In this category:

Or see the index

All categories

  1. AFRICAN AMERICAN LITERATURE
  2. AUDIO, CINEMA, RADIO & TV
  3. DANCE & PERFORMANCE
  4. DICTIONARY OF IDEAS
  5. EXHIBITION – art, art history, photos, paintings, drawings, sculpture, ready-mades, video, performing arts, collages, gallery, etc.
  6. FICTION & NON-FICTION – books, booklovers, lit. history, biography, essays, translations, short stories, columns, literature: celtic, beat, travesty, war, dada & de stijl, drugs, dead poets
  7. FLEURSDUMAL POETRY LIBRARY – classic, modern, experimental & visual & sound poetry, poetry in translation, city poets, poetry archive, pre-raphaelites, editor's choice, etc.
  8. LITERARY NEWS & EVENTS – art & literature news, in memoriam, festivals, city-poets, writers in Residence
  9. MONTAIGNE
  10. MUSEUM OF LOST CONCEPTS – invisible poetry, conceptual writing, spurensicherung
  11. MUSEUM OF NATURAL HISTORY – department of ravens & crows, birds of prey, riding a zebra, spring, summer, autumn, winter
  12. MUSEUM OF PUBLIC PROTEST
  13. MUSIC
  14. PRESS & PUBLISHING
  15. REPRESSION OF WRITERS, JOURNALISTS & ARTISTS
  16. STORY ARCHIVE – olv van de veestraat, reading room, tales for fellow citizens
  17. STREET POETRY
  18. THEATRE
  19. TOMBEAU DE LA JEUNESSE – early death: writers, poets & artists who died young
  20. ULTIMATE LIBRARY – danse macabre, ex libris, grimm & co, fairy tales, art of reading, tales of mystery & imagination, sherlock holmes theatre, erotic poetry, ideal women
  21. WAR & PEACE
  22. ·




  1. Subscribe to new material: RSS

SOUTH AFRICAN LIBRARY

«« Previous page · AMALGAAM EEN BUNDEL VAN WILLY MARTIN EN CARINA VAN DER WALT · LITERAIR PROGRAMMA AMALGAAM TIJDENS POËZIEWEEK 2016 IN TILBURG · FLORIS BROWN: DIE LEEG IN JOU WEGWEES · CARINA VAN DER WALT & WILLY MARTIN: AMALGAAM, BUNDEL MET NEDERLANDSE EN AFRIKAANSE GEDICHTEN · BERT BEVERS: OVERVLOED (TRANSLATION 1) · CARINA VAN DER WALT: DE WETENSCHAP VAN AFVALSCHEIDING · CARINA VAN DER WALT: BOOTRAMP BY LAMPEDUSA · AFRIKAANSE SCHRIJVER ANDRÉ BRINK OVERLEDEN · CARINA VAN DER WALT: EROTIEK IN DE POËZIE VAN EMMA CREBOLDER · ‘Die ritueel’ van Charl-Pierre Naudé in een vertaling van Willy Martin · Breyten Breytenbach in Rotterdam · Eugène Marais: Sonder betaling

»» there is more...

AMALGAAM EEN BUNDEL VAN WILLY MARTIN EN CARINA VAN DER WALT

Amalgaam101

 

Amalgaam is een duobundel van twee dichters, Willy Martin en Carina van der Walt. Martin was in een vorig leven een avontuurlijke hoogleraar lexicologie die zich vooral richtte op nieuwe technologie en systematiek om taal te kunnen voorzien van het juiste frame. Van der Walt begon in het reguliere onderwijs als docente Afrikaans, Nederlands en Setswana en legde zich later toe op het academisch onderzoek naar kinder- en jeugdliteratuur. In het grootste deel van de bundel worden Zuid-Afrikaans en Nederlands afgewisseld, waarbij ieder zijn eigen moedertaal voor zijn rekening neemt: Martin het Nederlands (en Vlaams), Van der Walt het Afrikaans.

De bundel heet Amalgaam, en dat woord wordt – zoals het een uitgave van een lexicograaf betaamt – netjes in een voetnoot toegelicht. In de figuurlijke zin betekent ‘amalgaam’ in zowel het Afrikaans als in het Nederlands hetzelfde: een mengsel, mengelmoes. Die beschrijving is behoorlijk van toepassing op dit gezamenlijke werk: het gaat om twee verschillende dichters uit verschillende generaties die niet alleen duidelijk hun eigen thematiek en stijl hebben, maar die ook nog eens in een aparte taal schrijven. Het probleem daarbij is wel dat die talen ‘valse vrienden’ zijn – ze hebben een gezamenlijk verleden, maar de schijnbare overlap bestaat voor een deel uit goed afgedekte valkuilen. Al in het voorwoord wordt de wordingsgeschiedenis vanuit het Groot Woordenboek Afrikaans en Nederlands (de culminatie van Martin’s werk als hoogleraar) uit de doeken gedaan, en daarmee is al meteen duidelijk dat de lezer het nodige te wachten staat.

De normale lezer moge het op dit moment misschien duizelen, maar het valt wel mee. Amalgaam is een eerste voorzichtig experiment, en blijft volledig in het nette. Het is geen verraderlijke of dubbelzinnige smeltkroes geworden van talen en dichters, die de lezer de hele tijd op het verkeerde been zet – dat hebben de dichters overgelaten voor een volgend deel. De bundel is in zijn huidige vorm een gedegen bloemlezing waarin gedichten op elkaar gestapeld zijn die samen een mooi beeld geven van twee nogal verschillende dichters. Twee voor de prijs van een, zogezegd. Beiden hebben een prettige stijl die de ander niet in de weg zit. Martin is wat serieuzer en plechtstatiger, en Van der Walt wat levendiger en politieker – bijvoorbeeld over de betekenis van Lampedusa voor het zelfbeeld van Europa. Met name de gedichten van Van der Walt geven de indruk dat ze geschreven zijn voor een bezielende voordracht.

De bundel bevat naast oorspronkelijke gedichten ook een aantal vertalingen van gedichten van anderen, van uiteenlopende dichters zoals Paul van Ostaijen, Adam Small, Tsjebbe Hettinga, Hans du Plessis en Peter Snyders. Die buitenboordmotor had de bundel niet nodig: met name in hun eigen woorden is het eigen geluid al duidelijk genoeg te horen.

Vraag is natuurlijk hoe het vervolg van dit experiment eruit zal zien. Het is duidelijk dat er nog veel meer potentiële poëtische energie zit in het grensgebied tussen de twee zustertalen en tussen andere verwante talen. Door hun unieke professionele en persoonlijke achtergrond zijn Van der Walt en Martin ideale mentale experimentele opstellingen om als woordjesversneller tussen deze talen te fungeren. Het samenwerkingsproces zal om de energiedichtheid omhoog te krijgen waarschijnlijk nog intensiever moeten zijn. Door de dichters niet enkel per heel gedicht om en om te laten werken in of de ene taal of de andere, maar per regel aan zet te laten – of zelfs nog vaker, desnoods per woord of zelfs lettergreep, en in een taal naar keuze – kunnen de talen tegen elkaar in gaan draaien en met zeer hoge snelheid tegen elkaar aanbotsen. Het gedroomde resultaat is dan niet meer te duiden als het een of het ander, maar zou in het ideale geval leiden tot een spannende fusie van kernen uit beide talen en culturen. Dat is misschien minder toegankelijk dan Amalgaam – hoe intensiever de opeenstapeling van frames uit beide talen, hoe dieper de benodigde kennis – maar zelfs als dat benodigde dubbele taalgevoel maar voor een zeer klein deel van de mensheid zal zijn weggelegd, is er voor de rest vast al veel plezier te beleven door het spectaculaire uiteenspatten van elementaire talige deeltjes. Amalgaam is de eerste speelse stap op een veelbelovende pad, en hopelijk zetten Van der Walt en Martin aangemoedigd door het succes van hun geslaagde dubbelbundel door met dit experiment – alleen of met hulp van anderen.

Michiel Leenaars

____________________________________

Willy Martin & Carina van der Walt
Amalgaam
Prijs € 15,-
95 pag.
ISBN 978 90 8684 117 2

Uitgeverij IJzer
Postbus 628
3500 AP Utrecht
Tel: 030 – 2521798
http://www.uitgeverij-ijzer.nl/

fleursdumal.nl magazine

More in: - Book News, Archive K-L, Art & Literature News, Carina van der Walt, Walt, Carina van der, Willy Martin


LITERAIR PROGRAMMA AMALGAAM TIJDENS POËZIEWEEK 2016 IN TILBURG

Amalgaam15AMALGAAM programma in De Poorten, Tilburg
op 2 februari 2016 in wijkcentrum De Poorten, Tilburg om 20:00 in het kader van Week van de Poëzie 2016 met het THEMA HERINNERING met bekende en nieuwe stemmen van Tilburgse dichters

1. Jef van Kempen leest eigen gedichten en een gedicht van Henry Dolmans uit 1898 ter gelegenheid van de inwijding van de splinternieuwe kerk OLV van de Rozenkrans (Hasselt / De Poorten).
2. Cees van Raak licht de geschiedenis toe van het huidige wijkcentrum De Poorten. Zijn historisch perspectief is gepubliceerd in Van Godshuis tot De Poorten: Geschiedenis van de Hasseltse kerk (2005).
3. Jasper Mikkers leest drie ongepubliceerde gedichten uit zijn kindertijd met het kopje “de God van het kind” als tegenpool met de devotie en negentiende eeuw se taalgebruik van Henri Dolmans.

Nieuwe dichterstemmen uit Tilburg en Leuven
4. Carina van der Walt (woonachtig in Tilburg, maar geboren in ZA)
en Willy Martin (een professionele jet setter onder de Vlaamse academici)
Zij schrijven naar elkaar toe en uit elkaar uit in de tweetalige dichtbundel AMALGAAM.
Het programma wordt onderbouwd door digitale projecties van teksten en beelden.

Bundels:
Carina van der Walt en Willy Martin: AMALGAAM
Jasper Mikkers: De Gespiegelde Stad, gedichten
Cees van Raak: Van Godshuis tot De Poorten. Geschiedenis van de Hasseltse kerk
Jef van Kempen: Laatste Bedrijf, gedichten
Jef van Kempen: Henri Dolmans, dichter van jubel en smart

AMALGAAM programma
op 2 februari 2016 in wijkcentrum De Poorten, Tilburg om 20:00 in het kader van Week van de Poëzie 2016 met het thema HERINNERING

fleursdumal.nl magazine

More in: Art & Literature News, Carina van der Walt, Henri Dolmans, Kempen, Jef van, Literary Events, Mikkers, Jasper, Raak, Cees van, Willy Martin


FLORIS BROWN: DIE LEEG IN JOU WEGWEES

Die leeg in jou wegwees

Die
verslaenheid in die leë vertrek
Die
ongeloof en seer skok
om te ontdek, jy’s weg
Sak
en pak, soos in nooit terugkeer.

Om
skielik te besef jy’s alleen
so hulpeloos, alleen
met
‘n tiktak van ‘n muurhorlosie
wat
die skokstilte verbreek,
is daar só baie vrae
‘n
warboel gedagtes wat deur
my
brein flits oor ons laaste konflikwoord
My
hartstog geprop, in ‘n goiingsak
Geen
Lipstifspieëlboodskap of ‘n laaste wegloopstorie,
teen my vrieskas geplak.

Floris Brown

fleursdumal.nl magazine for art & literature

More in: Archive A-B, Brown, Floris, Floris Brown


CARINA VAN DER WALT & WILLY MARTIN: AMALGAAM, BUNDEL MET NEDERLANDSE EN AFRIKAANSE GEDICHTEN

Amalgaam15AMALGAAM een nieuwe Afrikaans/Nederlandse Dichtbundel
AMALGAAM is een duobundel met gedichten geschreven in het Nederlands (door Willy Martin) en in het Afrikaans (door Carina van der Walt).
AMALGAAM verschijnt in oktober bij Uitgeverij IJzer in Utrecht.
AMALGAAM bevat Afrikaans- en Nederlandstalige gedichten die niet per taal gescheiden, maar alfabetisch op titel gerangschikt staan.

Net zoals in ANNA (2011, Groot Woordenboek Afrikaans en Nederlands) zijn de gedichten uit de twee talen ‘geamalgameerd’, samen behandeld, als waren zij van één en dezelfde taal. Amalgamatie heeft voor de auteurs het voordeel dat zowel taalkundig als letterkundig grenzen kunnen worden afgetast en overschreden. De talen krijgen hun natuurlijke plaats in een vlechtwerk van verschuivende betekenissen. De nevenschikking van de talen zorgt ervoor dat latente krachten in beide talen helder in zicht komen. Niet alleen de verklarende kracht van woorden, maar ook de poëtische glans kan erdoor uitgelicht worden.

De Afrikaanstalige gedichten zijn van de hand van de Zuid-Afrikaanse dichteres en essayist Carina van der Walt, de Nederlandstalige van de Vlaming Willy Martin, emeritus hoogleraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam en hoofdredacteur van ANNA.

De officiële bundelpresentatie is op zondag 13 september 2015 om 11:00 uur Abdij Roosendael te Sint-Katelijne-Waver (bij Mechelen)
Gedichten en muzikale omlijsting zullen in het mooie kader van het abdijdomein aan het geheel een feestelijk karakter geven. Katelijne Boon (Vlaamse Radio en Televisieomroep, bekend van “De Ambassadeurs” op Klara) zal de auteurs interviewen en het programma coördineren.

Willy Martin & Carina van der Walt
Amalgaam
Prijs € 15,-
95 pag.
ISBN 978 90 8684 117 2
Verschijnt oktober 2015
Uitgeverij Ijzer, Utrecht
website: http://www.uitgeverij-ijzer.nl/

fleursdumal.nl magazine

More in: Archive M-N, Archive W-X, Art & Literature News, Carina van der Walt, TRANSLATION ARCHIVE, Walt, Carina van der, Willy Martin


BERT BEVERS: OVERVLOED (TRANSLATION 1)

Bert_Bevers53Bert Bevers (1954) is dichter en beeldend kunstenaar. Hij werd geboren in Bergen op Zoom maar woont al sedert de vorige eeuw aan de andere kant van de landsgrens, in hartje Antwerpen.

Bij Uitgeverij WEL verschenen twee uitgebreide bloemlezingen uit zijn werk: Afglans (Gedichten 1972-1997) en Eigen terrein (Gedichten 1998-2013). Werk van zijn hand werd opgenomen in diverse bloemlezingen en literaire tijdschriften. Bert Bevers is medewerker aan de Nederlandse Poëzie Encyclopedie, lector van Uitgeverij Kleinood & Grootzeer en lid van de raad van bestuur van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen. Voor meer informatie: www.bertbevers.com
In deze bijdrage een reeks vertalingen van het gedicht ‘Overvloed’ van Bert Bevers.

 

Overvloed

In de naslaap waad ik langzaam water
in. Dat doe ik nooit. Als ik me druipend
afvraag wat ik hier te doen sta verrijs jij.

Met het jonge slanke lichaam dat ik ken
van oude foto’s, gekartelrand en al, maar
met het hoofd dat ik zo zachtjes streelde

toen je bijna aan je laatste adem. Weet je
nog? Je glimlacht. “Wat krijgen we nou?
Jij gaf toch helemaal niets om zwemmen,

jongen?” zeg je. En je drukt me nat tegen
je borst die zo op de mijne lijkt. “Dag pa,”
zeg ik. “Dag papa. Waar ben je al die tijd?”

Bert Bevers

 

Oorvloed

In die naslaap waad ek stadig die water
in. Dit doen ek nooit nie. As ek myself druipend
afvra wat ek hier staan en doen, verrys jy.

Met die jong slanke liggaam wat ek ken
uit ou foto’s, met kartelrandjes en al, maar
met die kop wat ek so saggies gestreel

het toe jy byna op jou laaste asem was. Onthou jy
nog? Jy glimlag. “Wat gaan nou hier aan?”
Jý hou tog glad nie van swem nie,

jongman?” sê jy. En jy druk my nat teen
jou bors wat soos my eie bors lyk. “Dag pa,”
sê ek. “Dag pappa. Waar is jy die hele tyd?”

Gedicht Bert Bevers
Vertaald naar het Afrikaans door Carina van der Walt

fleursdumal.nl magazine

More in: Archive A-B, Carina van der Walt, Overvloed, TRANSLATION ARCHIVE


CARINA VAN DER WALT: DE WETENSCHAP VAN AFVALSCHEIDING

waltcarinavander-02

Carina van der Walt

de wetenschap van afvalscheiding

we gaan elke dag zorgzamer om met
chemisch afval dat dampt
bedorven organisch afval
brillen glazen flessen
kranten kartonnen dozen
kleef- & bubbeltjesplastic
& het systeemprobleem restafval

maar we weten niet wat we moeten doen
met de mensen die van ver af aanspoelen
gebarsten als blauw porselein op het strand
een systeemfout: mensen zonder papier
die van ver af aanwaaien & als lege plastic-
zakjes blijven hangen aan het prikkeldraad
de rest moet bij zichzelf te rade gaan

op het zwerfvuil
met het etiket mens
plakken we graag een mengverbod
want uit gevaarlijk afval
kunnen gassen lekken
die imploderen of exploderen
maar composteren is toch kerngezond

Carina van der Walt poetry
fleursdumal.nl magazine

More in: Archive W-X, Carina van der Walt, Walt, Carina van der


CARINA VAN DER WALT: BOOTRAMP BY LAMPEDUSA

waltcarinavander-02

Carina van der Walt

bootramp by Lampedusa

die see offer 300 swart anemone
op die strande van Lampedusa
ontmenslik is hulle ledemate spons
wat in die vlak branders roer & roep
vryheid gelykheid broederskap suster Europa

aangespoel damp hulle lywe soutlug
droog hulle sagte oë gryswit & styf
verdamp verlangens verstil uitroepe
Europa kroon Lampedusa op sy strande
met segekranse van verwelkte anemone

Carina van der Walt poetry
fleursdumal.nl magazine

More in: Archive W-X, Carina van der Walt, Walt, Carina van der


AFRIKAANSE SCHRIJVER ANDRÉ BRINK OVERLEDEN

BrinkOp vrijdagavond 6 februari is, tijdens een vlucht van Amsterdam naar Kaapstad, de Zuid-Afrikaanse schrijver André Brink overleden. Afgelopen week verbleef hij in België waar hij een eredoctoraat heeft ontvangen aan de Katholieke Universiteit van Louvain.
Het bekendste boek van André Brink (1935-2015), die in het Afrikaans en het Engels publiceerde, is ‘n Droë wit seisoen dat in 1989 werd verfilmd als A Dry White Season met in de hoofdrol Donald Sutherland. Naast schrijver was hij professor Engels aan de universiteit van Kaapstad.
Binnen de Zuid-Afrikaanse letterkunde behoort Brink tot de beweging van de ‘Sestigers’, evenals Ingrid Jonker en Breyten Breytenbach. Ze gebruikten het Afrikaans als taal om het racistische staatsbestel in Zuid-Afrika aan de kaak te stellen.
Brink werd o.a. twee keer genomineerd voor de Man Booker Prize.

Photo: © Trond Brubak – John Erik Bøe Lindgren

fleursdumal.nl magazine

More in: André Brink, Art & Literature News, In Memoriam, SOUTH AFRICAN LIBRARY


CARINA VAN DER WALT: EROTIEK IN DE POËZIE VAN EMMA CREBOLDER

Emma Crebolder’s bundel Verzoenen (2014) heeft een ‘ lekker stoute’ ondertoon net als haar bundels Vallen (2010) en Vergeten (2010). Deze drie titels stralen samen een ouderdomsproblematiek uit. Zo ’n thema is echter een te voor de hand liggende gemene deler. Er zit veel meer in deze bundels, want er heerst namelijk een erotische geladenheid die je als lezer niet vanzelfsprekend verwacht. Crebolder vrijt talig bij voorkeur in de zee en met grote ogen gericht op andere levende wezens zoals een aardworm, eekhoorns, naaktslakken en chimpansees.

CREBOLDEREMMA03De verandering van naam zodra een vrouw in het huwelijk treedt is iets waar ook zij zich mee moest verzoenen als vrouw van haar tijd. Een naamsverandering is een talige en soms dramatische ingreep in het privé leven waar mannen zich weinig bij kunnen voorstellen. Crebolder verzoent zich hier heel verleidelijk mee. Ze schrijft op p.27 in Verzoenen:

Door aanhuwen werd ik verdoopt
zoals mijn moeder en haar moeder
andermans naam gingen dragen.

Ik leef met de naam, lig erop, hang
hem over mijn schouders, verleid
hem zich thuis te voelen.

Ook in Vergeten (eerste bundel in deze serie, p.13) schreef ze al:

… Wat we verloren raakten is
geen naam, het zijn bijeengedreven veren.
Er hoort een woord omheen dat zit als
een condoom, strak denk ik. Ruim voorin.

Hoe erotisch, hoe seksueel kan een naam zijn – verzoening met haar eigen naam maar ook het terugvinden van vergeten namen. Verleiding is een merkteken van Crebolder. Waar wil je een betere “pick up line” vinden dan in de volgende regel uit Vergeten (p.45)?:

Wat moet ik je geven om je aan
mij uit te lenen?

In het slot van hetzelfde gedicht zijn de chimpansees een metafoor voor haar en haar gerenommeerde metgezel als ze zich herinnert:

Later zou het vlooien beginnen
en het tuiten van de lippen.

CREBOLDEREMMA04Eerder in Vergeten beschrijft Crebolder de naaktslakken als obscene kronkeltuigen die haar Oost-Indische kers vreten. Even aards gaat het eraan toe in de jongste bundel Verzoenen. Ze schrijft dat ze bij een aardworm wil liggen om goed voor eeuwig te kunnen slapen. In de wereld van de oudjes zag ze dat een kus als een hommel tegen een raam aan vliegt. Ze roept iedereen op hun kikkervisjes te delen. Ze hoort een meerkoet blurb (een van vele neologismen in haar woordenschat), terwijl de wind in de populieren jachtig tekeer gaat. Parende eekhoorns in Vallen worden in haar ogen spookacrobaten waar alleen zij van weet, maar die ze nooit zag. Crebolder beschrijft deze onderbuik activiteiten in de dierenwereld als getuigschriften.

Dezelfde verholen onderbuik gevoelens draagt ze over op de vormen van wolken, een losgeslagen tak en zelfs op de wind in Verzoenen, p.11:

Zoals bij het verholen vrijen
de contouren wijken, dijen
de lijnen uit…

Een van de laatste gedichten in Vergeten op p. 53 is ultiem erotisch. Le petit mort dringt tijdens de climax door tot in de oogballen van het vrijende paar. De ontnuchtering is zo na aan de roes.

… We schuiven als paar in
elkaar tot de oogbol verschiet. Terwijl
het nog zacht nasneeuwt onder ons vel
ligt het juk al klaar. Misleid zijn we wel.

In alle drie de bundels zijn de laatste gedichten op pagina vijf en vijftig. Het slotgedicht in Vallen gaat ook over verleiding en vooral over de onverwachte vormen van verleiding. Dit resoneert door de bundel.

Het wordt niet neervallen
maar paarsgewijs wentelen.

Uiteindelijke is het vooral de stem van de zee die alle taalvermogens waarover Crebolder beschikt, uitdaagt. De zee is er bij eb en de zee is er bij vloed. Zwem- en waterbeelden stromen door deze bundels. In Vergeten (p.41) herinnert ze zich hoe het is om als kind in de zee te zwemmen:

De zee weet niet wat ze met ons deed.
Ze spreidt een waaier van schuim
over ons. We bewegen als kikkers
in haar.

Het is alsof de zee haar alfa en omega is. Cyclussen als getijden, geboorte en dood, dat zijn de ijkpunten van de liefde uit de zee die overgaat op het land in Verzoenen (p. 19):

Zeezout heb ik ingenomen
en watervruchten afgepeld.
In zeewier ben ik verzonken
toen langszij kleine vissen
onverstoorbaar verder zwommen.
Vanuit mijn vooronder kan ik nu
eindelijk het verre bovenlicht begroeten.

En ergens verholen zoekt nog één tentakel na haar verholen schacht. De dood kondigt zich aan op p.49. Misschien als een herinnering aan de oorsprong?

Definitief de zee in lopen
en vervluchtigen in de geliefde.

Dit gedicht doet me denken aan Ingrid Jonker die doodongelukkig in de liefde de zee inliep bij Drieankerbaai. Zij was een talentvolle Afrikaanstalige dichter en stierf voortijdig op 35-jarige leeftijd. Bij Crebolder is het echter geen wanhoopsdaad. Nee. Bij haar wordt de liefde verzoend met het zout; is liefde, is erotiek een vorm van verzilting.

…Mijn uitvaart
stel ik me soms zo voor.

…Aan scherven verwond ik me.
Ik kom. Zijn zout zal me genezen.

Niet alle erotische verwijzingen in haar laatste drie bundels zijn hiermee besproken. De liefdevolle energie en vitaliteit siddert na om haar te voeren naar weer nieuwe getijden met “de oude zee verderop” die nog steeds “in vloeiende zinnen” spreekt. Crebolder opponeert met hartstocht het contrapunt van het leven: niet een “sadder but wiser girl”, maar vrolijk ‘wiser and wetter’.

Carina van der Walt

 Carina Van der Walt: Erotiek in de poëzie van Emma Crebolder.  Fotoportret van Emma Crebolder door  Carina van der Walt (2014)

fleursdumal.nl magazine

More in: Archive C-D, Archive W-X, Carina van der Walt, Crebolder, Emma, Walt, Carina van der


‘Die ritueel’ van Charl-Pierre Naudé in een vertaling van Willy Martin

naude02

Die ritueel

door Charl-Pierre Naudé

Snaaks hoe dinge met ’n doel gedoen word,
en dan lyk dit so na die skep van chaos
van hier by my tafeltjie waar ek sit en rook.

Daai twee wat vroeër verbygestap het,
die karre wat heen en weer oor die nat teer fluit –
beplanning sit daaragter, hoor.

Alles vergeetbaar, nietemin, van hier, behalwe
die triestige groen bakkie wat nou meer as een keer
aan die voet van die restaurantterras verbygevaar het.

Met sy laaste rit het iemand alleen agter
op die oop bak gestaan, hande seremonieel
op die kajuitreëling, en toegegooi onder ’n swart seil.

Ekstra stadig word daar bestuur, soos in ’n stoet;
toe merk ek dié “passasier”, só kierts, moet
ʼn rekwisiet wees, want g’n ledemaat van hom beweeg nie.

Só moes Julius Caesar op sy strydwa gery het
met die herdenkings van sy seges
jare ná sy dood, onder ’n lanferlap

op pad na die arena as ’n beeld vir die onthulling.
En weer het die ritueel verby gekom (triomfantelik?).
Seker iets by die huis vergeet, kon my nie skeel nie.

Ek fantaseer toe die figuur is ʼn terdoodveroordeelde;
en terwyl motreën uit die bewolktheid neersif
wonder ek wat die wyse van sy teregstelling gaan wees.

Ná my koffie het ek huis toe geloop
en die gedoente weer teëgekom, dié keer by sy eindpunt:

ʼn Lint oor die grasperk het huisraad verdeel.
Die vrou het by haar kind gestaan, en die man daar wat sy seil
styf span oor sy hoop goed op die bakkie, hý het gehuil.

fdmWillyMartin02
Het Ritueel

door Charl-Pierre Naudé in een vertaling van Willy Martin

Vreemd hoe doelgericht de dingen lopen,
terwijl zij eerder op een chaos lijken
voor wie, als ik, aan een tafeltje zit te roken en kijkt.

Die twee die daarnet langs gekomen waren,
het sissen heen en weer van wielen over nat asfalt—
daar steekt een planning achter, hoor.

Toch wordt van hieruit alles licht vergeten, behalve
dat kleine groene bakkie dat voor de tigste keer
voorbij het restaurantterras is gepasseerd.

De laatste maal stond iemand heel alleen
in de open achterbak, de handen ceremonieel
bovenop de stuurcabinereling, de rest onder een zwart zeil.

Heel traag, als in een stoet, werd er gereden;
pas toen begreep ik dat hij, de ‘passagier’, kaarsrecht,
een rekwisiet moest wezen, geen ledemaat zag ik bewegen.

Zó moet in zijn strijdwagen Julius Caesar voorbijgereden zijn
bij de herdenking van zijn zeges
jaren nà zijn dood, onder een crêpe rouwgewaad

op weg naar de arena waar zijn standbeeld werd onthuld.
En weer trok (triomfantelijk?) het ritueel voorbij.
Zeker thuis wat vergeten, wat kon het mij ook schelen.

Later verbeeldde ik mij dat deze man ter dood veroordeeld was;
en terwijl uit de bewolkte hemel een fijne regen daalde
vroeg ik mij af hoe hij zou worden omgebracht.

Mijn koffie op, kwam ik, op weg naar huis,
dezelfde stoet weer tegen,
dit keer daar waar zijn eindpunt was:

Een lint over het gazon verdeelde het huisgerei.
De vrouw stond bij het kind, en hij, de man die ’t zeil
over zijn goed in ’t bakkie had gespannen, hij huilde.

(vertaald/bewerkt van het Zuid-Afrikaans in het Nederlands door Willy Martin)

 

In de serie Vertaalvrucht nr. 8

fleursdumal.nl magazine

More in: Archive M-N, Charl-Pierre Naudé, Naudé, Charl-Pierre, VERTAALVRUCHT, Willy Martin


Breyten Breytenbach in Rotterdam

Breytenbach100Breyten Breytenbach in Rotterdam:  Van 7 t/m 11 oktober a.s. is Breyten Breytenbach te gast in Rotterdam. De Zuid-Afrikaanse dichter, schrijver en schilder trad tussen 1971 en 1996 vaak op tijdens het Poetry International Festival. Tijdens een van die bezoeken doopte hij de grote plataan aan de Westersingel om tot ‘Graf van de onbekende dichter’, in de volksmond ook wel ‘Breytenbachboom’ of Poetree’ genoemd. Breytenbach is in Rotterdam op uitnodiging van het CBK dat onlangs de restauratie van zijn schildering in de Gaffelstraat heeft afgerond. Op 9 oktober gaat Ernest van der Kwast in Z-files met de kunstenaar Breytenbach in gesprek. Op 8 oktober organiseert Poetry International met Boekhandel Van Gennep een poëzielezing met de dichter en de onthulling van de officiële plaquette ‘Graf van de onbekende dichter’ bij de Platanus x hispanica.

Muurschilderingen:Aan de Gaffelstraat in de Rotterdamse wijk het Oude Westen prijken al sinds jaar en dag twee bijzondere muurschilderingen van bijzondere makers. In de muurschildering van de Zuid-Afrikaanse dichter en schilder Breyten Breytenbach (1992) komen kunst en politiek bij elkaar. Het werk verbeeldt een gevangen schrijver die verlangt naar de vrijheid. Naast de beeltenis staat een rijtje namen van schrijvers die in verband met hun werk gevangen werden gezet. Deze schildering heeft alles te maken met het poëzie festival Poetry International dat destijds jaarlijks een ereprijs toekende aan een dichter die om zijn literaire activiteiten gevangen werd gehouden. Diens naam werd toegevoegd aan de ornamentenlijst en doorgehaald wanneer hij vrij kwam. Breyten Breytenbach kreeg de prijs in 1981; een jaar later werd hij na een gevangenschap van zeven jaar vrij gelaten. Elke prijswinnaar kreeg destijds een werk in de openbare ruimte.

De schildering van Lucebert – Het verhaal is zo goed dat het nog lang niet uit is (1994) – is voorzien van een regel uit zijn gedicht Tijdstafel en geslachtstabel. Lucebert sprak zich uit voor de vrijheid van meningsuiting, in het bijzonder die van schrijvers. Lucebert en Breytenbach leerden elkaar kennen op het Poetry International Festival en werden hechte vrienden.

Breytenbach101Kunst in de openbare ruimte: Openbare Kunst & Openbare Ruimte (BKOR) zorgt met regelmaat voor het voorzien van de ornamentenlijsten in de stad van nieuwe werken en voor het herstellen van de oude klassiekers. Onlangs werden de werken van Lucebert en van Breytenbach gerestaureerd. Dit was een directe aanleiding om een editie van het programma Z-Files, Kunst en de Stad te wijden aan de beide dubbeltalenten: Lucebert en Breytenbach waren beide zowel schilder als dichter. Poetry International en CBK Rotterdam nodigden Breyten Breytenbach voor deze gelegenheid uit om naar Rotterdam te komen. Hij zal de eregast zijn op deze bijzondere avond.

Platanus x hispanica / Graf van de Onbekende Dichter
woensdag 8 oktober, 17:00 uur
“Elk mens is een verborgen dichter”, met deze woorden doopte dichter Breyten Breytenbach tijdens het Poetry International Festival in 1986 de grote, statige plataan aan de Westersingel tot monument voor vrije gedachten. De boom werd omgedoopt tot ‘Graf van de Onbekende Dichter’. Bijna 30 jaar later, plaatst Poetry International een plaquette bij de boom waarmee de boom de status van officieel monument krijgt. Op 8 oktober om 17.00 uur wordt – in aanwezigheid van Breyten Breytenbach – de plaatsing van de plaquette gevierd. Aansluitend is er een feestelijk programma in boekhandel Van Gennep aan de Oude Binnenweg.

Breytenbach schreef tijdens zijn gevangenschap in Zuid-Afrika (1975-1982) een verhaal waarin hij sprak over ‘het graf van een dichter’. Een soort ontmoetingsplek waarnaar dichters een ‘pelgrimstocht’ konden ondernemen om er te ‘mediteren’. Want, zo was zijn gedachte, elk mens is een verborgen dichter. Er moet dus ergens op de wereld een plek zijn waar men zijn of haar gedachten de vrije loop kan laten. Na zijn vrijlating kon het verhaal van Breytenbach in samenwerking met de organisatie van Poetry International een plek krijgen aan de Westersingel.

Breytenbach102Z-Files, Kunst en de Stad: Lucebert en Breyten Breytenbach
Met: Breyten Breytenbach en Kamagurka, gastheer: Ernest van der Kwast
Donderdag 9 oktober, 17:00 uur / WORM

Ernest van der Kwast praat met Breyten Breytenbach en andere gasten over het werk van Lucebert. Deze Z-Files wordt georganiseerd naar aanleiding van de renovatie van de muurschilderingen van zowel Lucebert als Breytenbach; beiden in de Gaffelstraat te Rotterdam.

The Z-Files, Kunst en de Stad is serie programma´s van SIR en BKOR (beiden onderdeel van het CBK Rotterdam) waarin kunst, openbare ruimte en de stad aan bod komen door middel van lezingen, presentaties en excursies. Doel van het programma is het onder de aandacht brengen van de bijzondere collectie kunstwerken in de openbare ruimte van Rotterdam en het belichten van actuele ontwikkelingen in de stad.

# Meer informatie op website Poetry International

fleursdumal.nl magazine

More in: # Archive S.A. literature, Archive A-B, Art & Literature News, Poetry International


Eugène Marais: Sonder betaling

Eugenemarais

Eugène Marais
(1871–1936)

Sonder betaling

Dis kleine dingetjies wat meeste vreugde bring:
van kindertjies wat speel, dié bly gelag;
‘n lewerik wat in wolke sing;
die sag’ bedruis van druppels in die nag.

Swart doringbome teen die Westegloed;
die groen van wuiwend’ gras wat hoog die bult omsoom;
lang lelies in die gras, nes druppels bloed;
die dof’ gemurmel van ‘n waterstroom.

‘n Sware werk goed afgedaan;
‘n wandeling met ‘n vriend wat ons bemin;
die eerste groen langs muur en laan;
die gloed van uit ‘n liefdevolle huisgesin;

die blydskap, uitgestort en vry,
loop on op eensaam’ wege raak.
Dit kos alleen die soek om te verkry:
die dinge wat die Lewe ‘n vreugde maak.

Eugène Marais poetry
fleursdumal.nl magazine

More in: Archive M-N, Eugène Marais, Marais, Eugène


Older Entries »« Newer Entries

Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature