Theater van de verloren tijd
Muziek en poëzie
in de Hasseltse Kapel Tilburg
10 februari 2009
Muziek en poëzie ontmoeten elkaar in de sfeervolle Hasseltse Kapel dinsdagavond 10 februari. Het Theater van de Verloren Tijd uit Tilburg (poëzieprojecten) en Hans Sparla (trombone / accordeon) gaan aan de slag met gedichten van de Vlaamse dichter Hypoliet Terwater. Het is een avond over de ‘liefde als een veelvoud van vergissingen’, waarin al improviserend muziek en poëzie op elkaar inwerken. Alleen de teksten van de gedichten liggen vast.
Het ‘Theater van de Verloren Tijd’ is een theatergezelschap uit Tilburg dat zich volledig heeft toegelegd op de vertolking van Nederlandse en Vlaamse poëzie vanaf 1850 tot heden. Sjon Brands en Dorith van der Lee kennen ieder ruim 500 gedichten uit het hoofd en kunnen elk ogenblik op elke plaats een programma samenstellen over elk onderwerp dat wordt aangereikt.
Het eerste gedeelte van de avond presenteren ze dan ook een interactief spel, waarbij de bezoekers woorden aandragen die het ‘Theater van de Verloren Tijd’ beantwoordt met passende gedichten. Van klassiekers tot light-verse, van kort en puntig tot grotesk en gedragen, van Gorter tot Claus. In het tweede gedeelte verzorgen Hans Sparla en het ‘Theater van de Verloren Tijd’ een klanklandschap van poëzie en muziek binnen de fraaie akoestiek van de kapel.
Hans Sparla heeft weliswaar een klassieke studie trombone gevolgd aan het Brabants Conservatorium, maar heeft zich daarna ontwikkeld in de jazzmuziek. Hij speelde met toporkesten op podia en festivals in binnen en buitenland, zowel trombone en steeds meer ook accordeon.
De Hasseltse Kapel
is met haar 500 jaar Tilburgs oudste monument. Ze staat dicht bij de Hasselt rotonde, vlak achter hotel Postelse Hoeve. Sinds de restauratie in 1972 komen er niet alleen gelovigen bidden en steun zoeken bij Maria, maar is de kapel ook in gebruik voor kleinschalige culturele evenementen. In dat kader past de concertserie, evenals de Vriendenkring Hasseltse Kapel.
Concert: 10 februari 2009 aanvang 20.15 uur
Hasseltse Kapel Tilburg
(kapel open om 19.45 uur)
Prijs 10 euro
Aanmelden
per email: Hasseltsekapelcultuurprogramma@xs4all.nl
of per telefoon:013-5352315
fleursdumal.nl magazine
More in: Literary Events, LITERARY NEWS & EVENTS - art & literature news, in memoriam, festivals, city-poets, writers in Residence
Nachrichten aus Berlin
Unser Korrespondent Anton K. berichtet:
Demonstration gegen den
Israelischen Militaireinsatz
im Gazastreifen
Berlin – January 2009
KEMP=MAG poetry magazine – magazine for art & literature
More in: MUSEUM OF PUBLIC PROTEST, Nachrichten aus Berlin
J o e p E i j k e n s p h o t o s
Joep Eijkens photos
Sneeuwlandschap
Cimetière sous la neige
© j. eijkens
fleursdumal magazine – magazine for art & literature
More in: Galerie des Morts, Joep Eijkens Photos
Vlucht maar, vogels
Vlucht maar, vogels,
koud en deerlijk
is ‘t alomme
vlucht en vliedt,
voor de koude en
voor de mensen,
want de mens en
mint u niet.
Vlucht maar, of hij
zal u schieten,
met zijn roer, hij
droomt daarvan:
vlucht waar hij, met
al zijn wijsheid,
vlucht waar hij, niet
aan en kan.
Vlucht omhooge, en
komt niet neder,
eer gij streken
mensloos vindt;
vlucht, en zet uw
voet geen tweemaal
bij dat Godloos
mensenkind.
Vlucht, hij wil zijn
boosheid boeten
in uw bloed, o
vogels vrij;
vlucht, of sterven
zult gij moeten:
zulk een hertloos
mens is hij!
Gij verschaft hem,
binst uw leven
kort of lang, o
vogels kleen,
al hetgeen gij
hebt en geven
kont: en, dankbaar
is hij? Neen!
Hij bespiedt u,
kleene dierkens,
met ‘t moorddadig
roer in ‘t hand:
en… Zo groot is
hij, die over
alle dieren
kroone spant!
GUIDO GEZELLE
(1830-1899)
NATUURDAGBOEK HANS HERMANS
January 2009
Poem: Guido Gezelle – Photos: Hans Hermans
© photos h. hermans
KEMP=MAG poetry magazine – magazine for art & literature
More in: Gezelle, Guido, Hans Hermans Photos, MUSEUM OF NATURAL HISTORY - department of ravens & crows, birds of prey, riding a zebra, spring, summer, autumn, winter
Theo van Doesburg in Weimar
deel 3 (slot)
door Marco Entrop
Dadaïsten
De zomervakantie van 1922 brachten Theo en Nelly opnieuw door met Kok. De Tilburgse dichter arriveerde op 25 juli met de trein op het station van Weimar, waarna ze gedrieën vrijwel onmiddellijk via Berlijn doorreisden naar het Oostzee-eiland Rügen.
Op of rond 7 augustus was Kok weer terug in Tilburg. Van Doesburg had zich in de vakantie kunnen opladen voor wat zijn tour de force in Weimar zou worden, de organisatie van een klein kunstenaarscongres: het Internationale Congres van Konstruktivisten en Dadaïsten, waarvoor hij ook Tzara, Arp en Kurt Schwitters had uitgenodigd.
Op 25 september, de dag van het congres, poseerden de deelnemers op de trappen van het Landesmuseum am Museumsplatz (tegenwoordig: Neues Museum aan de Weimarplatz).
Het congres zelf werd ’s avonds gehouden in Hotel Fürstenhof.
Het interieur van Russischer Hof is sinds 1922 diverse keren gemoderniseerd, maar de behulpzame kelner van het café-restaurant weet vrijwel zeker dat de dadaïsten hun manifestatie hebben gehouden in de grootste zaal, de Karl-Augustsaal op de begane grond.
Per 1 november 1922 zegde Van Doesburg de huur op bij Undeutsch; z’n atelier hield hij vooralsnog aan. Hij ging in Berlijn wonen, op het adres Wittelbacherstraße 25 in de wijk Wilmersdorf.
Het verblijf in Berlijn bleek slechts een tussenstop. Het leven in Duitsland was voor hen inmiddels onbetaalbaar geworden. Op 5 december 1922 keerden ze terug naar Nederland.
Pleister
Eén jaar later was Van Doesburg voor even terug in Weimar. Met de hoofdconservator van het Landesmuseum, Wilhelm Köhler, beraadslaagde hij over de inrichting van een overzichtstentoonstelling van zijn werk. Van 16 december 1923 tot en met 24 januari 1924 waren 86 schilderijen, tekeningen en architectuurontwerpen van Van Doesburg te zien, verspreid over een aantal ruimtes in het Landesmuseum.
‘Does heeft […] in Weimar een prachtige tentoonstelling in het Landes-Museum’, schreef Nelly op 11 januari 1924 aan Kok. ‘Je zult het misschien wel in de krant gelezen hebben. Bij de opening heeft hij dadelijk een werk verkocht […]. Zij zijn er daar zeer enthousiast over en het wordt goed bezocht.’ In dezelfde brief schatte Van Doesburg die geestdrift toch iets anders in. Twee jaar lang had hij zijn zinnen gezet en hoop gehouden op een docentschap aan het Bauhaus. Ze wilden hem niet omdat ze, volgens Van Doesburg, een dominante invloed van De Stijl vreesden. ‘Ik moet dus maar op mij zelf blijven werken en zien dat ik er doorheen scharrel’, klonk het toch enigszins zuur.
De expositie in het Landesmuseum had ook iets van een eerbetoon. Van Doesburg was immers geen onbekende in Weimar. Voor het kunstleven van de stad had hij onbetwist verdienste gehad. Maar de tentoonstelling voelde misschien meer als een pleister op de wonde. Dat hij bij de opening verstek liet gaan zegt genoeg. In Weimar zou Van Doesburg zich niet meer laten zien.
Met dank aan Wilma Kossen en Wim van Eijck
Literatuur
Rolf Bothe (red.), Neues Museum Weimar. Geschichte und Ausblick (München-Berlijn 1997).
Rolf Bothe, Thomas Föhl en Magdalena Droste, Das frühe Bauhaus und Johannes Itten. Katalogbuch anläßlich des 75. Gründungsjubiläums des Staatlichen Bauhauses in Weimar (Ostfildern-Ruit 1994).
Van Doesburg Archief (Schenking Van Moorsel), Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, Den Haag.
Kai-Uwe Hemken en Rainer Stommer, ‘Der “De Stijl”-Kurs von Theo van Doesburg in Weimar (1922)’, in: Konstruktivistische Internationale Schöpferische Arbeitsgemeinschaft, 1922-1927: Utopien für eine Europaïsche Kultur (Stuttgart 1992), p. 168-177.
Michel Kerres, ‘Logeren in historie – Hotel Elephant herbergde Goethe en Schiller, Bach en Tolstoi. En Hitler’, in: NRC Handelsblad, zaterdag 26 maart 2005. Themabijlage ‘Stedentrips’, p. 17.
‘De Stijl overal absolute leiding’. De briefwisseling tussen Theo van Doesburg en Antony Kok. Bezorgd door Alied Ottevanger. RKD-bronnenreeks, deel 5 (Bussum 2008).
Marco Entrop: Theo van Doesburg in Weimar
deel 3 (slot)
© M. Entrop 2008
Meer over Antony Kok, Theo van Doesburg en De Stijl:
KEMP=MAG poetry magazine – magazine for art & literature
More in: Bauhaus, Marco Entrop, Theo van Doesburg
Teylers Museum Haarlem
De exotische mens
17 Januari t/m 10 Mei 2009
De exotische mens : Andere culturen als amusement
Rond de voorlaatste eeuwwisseling was in Europa het tentoonstellen van exotische mensen immens populair. Zij werden bezienswaardig geacht vanwege hun huidskleur, kleding en gebruiken. Bezoekers konden kennismaken met Noord-Amerikaanse indianen, bewoners van Patagonië, Groenland, Ceylon, Somalië en Samoa, vaak tegen het decor van hun nagebouwde hutten, tempels en paleizen.
De tentoonstelling bestaat uit meerdere lagen: die van de kleurrijke, schreeuwerige affiches en advertenties waarmee de komst en het optreden van de exotische mens werd aangekondigd, de beschamende zwart-wit foto’s van het werkelijke optreden en een waas van antropologische wetenschappelijkheid die voor de personen in kwestie nog het meest onterend is.
Naast het historisch materiaal is er in de tentoonstelling ook plaats ingeruimd voor moderne zwarte kunstenaars die op het thema reflecteren.
fleursdumal.nl magazine – magazine for art & literature
Noordbrabants Museum Den Bosch
De Ideale Vrouw
24 januari t/m 3 mei 2009
Een expositie over
vrouwelijke ideaalbeelden
van toen en nu
De expositie is opgebouwd rond de meest ‘gewenste’ vrouwelijke eigenschappen. Verschillen en overeenkomsten tussen het ideaalbeeld vroeger en nu worden duidelijk doordat oude schilderijen, prenten en gedragsboeken tegenover hedendaagse videowerken, filmpjes, foto’s en glossy’s worden gezet.
fleursdumal.nl magazine – magazine for poetry & literature
More in: The talk of the town
A R T H U R
in de vroegmiddeleeuwse traditie
in Wales
door Lauran Toorians
Wie kent niet de verhalen over koning Artur en zijn ridders van de ronde tafel? Daarover zal het hier verder niet gaan. De koning Artur waarover die verhalen handelen, is waarschijnlijk het bedenksel van de twaalfde-eeuwse schrijver Galfried van Monmouth, die (waarschijnlijk) in 1138 een boek schreef over de ‘Geschiedenis van de koningen van Brittannia’ (Historia Regum Britanniae). Dit boek werd in korte tijd in heel Europa erg populair en het is pas hierin dat Artur verschijnt als koning van de Britten.
Ook de figuur van Merlijn als hoftovenaar van koning Artur is een bedenksel van Galfried van Monmouth. Zo vinden we in diens ‘Geschiedenis’ een hoofdstuk over de ‘Voorspellingen van Merlijn’ (Prophetiae Merlini) en schreef Galfried rond 1148 een afzonderlijk ‘Leven van Merlijn’ (Vita Merlini) in dichtvorm dat meteen ook het laatste werk is dat we van Galfried kennen. De ronde tafel duikt pas op in een Oudfranse bewerking van Galfrieds ‘Geschiedenis’ die werd gemaakt door de Normandische schrijver Wace, die leefde van ongeveer 1100 tot na 1171. Het boek van Wace heet Roman de Brut, wat letterlijk zoiets betekent als ‘Verhaal van Brutus’. Omdat in de middeleeuwse geschiedenisschrijving in Europa vaak werd begonnen met de figuur van Brutus waarmee volgens de klassieke tradities het Romeinse Rijk begon, werd die naam min of meer synoniem met ‘historisch’. In het Wels werd brut zelfs het normale woord voor ‘kroniek’. Een meer correcte vertaling van de titel Roman de Brut is dan ook ‘Historisch verhaal’. Het werk verscheen in 1155.
Door deze twee verhalen, het ene in het Latijn en het andere in het Frans, werd koning Artur in hoog tempo razend populair in heel Europa. Arturverhalen werden geschreven en bewerkt in alle denkbare talen die in de middeleeuwen in Europa werden gesproken. In Noord-Italië ontstond zelfs een bewerking in het Hebreeuws. Ook na de middeleeuwen bleef Artur nog lang populair, en ook tegenwoordig worden nog regelmatig nieuwe bewerkingen en verfilmingen geproduceerd. Een van de mooiste van die recentere bewerkingen is die van Terence H.White, Arthur, koning voor eens en altijd.
Al deze verhalen vinden hun oorsprong bij Galfried van Monmouth, maar dat wil niet zeggen dat Galfried het allemaal ook zelf heeft verzonnen. Hij putte weer uit de verhaaltradities van Wales, tradities die waren gegroeid rond een figuur Arthur die in Wales al eeuwenlang bekend was en die mogelijk teruggaat op een historisch persoon. Om te begrijpen hoe dat in zijn werk ging, moeten we eerst kort naar de tijd van Galfried, om daarna nog enkele eeuwen verder terug te gaan naar de tijd waarin Wales zijn huidige vorm kreeg . . . . . . lees de volledige tekst . . . . . .
Lees de volledige tekst van Lauran Toorians:
A R T H U R
in de vroegmiddeleeuwse traditie in Wales
Inleidend essay van Lauran Toorians:
De Keltische talen en hun literaturen
© Lauran Toorians
KEMP=MAG poetry magazine
More in: CELTIC LITERATURE, Lauran Toorians
Auguste Angellier
(1848-1911)
Les caresses des yeux
Les caresses des yeux sont les plus adorables ;
Elles apportent l’âme aux limites de l’être,
Et livrent des secrets autrement ineffables,
Dans lesquels seul le fond du coeur peut apparaître.
Les baisers les plus purs sont grossiers auprès d’elles ;
Leur langage est plus fort que toutes les paroles ;
Rien n’exprime que lui les choses immortelles
Qui passent par instants dans nos êtres frivoles.
Lorsque l’âge a vieilli la bouche et le sourire
Dont le pli lentement s’est comblé de tristesses,
Elles gardent encor leur limpide tendresse ;
Faites pour consoler, enivrer et séduire,
Elles ont les douceurs, les ardeurs et les charmes !
Et quelle autre caresse a traversé des larmes ?
KEMP=MAG poetry magazine
More in: Archive A-B
Nachrichten aus Berlin
Unser Korrespondent Anton K. berichtet:
Berliner Plakate II: Kultur
fleursdumal.nl magazine
More in: Nachrichten aus Berlin, STREET POETRY
Nationale Gedichtendag 2009
Poëzieproject POOSPLAATSEN
De Mark & de stad Breda
Ga tijdens Nationale Gedichtendag mee op reis in taal, muziek en beeld langs de rivier de Mark, zijn historie en betekenis voor de stad Breda. In Bibliotheek Breda vindt een avondvullend programma plaats rondom het project De Mark en de stad Breda van Pien Storm van Leeuwen. Mr. W.J. Willems, wethouder cultuur van de Gemeente Breda, neemt deze avond het eerste exemplaar in ontvangst van het dicht-doosje met poëziekaarten, dat bij de afronding van het project verschijnt.
Ontstaan en bloei van Breda zijn onverbrekelijk verbonden met de Mark. De Mark en de stad Breda brengt een ode aan de rivier en vertelt het verhaal van een stad, die eigenlijk ‘breed water’ heet en ingebed ligt in landelijk gebied. Het is een vertelling in vogelvlucht, een spiegeling in water.
Vijftien poëziekaarten schetsen in hun samenhang een beeld van de rivier en zijn historie. Op tien poosplaatsen liggen strofen versteend te velde. Vijf plekken leenden zich daartoe minder goed, maar inspireerden wel tot poëzie. Frans A. Brocatus, Olaf Douwes Dekker, Maarten van den Elzen, Albert Hagenaars, Kees Hermis, Silva Ley, Pieter Luykx, Kees van Meel, Jasper Mikkers, Herbert Mouwen, Y. Né, Sonja Prins en Pien Storm van Leeuwen schreven de gedichten voor De Marken de stad Breda. Jan Willem Storm van Leeuwen maakte de foto’s voor het project en Pien schreef de verbindende teksten.
Programma
Tijdens het avondprogramma in Bibliotheek Breda vertelt Pien Storm van Leeuwen over de nieuwe poosplaatsen langs de rivier en leidt zo de optredens in van muzikanten en dichters.
‘Muse conNAction’, met Noortje Korst enAnnemiek van de Geijn, brengt gezongen poëzie, geschreven door Brabantse dichters voor het stroomgebied van de Mark.
De dichters deze avond zijn Frans A. Brocatus, Olaf Douwes Dekker, Kees Hermis, Maarten van den Elzen, Kees van Meel, Jasper Mikkers en Herbert Mouwen.
Datum en tijd: Donderdag 29 januari 2009 | 20.15 – 22.30 uur
Locatie: Bibliotheek Breda, Molenstraat 6, Breda
Toegang: gratis
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Dutch Landscapes
B E R L I N
Holocaust-Mahnmal
Peter Eisenman and Buro Happold:
Denkmal für
die ermordeten Juden Europas
(Holocaust-Mahnmal Berlin)
Photos Hanneke van Kempen
Holocaust Memorial Day 2009
Universiteit van Tilburg
Centrum voor Wetenschap en Levensbeschouwing
Dinsdag 27 januari 2009
fleursdumal.nl magazine magazine for art & literature
More in: FDM Art Gallery, FDM in Berlin, Hanneke van Kempen
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature