Fleurs du Mal Magazine
Emma Crebolder (R) & Heilna du Plooy (L)
Literaire Salon in ’t Wevershuisje 4
Heilna du Plooy vertaalt Emma Crebolder
Ons vruchtbaarst verleden
1.
Ons vruchtbaarst verleden lag
in geschriften en bij rivieren, op
keien of stenen aan Schelde of Waal.
De stroming sleepte ons mee.
We moesten de verhalen vinden.
Schorrevaar is achtergebleven. Ze
speelt met uitgeklapte vleugels voor
boek. Ze omvangt de meeuw en
gooit haar trots mijlenver op en wijst,
kijk daar: vriendin van schorrevaar.
2.
Alle lemuren en slingerapen
leren het grijpfijne in
oerbossen. Wij op het asfalt
worden getroffen door
breukzak en wervelzwakte.
Prijsdier Taal, je wordt zo vaak
misvat. Laat ons liever toch
gebaren. Een opgestoken hand
ontwapent hoe graag een mens ook
het brullen na zou willen apen.
Emma Crebolder
Ons vrugbaarste verlede
1.
Ons vrugbaarste verlede is op papier
en langs riviere vasgelê, op die keie
of klippe langs die Schelde of die Waal.
Die stroming het ons meegevoer.
Ons moes na die verhale soek.
Waterraaf het agtergebly. Sy flap
haar vlerke soos ’n boek wyd oop.
Sy omhels die meeu en gooi haar
trots hoog op in die lug en wys,
kyk daar: die vriendin van waterraaf.
2.
Die lemurs en die slingerape
leer almal fyngryp in
die oerbos. Ons hier
op die teer word getref deur
breuke en werwelverweer.
Skoudier Taal, jy word gereeld
verkeerd verstaan. Dan maar liewer
gebare gebruik. ‘n Uitgestrekte hand
ontwapen ook al sou ’n mens
graag ‘n gebrul wou na-aap.
Heilna du Plooy
Vertaling gedicht Emma Crebolder naar het Zuidafrikaans
Vertaalvrucht (nr 4): Emma Crebolder & Heilna du Plooy
Literaire Salon in’t Wevershuisje 4, foto Carina van der Walt
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, Crebolder, Emma, Heilna du Plooy, Literaire Salon in 't Wevershuisje
Emma Crebolder (R) & Heilna du Plooy (L)
Vertaalvrucht (nr 3): Emma Crebolder & Heilna du Plooy
Literaire Salon in’t Wevershuisje 3
Ons vruchtbaarst verleden
Ons vruchtbaarst verleden lag
in geschriften en bij rivieren, op
keien of stenen aan Schelde of Waal.
De stroming sleepte ons mee.
We moesten de verhalen vinden.
Schorrevaar is achtergebleven. Ze
speelt met uitgeklapte vleugels voor
boek. Ze omvangt de meeuw en
gooit haar trots mijlenver op en wijst,
kijk daar: vriendin van schorrevaar.
Emma Crebolder
Ons vrugbaarste verlede
Ons vrugbaarste verlede is op papier
en langs riviere vasgelê, op die keie
of klippe langs die Schelde of die Waal.
Die stroming het ons meegevoer.
Ons moes na die verhale soek.
Waterraaf het agtergebly. Sy flap
haar vlerke soos ’n boek wyd oop.
Sy omhels die meeu en gooi haar
trots hoog op in die lug en wys,
kyk daar: die vriendin van waterraaf.
Heilna du Plooy
Vertaling naar het Zuidafrikaans
Vertaalvrucht (nr 3): Emma Crebolder & Heilna du Plooy
Literaire Salon in’t Wevershuisje 3, foto Carina van der Walt
Gedicht en vertaling eerder gepubliceerd in Literair Tijdschrift Ambrozijn, Brugge
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, Crebolder, Emma, Heilna du Plooy, Literaire Salon in 't Wevershuisje, LITERARY MAGAZINES
Blauwe hemel
nieuwe dichtbundel van Kreek Daey Ouwens
door Carina van der Walt
Op Nationale Gedichtendag 2014 is de nieuwe dichtbundel van Kreek Daey Ouwens geïntroduceerd in Café De Nieuwe Liefde in Amsterdam. Blauwe hemel is in alle opzichten een goedverzorgde bundel – van de subtiele schakeringen van blauw en de illustratie op de omslag tot bij de laatste poëtische tekst op pagina 79:
Overjarige citroenen zijn bitter.
Je moet ze dezelfde dag nog eten.
Bij de eerste hap trekt je mond
zich samen. Alsof je in ijs bijt.
Maar je tong went eraan.
Met deze laatste tekst eindigt de beschrijving van het “overjarige” huwelijk van de hoofdpersoon, meneer Danie. De beschrijving van citroenen begint op p.9 in het eerste van de vijftien delen, waaruit de bundel is opgebouwd:
Ik koop citroenen, die zwaar zijn als ijzer.
Het perspectief is van meneer Danie. Alle “gedichten” zijn zonder titels. Ze zijn als kralen aan elkaar gesnoerd om samen één verhaal van een beknellend ongelukkig huwelijk te vertellen. Meneer Danie leeft samen met mevrouw Danie en hun magere kat, maar hij is verliefd op de kassière Larissa. Met zijn verliefdheid doet hij niks, behalve voortdurend aan Larissa te denken, in zijn gedachten met haar gesprekken te voeren en acht brieven aan haar te schrijven die allemaal beginnen met “Mijn Larissa”. Voor zijn pragmatische en even vereenzaamde vrouw voelt hij weinig. Zijn gevoelens van zwaarmoedigheid, angst en wanhoop worden overgedragen met alledaagse metaforen. Anemonen, angstdromen, een zilveren lepel en het dwangmatige tellen van strepen zijn pogingen om zijn ongelukkige leven voor zichzelf dragelijker te maken. Om een beetje houvast te krijgen.
Typografisch is de bundel zeer sober. Er zijn veel witte ruimtes op de pagina’s. Deze witte ruimtes compenseren de loodzware emoties die zich verschuilen achter alledaagse objecten of handelingen. Daey Ouwens’ taalgebruik is fijnzinnig. Haar observaties zijn treffend en dikwijls onontkoombaar. Om een indruk te geven van de constructie van Blauwe hemel volgt hier een van de kortste afdelingen.
Liefde
Opnieuw een angstige droom. Ik werd
zwetend wakker. Hoewel het nog nacht
was, tekende zicht achter de ramen een
doods, wit licht af. Ik ging mijn bed
uit. Ik bekeek mezelf in de spiegel.
Met stukjes en beetjes probeerde ik
mijn droom te duiden. Ik herinnerde
mij alleen dat die onbegrijpelijk en
beangstigend was. Ook mijn eigen ge-
zicht kwam mij vreemd en bang voor.
Ik sloot mijn ogen. Mijn gezicht bleef
me aanstaren. In een uiterste poging
het uit mijn hoofd te bannen, probeerde
ik de latten van de luxaflex te tellen.
Dat viel niet mee. Ik moest telkens op-
nieuw beginnen.
Gisteren woonde ik de uitvaart bij van
een verre neef. Iedereen wierp wat aarde
op de kist. De weduwe het eerst. Er ging
een schok door me heen, Larissa, zoveel
als ze op u leek! De buiging van haar
nek. Maar ik schrok ook, omdat ik zag
dat ze niet van hem hield. Dat je niet
van iemand houdt, is begrijpelijk. Niet
meer dan een fout. En zoals bij elke
fout kan ik er niet achter komen of een
mens het misschien zelf zo wil. Als dat
zo is, is je verstand er niet tegen op-
gewassen.
Het is opnieuw zeer koud. Bent u warm genoeg
gekleed? Dat winkelschort stelt toch niet
veel voor. En het tocht behoorlijk in die
hoek bij de kassa. Zorg goed voor u zelf,
Larissa. Ik kan niet voor u zorgen.
De Vlaamse gewoonte om de geliefde met “u” aan te spreken herinnert me aan de even zwaarmoedige debuutbundel van de Vlaming, Charles Ducal. Het huwelijk (1987) is een beklemmend relaas over het huwelijksleven. Ducal en Daey Ouwens delen een bijzondere manier van kijken. In de bundel van Daey Ouwens ligt elke tekst als een parel op precies de juiste plaatst. Je wenst het je ergste vijanden niet toe, maar bij lezing slaat regelmatig de ontluistering toe als de herkenbaarheid je in het gezicht staart.
CARINA VAN DER WALT
Kreek Daey Ouwens (Lindenheuvel, 1942) debuteerde in 1991 met Stokkevingers, een bundel verhalen en gedichten. In 1995 verscheen Tegen de kippen en de haan, in 2004 Kinderbed en in 2009 De achterkant, dat genomineerd werd voor de VSB Poëzieprijs 2009-2010.
Kreek Daey Ouwens: Blauwe hemel – Uitgever: Wereldbibliotheek 2014 – ISBN: 9789028425668 – Prijs: € 19,90 – 80 blz.
fleursdumal.nl magazine for art & literature
More in: - Book News, Archive O-P, Art & Literature News, Ouwens, Kreek Daey, Walt, Carina van der
Acht vertalingen van gedichten van T.T. Cloete (1924)
door Carina van der Walt & Geno Spoormans
4.
T.T. Cloete
Silhoeët van Beatrice Dante Par. 1: 112-114 Frontaal gaan vanaf die voorkop die ronding oor in die verfynde wip van die neuspunt, buig dan trug en weer op sag in die welwende bolip. Soos ’n klein watergolf puil die onderlip wat diep duik trug na die ken met die klein kuil en oorgaan in ’n volronde kaaklyn. ’n Kruik is die hals. Daarvandaan langsaam gaan die bors fyn uittas na die tuit en golf na die buikstootjie terug geskaam. Die lyn loop in die lang bobeen uit in ’n effe boog wat stadig gestrek plooi tot die sagte knieronding, terug buig en oorgaan in die effense skeenboog, afglooi af aarde toe tot in die ronde voetbrug. Dít is soos die frontlyn golwend afstrek. Agter van bo na onder loop die ronde skedel af na die dun nek en is daar ’n soepel wonder van konvekse skouers, die rug se konkawe krul af deur die vlesige boude, die dye en kuite se swel. … Tussen die baie dwalinge só vervul bewaar sy die getroetelde model van die kurwe, die diep ingebore istinto wat neig in die ronding van die appel of die haai en die leeu of die koedoe se grasie en in haar entelegiese sublieme lynwil.
T.T. Cloete
Silhouet van Beatrice Dante Par. 1: 112-114 Frontaal gaat vanaf het voorhoofd de ronding over in een verfijnde wip van de neuspunt, buigt dan terug en veroorlooft zich de zachte welving naar de bovenlip. Zoals een kleine watergolf pruilt de onderlip en neemt een diepe duik terug naar de kin met het kuiltje dat schuilt in de volronde kaaklijn. Een kruik is de hals. Langzaam reikt van daar de borst delicaat uit voorbij de tuit en golft na het buikje terug in een beschaamd gebaar. De lijn loopt van het bovenbeen uit in een lichte boog die zich strekt en plooit tot een zachte knieronding, terug buigt naar de ijle scheenboog, afglooit naar de aarde in de ronde voetbrug. Zo is het front golvend uitgelijnd. Van achteren en van boven naar beneden loopt de ronde schedel af en verdwijnt in de nek, een wonder gesneden uit convexe schouders en een ruggelingse draaiing dan af langs vlezige billen, dijen en kuiten die zwellen … Tussen al deze dwalingen en lustvolle verfraaiing bewaart ze de geliefkoosde modellen van curven, het diepgewortelde is tinto dat neigt in de rondingen van de appel of de gratie van de haai, de leeuw of de koedoe en in haar entelechisch verheven lijnspel.
T.T. Cloete 8 gedichten: Vertalingen uit het Zuid-Afrikaans door Carina van der Walt & Geno Spoormans 2010
(wordt vervolgd)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, T .T. Cloete, Walt & Spoormans
AMALGAAM programma in De Poorten, Tilburg
op 2 februari 2016 in wijkcentrum De Poorten, Tilburg om 20:00 in het kader van Week van de Poëzie 2016 met het THEMA HERINNERING met bekende en nieuwe stemmen van Tilburgse dichters
1. Jef van Kempen leest eigen gedichten en een gedicht van Henry Dolmans uit 1898 ter gelegenheid van de inwijding van de splinternieuwe kerk OLV van de Rozenkrans (Hasselt / De Poorten).
2. Cees van Raak licht de geschiedenis toe van het huidige wijkcentrum De Poorten. Zijn historisch perspectief is gepubliceerd in Van Godshuis tot De Poorten: Geschiedenis van de Hasseltse kerk (2005).
3. Jasper Mikkers leest drie ongepubliceerde gedichten uit zijn kindertijd met het kopje “de God van het kind” als tegenpool met de devotie en negentiende eeuw se taalgebruik van Henri Dolmans.
Nieuwe dichterstemmen uit Tilburg en Leuven
4. Carina van der Walt (woonachtig in Tilburg, maar geboren in ZA)
en Willy Martin (een professionele jet setter onder de Vlaamse academici)
Zij schrijven naar elkaar toe en uit elkaar uit in de tweetalige dichtbundel AMALGAAM.
Het programma wordt onderbouwd door digitale projecties van teksten en beelden.
Bundels:
Carina van der Walt en Willy Martin: AMALGAAM
Jasper Mikkers: De Gespiegelde Stad, gedichten
Cees van Raak: Van Godshuis tot De Poorten. Geschiedenis van de Hasseltse kerk
Jef van Kempen: Laatste Bedrijf, gedichten
Jef van Kempen: Henri Dolmans, dichter van jubel en smart
AMALGAAM programma
op 2 februari 2016 in wijkcentrum De Poorten, Tilburg om 20:00 in het kader van Week van de Poëzie 2016 met het thema HERINNERING
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Carina van der Walt, Henri Dolmans, Kempen, Jef van, Literary Events, Mikkers, Jasper, Raak, Cees van, Willy Martin
Bert Bevers (1954) is dichter en beeldend kunstenaar. Hij werd geboren in Bergen op Zoom maar woont al sedert de vorige eeuw aan de andere kant van de landsgrens, in hartje Antwerpen.
Bij Uitgeverij WEL verschenen twee uitgebreide bloemlezingen uit zijn werk: Afglans (Gedichten 1972-1997) en Eigen terrein (Gedichten 1998-2013). Werk van zijn hand werd opgenomen in diverse bloemlezingen en literaire tijdschriften. Bert Bevers is medewerker aan de Nederlandse Poëzie Encyclopedie, lector van Uitgeverij Kleinood & Grootzeer en lid van de raad van bestuur van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen. Voor meer informatie: www.bertbevers.com
In deze bijdrage een reeks vertalingen van het gedicht ‘Overvloed’ van Bert Bevers.
Overvloed
In de naslaap waad ik langzaam water
in. Dat doe ik nooit. Als ik me druipend
afvraag wat ik hier te doen sta verrijs jij.
Met het jonge slanke lichaam dat ik ken
van oude foto’s, gekartelrand en al, maar
met het hoofd dat ik zo zachtjes streelde
toen je bijna aan je laatste adem. Weet je
nog? Je glimlacht. “Wat krijgen we nou?
Jij gaf toch helemaal niets om zwemmen,
jongen?” zeg je. En je drukt me nat tegen
je borst die zo op de mijne lijkt. “Dag pa,”
zeg ik. “Dag papa. Waar ben je al die tijd?”
Bert Bevers
Oorvloed
In die naslaap waad ek stadig die water
in. Dit doen ek nooit nie. As ek myself druipend
afvra wat ek hier staan en doen, verrys jy.
Met die jong slanke liggaam wat ek ken
uit ou foto’s, met kartelrandjes en al, maar
met die kop wat ek so saggies gestreel
het toe jy byna op jou laaste asem was. Onthou jy
nog? Jy glimlag. “Wat gaan nou hier aan?”
Jý hou tog glad nie van swem nie,
jongman?” sê jy. En jy druk my nat teen
jou bors wat soos my eie bors lyk. “Dag pa,”
sê ek. “Dag pappa. Waar is jy die hele tyd?”
Gedicht Bert Bevers
Vertaald naar het Afrikaans door Carina van der Walt
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Carina van der Walt, Overvloed, TRANSLATION ARCHIVE
Literaire Salon in’t Wevershuisje het op woensdag 20 Augustus sy tweede aflewering in Tilburg beleef. Die eerste aflewering was op 30 Junie 2013 met die Afrikaanse digteres Heilna du Plooy as hoofgas. Intussen het haar nuutste digbundel, Die stilte opgeskort (2014) by Protea Boekhuis verskyn. Die salon wens haar graag as vorige gas geluk met hierdie mooi ontwikkeling. Op die oomblik lyk dit asof hierdie privaat inisiatief een maal per jaar aangebied sal word.
Vanjaar was die hoofgas die Afrikaanse digter Charl-Pierre Naudé.
Literaire Salon in’t Wevershuisje bly getrou aan sy doel om ’n klein en intieme ontmoetingsruimte te skep ter wille van kontak en inspirasie tussen digters, kortverhaal- of kinderboekskrywers uit drie lande: Suid-Afrika, Nederland en België. Tot dusver is nog net digters uitgenooi – vanjaar ses. Tuis by Carina van der Walt en haar man, Geno Spoormans, word méér as voorlesings uit eie werk verwag. Dit is die waarderende deel. In deel twee van die program word daar van die deelnemers verwag om mekaar se werk te vertaal. Dit is die inspirerende deel. Vertalings sal deur die loop van die volgende jaar op hierdie webwerf gepubliseer word en ook in Ambrozijn – ’n Belgiese literêre blad uit Ieper.
Links Charl-Pierre Naudé en Carina van der Walt. Rechts, zittend, Willy Martin
In kleiner kring is die publikasie van Charl-Pierre Naudé se volgende bundel hier vooruit gevier. Al die lieflike dade (2014) sal in September by uitgewery Tafelberg verskyn. Op die oomblik werk Naudé as as een van die organisasie DAAD se beurshouers in Berlyn. Die Nederlandse gas was K. Michel uit Amsterdam. Albei die digters het gedigte voorgelees wat nog nie in bundels verskyn het nie. Van hierdie gedigte word nou vertaal.
Die derde stadsdigter van Tilburg, Frank van Pamelen, het onderweg terug van sy nuwe uitgewer vinnig ingeval by die Literaire Salon in’t Wevershuisje om ekstra luister daaraan te verleen. Sy ervaring op die podium het na die ander digters toe deurgesyfer en het gesorg vir ’n gemoedelike stemming. Die interessante ooreenkoms tussen Naudé en Van Pamelen is dat albei op die oomblik hulle digterskap uitbrei na ’n ander genre. Naudé werk aan ‘n roman en Van Pamelen se eerste riller sal in die voorjaar van 2015 verskyn.
Digteres Emma Crebolder was vir die tweede agtereenvolgende jaar op besoek by die Literaire Salon in’t Wevershuisje. Nommer drie van haar trilogie Vergeten (2010), Vallen (2012) en nou Verzoening (2014) by uitgewery Nieuw Amsterdam word op 12 September in boekwinkel De Tribune bekend gestel in Maastricht. Uit België was die digter uit Leuven, Willy Martin, ook vir die tweede agtereen voldende jaar op besoek. Nuus vars uit die oond is dat Martin en Van der Walt pas te hore gekry het dat hulle ’n klein, maar bekende uitgewer met ’n goeie reputasie gekry het vir hulle eksperimentele duobundel. Die lang pad wat voorlê is die bevestiging van reeds beloofde borge en redaksionele afronding. Dit demp nie hulle opgewondenheid nie! Webmeester Jef van Kempen uit Tilburg was as waarnemer en as deelnemende digter ook vir ’n tweede maal teenwoordig. Alle vertalings wat voortkom uit Literaire Salon in’t Wevershuisje sal in ’n nuwe stroom publikasies op fleursdumal.nl verskyn.
Laaste maar beslis nie die minste nie was die optrede van Cora van Lierop. As violis reis sy die wêreld rond en is pas terug uit Tsjeggië, waar sy die afgelope agt jaar ’n intensiewe tiendag kursus saam met ander simfonie orkeslede uit Europa gevolg het. Van Lierop het die Literaire Salon in’t Wevershuisje geopen met ’n Siciliaanse dans van Vivaldi. Aan die einde van de middag se eerste deel het Van Lierop en Van der Walt saam twee gedigte onder vioolbegeleiding uitgevoer: Wevershuisje saam met Drobnosti van Antonín Dvořák en Welkom saam met Romanza, ook van Antonín Dvořák.
Dvořák was ’n Tsjeggiese komponis wat Amerika toe geëmmigreer het en lieflike miniature vol heimwee en verlange terug na sy vaderland toe gekomponeer het. Dit het die stemming van die salon pragtig saamgevat. Op 31 Augustus speel Van Lierop as simfonie-orkeslid die nuut gekomponeerde stuk Horses, a gift to mankind. Dit is gekomponeer deur Paul van Gülick na aanleiding van War Horse en die herdenking van die eerste wêreldoorlog. Die uitvoering sal in die Laurentius-kerk in Ulvenhout plaasvind.
Die Literaire Salon in’t Wevershuisje sidder van kreatiewe energie. Van der Walt en Spoormans hoop om in die toekoms hierdie salon én sy besonder inspirerende karakter in stand te kan hou.
fleursdumal.nl magazine
More in: Carina van der Walt, Charl-Pierre Naudé, Crebolder, Emma, Frank van Pamelen, Jef van Kempen, Literaire Salon in 't Wevershuisje, TRANSLATION ARCHIVE, VERTAALVRUCHT, Willy Martin
Acht vertalingen van gedichten van T.T. Cloete (1924) door Carina van der Walt & Geno Spoormans
T.T. Cloete
rokke
juwele die onthou ek eintlik nie
van hoede toentertyd met tulle
onthou ek vaag maar rokke
so baie helderte het ek van húlle
daar was die houtskoolrok
met loodgrijs kolle Tarentaal
die een met troupantkleure
haar naam was Fluister-Asemhaal-
van-Blomme as jy loop
of hier en daar selfs in ’n stoel
doodstil rondsit
die bloue was My-Hartklop-Voel-
Onder-My-Bors
die swart-en-wit gestreepte een Sebra
vir meestal saans
met uitgaan dra
en dan die Pronksingvink
die een met swart-en-geel
sy hang ’n graspluim in die wind
wat oor haar saggies streel
daar was die nuwerwetse een
met ingeweefde kreuk
hoe mens haar ook al was of stryk
met byna vleeslik haar eksoties Vreemde Reuk
een was ’n hele Ruim Landskap
die lemmetjiegroene
vol grasveld water sonne geel
lemoene
en toe jy kwalik was en skuifelend
het ons ’n nuwe wéér gekoop
en lieg-lieg-lag-lag het ons haar
Stilstreel-Saggies-Soen gedoop
en dan was daar ’n allerlaaste een
ontwerp deur hartseerliefde nee
so menslik op ons afgedwing
te onvertaalbaar nee
om haar ’n naam te gee
T.T. Cloete
jurken
juwelen herinner ik me eigenlijk niet
hoeden met tule toentertijd
onthoud ik vaag maar jurken
staan mij voor ogen in volle helderheid
er was een houtskooljurk
met loodgrijze stippen Parelhoen
een scharrelaar vol bonte kleuren
haar naam was Nog-Zachter-Doen-
dan-Bloemen als je liep
of hier en daar zelfs in stoelen
doodstil wat rondhing
de blauwe was Mijn-Hartslag-Voelen-
Onder-Mijn-Borst
de zwart-wit gestreepte Zebra
meestal voor ’s avonds
bij een gala
en dan de Pronkzingvink
die ene in zwarten en gelen
zij hangt als rietpluimen in de wind
die zachtjes over haar strelen
dan was er eentje niet te strijken
van een hoogst modern tailleur
met ingeweven kreuken
en haar bijna lijfelijk exotische Vreemde Geur
een was een heel Ruim Landschap
het limoengroene
veld vol gras water zon en gele
citroenen
en toen je nog maar kwalijk was en schuifelde
hebben we wéér een nieuwe gehaald
en steels stout hebben we haar
als Stilletjes-Zachtjes-Zoenen vertaald
en dan was er de allerlaatste
ontworpen door treurliefde nee
zo doodgewoon aan het leven
te onvertaalbaar
om haar een naam te geven
T.T. Cloete 8 gedichten: Vertalingen uit het Zuid-Afrikaans door Carina van der Walt & Geno Spoormans, 2010 – slot gedicht 1-8
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, T .T. Cloete, Walt & Spoormans
Acht vertalingen van gedichten van T.T. Cloete (1924) door Carina van der Walt & Geno Spoormans
T.T. Cloete
Oranjerivier
Hy is oud.
Onuitputlik hou hy stokoud aan
van voor die geskiedenis se ontstaan.
Hy is stoer
en vol nukke is hy geaard.
Dán loop hy met vaart,
dàn is sy gang ’n dun sloer.
Vir wie hom wil bevaar
is hy onvriendelik en ontoeganklik.
Hy loop soos sy likkewaan swik.
Stadig voel-voel mik
hy waggelend na links, na regs, heen en weer,
dán na algulhas en dàn na die ewenaar
se kant.
Hy het die baber en geelvis geleer
om soos hyself stadig te laveer.
Hy tel vaarlandswilgers en fluitjiesriet
op en landerye en vee weerskante.
In hom dra hy son- en maanlig en hy voel diamante
diep uit die aarde se ingewande
uit. Hy poleer die graniet.
Met die uithouvermoë en durf vir langafstand
loop die sleurmaratonatleet dwarsoor die land.
Dwarsoor die kontinent loop
hy dwarstes oop
en alle weerstande,
hy pyl deur ravyne,
gaan deur vlaktes tussen koppies en rante
deur, verby stede en dorpies, oor plase, deur dor woestyne
en neem van alles iets saam, hoe gering ook al,
weste toe, na die diep weste toe, miriadeskere sonder tal,
waar hy saam met sonne die een na die ander afval
sedert genesis, af, af, áf in die diepte voor sy mond,
agter, ágter die see in, in ’n onlesbare dors afgrond.
T.T. Cloete
Oranjerivier*
Hij is oud.
Onuitputtelijk en star houdt hij aan
om de geschiedenis voor te gaan.
Hij is stoer
en vol nukken geaard.
Dán loopt hij in volle vaart
dàn weer als een snoer.
Wie hem ook al bevaart
hij is onvriendelijk en zijn doorgang wrikt.
Hij loopt zoals zijn leguaan zwikt
en langzaam op goed gevoel mikt.
Hij waggelt naar links, naar rechts, heen en weer,
dán naar algulhas en dàn naar de evenaar.
Hij moest de meerval en barbeel leren
om zoals hijzelf bedaard te laveren.
Hij neemt treurwilgen mee en riet
en landerijen en vee van weerskanten.
In zich draagt hij zon- en maanlicht. Hij woelt diamanten
diep uit de ingewanden van de aarde
los. Hij polijst het graniet.
Met een volharding en moed voor de lange afstand
loopt deze sleurmarathonatleet dwars door het land.
Dwars door het continent snijdt
hij door dwarsheid
en alle weerstanden,
hij schiet door ravijnen,
leidt door vlaktes met heuvels aan de randen
voorbij steden en dorpjes, over landerijen, door dorre woestijnen
hij neemt van alles iets mee, hoe gering ook al,
naar het westen, het diepe westen, der duizenden malen zonder tal,
waar hij samen met zonnen ondergaat in verval
sedert genesis, af, af, áf in de diepte voor zijn mond,
ginder, ginder de zee in, in een onlesbaar dorstige afgrond.
*sinds 1996 bekend als de Gariep
T.T. Cloete 8 gedichten: Vertalingen uit het Zuid-Afrikaans door Carina van der Walt & Geno Spoormans, 2010
(wordt vervolgd)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, T .T. Cloete, Walt & Spoormans
POËZIEPROGRAMMA DE NIEUWE VORST
Programma Dichter in De Voorkamer en Bundel van de Dag
Dagelijks van 13.00-18.00 uur De Nieuwe Vorst Tilburg
donderdag 23 januari De Aftrap…
JACE van de Ven en Piet van Beers
Dialectmiddag met JACE van de Ven en Piet Beers die als ware kenners samen met het publiek een nieuw Tilburgs ABC. Bij voorkeur met ‘nieuwe’ woorden als wierdo en andere straattaal.
Naast Piet van Beers zal ook Henriëtte Vunderink gedichten voordragen.
17:00 uur: Bundel van de Dag van beeldend kunstenaar Geert Koevoets, met Het lijf in slijk geplant, Gedichten uit de Eerste Wereldoorlog (2008), samengesteld door Geert Buelens en Niemandsland, Gedichten uit de Groote Oorlog (2002), bewerkt door Tom Lanoye
vrijdag 24 januari
VERSE POOKOE – Jonge Talenten
Verse POOKOE laat jonge talenten aan het woord. Met onder meer poetry slam, een compilatie filmbeelden van gedichten en dichters van Verse Verzen en dialogen tussen twee actrices die moeilijke onderwerpen in eenvoudige bewoordingen voor het voetlicht brengen.
Daarnaast combineren vier dichters die poëzie met muziek.
17.00 uur: Bundel van de Dag van Bas Jongenelen, docent Nederlands Fontys Lerarenopleiding Tilburg. Hij voert eenieder in een mini-hoorcollege mee naar de late 16e eeuw, en onthult ons de schoonheid van de poëzie van Jan van der Noot met diens bundel Cort begryp der XII boeken Olympiados uit 1579, juweeltjes van renaissancistische poëzie.
zaterdag 25 januari
Andere talen/language mapping
De uit respectievelijk Zuid-Afrika en Groot-Brittannië afkomstige dichters Carina van der Walt en Andrew Cartwright laten in ‘Andere talen/language mapping’ tijdens een open podium Tilburgers uit alle windstreken voordragen in hun eigen taal.
17:00 uur: Bundel van de Dag van Marie-Antoinette Sondeijker, kinderboekkenner, die uit de fraai verzorgde bundel Mijn botjes zijn bekleed met deftig vel (1990) van Ted van Lieshout zal voordragen.
Alleen vanwege de kostelijke titel kun je al niet wegblijven.
zondag 26 januari
Cultureel Café
aansluitend om 14.30 Bundel van de Dag: kandidaat wordt nog bekendgemaakt
maandag 27 januari
De NWE Vorst gesloten
dinsdag 28 januari
Martin Beversluis en Andrew Cartwright met (Poetry ≠ Music)
Zij met hun ontzettende instrumenten
We with our paperweight minds
Wij woorden
Zij blaren
Klaar
Een swingend programma met muziek en poëzie waarbij diverse muzikanten/deejays en rappers samen met dichters gaan jammen / performen en rappen.
17:00 uur: Bundel van de Dag van Marjo Frenk, wethouder van cultuur van Tilburg
Wat de sterren zeggen (2004), van Antjie Krog
Marjo Frenk: ‘Ik was al liefhebber van haar geëngageerde poëzie voordat ik Krog in 2011 heb ontmoet tijdens de E. Du Perronlezing. Haar gedichten hebben een prachtig ritme, vooral in het Afrikaans. Passend vind ik het gedicht ‘Vertelling buiten het park’ omdat het over Mandela gaat.
17:00 uur: Bundel van de Dag van Huib Fens, beeldend kunstenaar, dichter en docent aan de Fontys academie voor beeldende vorming. Verliezen is een kunst (2011) van Elisabeth Bishop, in de vertaling van Guus Luijters is het boek dat Fens altijd in de buurt houdt en als eerste meeneemt als hij zijn huis zou moeten ontvluchten.
woensdag 29 januari
JACE van de Ven en Hans d’Olivat
‘Nederig en bescheiden als altijd, openen Jace van de Ven en Hans d’Olivat PoëzieCafé “De Vergetelheid”, waar in een sfeervolle ambiance genoten kan worden van gedichten die als Afwezig Monumenten meestentijds ongelezen blijven. Zij nodigen bezoekers uit zich onder te dompelen in ongehoorde gedichten uit alle windstreken, door dichters van vroeger en nu, maar ook om hun lievelingsgedichten te berde te brengen, want Jace en Hans weten ook niet alles…’
17:00 uur: Bundel van de Dag van Henri van der Steen, veellezer en journalist bij het Brabants Dagblad Henri van der Steen, journalist Brabants Dagblad: De Nederlandse poëzie van de negentiende en twintigste eeuw in duizend en enige gedichten, uit de bloemlezing (2002) van Gerrit Komrij
de nog steeds huiveringwekkende klassieker “De tuinman en de dood” van P.N. van Eyck.
En een tweede Bundel van de Dag: Marlous Mutsaars over Vasalis
donderdag 30 januari, nationale gedichtendag
Ko de Laat en Dion van den Berg met ‘Allerlei actua / Schrijf de oorlog teneinde’
Ko de Laat en Dion van den Berg vertellen beiden genoemde thema’s in hun gedichten, voor Ko de Laat is dat de actualiteit waar hij zich de laatste jaren op toelegt. Dion van den Berg roept bezoekers op ‘de oorlog ten einde te schrijven’ -al dan niet in samenspraak met de dichters – ter plekke.
17:00 uur: Bundel van de Dag van Clemens Bennink, docent Nederlands aan de School voor Kunst, Cultuur en Media, onderdeel van het ROC Tilburg en bassist van de Tilburgse rockband El Cantina
Hij leest voor uit Nader tot U (1966) van Gerard Kornelis van het Reve, dat destijds een schandaal van landelijke omvang veroorzaakte waarbij Reve voor de rechter werd gedaagd: hij zou zich schuldig gemaakt hebben aan `smalende godslastering’.
’s Avonds een prikkelend poëzieprogramma, programma volgt later.
vrijdag 31 januari
17:00: Bundel van de dag van Godelieve Engbersen, informatiespecialist Elisabethziekenhuis, ex-nachtburgemeester, deelnemer aan tal van initiatieven op gebied van duurzaamheid, cultuur en maatschappij
Zaterdag 1 februari
Jasper Mikkers en Cees van Raak met
De singer-songwriters Arjan Bruinsma en Ava Silver schrijven samen met het publiek muziek bij gedichten, componeren ter plekke op de piano en laten zich inspireren door ideeën vanuit het publiek. Vanaf 15.00 voor eenieder zie zijn kennis wil testen: een Pittige Poëziequiz (multiple choicevragen, dus dat scheelt misschien).
17.00 uur: Bundel van de Dag van Martijn Neggers, schrijver en hoofdredacteur van `De Titaan’
Verzamelde Gedichten (2002), J.C. Bloem
‘Als ik uit alle dichters ter wereld twee dichters zou moeten kiezen om voor te lezen, zouden dat Charles Bukowski en J.C. Bloem zijn. Helaas mag ik er maar één kiezen, dus wordt het Bloem omdat hij nou net één van die dichters is door wiens gedichten ik af en toe – als er niemand kijkt – nog wel eens een traan wil laten. Dat, en mijn Engels klinkt natuurlijk nergens naar.’
zondag 2 februari – let op: aanvang 15:00 uur
Tom America wordt geïnterviewd door Lukas Meijsen (Titaan) over zijn fascinatie voor Jan Hanlo, Tonnus Oosterhoff en vooral Delphine Lecompte wier laatste bundel, De baldadige walvis, net het licht heeft gezien. Daarnaast zal America zijn muziekspraak op welbekende wijze ten gehore brengen.
17:00 uur: Bundel van de Dag van Ingrid Ramaan, verbonden aan de Universiteit van Tilburg, oud-redacteur Univers en dé initiator en voorvechtster van de campusdichter.
Keuze wordt nog bekend gemaakt.
Maandag 3 februari
De NWE Vorst gesloten
Dinsdag 4 februari
Frank van Pamelen en Robert Proost
Programma wordt nog bekend gemaakt
17.00 uur: Bundel van de Dag van Jan de Jong, redacteur letteren van CuBra.nl, poëziemedewerker van Levende Talen Magazine, columnist bij BN De Stem, docent Nederlandse letterkunde aan de Fontys Lerarenopleiding Tilburg, bestuur van het genootschap ‘Meesters van Meesters sinds 1726’ met De Oostakkerse Gedichten (1955) van Hugo Claus
Over zijn keuze: ‘Waarom ik voor De Oostakkerse Gedichten van Hugo Claus kies?
“Met schaterend haar,
Met meeuwenogen, met een buidel op de buik,
Een moeder of een goede verrader,
Wie kent deze laaiende vrouw?”
En dat is dan nog maar één van 278 argumenten die de bundel bevat.’
woensdag 5 februari
Carina van der Walt en Daan Taks
Daan Taks: ‘Over de Schoonheid van Geweld’.
‘Een ontmoeting met twee dichters, die elkaar ook net ontmoeten. Met God en het volk, met stront en angst, oorlogstrommels en halsbanden. Maar gelukkig ook wat BOEM! en ding-a-dong.’
Maar ook een middag over onderhuids en concreet geweld in de samenleving,dus ook in Tilburg, een maatschappelijk geëngageerd programma.
17.00 uur: Bundel van de Dag van Jeroen Geurts
Singer-songwriter en filosofiestudent Jeroen Geurts zet gedichten uit Komrijs Bloemlezing op muziek
Avondprogramma rond de kersverse campusdichter van de Universiteit van Tilburg, die zich zal presenteren aan de stad, i.s.m. Academic Forum van de UvT
Locatie: De NWE Vorst, Willem II straat 49, 5038 BD Tilburg
Entree dagprogramma gratis
# www.denwevorst.nl
# www.telexpress.nl
Facebook: poëzieindenwevorst – het afwezige monument
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Literary Events
Acht vertalingen van gedichten van T.T. Cloete (1924)
door Carina van der Walt & Geno Spoormans
6.
T.T. Cloete
Schering en inslag
die begin was ordinêr: geel maan, plaasstoep
nou hou ek jou voellose hand vas
as jy “Here, hoor my, Here help” roep
in jou diep ingeslape gebed
ek is bestem om my prewel in te las
“Here, word wakker” sag saamgebid
drie-uur in die nag help ek jou loop na die toilet,
laat ek jou slap liggaam regop sit
ek voel jou terugdink aan die dik los
glansende lang stort van jou harebos
diep in die nag
in ’n onvrugbare terugverlang
na jou jongmeisie-regop haarveergang
met die klein sampioene ferm maar malvalekkersag
dan vee ek jou nat
oë af in myne en ek vat
aan jou heupe en ek interpoleer
my gebede en verlangens met joune heen en weer
sigsag
skering en inslag
ek sien hoe jy oor die 100 tree-hekkies gly
met die skoot oop en die dye
ek sien die sweet op jou moeë voorkop
jy kon die flinkste klop
toe daar nog kalk was in jou bene
ek hou
jou vas ek dans met jou
jou skoot is sag voelbaar toegevou
vol liefde steriel
jy het die allersagste vel
’n fyn antieke griekse profiel
ek proe jou oorlel
snags as ek jou sag hoor snik
en jou nat wronge om jou wange skik
T.T. Cloete
schering en inslag
het begon heel gewoontjes: volle maan, een boerderij
nu hou ik jouw voelloze hand vast
terwijl je in jouw diep ingeslapen gebed
“Here, help” roept “Here, hoor mij”
ik ben bestemd om mijn geprevel aan te passen
en “Here, wordt wakker” daartussenin te lassen
om drie uur in de nacht help ik je naar het toilet,
heb ik jouw slappe lichaam rechtop gezet
ik voel hoe je terugdenkt aan je dikke bos haar
hoe je die glanzend los liet met één handgebaar
diep in de nacht
vol onvruchtbaar terugverlangen
naar al jouw meisjesachtige springveergangen
je kleine ferme champignons, als suikerspek zo zacht
veeg ik jouw natte ogen
af in die van mij, pak jou hoge
heupen en ik interpoleer
mijn gebeden en verlangens met die van jou heen en weer
zigzag
schering en inslag
ik zie je nog zwevend over de hordes glijden
met je schoot open en je dijen
zweet verschijnt op je voorhoofd als een waas
eens was jij iedereen de baas
toen er nog kalk was in jou botten
ik hou
je vast en dans met jou
je schoot is nu een teer gesloten vouw
liefdevol steriel
jij hebt het allerzachtste velletje
een fijn klassiek profiel
ik proef je oorlelletje
s ‘nachts als ik je zacht hoor snikken
en mijn handen jouw natte wrongen om je wangen schikken
T.T. Cloete 8 gedichten: Vertalingen uit het Zuid-Afrikaans door Carina van der Walt & Geno Spoormans 2010
(wordt vervolgd)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, T .T. Cloete, Walt & Spoormans
Acht vertalingen van gedichten van T.T. Cloete (1924)
door Carina van der Walt & Geno Spoormans
5. T.T. CLOETE Seepbelsondagoggend Wat is plotseling in die gevoelige weer? Ons sit daar in die koelte gedemp en praat of swygend in die tuin, eerder meer swygend. Uit die hemel en uit die straat van die buurt om ons huis assimileer ons vreugde. Die lyster kom sit en pik wurms uit die gras, die honde speel onder die bome. Die insekte skrik van rooi na wit na blou na geel blomme. Ons velvoel die son se prik. Ons fotosinteer met die welige koel blare en sit en kyk aangegryp hoe die buurvrou oorkant met die jong glansende hare haar lieflike sagte kind innig vashou in haar liefderyke kort vrugbare jare. Ineens is daar vir ’n kosbare hartseer oral plek in gras en voëls, daar is lelies en blare daarvoor en ons is daar, die weer en die lughemel, dit waai in ’n dun bries. Ons ontdek ons sê geen woorde meer vir mekaar nie. Daar kom ’n moment delikaat en só heel dat ’n enkele uur die waarde van ’n ganse bestaan het, met ’n oordaad so gelade, so volmaak, dat die mees bedaarde lispel dit rinkelend gaan stukkend praat. T.T. CLOETE Zondagochtendzeepbel Wat is er plotseling aan de hand met het weer? We zitten zachtjes in de tuin te praten of te zwijgen in de schaduw, al hoe meer te zwijgen. We assimileren hemel en straten van de buurt rondom ons huis en baten elke keer onze vreugde uit. De lijster komt wormen pikken uit het gras, de honden spelen onder de bomen. De insecten schrikken van rode naar witte naar blauwe naar gele bloemen. We voelen de zon op onze vellen prikken. Fotosynthese tussen deze weelderige koele blaren en de aangrijpende verschijning aan de overkant van onze jonge buurvrouw met de glanzende haren haar zachte kind tussen borst en hand in haar liefderijke kort vruchtbare jaren. Ineens is er voor kostbaar verdriet plek te over tussen gras en vogels, tussen lelies en blaren en wij zijn erbij, om wat dit biedt het weer, de hemellucht en het waaien van een dunne bries. We ontdekken dit maar spreken niet tegen elkaar. Soms is er een moment zo delicaat en zo heel dat slechts een enkel uur de waarde van een vol leven heeft, met overdaad zo beladen, zo volmaakt, dat zelfs het meest bedaarde gelispel haar rinkelend in stukken praat.
T.T. Cloete 8 gedichten: Vertalingen uit het Zuid-Afrikaans door Carina van der Walt & Geno Spoormans 2010
(wordt vervolgd)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, T .T. Cloete, Walt & Spoormans
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature