Fleurs du Mal Magazine
Fernand Léger – Malerei im Raum
Fernand Léger – Schilderen in de ruimte
Museum Ludwig (Keulen)
tot 3 juli 2016
In het drievoudige jubileumjaar van Museum Ludwig* werpt de tentoonstelling Fernand Léger. Schilderen in de ruimte een nieuw licht op een van de meest veelzijdige en invloedrijke modernistische kunstenaars, die naar een synthese in de kunst streefde.
* In 1946 doneerde Josef Haubrich zijn collectie modernistische kunstwerken aan de stad Keulen, in 1976 doneerden Peter en Irene Ludwig bij de opening van het museum 350 hedendaagse werken en in 1986 werd het nieuwe gebouw ingehuldigd.
De tentoonstelling: Schilderen in de ruimte is de eerste overzichtstentoonstelling die de nadruk legt op de muurschilderingen en wandschilderijen van Fernand Léger. De intense beeldconfrontatie met de gebouwde ruimte was voor de getrainde bouwkundig tekenaar Léger van het grootste belang. Van Légers streven om de schilderkunst te laten ontsnappen van de beperkingen van de ezel en te integreren in de sociale ruimte en de architectuur getuigen verschillende gerealiseerde en niet-gerealiseerde projecten.
Het uitgangspunt van deze expositie is de muurschildering Les Plongeurs (De Duikers, 1942), die Léger realiseerde voor de privé-woning van de New Yorkse architect Wallace K. Harrison en door Peter en Irene Ludwig speciaal voor het nieuwe, in 1986 geopende museumgebouw aankochten. Sindsdien bevindt het werk zich in de collectie van Museum Ludwig.
Léger (1881-1955) ontwikkelde nauwe banden met sleutelfiguren van de moderne architectuur zoals Robert Mallet-Stevens, Le Corbusier, Charlotte Perriand, Wallace K. Harrison, Paul Nelson, André Bruyère en Carlos Raúl Villanueva. Zichzelf profilerend als de ideale artistieke partner en nauwste bondgenoot van architecten, moedigde hij hen om hem te betrekken bij hun projecten. Zo wilde hij kleur en leven geven aan hun witte, neutrale muren en de moderne architectuur helpen om zich te integreren in het dagelijkse leven, om het menselijke leven aan de hand van de sociale en psychologische effecten van kleur te verbeteren.
Fernand Léger. Schilderen in de ruimte onderzocht de vruchten van deze dialoog en brengt de ontwikkeling van de schilder sinds het begin van de jaren 20 tot aan zijn dood in 1955 in beeld. De tentoonstelling is een herbeoordeling van zijn schilderwerken in de context van de architectuur en het dagelijkse leven.
Er vallen dan ook even fascinerende als veelzijdige soorten en niveaus van samenwerking tussen de schilder en architecten te ontdekken. De tentoonstelling belicht baanbrekende tijdelijke en permanente beeldende interventies van Léger in zowel de publieke als de private ruimte, waaronder huizen, appartementen, kerken, een schip, openbare gebouwen en wereldtentoonstellingen.
Verder worden ook niet-gerealiseerde en dus minder bekende, experimentele projecten en studies waaraan Léger met zijn architectenvrienden heeft gewerkt in beeld gebracht. Voor het eerst worden individuele projecten en muurschilderingen, tekeningen, schetsen en voorbereidende studies in een globale context voorgesteld. Door middel van archief- en bronmaterialen zoals foto’s, correspondentie en publicaties wordt de historische context geïllustreerd.
De tentoonstelling brengt een selectie van belangrijke, nog bestaande groot-formaat muurschilderingen van Léger samen die uiterst zelden te zien zijn en tot dusver zelden hun plaats van herkomst hebben verlaten, zoals Transport des Forces, wat Léger voor het Palais de la Découverte maakte in het kader van de Wereldtentoonstelling 1937, een andere monumentale muurschildering die de kunstenaar op uitnodiging van Charlotte Perriand voor de Triennale di Milano in 1951 realiseerde en een abstracte muurschildering die Léger voor het cruiseschip Lucania 1953 ontworpen heeft.
Naast een focus op de muurschilderingen omvat deze tentoonstelling ook een selectie van zijn vroege werk op het vlak van experimentele film en grafisch ontwerp, met name zijn ontwerpen voor vloer- en wandtapijten, kostuums en theaterdecors. Deze projecten situeren de muurschilderingen van Léger in een bredere context en laten zien hoe hij voortdurend probeerde de schilderkunst van het doek naar de ruimte en in het dagelijkse leven te brengen.
De tentoonstelling brengt voor het eerst ongeveer 170 werken en een omvangrijke selectie bronmateriaal samen, inclusief belangrijke leenwerken uit vooraanstaande Europese en Amerikaanse collecties, waaronder die van het Museum of Modern Art, het Solomon R. Guggenheim Museum in New York, het Art Institute of Chicago, de Menil Collection in Houston, het Kunstmuseum Basel, het Centre Pompidou, het Centre national des arts plastiques in Parijs, het Musée National Fernand Léger in Biot, het Dansmuseet Stockholm, het Centre Canadien d’Architecture in Montreal, het Charlotte Perriand Archief en de Fondation Le Corbusier in Parijs.
Curator: Katia Baudin
Museum Ludwig
Heinrich-Böll-Platz
50667 Köln
Telefon +49 221 221 26165
# Meer info op website Museum Ludwig Köln
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Exhibition Archive
Hoofdstuk 10
De schemering viel vroeg in. In deze tijd van het jaar werden de dagen vlug korter. De vogels zochten hun slaapplaatsen op. Duiven streken neer op het wit bescheten houtwerk van de klokkenstoel en onder de uitbouwsels van de toren. Merels doken onder in de struiken rond de caféhof en in de tuintjes achter de huizen. Kauwen zochten hun vaste plekken bij koude schoorstenen. Daarentegen sloeg een enkele uil, die de hele dag slapend in het veilige donker van een schuur had doorgebracht, traag zijn vleugels uit en bereidde zich voor op een nachtelijke strooptocht. Hoorde reeds het ritselen van een horde klein ongedierte in de bouwvallen van Chiles Plaats.
In de beschutting van de schemer waagden de brutaalste ratten zich al buiten hun schuilplaatsen. Ze slopen langs de muren in de richting van de schuren en kelders, waar het eten hen lokte. De buizerd zou hen zo in hun nekvel kunnen grijpen. Tot hun geluk had de roofvogel zich al volgevreten en besteedde hij geen aandacht aan hen. Bovendien treurde het dier om het verdwijnen van de jongen. Boven de pompbak danste een wolk muggen. Soms schoot er een zwaluw doorheen, die een ravage aanrichtte. Onmiddellijk daarna herstelde de wolk zich en danste vrolijk verder.
Het was stil geworden op het plein. De fanatiekste spelers die zich met landverbeuren bezighielden, lieten zich door het donker niet verdrijven, maar het merendeel der mannen zat al in het café. Sommigen speelden biljart. De meesten hielden zich op rond de bar, hangerig, steunend op de ellebogen. Zwijgend bier of jenever drinkend verloren ze geen moment de cafémeid uit het oog. Het zicht op haar wekte dromen op van dingen die voor hen onmogelijk waren. Soms stonden ze gewoontegetrouw op en slenterden naar de pisbak, spuwden in het gorgelende putje en vloekten voor zich heen. Er groeide kort, donkergroen mos tussen de richels van de waterplaats. Het zag kans hier en daar omhoog te kruipen langs de muur. Waar het tot ooghoogte geklommen was, had het kleine, vettige bloemen achtergelaten die zich zelfs niet door pis lieten verdrijven. Soms troffen een paar mannen elkaar bij de pisbak. Ze wisselden wat schunnige opmerkingen over Céleste. Woorden die aan de bar niet gezegd konden worden omdat ze daar ongehoord waren. Over haar tieten, haar kont. Haar hele lijf bespraken die kerels en dan liep hen het water uit de mond. Soms praatten ze nog even over andere dingen die hen samen interesseerden. Maar de meesten waren elkaar zo vreemd, ook al woonden ze hun leven lang in hetzelfde dorp, dat ze elkaar niets toevertrouwden. Nooit veel verder kwamen dan gemeenplaatsen in hun gesprekken en dan weer terugvielen op steeds hetzelfde onderwerp: die meid. Dan lachten ze zo schunnig luid dat zelfs Kaffa, die onder de meidoorn zat, hen nog goed kon horen.
Ton van Reen: Landverbeuren (68)
wordt vervolgd
fleursdumal.nl magazine
More in: - Landverbeuren, Reen, Ton van
The Bricks that Built the Houses by Kate Tempest:
Award-winning poet and rapper Kate Tempest’s electrifying debut novel takes us into the beating heart of the capital in this multi-generational tale of drugs, desire and belonging.
It gets into your bones. You don’t even realise it, until you’re driving through it, watching all the things you’ve always known and leaving them behind.
Young Londoners Becky, Harry and Leon are leaving town in a fourth-hand Ford Cortina with a suitcase full of money. They are running from jealous boyfriends, dead-end jobs, violent maniacs and disgruntled drug dealers, in the hope of escaping the restless tedium of life in south-east London – the place they have always called home.
As the story moves back in time, to before they had to leave, we see them torn between confidence and self-loathing, between loneliness and desire, between desperate ambition and the terrifying prospect of getting nothing done.
In The Bricks that Built The Houses Kate Tempest explores contemporary city life with a powerful moral microscope, giving us irresistible stories of hidden lives, and showing us how the best intentions don’t always lead to the right decisions.
Reviews:
“It’s hard not to be blown away by Kate Tempest … A stirring, post-Dickensian lens trained on London’s lonely underbelly” – Evening Standard
“This book is almost everything I hoped it would be. That is praise indeed, as I had high hopes … As lyrical as it is gritty, and as devoted to (south-east) London as it is to humanity, with all its foibles” – New Statesman
“Explosive … Tempest’s carefully wrought metaphors work best when they are illuminating cityscapes, giving the reader fresh and vivid visions of a familiar world … It recalls two other great, recent, experimental novels about being young: Jon McGregor’s If Nobody Speaks of Remarkable Things and Eimear McBride’s A Girl Is a Half-Formed Thing. There’s the same sense of daring and linguistic inventiveness, the same feeling of language pushed to its limits … It fairly flies off the page” – Observer
“A novel of discontentment, rage and good intentions . . . Tempest sharpens her tongue to good effect” – The Times
“A story of accidental adventure and loss in what feels like London’s boiling crucible of race, class and sexuality … This novel requires giving oneself over to its linguistic world … It seems not just to describe a contemporary world but chart the migratory and class movements that has led it to its current state” – Andrew McMillan, Independent
“A novel about youth and drugs and desire and dancers … It’s also about the changing face of the capital city. About gentrification and its costs” – Herald
“Both as writer and performer, Ms. Tempest stitches together words with such animate grace that language acquires an almost tactile quality, and the drama she unfolds — of betrayal, disappointment and violence among a handful of not especially special London dwellers — soars to operatic dimensions.” – Charles Isherwood – New York Times –
Biography: Kate Tempest was born in London in 1985. She has published two plays, Wasted and Hopelessly Devoted, and two collections of poetry, Everything Speaks in its Own Way and the acclaimed Hold Your Own. Her epic poem, Brand New Ancients, won the 2012 Ted Hughes Award for New Work in Poetry. Her album Everybody Down was nominated for the 2014 Mercury Music Prize. She is a Next Generation Poet. The Bricks that Built the Houses, which involves the same characters as Everybody Down, is her first novel
Kate Tempest:
The Bricks that Built the Houses
Taal: Engels
Hardback Edition:
ISBN: 9781408857304
Imprint: Bloomsbury Circus 2016
Dimensions: 216 x 135 mm
Euro 19,49
# More information on website Bloomsbury Circus
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, Archive S-T, Art & Literature News, Kate/Kae Tempest, Tempest, Kate/Kae
Ilja Leonard Pfeijffer wint E. du Perronprijs 2015 : Schrijver, dichter en columnist Ilja Leonard Pfeijffer is de winnaar van de E. du Perronprijs 2015. De prijsuitreiking vindt plaats op donderdag 21 april bij het brabants kenniscentrum voor kunst en cultuur (bkkc). De School of Humanities van Tilburg University is een van de initiatiefnemers van de prijs.
Ilja Leonard Pfeijffer krijgt de prijs voor zijn boeken Gelukszoekers en Idyllen en zijn columns in NRC Next. De jury eert Pfeijffer “als de gestalte van Europese intellectuele verantwoordelijkheid, als oproeper van tegenspraak, als Du Perronist.” De andere genomineerden waren Annelies Verbeke met Dertig dagen en Marja Vuijsje met Het rijbewijs van Nematollah.
De E. du Perrronprijs wordt jaarlijks toegekend aan personen of instellingen die actief bijdragen aan een beter begrip van de multiculturele samenleving. De prijs bestaat uit een bedrag van 2500 euro en een sjaal, ontworpen door Miriam van der Lubbe en vervaardigd bij het Tilburgse TextielMuseum. Naast de School of Humanities van Tilburg University behoren ook de gemeente Tilburg en het bkkc tot de initiatiefnemers.
Engagement: Charles Edgar du Perron (1899 – 1940) was een Nederlands dichter, schrijver en criticus. Uit zijn werk sprak een kritische verhouding tot de maatschappij. Volgens de jury getuigt het werk van Pfeijffer “van een du perronesk verantwoordelijkheidsgevoel ten aanzien van de ontwikkelingen die Europa op dit moment in hun greep houden. Nadrukkelijk mengt Pfeijffer zich in 2015 met alle middelen die hij tot zijn beschikking heeft in het debat over Europa. Als we dachten dat het engagement dood was, worden we uit die droom luid gewekt door deze brullende bard.”
In 2014 verbleef Pfeijffer als writer in residence enkele dagen in Tilburg voor literatuurfestival Tilt. Over zijn ervaringen in Tilburg schreef hij het boekje Van weemoed naar de nacht. Univers interviewde de schrijver destijds over de ziel van Tilburg.
De uitreiking vindt plaats op donderdag 21 april, aanvang 20.00 uur, bkkc, Spoorlaan 21 te Tilburg. Voorafgaand aan de uitreiking houdt voormalig voorzitter van de Europese Raad Herman van Rompuy de E. du Perron-lezing over “Europa, utopie en werkelijkheid”.
Eerdere laureaten waren onder meer Warna Oosterbaan en Theo Baart (2014), Mohammed Benzakour (2013), Koen Peeters (2012), Ramsey Nasr (2011), Alice Boot & Rob Woortman (2010), Abdelkader Benali (2009), Adriaan van Dis (2008) en Guus Kuijer (2007).
# Meer informatie op website Tilburg University
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, Art & Literature News, Eddy du Perron, Literary Events
A collaborative book by poet and singer PJ Harvey and film-maker and photographer Seamus Murphy: Between 2011 and 2014 PJ Harvey and Seamus Murphy set out on a series of journeys together to Kosovo, Afghanistan, and Washington, D.C.
Harvey collected words, Murphy collected pictures, and together they have created an extraordinary chronicle of our life and times.
The Hollow of the Hand
By: PJ Harvey, Seamus Murphy
Format: Paperback Edition: 1st Extent: 232 ISBN: 9781408865736
Imprint: Bloomsbury Circus 2016
Dimensions: 210 x 141 mm
Price: £16.99
PJ Harvey has released eight critically acclaimed albums, been nominated for six Grammy Awards, and is the only artist to have been awarded the UK’s prestigious Mercury Prize twice (for her albums Stories from the City, Stories From The Sea and Let England Shake). In 2013, she was awarded an MBE for services to music. The Hollow of the Hand is her first published collection of poetry.
Seamus Murphy has documented life and change around the world in still and moving images. He has won seven World Press Photo awards for work in Afghanistan, Sierra Leone, Gaza, Lebanon, Peru, Ireland and England. His depiction of Afghanistan and the Afghans over more than a decade was published as a book, A Darkness Visible: Afghanistan. He later made this into an award-winning film. In 2011, he created 12 Short Films for PJ Harvey’s Let England Shake.
Reviews:
“I loved The Hollow of the Hand, a distilled fusing of poems by PJ Harvey with photography from Kosovo, Afghanistan and Washington, DC by Seamus Murphy to make a powerful alchemy, one that broadens the vision” – Ali Smith
“The Hollow of the Hand, P. J. Harvey’s and Seamus Murphy’s book of poems and photographs, is haunting and elusive. Lyrical, song-like, declarative, the poems have a devastating directness; the photos are direct in a different key” – Times Literary Supplement
# More information on website Bloomsbury Circus
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, Art & Literature News, Exhibition Archive, Harvey, P.J., P.J. Harvey
PJ Harvey presenteert vrijdagavond 22 april haar nieuwe poëziebundel The Hollow of the Hand tijdens een exclusief optreden op het International Literature Festival Utrecht. Ze draagt gedichten voor uit de bundel en signeert na afloop.
The Hollow of the Hand (Bloomsbury, 2015) is een co-productie van PJ (‘Polly Jean’) Harvey en fotograaf Seamus Murphy. Samen trokken ze naar Washington D.C., Kosovo en Afghanistan. Harvey: ‘Het verzamelen van informatie uit secondaire bronnen voelde te afstandelijk voor datgene waarover ik probeerde te schrijven. Ik moest de geur opsnuiven, de grond voelen, de mensen ontmoeten in de landen die mij zo fascineerden. Mijn vriend Seamus Murphy en ik besloten dat we dit project samen gingen ondernemen: ik verzamelde de woorden, hij de beelden.’
Murphy: ‘Polly is een schrijver die gek is op beelden; ik ben een fotograaf die gek is op woorden. Voor haar laatste cd Let England Shake maakte ik enkele films, waarmee ons avontuur is begonnen. Onze samenwerking gaat verder in dit boek. Het is onze blik op ons thuis en de wereld.’
PJ Harvey maakte tot nu toe acht studioalbums, werd genomineerd voor zes Grammy’s en ze is de enige artiest die twee keer the prestigieuze Mercury Prize kreeg uitgereikt (voor de albums Stories from the City, Stories from the Sea en Let England Shake). Komende zomer staat ze op alle grote Europese popfestivals.
Seamus Murphy heeft met zijn indrukwekkende oeuvre al grote delen van het leven en de veranderingen in de wereld op foto’s en films vastgelegd. Hij kreeg maar liefst zeven World Press Photo awards voor zijn reportages in Afghanistan, Sierra Leone, Gaza, Libanon, Peru, Ierland en Engeland. In 2011 maakte hij twaalf korte films bij PJ Harveys studioalbum Let England Shake. De foto’s van Murphy worden vertoond tijdens Harveys voordracht op 22 april.
The Hollow of the Hand van PJ Harvey en Seamus Murphy is gedurende het hele festival verkrijgbaar in de ILFU Bookstore.
Wereldster PJ Harvey opent het ILFU 2016!
Photo: Dave Mitchell (Plastic Jesus) cc-by-sa-2.0
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive G-H, Art & Literature News, Harvey, P.J., Literary Events, P.J. Harvey, THEATRE
Marthe Donas (1885-1967) verwierf tijdens het interbellum als enige Belgische vrouw internationale faam in de avant-garde. Ze werkte in dezelfde kring als de groten der aarde, zoals Pablo Picasso, Theo van Doesburg en Piet Mondriaan.
Maar na haar dood werd ze vergeten…
Het Museum voor Schone Kunsten Gent organiseert dit jaar de eerste grote tentoonstelling ooit gewijd aan Donas. De nadruk ligt op haar meest creatieve jaren, van 1916 tot 1927.
Donas. De Belgische avant-gardiste
tot 05.06.2016 – MSK GENT
In de jaren onmiddellijk na de Eerste Wereldoorlog maakte de enigmatische ‘Tour Donas’ een blitzcarrière op tentoonstellingen in geheel Europa, tot in de Verenigde Staten toe. Achter dit ongewoon pseudoniem school de jonge Antwerpse kunstenares Marthe Donas (1885-1967), de enige Belgische vrouw in de internationale avant-garde. In 2016 organiseert het MSK de eerste grote overzichtstentoonstelling ooit gewijd aan deze bijzondere kunstenares.
Kunstenares uit de burgerij: Marthe Donas wordt in 1885 geboren in het Antwerpse burgermilieu. Haar vader verzet zich tegen haar plannen om schilderes te worden, maar Marthe volhardt en volgt met tussenpozen les aan de Academie van Antwerpen en, tijdens de Eerste Wereldoorlog, in Dublin. In 1916 trekt ze naar Parijs en ontdekt er het kubisme.
Internationale carrière: Donas werkt aanvankelijk nauw samen met haar partner, de revolutionaire Oekraïense beeldhouwer Alexander Archipenko. Via hem legt ze contacten met de internationale kunstwereld en stelt tentoon met Theo van Doesburg, Pablo Picasso, Amedeo Modigliani, Fernand Léger, Piet Mondriaan en Sonja Delaunay. Alle beïnvloeden ze haar schilderstijl.
Donas verwerft tijdens het interbellum behoorlijke faam. Zo exposeert ze met 35 topwerken in de mythisch geworden Berlijnse galerie Der Sturm. Daar koopt de Amerikaanse verzamelaar Katherine Dreier vier schilderijen en een inkttekening, om toe te voegen aan de kunstcollectie waarmee ze met de hulp van Marcel Duchamp en Man Ray Amerika in contact brengt met de Europese avant-garde.
Recent herontdekt: Vanaf de jaren 60 krijgt Donas’ vroeg werk langzaam terug erkenning. Thans wordt ze in binnen- en buitenland opnieuw ontdekt als een van de pioniers van het Belgisch modernisme. De tentoonstelling in het MSK wordt de eerste belangrijke sinds haar overlijden in 1967 die uitsluitend gewijd is aan haar werk.
De nadruk ligt op Donas’ meest creatieve jaren tussen eind 1916 toen ze zich in Parijs vestigde en 1927, het jaar waarin ze voor een lange tijd met schilderen stopte.
MSK Gent
Fernand Scribedreef 1
Citadelpark
9000 Gent
T +32 (0)9 240 07 00
# meer info op website MSK Gent
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Constructivism, De Stijl, Exhibition Archive, Historia Belgica, Theo van Doesburg
Tot 29 mei 2016
Theo van Doesburg
Een nieuwe kijk op leven, kunst en technologie
BOZAR / Paleis der Schone Kunsten (Bozar) Brussel
Deze tentoonstelling geeft, voor het eerst in België, een zicht op het veelzijdige oeuvre van de Nederlandse kunstenaar Theo van Doesburg, de spilfiguur van de kunststroming De Stijl. Het multidisciplinaire oeuvre van deze artistieke geestverwant van Piet Mondriaan wordt gepresenteerd in de context van de belangrijkste internationale kunststromingen waar hij bij betrokken was.
Met werk van o.a. Theo van Doesburg, Piet Mondriaan, Bart van der Leck, Kurt Schwitters, Georges Vantongerloo, Hans Arp, El Lissitzky, Victor Servranckx, Gerrit Rietveld, César Domela, Jean Hélion, Karel Maes . . .
De Nederlandse kunstenaar Theo van Doesburg (1883-1931) was actief als schilder, dichter, typograaf, kunsttheoreticus, interieurarchitect… Hij had van meet af aan een uitgesproken multidisciplinaire aanpak: hij had een kunst voor ogen die ingreep op alle vlakken van het leven en hij streefde naar het idee van het ‘totaalkunstwerk’.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog stond hij aan de wieg van één van de belangrijkste kunststromingen van Europa, De Stijl. Van Doesburg richtte het gelijknamige kunsttijdschrift in 1917 op en verzamelde hiertoe gelijkgestemde kunstenaars, architecten en designers rond zich: de bekendste is ongetwijfeld Piet Mondriaan, maar ook Antony Kok, Bart van der Leck, J.J.P. Oud, Vilmos Huszár, Gerrit Rietveld en Georges Vantongerloo maakten deel uit van dit oorspronkelijke collectief. De leden van De Stijl streefden onder impuls van Van Doesburg naar een radicale hervorming van de kunst, in interactie met de maatschappij, wetenschap en technologie.
Onder de dynamische leiding van Theo van Doesburg verspreidden de ideeën van De Stijl zich al snel als een inktvlek door Europa. Hij ontpopte zich tot een energetisch sleutelfiguur van de Europese avant-garde.
De caleidoscopische tentoonstelling presenteert Theo van Doesburg als een visionaire kunstenaar en fascinerende persoonlijkheid. Alle facetten van zijn multidisciplinaire oeuvre komen aan bod.
De focus ligt daarnaast ook op de creatieve dynamiek die heerste tussen de verschillende kunstenaars van de avant-garde en de kruisbestuiving tussen de diverse disciplines die hieruit voortsproot. De bezoeker ontdekt zo’n 140 schilderijen, tekeningen, foto’s, tijdschriften, publicaties, meubels, maquettes en glasramen van Theo van Doesburg en zijn artistieke tijdgenoten.
De tentoonstelling is thematisch-chronologisch opgebouwd en start in 1917 met de kunst en het gedachtengoed van de Nederlandse beweging De Stijl, en volgt dan het artistiek parcours van Van Doesburg doorheen Europa.
Reis met kunstenaar Theo van Doesburg naar het begin van de twintigste eeuw en snuif de revolutionaire sfeer op van de avant-garde in deze tentoonstelling Theo van Doesburg. Een nieuwe kijk op leven, kunst en technologie. In 1917 richtte hij samen met Piet Mondriaan de kunststroming De Stijl op in Nederland. Om hun abstracte beeldtaal internationaal te promoten trok Van Doesburg door Europa. In Parijs kwam hij in aanraking met de kunst van de dadaïsten en begon zelf dadaïstische poëzie te schrijven. In Weimar stelde hij zijn nieuwe schoonheidsbewustzijn voor aan de architecten van het Bauhaus. Hij reisde Europa rond en zorgde ervoor dat zijn vooruitstrevende beeldtaal niet alleen opdook in schilderijen, maar ook in gebouwen, meubels en interieurs.
Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog werd de Europese avant-gardebeweging gedreven door een behoefte aan verandering en de hoop op een betere toekomst. In zijn streven naar heropbouw had de Nederlander Theo van Doesburg (1883–1931) – meer dan welke andere kunstenaar ook – een belangrijk aandeel; hij trok de neoplasticistische esthetiek, die Mondriaan voor de schilderkunst had gedefinieerd, open naar alle disciplines: beeldhouwkunst, architectuur en toegepaste kunsten.
De tentoonstelling, die begint bij de oprichting van de beweging De Stijl in 1917, legt de nadruk op de bijzondere creativiteit en het dynamisme van Van Doesburg. Door zijn uitgebreide netwerk en talrijke reizen wist hij stromingen die op het eerste gezicht onverzoenbaar leken, zoals het dadaïsme en het neoplasticisme, te verenigen. Het traject van Van Doesburg kan worden omschreven als een voortdurend zoeken naar synthese in overeenstemming met zijn initieel doel: een nieuwe kunstexpressie creëren, in interactie met de complexiteit van het leven en met de evolutie van de wetenschap en de techniek, om zo te bouwen aan een nieuwe wereld.
Om de wereld te veranderen was een revolutie nodig. Maar waar Van Doesburg, Piet Mondriaan en Kurt Schwitters naar streefden, was een revolutie van de kunst zelf: daarin onderscheidden zij zich van de in die tijd sterk verspreide opvatting dat de kunst ‘in dienst van de Revolutie’ moest staan, een ideaal dat door charismatische kunstenaars als El Lissitzky en André Breton werd gehuldigd.
‘Theo van Doesburg. Een nieuwe kijk op leven, kunst en technologie’ toont een reeks werken die aan dat esthetische programma beantwoorden, en vestigt tevens de aandacht op het exemplarische activisme van Van Doesburg. Om zijn project een internationale dimensie te geven, vormde hij eerst, samen met Bart van der Leck, Vilmos Huszár, Georges Vantongerloo, Jan Wils, Antony Kok, J.J.P. Oud en Gerrit Rietveld een beweging rond Piet Mondriaan. Later vernieuwde hij de kunststroming en maakten onder anderen Cornelis van Eesteren, Friedrich Vordemberge-Gildewart en César Domela er deel van uit. In de loop van de jaren bleef Van Doesburg onvermoeibaar zijn ideeën en zijn creativiteit ontwikkelen en verzamelde hij talrijke kunstenaars om zich heen. (…)
De tentoonstelling ‘Theo van Doesburg. Een nieuwe kijk op leven, kunst en technologie’ – de titel is geïnspireerd op een artikel van Van Doesburg dat in 1922 in De Stijl verscheen – wil de bijzondere betekenis van deze kunstenaar duidelijk maken, zowel aan de hand van zijn artistieke realisaties als van zijn activisme, dat een andere manier was om zijn filosofisch, artistiek en collectief ideaal te verwezenlijken. Talrijke kunstenaars, onder wie Mondriaan, hebben hun internationale bekendheid in ruime mate aan hem te danken.
De Theo van Doesburg retrospectieve in BOZAR is een mooie aanleiding om aandacht te schenken aan I.K. Bonset, de legendarische schrijversnaam van Van Doesburg. De Nederlandse klankdichter Jaap Blonk – bekend van zijn uitvoering van Kurt Schwitters’ Ursonate – maakte op verzoek van BOZAR opnames van Bonsets gedichten. Ze zijn in de “Dada” zaal van de expo te beluisteren en werden ook geperst op een exclusieve vinyl single. “Jaap Blonk leest Theo Van Doesburg” verschijnt in een gelimiteerde oplage van 300 exemplaren en is te koop in de BOZAR BOUTIK. De poëzie van Bonset is ook te lezen in de literaire bezoekersgids.
Curator: Gladys Fabre
BOZAR/Paleis voor Schone Kunsten
Circuit Koningsstraat
Paleis voor Schone Kunsten
Koningsstraat 10
1000 Brussel
# Meer info op website BOZAR
fleursdumal.nl magazine
More in: Antony Kok, Art & Literature News, Bauhaus, Dada, De Stijl, Doesburg, Theo van, Exhibition Archive, Kok, Antony, Kurt Schwitters, Piet Mondriaan, Schwitters, Kurt, Theo van Doesburg
Eerste Outsider Art Museum in Nederland
Museale erkenning voor opkomende stroming in de kunstwereld
Voor het eerst in Nederland komt er een Outsider Art Museum met toonaangevende kunstwerken van nationale en internationale Outsiderkunstenaars. Het museum wordt gevestigd in een nieuwe museale ruimte in de Hermitage Amsterdam. Dankzij een bijzondere samenwerking tussen museum Het Dolhuys in Haarlem, zorgorganisatie Cordaan en Hermitage Amsterdam wordt een omvangrijke Outsider Art-Collectie getoond aan een groot, internationaal publiek.
Het nieuwe museum is op 17 maart geopend en richt zich op actuele Outsider Art, afkomstig uit de groeiende collectie van Het Dolhuys. Het gaat om honderden werken van tientallen Engelse, Franse, Iraanse, Japanse en Nederlandse kunstenaars. Eén van de meest beroemde kunstenaars is Shinichi Sawada (1982); hij exposeerde op de Biënnale van Venetië in 2013 die toen voor een groot deel was gewijd aan Outsider Art. Het betekende de doorbraak van deze opkomende stroming in de internationale kunstwereld. Sawada maakt op een zeer perfectionistische manier beelden van keramiek.
Directeur Hans Looijen van Het Dolhuys is artistiek en zakelijk verantwoordelijk voor het nieuwe Outsider Art Museum. ,,Voor het eerst krijgt deze bijzondere kunstvorm een vaste plaats in een van de leidende culturele instellingen van Nederland. Dit is voor ons een geweldige kans om nieuwe talenten aan een breed publiek te tonen,’’ aldus Looijen. Het Dolhuys exploiteert al tien jaar met succes het museum van de geest in Haarlem waar het publiek in contact komt met het bijzondere van de menselijke geest. De opgebouwde expertise en ervaring bij het exposeren en collectioneren van Outsider Art worden nu ingezet in de Hermitage Amsterdam.
In de Hermitage wordt ruimte gecreëerd voor een Outsider Art Galerie, een Artotheek en twee ateliers voor kunstenaars van Cordaan. Als partner van het nieuwe Outsider Art Museum wil Cordaan erkenning voor getalenteerde kunstenaars met een beperking. In de ateliers komt straks een speciaal programma dat moet uitgroeien tot de nationale ‘rijksacademie’ voor Outsiderkunst.
“Een aantal van onze cliënten is bijzonder talentvol en gedreven. Hun werk is straks samen met dat van andere Outsider-kunstenaars te zien in de Hermitage. Dat is natuurlijk geweldig. Dit museum betekent erkenning, waardering en begrip voor mensen met een beperking,” aldus Eelco Damen, voorzitter van de Raad van Bestuur van Cordaan.
Met de komst van het nieuwe Outsider Art Museum biedt de Hermitage Amsterdam een podium aan een groeiende stroming in de hedendaagse kunst. “Voor de bijzondere Outsider Art-collectie creëren we nieuwe museale vierkante meters in ons gebouw. Met Cordaan werken we al langer samen, ons gebouw was vroeger een Cordaan-locatie. Het is mooi om een extra dimensie aan de samenwerking toe te voegen door in de ateliers van de Hermitage voor Kinderen, ons talentenprogramma, ook ruimte te geven aan de talenten van Cordaan. Straks bieden we naast wisselende tentoonstellingen uit het Staatsmuseum Hermitage St.-Petersburg en de zeer succesvolle tentoonstelling Hollanders van de Gouden Eeuw uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum, ook onderdak aan Outsider Art”, aldus Cathelijne Broers, directeur van de Hermitage Amsterdam.
Outsider Art wordt gemaakt door mensen die niet zijn opgeleid aan de kunstacademie. Na de Eerste Wereldoorlog kwam deze stroming volop in de belangstelling. Psychiater Hans Prinzhorn (1886-1933) publiceerde zijn boek ‘Bildnerei der Geisteskranken’ met een grote collectie werken van mensen uit psychiatrische instellingen. Veel kunstenaars lieten zich hierdoor inspireren, onder wie Salvador Dalí, Karel Appel en Asger Jorn. Later bedacht Jean Dubuffet (1901 – 1985) de term ‘Art Brut’, wat ‘rauwe kunst’ betekent. De Engelse kunsthistoricus Roger Cardinal lanceerde in 1972 de term ‘Outsider Art’. In 2013 zorgde de Biënnale in Venetië voor een doorbraak van Outsider Art in de internationale kunstwereld.
Hermitage
Amstel 51
Amsterdam
# meer info op website Hermitage Amsterdam
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Art Brut, Exhibition Archive, Outsider Art
Hans Hermans© photos: Spring
# more on website hans hermans
fleursdumal.nl magazine
More in: 4SEASONS#Spring, Dutch Landscapes, Hans Hermans Photos, Natural history, Photography
De Zweedse dichter en schrijver Lars Gustafsson is op 3 april 2016 op 79-jarige leeftijd overleden.
Een deel van zijn gedichten en romans zijn ook in het Nederlands vertaald, onder meer de romans De decaan, De mooie blanke armen van mevrouw Sorgedahl (Vertaling: Hoogland & Van Klaveren) en De dood van een een imker (Vertaling: Peter van der Velden).
Zijn gedichten, zoals de bundel De stilte van de wereld voor Bach, kregen ook in Nederland veel aandacht en waardering. Op de website van Terras zijn enige door Bernlef vertaalde gedichten te vinden. Op de site van Poetry International, waar hij meermalen te gast was, zijn enkele geluidsfragmenten van hem te beluisteren.
Mijn graf valt nog nergens te bekennen.
En dus zweef ook ik:
rust ook ik, onwetend van mijzelf,
in een luchtzee.
In memoriam Lars Gustafsson (1936 – 2016)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive G-H, Archive G-H, Art & Literature News, In Memoriam
Op 4 april 2016 is radio- en televisiemaker Wim Brands op 57-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Amsterdam.
Sinds 2005 presenteerde Wim Brands zijn wekelijkse programma VPRO Boeken. Maar al sinds de jaren tachtig was hij bekend van vele VPRO-radio-uitzendingen op het gebied van literatuur en filosofie. Hij was o.a. samen met Wim Noordhoek oprichter van het programma De Avonden.
Daarnaast maakte hij lange tijd voor Radio 1 het wekelijks interviewprogramma Brands met Boeken.
Uit een VPRO-persbericht: Karen de Bok, hoofdredacteur VPRO televisie: ‘Wim was de man van hét literatuurprogramma op de Nederlandse televisie. Onze dierbare boekenman en mooie dichter had onlangs een pauze moeten inlassen: rust. Wij zagen uit naar zijn terugkeer. Maar hij keert niet terubuienradarg. Wim kampte sinds kort met een depressie die hem totaal onverwacht naar een zelf gekozen einde dreef. De VPRO en literatuurminnend Nederland zullen hem verschrikkelijk missen.’
Wim Brands werd op 29 maart 1959 geboren in Brummen. Hij begon zijn journalistieke loopbaan bij het Leidsch Dagblad en was ook actief als dichter. Al op 19-jarige leeftijd werden gedichten van Brands gepubliceerd door K.L. Poll in Hollands Maandblad.
Brands publiceerde meerdere dichtbundels: Inslag (1985), Zwemmen in de nacht (1995), In de metro (1997), De schoenen van de buurman (1999), Ruimtevaart (2005) en Neem me mee, zei de hond (2010). Zijn laatste bundel, ‘s Middags zwem ik in de Noordzee verscheen in 2014 en werd heel goed ontvangen.
Op DBNL.org is veel van zijn werk (o.a. voor literaire tijdschriften) te vinden.
Zo herinner ik me de voddenkoopman
van de overkant. Ik was in deze ontvolkte
buurt zijn laatste klant.
Zittend aan het raam zie ik nog zijn volle kar staan.
Midden op de weg. Hoor zijn roep. Wat vrolijk
en somber stemt, want
als ik er niet meer ben, wie herinnert zich
dan zijn stem?
Wim Brands
(uit: ‘De schoenen van de buurman’, 1999)
IN MEMORIAM WIM BRANDS (1959 – 2016)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Art & Literature News, Brands, Wim, In Memoriam
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature