Fleurs du Mal Magazine
Sir Henry Newbolt
(1862-1938)
He Fell Among Thieves
Ye have robbd, said he, ye have slaughterd and made an end,
Take your ill-got plunder, and bury the dead:
What will ye more of your guest and sometime friend?
Blood for our blood, they said.
He laughd: If one may settle the score for five,
I am ready; but let the reckoning stand till day:
I have loved the sunlight as dearly as any alive.
You shall die at dawn, said they.
He flung his empty revolver down the slope,
He climbd alone to the Eastward edge of the trees;
All night long in a dream untroubled of hope
He brooded, clasping his knees.
He did not hear the monotonous roar that fills
The ravine where the Yassn river sullenly flows;
He did not see the starlight on the Laspur hills,
Or the far Afghan snows.
He saw the April noon on his books aglow,
The wistaria trailing in at the window wide;
He heard his fathers voice from the terrace below
Calling him down to ride.
He saw the gray little church across the park,
The mounds that hid the loved and honourd dead;
The Norman arch, the chancel softly dark,
The brasses black and red.
He saw the School Close, sunny and green,
The runner beside him, the stand by the parapet wall,
The distant tape, and the crowd roaring between,
His own name over all.
He saw the dark wainscot and timberd roof,
The long tables, and the faces merry and keen;
The College Eight and their trainer dining aloof,
The Dons on the dais serene.
He watchd the liners stem ploughing the foam,
He felt her trembling speed and the thrash of her screw.
He heard the passengers voices talking of home,
He saw the flag she flew.
And now it was dawn. He rose strong on his feet,
And strode to his ruind camp below the wood;
He drank the breath of the morning cool and sweet:
His murderers round him stood.
Light on the Laspur hills was broadening fast,
The blood-red snow-peaks chilld to a dazzling white;
He turnd, and saw the golden circle at last,
Cut by the Eastern height.
O glorious Life, Who dwellest in earth and sun,
I have lived, I praise and adore Thee.
A sword swept.
Over the pass the voices one by one
Faded, and the hill slept.
Sir Henry Newbolt poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive M-N, CLASSIC POETRY
Katherine Philips
(1631-1664)
On the Welsh Language
If honor to an ancient name be due,
Or riches challenge it for one that’s new,
The British language claims in either sense
Both for its age, and for its opulence.
But all great things must be from us removed,
To be with higher reverence beloved.
So landskips which in prospects distant lie,
With greater wonder draw the pleasèd eye.
Is not great Troy to one dark ruin hurled?
Once the fam’d scene of all fighting world.
Where’s Athens now, to whom Rome learning owes,
And the safe laurels that adorned her brows?
A strange reverse of fate she did endure,
Never once greater, than she’s now obscure.
Even Rome her self can but some footsteps show
Of Scipio’s times, or those of Cicero.
And as the Roman and the Grecian state,
The British fell, the spoil of time and fate.
But though the language hath the beauty lost,
Yet she has still some great remains to boast.
For ’twas in that, the sacred bards of old,
In deathless numbers did their thoughts unfold.
In groves, by rivers, and on fertile plains,
They civilized and taught the listening swains;
Whilst with high raptures, and as great success,
Virtue they clothed in music’s charming dress.
This Merlin spoke, who in his gloomy cave,
Even Destiny her self seemed to enslave.
For to his sight the future time was known,
Much better than to others is their own;
And with such state, predictions from him fell,
As if he did decree, and not foretell.
This spoke King Arthur, who, if fame be true,
Could have compelled mankind to speak it too.
In this once Boadicca valor taught,
And spoke more nobly than her soldiers fought:
Tell me what hero could be more than she,
Who fell at once for fame and liberty?
Nor could a greater sacrifice belong,
Or to her children’s, or her country’s wrong.
This spoke Caractacus, who was so brave,
That to the Roman fortune check he gave:
And when their yoke he could decline no more,
He it so decently and nobly wore,
That Rome her self with blushes did believe,
A Britain would the law of honor give;
And hastily his chains away she threw,
Lest her own captive else should her subdue.
Katherine Philips poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive O-P, CLASSIC POETRY
Anne Bradstreet
(1612-1672)
Before The Birth Of One Of Her Children
All things within this fading world hath end,
Adversity doth still our joys attend;
No ties so strong, no friends so dear and sweet,
But with death’s parting blow is sure to meet.
The sentence past is most irrevocable,
A common thing, yet oh, inevitable.
How soon, my Dear, death may my steps attend.
How soon’t may be thy lot to lose thy friend,
We both are ignorant, yet love bids me
These farewell lines to recommend to thee,
That when that knot’s untied that made us one,
I may seem thine, who in effect am none.
And if I see not half my days that’s due,
What nature would, God grant to yours and you;
The many faults that well you know
I have Let be interred in my oblivious grave;
If any worth or virtue were in me,
Let that live freshly in thy memory
And when thou feel’st no grief, as I no harms,
Yet love thy dead, who long lay in thine arms.
And when thy loss shall be repaid with gains
Look to my little babes, my dear remains.
And if thou love thyself, or loved’st me,
These O protect from step-dame’s injury.
And if chance to thine eyes shall bring this verse,
With some sad sighs honour my absent hearse;
And kiss this paper for thy love’s dear sake,
Who with salt tears this last farewell did take.
Anne Bradstreet poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bradstreet, Anne
Thomas Carew
(1594-1640)
A Cruel Mistress
We read of kings and gods that kindly took
A pitcher fill’d with water from the brook ;
But I have daily tender’d without thanks
Rivers of tears that overflow their banks.
A slaughter’d bull will appease angry Jove,
A horse the Sun, a lamb the god of love,
But she disdains the spotless sacrifice
Of a pure heart, that at her altar lies.
Vesta is not displeased, if her chaste urn
Do with repaired fuel ever burn ;
But my saint frowns, though to her honour’d name
I consecrate a never-dying flame.
Th’ Assyrian king did none i’ th’ furnace throw
But those that to his image did not bow ;
With bended knees I daily worship her,
Yet she consumes her own idolater.
Of such a goddess no times leave record,
That burnt the temple where she was adored.
Thomas Carew poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive C-D, CLASSIC POETRY
Scenario voor een vermoeden
Zij die verbeiden worden oud. Eensluidend betoog
voor andere nachten. Uit gangen van verlangen
recepten voor een terugval. Hoe reëler de illusies,
hoe gretiger de mensen zijn. Met een wijder geheel
nog het blijst zijn mannen in aarzelende laarzen.
Er zijn er met gedachten van gummi, er zijn er
met gedachten van steen. En geen wijst een weg.
Bert Bevers
Uit: Eigen terrein – Gedichten 1998-2013, Uitgeverij WEL, Bergen op Zoom, 2013
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Bevers, Bert
Jacob Ramesz stond in het deurgat van zijn huis en kauwde brood. Waar had hij dat vandaan gehaald? Was hij door de achtertuintjes de schuur van de bakkerij binnengedrongen? Of had de slagersvrouw hem brood en worst gebracht? Dat deed ze wel vaker als ze wist dat de vlooientemmer en zijn vrouw niets te eten hadden. Altijd in het geniep, omdat de slager zelf er niets over te weten mocht komen. Die zou zijn worsten liever aan de honden voeren dan ze aan Ramesz geven.
Jacob, die anders zelden of nooit uit huis kwam, liep omzichtig een eindje naar het café. Weifelde. Draaide zich om en sloop terug naar zijn deurgat. Hij wilde de kroeg in gaan, was echter bang dat ze hem eruit zouden gooien zo gauw hij een poot binnen zou zetten. Iedereen wist dat hij geen cent had. Jacob verrekte van de dorst, vooral na de smaak van het brood in zijn mond. Hij ergerde zich aan zijn lot, dat hem op zijn ouwe dag niet meer had gelaten dan zijn afgetakelde wijf en een hoop chagrijn. In het donker zag het plein er onwezenlijk uit. Zonder kraaien. Zonder kinderen in de pompbak. Wel nog het verlaten bed van de jongen. De timmerman, die in de kroeg stond te drinken, had vergeten het bed binnen te halen. Hij vond het ook niet meer nodig. De jongen was er toch niet meer en de rest was hem een rotzorg. De man keek zijn ogen scheel op het lijf van de cafémeid. Hij kon zich nog steeds voor zijn hersens slaan, omdat hij vanochtend zo bruut tegen haar was opgetreden. Hij hield zich voor dat hij haar, als hij wat voorzichtiger te werk was gegaan, te pakken had gekregen en pompaf had genaaid. De geuren van het land hielden heel Solde in hun greep. De geluiden van buiten het dorp drongen tot op het plein door. Ver weg het blaffen van wilde honden die langs de bosrand renden. Soms het geheimzinnige lawaai in de sloten. Padden en andere koudbloedige dieren die met hun kwaakstemmen tegen elkaar tekeergingen. Nu de rust zo intens was, leken de mensen wat nader tot elkaar te komen, alsof ze wat intiemer met elkaar werden.
Het halfdonker vervaagde de afstand die er altijd tussen hen was en sleep de scherpe kanten van hun gezichten. Voelbaar was de beslotenheid van mensen die binnen elkaars bereik waren. Die elkaar kenden maar elkaar ook snel konden vergeten. Wie zou er nog aan het kind denken dat eigenlijk pas een paar uur dood was? Dat nu in zijn eentje op het koor van de kerk stond. Verlaten in die grote lege ruimte. Waar om deze tijd niet eens pastoor Joachim Andrade aanwezig was omdat de man, door miswijn beneveld, in de sacristie zijn roes lag uit te slapen. Een jongen, nog een kind weliswaar, maar van was en met dichtgedrukte ogen. En kotsmisselijk van de weeë wierooklucht en de stank van gedoofde kaarsen. Met alleen God in de buurt, wiens adem zo kil was, en de starende blikken van een leger heiligen die er bij het zwakke schijnsel van de godslamp dreigend uitzagen.
Céleste miste de jongen. Ze dacht steeds aan hem terwijl ze bier tapte, jenever schonk en wijnflessen opentrok. Ze handelde automatisch. Zag nog nauwelijks iets van de ogen van de kerels rond de bar die door haar kleren heen leken te kijken, alsof ze allemaal aan haar lijf wilden komen. Hoorde helemaal niets meer van hun stemmen, niets van hun geile taal die steeds indringender werd nu ze er niet meer op reageerde. Ze zag alleen de jongen. Overal. Zijn ogen. Zijn gezicht dat af en toe in de rook aan de bar opdoemde. Hoorde zijn stem door het geroezemoes heen. Zijn wilde gillen toen de in doodsnood verkerende kat op zijn bed sprong om bij hem veiligheid te zoeken. Ze voelde zich steeds vreemder op haar plaats achter de bar. Voor zijn vader, die nu al strontlazarus vanuit zijn vaste hoek naar haar zat te loeren, en ook voor al die andere mannen was de jongen vreemd gebleven. Een klein warhoofd, dat anders was dan de rest. Hoe klein hij ook nog was, lang voor zijn dood was hij al ingedeeld bij de nuttelozen van Solde. De magere vlooientemmer en zijn wijfje. De messpeler Kaffa. De waarzegger Elysee. Een groepje mensen dat door de dorpelingen aan de rand van de samenleving werd geplaatst omdat ze niet binnen hun hokjes pasten. Een beetje vreemd was de jongen geweest omdat hij beter met dieren had kunnen praten dan met mensen. Hij voelde de dieren in hun eigen werkelijkheid aan. Kende hun behoefte aan geborgenheid en vertrouwen.
Ton van Reen: Landverbeuren (70)
wordt vervolgd
fleursdumal.nl magazine
More in: - Landverbeuren, Reen, Ton van
Vachel Lindsay
(1879 – 1931)
Crickets On A Strike
The foolish queen of fairyland
From her milk-white throne in a lily-bell,
Gave command to her cricket-band
To play for her when the dew-drops fell.
But the cold dew spoiled their instruments
And they play for the foolish queen no more.
Instead those sturdy malcontents
Play sharps and flats in my kitchen floor.
Vachel Lindsay poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive K-L, CLASSIC POETRY, Lindsay, Vachel
Tot en met 19 juni 2016 is in het Van Gogh Museum: Lichte zeden te zien, een tentoonstelling in samenwerking met Musée d’Orsay over de verbeelding van prostitutie in de Franse kunst in de periode 1850-1910. Het is voor het eerst dat dit onderwerp in een grote tentoonstelling voor het voetlicht wordt gebracht. Na de succesvolle etappe in Musée d’Orsay in Parijs, die onder de titel Splendeurs et Misères bijna 420.000 bezoekers trok, toont Lichte zeden in het Van Gogh Museum in Amsterdam hoe het thema prostitutie uiteenlopende kunstenaars bezighield. Ruim 100 schilderijen en werken op papier van meer dan 40 verschillende kunstenaars zijn te bewonderen, waaronder grote namen als Van Gogh, Degas, Toulouse-Lautrec en Picasso. De bruiklenen zijn afkomstig uit internationale musea en privécollecties, het overgrote deel van de werken is nooit eerder in Nederland getoond. Ook curieuze historische objecten zijn te zien, zoals politieregisters, pornografische foto’s, een 19de-eeuws pronkbed én het zweepje van een beroemde courtisane. Lezingen, workshops en de spraakmakende Vrijdagavonden in het museum (Vincent op Vrijdag) zorgen voor een spannend randprogramma.
Kop van een prostituee. Antwerpen, december 1885 Vincent van Gogh (1853 – 1890), olieverf op doek, 35.2 cm x 24.4 cm. Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)
Prostitutie was in de tweede helft van de 19de eeuw een favoriet onderwerp in de beeldende kunst. Geïnspireerd door Baudelaires oproep dat kunst het moderne leven moest weergeven, verbeeldden kunstenaars prostitutie als aspect van het eigentijdse stadsleven in Parijs. Ze schilderden tippelende vrouwen op de boulevards, rijke courtisanes in hun salon en afgeleefde prostituees in het bordeel. Het thema was actueel door de talrijke maatschappelijke discussies over de gevaren van prostitutie en de voor- en nadelen van regulering. Lichte zeden. Prostitutie in de Franse kunst, 1850-1910 laat zien wat kunstenaars tussen het Tweede Keizerrijk en de belle époque aantrok in dit complexe en gevoelige onderwerp. De expositie toont de wereld van de Parijse prostituees, vastgelegd door verschillende schilders en tekenaars: een wereld van contrasten, van luxe, make-up en glamour, maar ook van armoede, ziekte en ellende.
Uniek en voor het eerst in Nederland: Het is de eerste keer dat het thema prostitutie in een tentoonstelling zo uitgebreid wordt belicht. Lichte zeden. Prostitutie in de Franse kunst, 1850-1910 bevat meer dan 150 objecten, waaronder ruim 100 schilderijen, werken op papier, sculptuur en toegepaste kunst. Daaronder bevinden zich imposante en beroemde topstukken van grote namen als Édouard Manet, Edgar Degas, Henri de Toulouse-Lautrec, Pablo Picasso, Kees van Dongen, František Kupka en Vincent van Gogh, maar ook werken van minder bekende kunstenaars, zoals Louis Anquetin, Henri Gervex, Jean Béraud, Félicien Rops en Auguste Chabaud.
Beeldende kunst van hoog niveau wordt in Lichte zeden aangevuld met foto’s, boeken, tijdschriftillustraties en intrigerende en curieuze objecten zoals pornografisch fotomateriaal, een politieregister met foto’s van veroordeelde prostituees, een verguld en gedecoreerd pronkbed en het zweepje van de beroemde courtisane Valtesse de la Bigne. De bezoeker van de tentoonstelling wordt meegevoerd van de danszalen en cafés waar vrouwen hun klanten oppikten tot de gesloten wereld van de bordelen en de gevangenis waar illegale prostituees en vrouwen met geslachtsziektes werden opgesloten.
Lichte zeden. Prostitutie in de Franse kunst, 1850-1910 is vormgegeven door Clement & Sanôu, een Amsterdams vormgeversduo dat bekend is om zijn kostuum-, licht- en decorontwerpen voor opera, ballet en theater, zoals recent Mata Hari van Het Nationale Ballet.
Onzekerheid en dubbelzinnigheid: Lichte zeden is thematisch ingedeeld in vier hoofdstukken. De tentoonstelling begint met Onzekerheid en dubbelzinnigheid, waarin te zien is hoe schilders prostitutie in de openbare ruimte verbeeldden. Prostitutie was in Frankrijk vanaf het begin van de 19de eeuw gelegaliseerd. Men beschouwde het als een noodzakelijk kwaad, dat gecontroleerd en zoveel mogelijk afgeschermd moest worden om de goede zeden te beschermen en de verspreiding van geslachtsziekten tegen te gaan. Prostitutie was op straat alleen ’s avonds toegestaan (vanaf het aansteken van de gaslantaarns, l’heure du gaz) voor bij de politie geregistreerde prostituees, maar er werkten ook veel vrouwen clandestien. Op straat en in uitgaansgelegenheden was het onderscheid tussen een prostituee en een fatsoenlijke vrouw niet altijd direct duidelijk. Kunstenaars verwerkten subtiele verwijzingen naar deze ambiguïteit in hun schilderijen, zoals kleuren, houding, blikken of de interactie tussen de figuren.
Pracht en praal van de courtisanes: Het hoofdstuk Pracht en praal van de courtisanes toont werken waarop courtisanes zijn afgebeeld. Deze dure gezelschapsdames en sterren van de haute prostitution begonnen hun carrière vaak op de planken of als ‘gewone’ prostituee. Opgeklommen door het bed te delen met rijke mannen en politici, genoten zij een zekere status en pronkten met hun maatschappelijk succes door zich te laten portretteren in schilderijen, sculpturen of foto’s, die ze wijd en zijd verspreidden. De flamboyante courtisane werd aanbeden in het theater, geobserveerd door de pers en was zelfs een trendsetter in de mode. Een van de bekendste courtisanes was La Païva (1819-1884), die, geboren als Thérèse Lachmann in een arme Joodse familie in Moskou, naar Parijs trok waar zij zich opwerkte tot de meest succesvolle courtisane van de 19de eeuw. Befaamd waren de extravagante feesten en diners die zij voor de Parijse beau monde gaf en waar politici, adellijke heren en schrijvers als Gustave Flaubert en Emile Zola vaste gasten waren. Enkele meubels uit haar huis zijn in Lichte zeden te zien. Ook is er een 19de-eeuws verguld bed – gedecoreerd met een schildering van Leda en de zwaan en gebeeldhouwde engeltjes – dat waarschijnlijk in het bezit was van een courtisane of afkomstig is uit een van de vele bordelen in Parijs.
In het bordeel: van afwachten tot verleiden: Het volgende hoofdstuk in de tentoonstelling is In het bordeel: van afwachten tot verleiden, waarin de verborgen wereld van het bordeel wordt getoond – een dankbaar onderwerp voor kunstenaars op zoek naar moderne onderwerpen. Het bood hun de gelegenheid te experimenteren met een nieuwe, onconventionele weergave van het vrouwelijk naakt en te verbeelden wat zich afspeelde achter die gesloten deuren: het spel van afwachten tot verleiden, maar ook het dagelijks leven van de prostituees. Kunstenaars schilderden het eeuwige wachten op klanten, maar ook intieme, huiselijke scènes met de vrouwen in gesprek, aan de maaltijd of bij het wassen en aankleden, soms in het gezelschap van een klant.
Uitspattingen in kleur en vorm: Het laatste hoofdstuk ten slotte, Uitspattingen in kleur en vorm, belicht de moderne tijd vanaf de vorige eeuwwisseling tot 1910. Prostitutie is dan een vast thema geworden van de avant-garde. Het wordt niet meer verhuld maar expliciet in beeld gebracht, soms op karikaturale af, waarbij niet meer zozeer gaat om het onderwerp, maar om kleur, vorm en expressiviteit. De prostituee werd door deze nieuwe generatie schilders vooral afgebeeld als solitaire figuur, zonder de context van het bordeel. Sommigen vonden in de Parijse prostituee een aantrekkelijk onderwerp voor kleurrijke doeken van sensuele, losbandige vrouwen, anderen verbeeldden haar juist op een rauwe manier, als gevangene in een duistere wereld.
Prenten-Prostitutie-Privacy: Gelijktijdig met Lichte zeden wordt in het Prentenkabinet van de tentoonstellingsvleugel van het Van Gogh Museum een selectie 19de-eeuwse prenten getoond onder de titel Prenten-Prostitutie-Privacy. Deze intieme kunstwerkjes, zelfstandig of als illustratie van erotische teksten, vertrouwen de kijker als het ware op fluistertoon een geheimpje toe. Vrouwen van lichte zeden werden helemaal of half ontkleed afgebeeld in poses en situaties, die varieerden van suggestief tot expliciet seksueel. De prenten, gedrukt in kleine oplages, waren bedoeld voor een besloten kring van kunstenaars, uitgevers, handelaren en verzamelaars, die behoorden tot de decadente subcultuur binnen de Parijse hogere kringen. Zij bewaarden de losse prenten in mappen en bekeken ze in de beslotenheid van de eigen werkkamer of in de galerie. Erotiek werd gezien als een natuurlijke uiting van ‘de Franse geest’, zolang deze maar artistiek werd gebracht. Werken met een sensuele inhoud konden zo worden weggehouden van de overheidscensuur en andere moraalridders.
Nieuwe aanwinst: In de presentatie Prenten-Prostitutie-Privacy wordt ook een bijzondere nieuwe aanwinst van het Van Gogh Museum gepresenteerd: Het toilet, lezen na het bad, 1879-1883 van Edgar Degas (1834 – 1917). Degas maakte zijn erotische monotypieën (unieke afdrukken) van prostituees in de eerste plaats voor zichzelf. Hij smeerde een glasplaat volledig in met zwarte inkt en kraste en veegde tot de naakten uit het duister tevoorschijn kwamen. De tientallen ‘zwarte’ prenten werden pas na zijn dood ontdekt in zijn atelier. Het toilet, lezen na het bad is aangekocht met steun van de BankGiro Loterij, het Mondriaan Fonds en de Vereniging Rembrandt.
Catalogus: Bij de tentoonstelling verschijnt het rijk geïllustreerde boek Lichte zeden. Prostitutie in de Franse kunst, 1850-1910 (ook verkrijgbaar in een Engelse editie), Van Gogh Museum / Musée d’Orsay, 192 pagina’s, €19,95. Daarnaast is ook de Engelstalige catalogus Splendours and Miseries: Images of Prostitution in France, 1850-1910, Musée d’Orsay / Flammarion beschikbaar, 308 pagina’s, €45.
(Voor vrijdagavondprogramma & lezingenprogramma raadpleeg de website)
Tentoonstelling: Lichte Zeden
T/m 19 juni 2016
Van Gogh Museum
Museumplein 6, Amsterdam
Dagelijks open van 9 tot 18 uur,
op vrijdag tot 22 uur.
# Voor meer informatie en kaartverkoop zie website VAN GOGH MUSEUM
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, Art & Literature News, Émile Zola, Exhibition Archive, Gustave Flaubert, Vincent van Gogh, Vincent van Gogh
GENOTEN
zondag 1–8–15–16–22 mei 2016
Janneke van Gorp, Hester Rutten, Ineke Mandos, Hans Zegveld, Paul Schouten, Maarten Mandos, Theo Schouten en Joep Eijkens
Zij zijn als ware genoten voor deze expositie bij elkaar gekomen. Wat hen bindt? Liefde voor schoonheid. En ook een familieband. Want kouwe kant of warme kant, alle acht zijn familie van elkaar. En de gebroeders Kees en Frans Mandos – bekende Brabantse kunstenaars – mogen gerust hun stamvaders genoemd worden.
Janneke van Gorp
Hester Rutten
Ineke Mandos
Hans Zegveld
Paul Schouten
Maarten Mandos
Theo Schouten
Joep Eijkens
gemengde technieken
olieverf
aquarel
gombatik
fotografie
brons
keramiek
OPENINGSTIJDEN
zondag 14.00 – 17.00 uur
de kunstenaars zijn dan aanwezig
Eerste en Tweede Pinksterdag geopend
De Wandelgangen
Gemeentehuis Hilvarenbeek
Vrijthof 9
5081 CA Hilvarenbeek
www.wandelgangenhilvarenbeek.nl
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Exhibition Archive, Joep Eijkens Photos
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature