückt er im Nachdenken die Hand an die Stirn.
Der Sechste und Siebente gehen ein wenig gebückt, Kopf nah an Kopf, Arm in Arm, in vertrautem Gespräch; wäre hier nicht offenbar unser Kohlenbergwerk und unser Arbeitsplatz im tiefsten Stollen, könnte man glauben, diese knochigen, bartlosen, knollennasigen Herren seien junge Geistliche. Der eine lacht meistens mit katzenartigem Schnurren in sich hinein; der andere, gleichfalls lächelnd, führt das Wort und gibt mit der freien Hand irgendeinen Takt dazu. Wie sicher müssen diese zwei Herren ihrer Stellung sein, ja welche Verdienste müssen sie sich trotz ihrer Jugend um unser Bergwerk schon erworben haben, daß sie hier, bei einer so wichtigen Begehung, unter den Augen ihres Chefs, nur mit eigenen oder wenigstens mit solchen Angelegenheiten, die nicht mit der augenblicklichen Aufgabe zusammenhängen, so unbeirrbar sich beschäftigen dürfen. Oder sollte es möglich sein, daß sie, trotz alles Lachens und aller Unaufmerksamkeit, das, was nötig ist, sehr wohl bemerken? Man wagt über solche Herren kaum ein bestimmtes Urteil abzugeben.
Andererseits ist es aber doch wieder zweifellos, daß zum Beispiel der Achte unvergleichlich mehr als diese, ja mehr als alle anderen Herren bei der Sache ist. Er muß alles anfassen und mit einem kleinen Hammer, den er immer wieder aus der Tasche zieht und immer wieder dort verwahrt, beklopfen. Manchmal kniet er trotz seiner eleganten Kleidung in den Schmutz nieder und beklopft den Boden, dann wieder nur im Gehen die Wände oder die Decke über seinem Kopf. Einmal hat er sich lang hingelegt und lag dort still; wir dachten schon, es sei ein Unglück geschehen; aber dann sprang er mit einem kleinen Zusammenzucken seines schlanken Körpers auf. Er hatte also wieder nur eine Untersuchung gemacht. Wir glauben unser Bergwerk und seine Steine zu kennen, aber was dieser Ingenieur auf diese Weise hier immerfort untersucht, ist uns unverständlich.
Ein Neunter schiebt vor sich eine Art Kinderwagen, in welchem die Meßapparate liegen. Äußerst kostbare Apparate, tief in zarteste Watte eingelegt. Diesen Wagen sollte ja eigentlich der Diener schieben, aber es wird ihm nicht anvertraut; ein Ingenieur mußte heran und er tut es gern, wie man sieht. Er ist wohl der Jüngste, vielleicht versteht er noch gar nicht alle Apparate, aber sein Blick ruht immerfort auf ihnen, fast kommt er dadurch manchmal in Gefahr, mit dem Wagen an eine Wand zu stoßen.
Aber da ist ein anderer Ingenieur, der neben dem Wagen hergeht und es verhindert. Dieser versteht offenbar die Apparate von Grund aus und scheint ihr eigentlicher Verwahrer zu sein. Von Zeit zu Zeit nimmt er, ohne den Wagen anzuhalten, einen Bestandteil der Apparate heraus, blickt hindurch, schraubt auf oder zu, schüttelt und beklopft, hält ans Ohr und horcht; und legt schließlich, während der Wagenführer meist stillsteht, das kleine, von der Ferne kaum sichtbare Ding mit aller Vorsicht wieder in den Wagen. Ein wenig herrschsüchtig ist dieser Ingenieur, aber doch nur im Namen der Apparate. Zehn Schritte vor dem Wagen sollen wir schon, auf ein wortloses Fingerzeichen hin, zur Seite weichen, selbst dort, wo kein Platz zum Ausweichen ist.
Hinter diesen zwei Herren geht der unbeschäftigte Diener. Die Herren haben, wie es bei ihrem großen Wissen selbstverständlich ist, längst jeden Hochmut abgelegt, der Diener dagegen scheint ihn in sich aufgesammelt zu haben. Die eine Hand im Rücken, mit der anderen vorn über seine vergoldeten Knöpfe oder das feine Tuch seines Livreerockes streichend, nickt er öfters nach rechts und links, so als ob wir gegrüßt hätten und er antwortete, oder so, als nehme er an, daß wir gegrüßt hätten, könne es aber von seiner Höhe aus nicht nachprüfen. Natürlich grüßen wir ihn nicht, aber doch möchte man bei seinem Anblick fast glauben, es sei etwas Ungeheures, Kanzleidiener der Bergdirektion zu sein. Hinter ihm lachen wir allerdings, aber da auch ein Donnerschlag ihn nicht veranlassen könnte, sich umzudrehen, bleibt er doch als etwas Unverständliches in unserer Achtung.
Heute wird wenig mehr gearbeitet; die Unterbrechung war zu ausgiebig; ein solcher Besuch nimmt alle Gedanken an Arbeit mit sich fort. Allzu verlockend ist es, den Herren in das Dunkel des Probestollens nachzublicken, in dem sie alle verschwunden sind. Auch geht unsere Arbeitsschicht bald zu Ende; wir werden die Rückkehr der Herren nicht mehr mit ansehen.
Franz Kafka : Ein Landarzt. Kleine Erzählungen (1919)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive K-L, Franz Kafka, Kafka, Franz, Kafka, Franz
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature