Nieuwe dichtbundel van Kreek Daey Ouwens: BLAUWE HEMEL

 

Blauwe hemel

nieuwe dichtbundel van Kreek Daey Ouwens

door Carina van der Walt

Op Nationale Gedichtendag 2014 is de nieuwe dichtbundel van Kreek Daey Ouwens geïntroduceerd in Café De Nieuwe Liefde in Amsterdam. Blauwe hemel is in alle opzichten een goedverzorgde bundel – van de subtiele schakeringen van blauw en de illustratie op de omslag tot bij de laatste poëtische tekst op pagina 79:

 

Overjarige citroenen zijn bitter.

Je moet ze dezelfde dag nog eten.

Bij de eerste hap trekt je mond

zich samen. Alsof je in ijs bijt.

Maar je tong went eraan.

 

Met deze laatste tekst eindigt de beschrijving van het “overjarige” huwelijk van de hoofdpersoon, meneer Danie. De beschrijving van citroenen begint op p.9 in het eerste van de vijftien delen, waaruit de bundel is opgebouwd:

Ik koop citroenen, die zwaar zijn als ijzer.

Het perspectief is van meneer Danie. Alle “gedichten” zijn zonder titels. Ze zijn als kralen aan elkaar gesnoerd om samen één verhaal van een beknellend ongelukkig huwelijk te vertellen. Meneer Danie leeft samen met mevrouw Danie en hun magere kat, maar hij is verliefd op de kassière Larissa. Met zijn verliefdheid doet hij niks, behalve voortdurend aan Larissa te denken, in zijn gedachten met haar gesprekken te voeren en acht brieven aan haar te schrijven die allemaal beginnen met “Mijn Larissa”. Voor zijn pragmatische en even vereenzaamde vrouw voelt hij weinig. Zijn gevoelens van zwaarmoedigheid, angst en wanhoop worden overgedragen met alledaagse metaforen. Anemonen, angstdromen, een zilveren lepel en het dwangmatige tellen van strepen zijn pogingen om zijn ongelukkige leven voor zichzelf dragelijker te maken. Om een beetje houvast te krijgen.

Typografisch is de bundel zeer sober. Er zijn veel witte ruimtes op de pagina’s. Deze witte ruimtes compenseren de loodzware emoties die zich verschuilen achter alledaagse objecten of handelingen. Daey Ouwens’ taalgebruik is fijnzinnig. Haar observaties zijn treffend en dikwijls onontkoombaar. Om een indruk te geven van de constructie van Blauwe hemel volgt hier een van de kortste afdelingen.

 

Liefde

 

Opnieuw een angstige droom. Ik werd

zwetend wakker. Hoewel het nog nacht

was, tekende zicht achter de ramen een

doods, wit licht af. Ik ging mijn bed

uit. Ik bekeek mezelf in de spiegel.

Met stukjes en beetjes probeerde ik

mijn droom te duiden. Ik herinnerde

mij alleen dat die onbegrijpelijk en

beangstigend was. Ook mijn eigen ge-

zicht kwam mij vreemd en bang voor.

Ik sloot mijn ogen. Mijn gezicht bleef

me aanstaren. In een uiterste poging

het uit mijn hoofd te bannen, probeerde

ik de latten van de luxaflex te tellen.

Dat viel niet mee. Ik moest telkens op-

nieuw beginnen.

 

Gisteren woonde ik de uitvaart bij van

een verre neef. Iedereen wierp wat aarde

op de kist. De weduwe het eerst. Er ging

een schok door me heen, Larissa, zoveel

als ze op u leek! De buiging van haar

nek. Maar ik schrok ook, omdat ik zag

dat ze niet van hem hield. Dat je niet

van iemand houdt, is begrijpelijk. Niet

meer dan een fout. En zoals bij elke

fout kan ik er niet achter komen of een

mens het misschien zelf zo wil. Als dat

zo is, is je verstand er niet tegen op-

gewassen.

 

Het is opnieuw zeer koud. Bent u warm genoeg

gekleed? Dat winkelschort stelt toch niet

veel voor. En het tocht behoorlijk in die

hoek bij de kassa. Zorg goed voor u zelf,

Larissa. Ik kan niet voor u zorgen.

 

De Vlaamse gewoonte om de geliefde met “u” aan te spreken herinnert me aan de even zwaarmoedige debuutbundel van de Vlaming, Charles Ducal. Het huwelijk (1987) is een beklemmend relaas over het huwelijksleven. Ducal en Daey Ouwens delen een bijzondere manier van kijken. In de bundel van Daey Ouwens ligt elke tekst als een parel op precies de juiste plaatst. Je wenst het je ergste vijanden niet toe, maar bij lezing slaat regelmatig de ontluistering toe als de herkenbaarheid je in het gezicht staart.

CARINA VAN DER WALT

Kreek Daey Ouwens (Lindenheuvel, 1942) debuteerde in 1991 met Stokkevingers, een bundel verhalen en gedichten. In 1995 verscheen Tegen de kippen en de haan, in 2004 Kinderbed en in 2009 De achterkant, dat genomineerd werd voor de VSB Poëzieprijs 2009-2010.

Kreek Daey Ouwens: Blauwe hemel – Uitgever: Wereldbibliotheek 2014 – ISBN: 9789028425668 – Prijs: € 19,90 – 80 blz.

fleursdumal.nl magazine for art & literature

More in: - Book News, Archive O-P, Art & Literature News, Ouwens, Kreek Daey, Walt, Carina van der