Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
Cookham door Stanley Spencer en
Jezus Christus aan de vergetelheid ontrukt
Gemeen aan Jordaan en Theems is het water. Wat nog?
Natuurlijk de aanwezigheid van Jezus Christus.
Want de verlosser predikte niet enkel in Kafarnaüm,
Gadara en Gennezaret maar deed ook Cookham,
Berkshire, aan. Kijk er Stanley Spencer maar op na.
De schilder bedenkt ons. Met prekend de koning
der joden tijdens regatta’s. Met punters vol mensen
die zich verbazen over dit tegengif voor wantijd.
Op de oevers begerig beschouwen. Hier en daar
toch ongelovigen ook, vrouwen veelal. Koudogige.
Zelfs massale verrijzenis in het dorp laat hen onbewogen,
alsof ze een bioscoop leeg zien lopen. Herkennen ze dan
Matthew Sweeney’s oma niet die jonger en dunner
dan ooit opstaat uit de doden? Zijn ze ervaren in verdwalen?
In mijn geheugen is het gebeier van de kathedraal getatoeëerd.
Drieslagsmaten. Vijfduizendenveertig variaties.
Een man die veertig jaren klokken luidde moest van een arm af.
Bert Bevers
(uit In de buurt van de wereld, Uitgeverij Kleinood & Grootzeer, Bergen op Zoom, 2002)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Literaire Salon in’t Wevershuisje 5
Emma Crebolder vertaalt Heilna du Plooy
Reis
Als het dan midwinter was
en ’s nachts het Hogeveld tot poeder
wordt geschroeid in koude en ijl rijp,
dan wilde Pa graag reizen
naar waar het warmer was.
Als wij in het donker nog vertrokken
werden wij in warme dekens toegestopt;
Buiten waren de gekende vormen onbekend
en vreemder nachtblauw bij het verder rijden.
Pa wijst waar de Drie Koningen staat,
Orion, en ook het Zuiderkruis.
Wij kijken steeds maar naar de lucht
verbaasd dat ook de maan kan ondergaan.
Als het lichter wordt,
de zon kogel kleurig rond verschijnt
dan moeten wij om ons heen kijken
en vertellen wat wij zien verdwijnen.
Pa geeft doorlopend les,
aardrijkskunde, plantkunde, dierkunde
en ook geschiedenis komt aan bod:
Kijk, hier begint het landschap te breken-
het binnenland is werkelijk een groot plateau.
Let op, wij rijden nu veel minder omhoog
dan omlaag. Kijk naar de heuvelige
glooiingen daar, de vogels, de soorten gras,
de bomen, hun schors en bladeren:
Als de ochtend gevorderd is, dan
zegt Pa: Voel, het is veel warmer hier.
En dan kijk ik, het Hogeveldse kind,
voorbij de koude en bekende
bleekheid in mijn hoofd
verrukt naar het nieuw gebied:
Langs de weg lange lanen van kersthulst
met grote slappe bloemen schelrood
tegen het groen, en her en der grote
massieve hopen kleur
waar bougainvillias hoog opklimmen
en dan omlaag regenen in roze en paars.
We hebben het land zo leren kennen
en door dat kennen ook lief gekregen.
Met die liefde liggen we nu overhoop:
We zijn met alles wat we zijn:
-dat voel ik in de politieke lucht hangen
een stigma, alleen verleden, vreemd, terloops.
Maar in mijn hoofd zijn de beelden gegrift
zoals in de genen waaruit ik stam:
Nooit hoor ik op een andere plek
zoals op deze, zelfs bij verstek.
Heilna du Plooy
(vertaald van het Zuid-Afrikaans in het Nederlands door Emma Crebolder)
Vertaalvrucht (nr 5): Emma Crebolder vertaalt Heilna du Plooy
Literaire Salon in’t Wevershuisje 5, foto Carina van der Walt
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, Crebolder, Emma, Heilna du Plooy, Literaire Salon in 't Wevershuisje, VERTAALVRUCHT
Emma Crebolder (R) & Heilna du Plooy (L)
Literaire Salon in ’t Wevershuisje 4
Heilna du Plooy vertaalt Emma Crebolder
Ons vruchtbaarst verleden
1.
Ons vruchtbaarst verleden lag
in geschriften en bij rivieren, op
keien of stenen aan Schelde of Waal.
De stroming sleepte ons mee.
We moesten de verhalen vinden.
Schorrevaar is achtergebleven. Ze
speelt met uitgeklapte vleugels voor
boek. Ze omvangt de meeuw en
gooit haar trots mijlenver op en wijst,
kijk daar: vriendin van schorrevaar.
2.
Alle lemuren en slingerapen
leren het grijpfijne in
oerbossen. Wij op het asfalt
worden getroffen door
breukzak en wervelzwakte.
Prijsdier Taal, je wordt zo vaak
misvat. Laat ons liever toch
gebaren. Een opgestoken hand
ontwapent hoe graag een mens ook
het brullen na zou willen apen.
Emma Crebolder
Ons vrugbaarste verlede
1.
Ons vrugbaarste verlede is op papier
en langs riviere vasgelê, op die keie
of klippe langs die Schelde of die Waal.
Die stroming het ons meegevoer.
Ons moes na die verhale soek.
Waterraaf het agtergebly. Sy flap
haar vlerke soos ’n boek wyd oop.
Sy omhels die meeu en gooi haar
trots hoog op in die lug en wys,
kyk daar: die vriendin van waterraaf.
2.
Die lemurs en die slingerape
leer almal fyngryp in
die oerbos. Ons hier
op die teer word getref deur
breuke en werwelverweer.
Skoudier Taal, jy word gereeld
verkeerd verstaan. Dan maar liewer
gebare gebruik. ‘n Uitgestrekte hand
ontwapen ook al sou ’n mens
graag ‘n gebrul wou na-aap.
Heilna du Plooy
Vertaling gedicht Emma Crebolder naar het Zuidafrikaans
Vertaalvrucht (nr 4): Emma Crebolder & Heilna du Plooy
Literaire Salon in’t Wevershuisje 4, foto Carina van der Walt
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, Crebolder, Emma, Heilna du Plooy, Literaire Salon in 't Wevershuisje
Emma Crebolder (R) & Heilna du Plooy (L)
Vertaalvrucht (nr 3): Emma Crebolder & Heilna du Plooy
Literaire Salon in’t Wevershuisje 3
Ons vruchtbaarst verleden
Ons vruchtbaarst verleden lag
in geschriften en bij rivieren, op
keien of stenen aan Schelde of Waal.
De stroming sleepte ons mee.
We moesten de verhalen vinden.
Schorrevaar is achtergebleven. Ze
speelt met uitgeklapte vleugels voor
boek. Ze omvangt de meeuw en
gooit haar trots mijlenver op en wijst,
kijk daar: vriendin van schorrevaar.
Emma Crebolder
Ons vrugbaarste verlede
Ons vrugbaarste verlede is op papier
en langs riviere vasgelê, op die keie
of klippe langs die Schelde of die Waal.
Die stroming het ons meegevoer.
Ons moes na die verhale soek.
Waterraaf het agtergebly. Sy flap
haar vlerke soos ’n boek wyd oop.
Sy omhels die meeu en gooi haar
trots hoog op in die lug en wys,
kyk daar: die vriendin van waterraaf.
Heilna du Plooy
Vertaling naar het Zuidafrikaans
Vertaalvrucht (nr 3): Emma Crebolder & Heilna du Plooy
Literaire Salon in’t Wevershuisje 3, foto Carina van der Walt
Gedicht en vertaling eerder gepubliceerd in Literair Tijdschrift Ambrozijn, Brugge
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, Crebolder, Emma, Heilna du Plooy, Literaire Salon in 't Wevershuisje, LITERARY MAGAZINES
Rob Stuart: Mind the Gap
fleursdumal.nl magazine
More in: *Concrete + Visual Poetry P-T, Rob Stuart, Rob Stuart, Stuart, Rob
Afgemat vosje
Ha, wat schudde hij die stomme honden
toch weer makkelijk van zich af. Zijn tong
glanst vochtig als deze bessenstruik.
Hoe trilt de weke flank na van die straffe
draf, de angst nog in zijn buik. Het gezin
liet hij stil in een hol in slaap, de jongen
zacht tegen zijn wijfje aan. Wat verlangt de rekel
naar haar warme lijfje. Maar in avondschemer
houdt het verre meutejanken hem voorlopig in
dicht kreupelhout. Dit is míjn woud, dit zijn mijn
bomen. Blijf van al mijn mooie holle wegen weg
toch, denkt de vos. En snakt naar lange rosse dromen.
Bert Bevers
Verschenen in Die felle…. – Gedichten over vossen, Uitgeverij Gianni, Maastricht, 2005
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
De vergeten winter
Frank Pollet opgedragen, maart 2014
Bekeken door de zeef van geduld heeft tijd
hier geen heft. Zie beenbreek en ogentroost:
de lente gaat droog als naaldhout open.
Alsof ineens de zon zijn gedachten bezingt.
Regen laat zich lastig wegen, kent geen spijt
omdat men treurt om een verloren oogst.
Wijsjes met een vederlicht vibrato lopen
hoog op. Ze lijken wel bergdauw. Er klinkt
bezoeming als door hommels in het hoofd,
de dag tot aan de ogen diep in de lauwe inkt.
Bert Bevers
Ongepubliceerd
fleursdumal.nl magazine
More in: 4SEASONS#Winter, Archive A-B, Bevers, Bert
Rob Stuart: Pregnant Pause
fleursdumal.nl magazine
More in: *Concrete + Visual Poetry P-T, Rob Stuart, Rob Stuart, Stuart, Rob
Tweede Podiumvlees Poetry Slam in Tilburg
Op zondagmiddag 16 maart aanstaande beleeft de nieuwe Tilburgse Poetry Slam Podiumvlees haar tweede editie. Tijdens deze Poetry Slam zullen bekende en minder bekende (slam)dichters in drie rondes de poëtische strijd met elkaar aangaan. Op het spel staat een plaats in de Tilburgse Stedelijke Finale, die in september 2014 tijdens het Incubate-Festival gehouden wordt. De Poetry Slam vindt op zondag 16 maart plaats in de Hall of Fame. Aanvang 15.00u, toegang is gratis.
In deze editie van Podiumvlees gaan onder anderen Gerard Scharn, Jolies Heij en Jonathan Griffioen de strijd met elkaar aan om een plaats in de Stedelijke Finale met elkaar aan. Zij worden beoordeeld door zowel een vakjury als een publieksjury. De vakjury bestaat uit dichter Daan Doesborgh en dichter Martin Beversluis.
Podiumvlees is een initiatief van de Tilburgse slamdichters Martin Beversluis en Daan Taks. Zij organiseren komend seizoen vier voorrondes en een Stedelijke Finale van Podiumvlees. De winnaar van de Stedelijke Finale wint een ticket voor het Nederlands Kampioenschap Poetry Slam 2015 in Utrecht. Daarnaast maakt Uitgeverij teleXpress een verzamelbundel met daarin werk van alle dichters en dichteressen die dit seizoen meedoen aan Podiumvlees. Deze verzamelbundel wordt tijdens de Stedelijke Finale gepresenteerd.
Podiumvlees is altijd op zoek naar nieuwe deelnemers. Wie meer informatie wil, kan op facebook terecht: www.facebook.com/podiumvlees
fleursdumal.nl magazine for art & literature
More in: Art & Literature News, Beversluis, Martin, Poetry Slam
Blauwe hemel
nieuwe dichtbundel van Kreek Daey Ouwens
door Carina van der Walt
Op Nationale Gedichtendag 2014 is de nieuwe dichtbundel van Kreek Daey Ouwens geïntroduceerd in Café De Nieuwe Liefde in Amsterdam. Blauwe hemel is in alle opzichten een goedverzorgde bundel – van de subtiele schakeringen van blauw en de illustratie op de omslag tot bij de laatste poëtische tekst op pagina 79:
Overjarige citroenen zijn bitter.
Je moet ze dezelfde dag nog eten.
Bij de eerste hap trekt je mond
zich samen. Alsof je in ijs bijt.
Maar je tong went eraan.
Met deze laatste tekst eindigt de beschrijving van het “overjarige” huwelijk van de hoofdpersoon, meneer Danie. De beschrijving van citroenen begint op p.9 in het eerste van de vijftien delen, waaruit de bundel is opgebouwd:
Ik koop citroenen, die zwaar zijn als ijzer.
Het perspectief is van meneer Danie. Alle “gedichten” zijn zonder titels. Ze zijn als kralen aan elkaar gesnoerd om samen één verhaal van een beknellend ongelukkig huwelijk te vertellen. Meneer Danie leeft samen met mevrouw Danie en hun magere kat, maar hij is verliefd op de kassière Larissa. Met zijn verliefdheid doet hij niks, behalve voortdurend aan Larissa te denken, in zijn gedachten met haar gesprekken te voeren en acht brieven aan haar te schrijven die allemaal beginnen met “Mijn Larissa”. Voor zijn pragmatische en even vereenzaamde vrouw voelt hij weinig. Zijn gevoelens van zwaarmoedigheid, angst en wanhoop worden overgedragen met alledaagse metaforen. Anemonen, angstdromen, een zilveren lepel en het dwangmatige tellen van strepen zijn pogingen om zijn ongelukkige leven voor zichzelf dragelijker te maken. Om een beetje houvast te krijgen.
Typografisch is de bundel zeer sober. Er zijn veel witte ruimtes op de pagina’s. Deze witte ruimtes compenseren de loodzware emoties die zich verschuilen achter alledaagse objecten of handelingen. Daey Ouwens’ taalgebruik is fijnzinnig. Haar observaties zijn treffend en dikwijls onontkoombaar. Om een indruk te geven van de constructie van Blauwe hemel volgt hier een van de kortste afdelingen.
Liefde
Opnieuw een angstige droom. Ik werd
zwetend wakker. Hoewel het nog nacht
was, tekende zicht achter de ramen een
doods, wit licht af. Ik ging mijn bed
uit. Ik bekeek mezelf in de spiegel.
Met stukjes en beetjes probeerde ik
mijn droom te duiden. Ik herinnerde
mij alleen dat die onbegrijpelijk en
beangstigend was. Ook mijn eigen ge-
zicht kwam mij vreemd en bang voor.
Ik sloot mijn ogen. Mijn gezicht bleef
me aanstaren. In een uiterste poging
het uit mijn hoofd te bannen, probeerde
ik de latten van de luxaflex te tellen.
Dat viel niet mee. Ik moest telkens op-
nieuw beginnen.
Gisteren woonde ik de uitvaart bij van
een verre neef. Iedereen wierp wat aarde
op de kist. De weduwe het eerst. Er ging
een schok door me heen, Larissa, zoveel
als ze op u leek! De buiging van haar
nek. Maar ik schrok ook, omdat ik zag
dat ze niet van hem hield. Dat je niet
van iemand houdt, is begrijpelijk. Niet
meer dan een fout. En zoals bij elke
fout kan ik er niet achter komen of een
mens het misschien zelf zo wil. Als dat
zo is, is je verstand er niet tegen op-
gewassen.
Het is opnieuw zeer koud. Bent u warm genoeg
gekleed? Dat winkelschort stelt toch niet
veel voor. En het tocht behoorlijk in die
hoek bij de kassa. Zorg goed voor u zelf,
Larissa. Ik kan niet voor u zorgen.
De Vlaamse gewoonte om de geliefde met “u” aan te spreken herinnert me aan de even zwaarmoedige debuutbundel van de Vlaming, Charles Ducal. Het huwelijk (1987) is een beklemmend relaas over het huwelijksleven. Ducal en Daey Ouwens delen een bijzondere manier van kijken. In de bundel van Daey Ouwens ligt elke tekst als een parel op precies de juiste plaatst. Je wenst het je ergste vijanden niet toe, maar bij lezing slaat regelmatig de ontluistering toe als de herkenbaarheid je in het gezicht staart.
CARINA VAN DER WALT
Kreek Daey Ouwens (Lindenheuvel, 1942) debuteerde in 1991 met Stokkevingers, een bundel verhalen en gedichten. In 1995 verscheen Tegen de kippen en de haan, in 2004 Kinderbed en in 2009 De achterkant, dat genomineerd werd voor de VSB Poëzieprijs 2009-2010.
Kreek Daey Ouwens: Blauwe hemel – Uitgever: Wereldbibliotheek 2014 – ISBN: 9789028425668 – Prijs: € 19,90 – 80 blz.
fleursdumal.nl magazine for art & literature
More in: - Book News, Archive O-P, Art & Literature News, Ouwens, Kreek Daey, Walt, Carina van der
IJzerhard
Stalen glans op paars blad. Op hoge stelen wiegt
de ijzerhard. Middaguur in onze hortus botanicus
liegt niet: het land van gisteren is toe. Alles bloeit.
Ik hoor kinderen op een nabijgelegen schoolplein
driewerf hoera roepen. Er wordt traag gesproeid
door een man die graag bezorgd lijkt. Soms wil hij
de tuin uit hollen en het op een gillen zetten, maar
zijn bladeren houden niet van geluid. Het ruikt naar
zoethout. Een koolwitje laveert tegen wind in, en zand
wijkt zachtjes voor zaad. Wolkjes zijn licht en de goden
nabij. Laat alle mensen maar weten waar de verhalen
over gaan. Wie een grens trekt heeft een huis.
Bert Bevers
verschenen in Eigen terrein – Gedichten 1998-2013, Uitgeverij WEL, Bergen op Zoom, 2013
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Rob Stuart: Entropy
fleursdumal.nl magazine
More in: *Concrete + Visual Poetry P-T, Rob Stuart, Rob Stuart, Stuart, Rob
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature