Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
PARK vierde in oktober 2018 het vijfjarig bestaan en maakte een boek waarin de activiteiten in de periode 2016-2018 zijn vastgelegd.
Het rijk geïllustreerde full-colour boek, met teksten van Esther Porcelijn en Rob Moonen, is opnieuw vormgegeven door Berry van Gerwen.
Het telt ruim 240 pagina’s en heeft een oplage van 600 stuks.
Alle tentoonstellingsprojecten, de bijna 200 exposerende kunstenaars en de extra activiteiten in de periode 2016-2018 komen aan bod. Het is de opvolger van het eerder verschenen ‘PARK 2013-2015‘.
Het boek kost € 20,- inclusief BTW, exclusief eventuele verzendkosten. Het verschijnt verschijnt op zondag 16 december 2018 tijdens een boekpresentatie om 16:00 uur bij PARK.
U kunt uw exemplaar ook bestellen via shop@park013.nl
PARK 2016-2018
Teksten van Esther Porcelijn en Rob Moonen
Vormgeving door Berry van Gerwen
PARK
Platform for visual arts
240 pagina’s
Oplage 600 stuks
€ 20,-
PARK is een kunstinitiatief opgericht in 2013 door Rob Moonen in samenwerking met een zestal andere Tilburgse kunstenaars. Op dit moment bestaat de PARK werkgroep uit Linda Arts, René Korten, Rob Moonen en Liza Voetman.
PARK richt zich op actuele ontwikkelingen binnen de hedendaagse kunst én op kunstenaars met gedegen ervaring en bewezen kwaliteit. Er wordt plek geboden aan regionale collega’s maar ook aan landelijk of internationaal opererende kunstenaars, juist om een positieve bijdrage aan de discussie over actuele kunst tot stand te brengen. De werkgroep ambieert het podium van belang te laten zijn op landelijk niveau, maar bij elk project wordt met nadruk gezocht naar een inhoudelijke koppeling met de stad. De werkgroep is er van overtuigd dat samenwerking met andere partijen de zichtbaarheid en functionaliteit van de plek zal versterken, maar ook dat de plek een waardevolle stimulans voor de beeldende kunst in de stad en de regio zal kunnen zijn.
PARK wil steeds nieuwe verbindingen leggen, bijvoorbeeld door (internationaal opererende) curatoren uit te nodigen om kennis te nemen van de keur aan regionale beeldende kunstenaars en daarvan mogelijk enkele op te nemen in een tentoonstellingsproject. PARK wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een gunstig productie- en vestigingsklimaat voor beeldend kunstenaars uit de regio door deze in contact te brengen met een nationaal en internationaal netwerk.
Per jaar worden er vijf projecten gerealiseerd met waar mogelijk een bijpassend raamprogramma in de vorm van lezingen, kunstenaarsgesprekken, muziek en film.
PARK
Wilhelminapark 53, 5041 ED Tilburg
info@park013.nl
Twitter.com/ParkTilburg
Facebook.com/Park013
Instagram.com/platform_for_visual_arts
Tijdens tentoonstellingen geopend:
vrijdag 13.00 – 17.00 uur
zaterdag 13.00 – 17.00 uur
zondag 13.00 – 17.00 uur
Toegang is gratis
PARK ligt op 10 minuten loopafstand van het Centraal Station Tilburg in de nabijheid van Museum De Pont. Er is beperkt gratis parkeergelegenheid voor de deur.
# new books
visual arts
fleursdumal.nl magazine
More in: #Editors Choice Archiv, - Book News, Architecture, Art & Literature News, Art Criticism, FDM Art Gallery, Linda Arts, Park, Performing arts, Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther, Sculpture, The talk of the town
Verplaatsen en serieus genomen worden
Productiehuis prod.nu is een nieuw programma begonnen: Speeches. In dit programma houden zes mensen een speech van zes minuten. Elke maand is er een ander thema en de kern van de avonden is: ‘Over het genot van het spreken in eenrichtingsverkeer.’ 12 september vond de eerste editie plaats met als thema: de reis. Vanaf nu zal het programma iedere eerste vrijdag van de maand plaatsvinden in Theater de Nieuwe Vorst te Tilburg. Bedoeling is dat het programma ook gaat reizen door het land, en ik ben een van hun vaste schrijvers.
Dit is de toespraak die ik die avond heb gehouden:
Op mijn vierde emigreerde ik met mijn ouders naar Australië. We zouden regelmatig terugkomen in Nederland en we zouden uiteindelijk op mijn dertiende weer permanent in Nederland gaan wonen, dus in feite was het eerder een hele luxe verhuizing naar een tweede huis.
Van het eerste jaar kleuterklas, op een Montessorischool vol VPRO-kinderen, in Amsterdam ging ik naar het Britse klassikaal onderwijs in Adelaide inclusief schooluniform en juffen die stokken vasthielden en de letters op het bord mijn hoofd in timmerden. Ik sprak nog geen Engels maar ik vond het er geweldig, en binnen een paar maanden tijd was mijn Engels net zo goed als mijn Nederlands.
Australië is een enorme smeltkroes, en ook op de school zaten heel veel kinderen met verschillende nationaliteiten. Er waren Italianen, Grieken, Chinezen, Indonesiërs, Turken, er was een meisje uit Fiji, er zaten Aboriginalkinderen op de school en ook kinderen die waren gevlucht uit Iran en andere Midden-Oosterse landen. Veel kinderen kwamen uit moeilijke omstandigheden, ik niet, maar ik was dan ook geen vluchteling. Ik was het Nederlandse meisje en ik kreeg vaak de vraag: Do you live in a windmill? Of: Why aren’t you wearing cloggs?
Als we zo af en toe terug waren in Nederland dan ging ik hier weer naar school.
Ik had in beide landen vriendjes en vriendinnetjes maar in Nederland werd ik heel erg gepest. In eerste instantie werd ik gepest omdat ik zo klein was (ben), maar het kwam voornamelijk door mijn opdonderigheid; ik hapte altijd.
Ik werd elke dag wel uitgescholden voor lelijke trol, klein kutkind of stomme dwerg. Toen ik later bij mijn grootste pester in de middelbare schoolklas belandde werd het alleen maar erger. Hij had gehoord dat ik een vriendje had en vroeg meteen: ‘is hij blind ofzo?’
Kijk, ik deed er ook weinig aan om het pesten te stoppen. Aan docenten had ik bijna niets, die zagen het niet of pakten het onhandig aan, door bijvoorbeeld tegen de pester te zeggen dat ik huilend aan was komen zetten.. natuurlijk het laatste wat je moet doen. Ik had altijd een weerwoord klaar, kwam voor mijzelf op en vertikte het om niet serieus genomen te worden.
Hierdoor bezit ik denk ik nog altijd de onverwoestbare drang om serieus genomen te worden en op te komen voor diegene die niet serieus genomen wordt. Ook heb ik een, wellicht overgevoelige, radar voor situaties waarin mensen onterecht in een slachtofferrol worden geplaatst; met goede bedoelingen een ander mens totaal niet serieus nemen.
Vanochtend zag ik een foto op Facebook verschijnen van een spandoek met daarop geschreven: ‘Treating refugees as the problem IS the problem.’
Daarna las ik met een schuin oog een tirade van een man die zich verwonderde over de hoeveelheid smartphones en selfiesticks van de bootvluchtelingen. Daarna las ik de handleiding van gastgezinvoorvluchteling.nl.
Een greep uit die handleiding:
1. U wordt gekoppeld aan een vluchteling uit de Americahal, uw vriend is nog maar kort in Nederland.
2. U kunt de wifi-code geven aan uw vriend, zodat hij ook toegang heeft tot het internet.
3. Uit respect voor mensen met een moslimachtergrond en voor de duidelijkheid is het beste om iets met kip en (Basmati) rijst te maken. Grote kans dat uw vriend dit lekker vindt.
Toen begonnen mijn billen een beetje te jeuken van ongemak.
Vluchtelingen zijn geen zielige hulpeloze peuters die de oversteek vanuit 1789 naar 2015 hebben gemaakt. Natuurlijk hebben ze smartphones! Zijn ze daardoor niet vluchtelingerig genoeg voor de social media?
Het zijn op dit moment over het algemeen redelijk opgeleide jonge volwassen mannen die ook opgegroeid zijn met internet, heel precies weten waar ze naartoe willen, hoopvol zijn gemaakt met iets te mooie verhalen over Noord-Europa en, afhankelijk van waar ze vandaan komen, veilig willen zijn of een beter leven wensen.
Dit zijn geen zielige naïeve poppetjes. Dit zijn artsen, geneeskundestudenten, advocaten, vaders, loodgieters, ingenieurs en schrijvers die het risico dat ze doodgaan tijdens de overtocht op de koop toe nemen. Ze zijn enorm zelfstandig en moedig!
Zitten er mensen tussen die helemaal geen onveilig land ontvluchten maar gewoonweg een beter leven willen en geld willen sturen naar hun achtergebleven familie? Vast wel. Is dat zo erg om te zeggen? Waarom? Het zijn mensen. Doodgewone mensen zoals jij en ik, aardige en onaardige mensen. Hetgeen waar de vluchtelingen om vluchten is hun vrijheid; hun menselijkheid. Behandel hen dan ook menselijk. Menselijk betekent niet als jonge hongerige puppy’s, maar als volwaardige, autonome en weldenkende mensen. Als je hen die vrijheid ontneemt dan neem je hen niet serieus en dat is, mijns inziens, het ergste wat je kan doen.
In Australië was iedereen vreemd maar iedereen was Australiër, ook ik. Eerst dacht ik dat het aan mijn kansrijke achtergrond lag, dat ik daarom zo vroeg al goed Engels sprak, of dat het aan mijn vrije opvoeding lag waardoor ik als Joods meisje toch gewoon meedeed aan de kerstviering in het traditionele Australië. Maar nee, het lag niet aan mij. De echte immigrantenkinderen en de kinderen van vluchtelingen deden precies hetzelfde, ongeacht afkomst.
Ze spraken allemaal goed Engels, ook de ouders, en geen enkel moslimvriendinnetje droeg een hoofddoek.
Iedereen werd daar toen serieus genomen, maar er werd ook iets verwacht: aanpassingsvermogen en autonomie. De situatie in Australië is nu wel wat veranderd, hun immigratieregeling is streng geworden. Toch is de samenleving daar een goed voorbeeld. Als het daar kan, kan het hier dan ook?
Wellicht als we mensen blijven zien als mensen, dat betekent dus zonder onnodige veroordeling maar ook zonder luizenmoederig medelijden.
Esther Porcelijn
# Meer op de website van Esther Porcelijn
fleursdumal.nl magazine
More in: MONTAIGNE, Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther, The talk of the town
Allure noch schijngestalte / Randjes
Ik ben zielig, zo zielig.
Ik haat de deuren die te hard dichtvallen.
Ik haat de randjes rond mijn nagels.
Ik haat de tegeltjes in mijn badkamer omdat ze niet naar boven of onder gaan.
Ik haat al mijn beslissingen, maar de beslissing om mijzelf te gaan vinden in Cambodja nog het meest.
Ik ben een mislukkeling en ik kan niks.
Ik heb nog altijd randjes rond mijn nagels
Ik haat de regen die niet doorzet en de mislukte kit in de zijkant van mijn ijskast.
Alles mislukt. Misluk!
Ik haat de herinnering aan het nergens bij horen.
Ik haat dat ik zelfs in de mooiste verfabeling van mijn herinnering toch geen stukje ontbijtkoek krijg en word uitgelachen.
Ik ben zielig.
Ik kan niet eens ritmisch haten, zoals de harmonie van de maquette voor een rijk van een dictator.
Ik kan niet eens de vetkwabben van de hoerige caissière, met blonde pluk in ’t haar, haten.
Hoe zij aan haar blonde pluk sabbelt en mijn pak mergpijpjes piept.
Ik bijt de velletjes rond mijn nagels en ik zwabber op mijn stoel.
Alles zou kunnen en ik doe niets.
Ik haat want ik weet alles beter, dat zei mijn net niet echt labiele tante tegen mij.
De tante waarbij ik schaamhaar voor het eerst goed zag. Ze had een donkere bos die ik later ook zou krijgen. Zij las mij voor en ik wist het beter.
Beter dan de meneren op het nieuws die altijd alles weten.
Zij kunnen tenminste niets vinden. Ik vind alles.
Ik pulk en scheur de vellen rond mijn nagels en ik haat de ademloze race van ik tegen ik.
Mama, je spijt me.
Ik ben zielig.
Esther Porcelijn, 2014
fleursdumal.nl magazine
More in: Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
esther
porcelijn
Man verdronken
Borislav de Pool is te water geraakt.
Hij had teveel gedronken maar had toch nog dorst.
Piet, de havenmeester, heeft hem nog geprobeerd te helpen, maar tevergeefs.
Misschien was hij ongelukkig,
Misschien was hij verward,
Misschien wist hij niet wat onder was of boven
Misschien was hij de gelukkigste man op aarde
Water inademen kan wel, maar je gaat er zo dood van.
Het schijnt fijn te voelen.
Elk hoekje van je longen gevuld, het is dikker dan lucht
Eindelijk adem je eens echt goed in. Een, twee, drie, klaar.
Ineens was hij verdwenen.
Wat zou hij op het laatst hebben gedacht?
Zou hij zijn familie in Polen hebben gemist? Aan zijn vrouw gedacht die hem op straat had gezet? Aan zijn dochtertje dat hij een pony had beloofd?
Wat is het waard om de leegte te verdrinken als er niets na komt?
Drinken drinken drinken, een groot rietje nodig voor deze haven.
Hij is aangelegd, voorgoed verlost en nooit meer dorstig.
Zijn moeder heeft hem gekregen in het water
En daar is hij nu naar teruggekeerd
Esther Porcelijn, 2014
fleursdumal.nl magazine
More in: Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Meisje en de Pop
Meisje houdt het hoofd gebogen
Knijpt in mij en huilt erom
Nog altijd kan ik niet geloven
Dat ze ’t deed en dat ze ’t kon.
Wie moet haar nu beschermen dan?
Voor mij was ze nog niet te groot
Nu moet ze spelen met een man,
‘t andere speelgoed is al dood.
Popje
Klein meisje pakt haar popje en knuffelt het zo hard dat de knoopoogjes knappen.
Het popje is tot leven gewekt en vermorzeld in één adem.
Even daarvoor zag klein meisje haar moeder gebogen over het aanrecht, met blote voeten op de tegels en melkwitte blote benen.
Even daarvoor hoorde ze gestommel op de trap en vallende spullen. Ze wilde naar de gang lopen maar haar moeder duwde haar terug de kamer in.
Even daarvoor sneeuwde het buiten.
Even daarvoor riep haar vader iets boos en gilde haar moeder terug en gilde haar vader weer.
Even daarvoor legde ze haar popje neer.
Even daarvoor liep haar moeder met betraand gezicht de kamer binnen, aaide ze klein meisje over het hoofd en riep heel druk dat het allemaal niet zo erg is, daarna ging ze de kamer weer uit.
Even daarvoor lag klein meisje op de bank met haar popje, ze keek naar een Coca-Colareclame op de televisie.
Even daarvoor hoorde ze haar moeder heel hard huilen, ze hoorde het door de verwarming naast de bank.
Even daarvoor speelde ze met haar popje en haar pinguinknuffel, ze speelde het spelletje ‘koude pop/warme pop’.
Even daarvoor zag ze haar buurjongen, aan de hand van zijn vader en moeder, met een grote wafel met slagroom langs het raam wandelen.
Even daarvoor kwam haar moeder iets te breed lachend de kamer binnen, pakte klein meisje vast en legde haar op de bank. ‘Kijk maar wat tv’, zei ze, ‘kijk maar fijn’.
Even daarvoor gooide ze haar popje neer, omdat ze al te groot was geworden voor popjes.
Even daarvoor schrok haar vader heel erg en bleef haar moeder zeggen dat hij rustig moest doen.
Even daarvoor stond er een vreemde man met een baard in huis met een rood pak. Hij trok een gekke bek naar klein meisje en deed zijn baard af.
Esther Porcelijn
fleursdumal.nl magazine
More in: Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Pantoffeldier
“Ik geloof nergens in, ik geloof in de zon”, zegt hij.
Onder een trap lopen doet hij niet, ‘je weet maar nooit.’
Hij kan er niet in meegaan. De OV-chipkaart was de laatste verandering die hij aankon, maar een Youtubefilmpje van de breed lachende premier op polkamuziek met een steeds terugkerende boos kijkende bever werd hem teveel. Nu zit hij al dagen in zijn stoel te bedenken hoe hij moet voorkomen een oude man te worden. Moet hij zijn pantoffels weggooien? Het zijn wel van die ruitjespantoffels waar je zo instapt, ze zitten zo lekker.
Mannen van zijn leeftijd houden van bridgen, hij mag dus niet gaan bridgen. Mannen van zijn leeftijd hebben vaak al veel vrienden verloren, hij ook, hij heeft zijn allerbeste rossige vriend verloren. Verder heeft hij niet veel vrienden verloren, al is eentje wel erg ziek. ‘Hoe geen oude man te worden?’, vraagt hij hardop. Vroeger dacht hij altijd dat hij ergens in geloofde, jarenlang heeft hij bij de padvinderij gezeten, hij was lid van de PVDA en zag in alle mensen wel een mogelijkheid tot iets wat in elk geval niet verderfelijk hoefde te zijn. Nu leest hij een krant en weet alles al voordat hij ‘m openslaat. ‘Alles al gezien en gehoord’, moppert hij. Lekker vindt hij het wel, om aan te wijzen waar de geschiedenis zich herhaalt, maar het doorgeven aan anderen heeft geen zin. Liever praat hij over onderwerpen alsof hij ze voor het eerst bespreekt, en rakelt hij gedachtes op alsof ze hem op dat moment ontvallen, maar hij heeft die gesprekken dan al minstens drie keer gevoerd. ‘Hoe deed ik dat dan vroeger?’, vraagt hij zich af ‘Hoe verbaasde ik mij?’ Oude mannen denken veel aan vroeger, hij ook. Zijn jeugd was hard en streng, maar dat was normaal. ‘Bekogeld met eieren: Vuile Jood!’, riepen ze dan. Maar dat was normaal. Zijn familie was een muzikale familie, hij speelde fluit en werd musicus. ‘Bekogeld met eieren en nu is er precies twee keer om mijn handtekening gevraagd na een concert’, stelt hij vast. ‘Dat heet nou ontwikkeling.’ Vroeger waren de dingen duidelijker, vonden mensen iets omdat het zo hoorde en omdat men het vond. Stiekem sigaren van zijn vader roken mocht niet, dat was duidelijk. Oom was een Marxist en vader niet, dat was duidelijk. Niet teveel vragen over de jaren voor zijn geboorte, dat was duidelijk. Toen was er nog vooruitgang waar hij in zijn scheepje op kon drijven, gedreven zijn sprak voor zich. ‘Nu dobbert iedereen maar wat’, mijmert hij. ‘Als alles de hele tijd beweegt, kun je net zo goed blijven zitten’. Nu wacht hij tot hij zich iets herinnert, een essentie van vroeger. ‘Was ik maar een gelovig man, dat zou al schelen’, wenst hij. Hij is nooit gelovig geweest, ‘daarvoor is er teveel gebeurd’, zeiden zijn ooms dan. Maar als jongere maakte het destijds niet uit, gelovig of niet, voor of tegen je was dus altijd voor iets. En als je niet voor iets was dan wilde je iets, wat dan ook, dat hoorde zo want dat deden de mensen voor hem ook allemaal. Nu lijkt dat ver weg, in zijn stoel met zijn pantoffels aan. ‘Waarvoor wilde ik dan iets, en voor wie?’ Zijn jeugd is niet de jeugd van nu.
De jeugd van nu vindt hij relativistisch, hij is het ermee oneens maar het vreet aan zijn geest. ‘Misschien hebben ze gelijk en is iets pas iets als je er een grapje van maakt’, denkt hij. ‘Maar’, denkt hij dan, ‘Je maakt een grapje ván iets, waarvan dan?’
Moppen vertellen kan hij goed, hij kent alle Sam-en-Moosmoppen uit zijn hoofd, dat kon hij altijd al. ‘Moppen geven het leven schwung’, zei zijn vader dan. ‘Een mop om de tranen te verdringen en een mop om de tranen in je ogen te laten springen.’ Er viel te verdringen en te verlichten, nu heb ik een spaarlamp aan het plafond’, kijkt hij.
Vroeger vond hij mannen die veel jonger waren dan hij nu is al oud. Die aten maag met knoflook uit een steelpannetje en droegen toupetjes en hadden al kunstgebitten. Die konden echt goed klagen. Die wisten nog hoe het was zonder elektriciteit. Die konden hun hart ophalen of een hartaanval krijgen van het leeglopen van de kerk. Veel leger vond hij het heelal. Als hij in een weiland lag en te lang omhoog keek terwijl hij stiekem een sigaar rookte van zijn vader dan werd hij draaierig en voelde het alsof het heelal onder hem zat en hij elk moment van de aarde af kon vallen. Hij wist dan zeker dat er leven moest zijn ergens op die puntjes in het zwarte niets. Dan stelde hij zich voor dat er later mensen naar de ruimte zouden reizen en dat alles mogelijk zou zijn. Dat ze buitenaards leven zouden ontdekken en dat de mensen dan ineens vreemd zouden worden, omdat ze altijd dachten dat ze belangrijk waren. ‘Mensen hebben zich nooit goed kunnen vergelijken’, denkt hij. Nu hebben ze nog altijd geen leven op andere planeten gevonden, wel kunnen ze het licht van het begin van de tijd en ruimte observeren. Het verleden van het licht, maar weinig verleden van de ideeën’, pruttelt hij. Hij zakt onderuit in zijn stoel, legt zijn voeten op de tafel en even ligt hij weer in het weiland naar het heelal te kijken. ‘Als ik lang genoeg kijk, vind ik wel weer iets van hoe het toen was’, hoopt hij.
Maar de ideeën van vroeger zijn van te lang geleden, hij weet niet of ze echt zijn of van een foto komen of uit een opnieuw gelezen dagboek van toen. ‘Wiens ideeën zijn het?’, vraagt hij zich af. ‘Wie dacht er toen ik jong was? Ik kan het niet zijn geweest want ik lijk er niet meer op.’ Hij heeft zin in een haring met uitjes en zuur. Die van de markt van vroeger in Amsterdam.
‘Sam en Moos lopen in de Kalverstraat, Sam is volledig gewikkeld in Wc-papier. Moos vraagt aan Sam waarom hij helemaal in Wc-Papier is gewikkeld. ‘Ja’, zegt Sam, ‘ ‘k heb overal schijt an!’ Hij moet hardop lachen om zichzelf. ‘Schijt aan wat?’, vraagt hij zich af.
Hij wandelt het balkon op, kijkt uit over de huizen in zijn niet oude en niet nieuwe wijk en dirigeert op de maat van de zonsondergang.
Esther Porcelijn, april 2014
fleursdumal.nl magazine
More in: Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Esther Porcelijn
Berlijn
Goed, voordat het 11 januari is en de nieuwjaarswensvermoeidheid toeslaat (11 januari is dan het magische getal, volgens mijn moeder), zal ik ook even mededelen waar ik ben geweest met oud en nieuw: In Berlijn.
Mijn Amsterdamse vrienden gapen zich rot als ze dit horen: “Berlijn ja? O, echt zoo 2011, iedereen is al in Berlijn geweest, en iedereen gaat altijd met oud en nieuw naar Berlijn.”
Het is waar, er waren veel Nederlanders in Berlijn en ik wist dat er ook kennissen in Berlijn zouden zijn. Dus, inderdaad, origineel is het niet. Maar het is wel ontzettend terecht om daar te zijn met oud en nieuw en eigenlijk altijd wel, Berlijn is namelijk waanzinnig!
De mensen zijn er open en vriendelijk en er zijn veel kunstenaars die ook daadwerkelijk leuke avonden organiseren en galeries in verlaten gebouwen openen. Er zijn heel veel feestjes en die worden vooral georganiseerd in clubs in industriële oude gebouwen. Zo gingen wij naar een feest dat plaatsvond in een oud zwembad, alle gangen en ketels waren paars of groen verlicht en er waren hele hallen met knoppen en wieltjes waar je aan kan draaien en de DJ draaide er minimal music of techno. De feestgangers staan er wel allemaal als autisten bij; hoofd richting de DJ en introvert minimalistisch aan het dansen, niemand danst er ‘samen’.
De drank is er goedkoop en ze hebben er wodka bij de Lidl. De metro rijdt er in het weekend de hele nacht en alles in Berlijn is hierdoor heel goed en snel bereikbaar. Je kan er betaalbaar wonen in prachtige grote appartementen die voornamelijk gedeeld worden als in een studentenhuis. De bewoners van die appartementen geven ook weer veel feesten waarbij het hele complex de deuren open stelt of anders wel hun kelder. De eerste studie daar is spotgoedkoop en studeren levert ook daar veel voordelen op met kortingen voor musea en zelfs verzekeringen.
En overal zijn leuke markten met tweedehands meubels en kleding, overal zijn antiekwinkeltjes en antiquariaten. Het enige nadeel als inwoner van Berlijn is dat ze in Duitsland geen minimumloon hanteren, sommige studenten werken er echt voor een peulenschil en zijn ook onverzekerd.
Met oud en nieuw zijn mijn vriendje en een vriend wel geslagen op straat. In Berlijn houden ze enorm van knallende rotjes en knallende vuurpijlen. Door de straten vliegen ze je om de oren en tegen de ramen en in de bomen, nog veel meer dan in Nederland. Wij probeerden ons hier een weg door te banen en toen mijn vriendje en de vriend achter ons liepen om naar een feestje te gaan, staken zij een rotje af en werden op hun bek geslagen. De vriend heeft toen een volle tas met drankflessen tegen het hoofd van de aanvaller gesmeten. Ik liep terug om ze te halen en zag hun bebloede hoofden met beurse ogen. Het gaat nu prima met ze, wat ijs tegen hun blauwe ogen hielp goed.
Verder is het dus geweldig in Berlijn, een aanrader voor iedereen.
En als je over de universiteitsterreinen loopt dan voel je een anarchistische sfeer die in Tilburg ver te zoeken is. Niks geen kale betonnen gebouwen en posters van zakensymposia maar druk discussiërende mensen en overal posters van debatten en lezingen, feesten en bijeenkomsten en dan met muziek die wel even iets verder gaat dan meatloaf of de top40. Ik wil niet als een oud wijf klinken maar onze Uni is echt heel heel braaf vergeleken met die in Duitsland.
Ik zou jullie allemaal naar Berlijn willen meenemen volgend oud en nieuw, maar jullie zijn er vast al heel vaak geweest en kennen de bruisende kunstzinnige vrije sfeer daar waarschijnlijk al door en door.
Happy New Year.
Esther Porcelijn in Univers Blog
photo jefvankempen
fleursdumal.nl magazine
More in: Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Esther Porcelijn
WZDOJ?
In de trein.
Twee dames voor mij bespreken hun zorgen: “..Dus ík zeg tegen haar, je moet je kind juíst even laten huilen, anders raakt ze te gewend aan haar moeder die bij elke kik op haar afrent. Kinderen kunnen met je sollen hoor. Nou, wat ik tóen toch over mij heen kreeg! Dus ik zeg, kijk, het is maar míjn mening hoor. Ik denk dus, even tussen ons, dat ze echt overbezorgd is. Komt door de band met haar eigen moeder enzo.”
De andere vrouw antwoordt: “Maar, dan denk ik toch, waarom voel jij de behoefte om haar iets te vertellen over haar kind? Wat zegt dat over jou en jouw band met je moeder? Ik vraag het mij gewoon af hè, mijn mening.”
Ergens tussen de weilanden en de vrouwen vraag ik mij af of het waar is dat wat jij vindt van anderen en de wereld, meer zegt over jezelf dan over die wereld of die anderen.
Zou het?
Zou het zo zijn dat de tuttigheid waarin ik die vrouwen neerpen iets zegt over mij? Ben ik tuttig? Of juist bang voor tuttigheid? Moet ik daar dan iets aan doen?
Hoe wij kijken, waar onze aandacht naartoe gaat, zegt wellicht iets over onze interesses. En, filosofisch gezien, is er wat voor te zeggen dat wij zelfs alles wat wij zien/proeven/voelen, en waar wij een begrip van vormen, meer zegt over ons kenapparaat en onze hersens dan dat wij werkelijk alles waarnemen als exact beeld van de werkelijkheid. Wij kunnen bijvoorbeeld geen tijd waarnemen, maar wel verandering. Het feit dat we een concept vormen van tijd zegt iets over ons interne systeem (dat concepten op waarnemingen plakt), maar weinig over de ‘echte’ werkelijkheid.
Zou kunnen.
Maar, als je dit doortrekt dan is al onze beleving een gevolg van dit interne systeem. Al is het niet zo dat een Kantiaan je ooit, als je huilt om een zielige dierenreclame, zal beschuldigen van het bezitten van een eigenaardige verstandscategorie (interne concepten).
Het gaat hier dus niet om filosofie maar om psychologie.
Let op: De grond is hier ijskoud!
Mensen die deze: “Wat Zegt Het Over Jou”-methode toepassen bedoelen meestal dat het aanwijzen van een probleem met een ander mens, of fenomeen, in het leven iets zegt over jouw eigen angsten en problemen en dat heftige reacties op bepaald gedrag vaak wijzen op het feit dat je zelf misschien bang bent dat je zulk gedrag vertoont. Dat je iets stiekem herkent, of indirect reageert op een ander iemand uit je verleden (vader, moeder, opa). Dat je dit conflict van vroeger, dit trauma, projecteert op de persoon of het fenomeen in het heden.
‘Projectie’ is een woord wat heel veel gebruikt wordt in dit soort gesprekken. De mensen die deze WZDOJ-methode veel toepassen hebben namelijk allemaal een abonnement op het Psychologie Magazine.
Een paar voorbeelden:
Stel, je haat katten.
Vroeg of laat zal iemand vragen waarom je katten haat.
Je antwoordt dat je niet houdt van haren op je kleren en dat je hun scherpe nagels naar vindt.
De gesprekspartner zal dan vragen of er ooit iets in je leven is gebeurd (bij voorkeur in de jeugd) waardoor je nu deze gevoelens ervaart.
Dit geval is nog te doen want, inderdaad, je opa had een valse kat. Zelfs als je niet weet waarom je katten niet mag vind je het nog geen extreem domme vraag.
Dan, valt je bij het eten met vrienden in een restaurant op dat de ober heel gehaast is en amper aandacht aan je besteedt. Hij zegt niet eens ‘tot ziens’ nadat je de rekening hebt betaald.
Je vindt dit onbeleefd en klaagt erover bij je vrienden. Een vriend merkt op dat het restaurant erg vol was en dat de ober misschien met zijn handen in het haar zat door het harde werken. De vriend vindt dat jij het gedrag te snel als onbeleefd hebt afgedaan. Jij antwoordt dat je toch betaalt in een restaurant voor het eten en dat de aandacht van het personeel daarbij hoort. De vriend zegt nu dat de aandacht nu eenmaal niet altijd naar jou gericht kan zijn en hij vraagt zich af wat dit over jou zegt dat jij deze behoefte wel schijnt te hebben.
Dit laatste voorbeeld is meer een interpretatie en inlevingskwestie. Die vriend leeft zich in, jij niet. Dan nog is het zeer vervelend dat die vriend de bal naar jou kaatst en vraagt wat dit over jou zegt. Je vraagt je toch af waarom hij dit zou vragen, een ober hoort toch beleefd te zijn?
Nu, je bent zo iemand die weinig warme gevoeld koestert ten opzichte van het huwelijk.
Een vriendin van je gaat trouwen en, ondanks dat je blij bent voor haar, begrijp je werkelijk niets van die keuze, waarom zou iemand in deze tijd nog trouwen?
Je deelt je twijfels over de idee huwelijk met je vrienden en een vriendin merkt op dat dit wellicht iets over jou zou kunnen zeggen. “Ben jij zelf bang voor een commitment”, vraagt ze. Je zegt dat je denkt van niet, dat je gewoon niet snapt dat twee mensen zo’n ouderwetse afspraak nodig hebben om hun liefde te bevestigen. Je vriendin begint uiteraard weer te morren en zegt: “Klinkt toch als een indirecte vorm van bindingsangst hoor!”
Bij dit laatste voorbeeld is het zo vervelend als iemand deze methode toepast omdat je dus het hele inhoudelijke gesprek niet meer kan voeren. Je staat schaakmat. Wat je nu ook zegt, het zal allemaal een bevestiging zijn van haar vermoedens en diagnose: Bindingsangst. Zal wel.
Dan heb je nog de allerergste vorm: Het soort mensen dat minstens 5 jaar een abonnement heeft lopen op het Psychologie Magazine en de drang niet kan weerstaan om, als iemand anders in de ruimte de WZDOJ-methode heeft uitgekraamd, zelf nog even extra toegepast zegt: “Maar, wat zegt dit over jou dat jij zo begint over de achterliggende redenen van iemands gedrag?”
De opmerking lijkt scherp maar wordt jammer genoeg altijd net iets te schertsend gebracht, met een blik waaruit blijkt dat deze persoon zichzelf zeer opmerkzaam vindt, waardoor het heel naar wordt. Daarbij is het hier een retorisch trucje.
Laatst was ik op een feest en mijn vriendje had een enorme mep op zijn hoofd gekregen. Hij moest naar huis want hij knoeide bloed over de dansvloer.
Ik ging, ondanks dat ik nog wel zin had om te dansen, met hem mee naar huis.
Om afscheid te nemen van twee vriendinnen ging ik terug de dansvloer op. Ik riep dat ik naar huis ging. “Wat? Nu al??” vroeg de ene. Ik zei dat ik met mijn vriendje echt naar huis moest. “Oja!”, zei ze, “jij hebt natuurlijk een relatie!” Ik zei dat ik het zelf ook fijn zou vinden als hij met mij mee zou gaan als ik in die situatie zou zitten. Zij riep meteen uit, met de armen in de lucht op de dancemuziek: “God, wat ben ík blij dat ik geen relatie heb!” De andere vriendin riep mee. Ik kon niets meer zeggen. Ik wilde heel graag zeggen dat deze opmerking betuigt van exact het omgekeerde en dat iemand die zo’n opmerking maakt het allerliefste een vriendje zou willen hebben. Inclusief IKEA-huis met twee labradors, en wel zeven abbonementen op elke vorm van Libelle of psychowhatever, dat dit haast wel haar allergrootste droom moet zijn.
Maar ik zei het niet. Het deed pijn maar ik hield mij in.
De vraag is dus wat je aan dit fenomeen kan doen. Hoe krijgen we deze vreselijke methode van de aardbodem? Moet er wel iets aan gedaan worden?
Wat kun je nog zeggen op zo’n moment, misschien is er geen goed antwoord op de WZDOJ-methode te geven.
Is het een interessante vraag naar de fundamenten van de menselijke intentie of is het een retorisch trucje?
Wat zegt het?
Het zegt iets over mij dat ik inschat dat het nog meer over jou zegt. En zo zeggen we dingen over elkaar, prima.
Wat het over mij zegt dat ik hiermee zit?
Of ik iets heb meegemaakt waardoor ik nu..
Ja, inderdaad. Heb een enorm trauma.
Veel te groot om over te schrijven, letterlijk. Past niet op dit vel/scherm.
Gigantisch!
Esther Porcelijn: WZDOJ?
Eerder gepubliceerd in: Univers Blog
photo: fleursdumal.nl
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive O-P, Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Boekpresentatie Jef van Kempen
Op 16 december 2012 vond bij boekhandel Livius in Tilburg de presentatie plaats van de nieuwe dichtbundel van Jef van Kempen. Stadsdichter Esther Porcelijn en Jef van Kempen zelf droegen gedichten voor uit de bundel, die getiteld is: ‘Laatste Bedrijf. Een keuze uit de gedichten 1962-2012′. Verder reikte burgemeester Peter Noordanus aan Jef van Kempen een onderscheiding uit (de grote zilveren legpenning van de gemeente Tilburg) voor zijn verdiensten op het gebied van literatuur en cultuur. Collega-schrijver Ton van Reen hield een boeiende lezing over Jef van Kempen en zijn poëzie.
fleursdumal.nl magazine
More in: Jef van Kempen, Kempen, Jef van, Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Esther Porcelijn
Tijdmachine
(100 jaar bibliotheek Tilburg)
Als je een keer vragen hebt of ongelukkig bent
Je twijfelt of zekerheden zeker zijn,
En je wil dat iemand je verhalen deelt
Omdat je alleen bent met je ideeën.
Weet dan dat er een plek is, in elke stad
Waar je in de kast kan duiken.
Als je niet weet of nu 1988 of -89
De val van de muur en alle consequenties,
Of je dreigt te verliezen in een weddenschap
En je weet toch echt echt zeker dat die ene
Jongen uit de klas het mis had met de hoofdstad.
Weet dan dat er voor kennis een plek is.
Stel, je zoekt, terloops, de herkomst van lijden,
Je hebt een hond met allergie en vergeet steeds wie
Nou ook alweer de pasta had ontdekt,
En of fröbelen iets is wat volwassenen kunnen,
Of dat kinderbreinen kinderachtig durven zijn.
Weet dan dat je niet naar Wikipedia hoeft te surfen.
Maar dat je naar de BIEB kan.
Naar de Bieb. Naar de bieb dan!
Je kan er reizen door de tijd
Je kan er koffie drinken
Je kan er nagaan of drie maal drie wel negen is
Of de kerk zich in de mens vergist.
Je kan er lezen of het beter is je buurman te verlinken
Je kan er dromen tot je valt
Je kan er plaatjes kijken
Je kan verzinnen dat je koning bent van Nederland
Hoe een lucifer op Mars brandt,
Je kan er leren of je later op je moeder zal gaan lijken
Wat wil je bedenken? Alles? Er is vast wel iets over alles!
Wil je een taart gaan bakken? Kom maar!
Waargebeurde verhalen vertellen?
Hoe een meisje een jongen versiert?
Witte neushoorns, toekomst voorspellen,
Krachtmetingsfabels, Grote fanfares?
Hertenvlees en kattenverharing
Oude verhalen en krantenberichten
Kennis voor altijd, wat een verlichting!
Tijdmachines bouwen?
Vroeger en nu in één keer overzien:
De mensheid bekijken,
voyeuristisch, in ‘t geniep,
Het kan allemaal bij de Bieb.
Esther Porcelijn 3 maart 2013: 100 jaar bibliotheek Tilburg
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive O-P, City Poets / Stadsdichters, Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Esther Porcelijn
Seconden later zijn wij allerbesten
Seconden later zijn wij allerbesten.
Hij spreekt alweer van vroeger en van toen,
van: “ weet je nog?” en onze eerste zoen.
Hij koos de mooiste, deelde wat er restte.
Wij lachend om die avond in ’t plantsoen,
de avond in het gras op Tilburg West en
ik kon niet wachten op mijn grootse test en
zag hem mijn liefje van haar goed ontdoen.
Terwijl hij alle mensen om zich rijgt,
zijn nonchalante ‘k-weet-’t-ook-niet-geste,
ben ik diegene die zacht grapt en zwijgt.
Zal ik dan toch de rake waarheid ketsen?
Hem laten zien dat ik hem overstijg?
Ach wat, ik blijf toch altijd de gekwetste.
Zevende sonnet van de Tilburgse sonnettenkrans 2012, aangeboden als gratis boekenweekgeschenk.
photo: monica richter
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive O-P, Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther
Tilt 2013
Bijna alle mensen die iets kunnen gaan dood
Een zaal vol typemachines afkomstig uit de Scryption-collectie, met erachter bezoekers die voor het grootste deel opgegroeid zijn met tekstverwerkers en tablets. Terwijl de hamerkoppen van de machines op de papierrol slaan, draagt voorin de zaal de zwaar getatooeerde schrijver Mark Verver met verve een dictee voor. Een van de vervreemdende beelden die bijbleven van de derde editie van het festival TILT.
Op 23 maart 2013 was het Tilburgse poppodium 013 gevuld met een bont publiek aan cultuurliefhebbers. Naast publiekstrekkers zoals Kees van Kooten, Guus Kuijer en Nelleke Noordervliet was er genoeg ruimte voor minder bekende schrijvers en voor het experiment. Dichters Anneke Claus en Jaap Robben openden samen met een compleet harmonie-orkest de avond krachtig met het ambitieuze project Harmonie en Poëzie. Studenten van de Rockacademie lieten met hun muzikale bewerkingen van schrijversteksten zien dat hun talent ook richting kleinkunst uitstrekt. P.F. Thomese gaf samen met Martijn Neggers en Mathijs Leeuwis een eenmalige muziektheaterversie van zijn werk “Het Bamischandaal”.
Schrijver J.A. Dautzenberg wierp zijn pamflet over de rehabilitatie van Roothaert terzijde om plaats vrij te maken voor een door hem noodzakelijk geacht ingelast optreden. Het betrof de Antilliaanse schrijver Eardly van der Geld, die daarmee de boekenweek in Tilburg zowel hielp openen (met een lezing in de Tilburgse Bibliotheek) als hielp afsluiten. Jasper Henderson en Elfie Tromp praatten het geheel vlot aan elkaar.
Voor de liefhebber was het hard werken: rondlopen tussen de verschillende zalen, ondertussen genieten van de visuele kunstwerkjes van het project LetterLust XML – en vooral veel bijpraten en handen schudden. Vermaak met een grote V en af en toe pareltjes – zoals een half uur durende muzikale dialoog tussen een zwijgende Tom America, een pratend toetsenbord dat zijn stem had overgenomen en de flemende, twijfelende en verleidende dichteres Esther Porcelijn. “Laat maar, alles is toch al een keer gedacht”. Volgend jaar hopelijk weer.
Esther Porcelijn en Tom America
photos: fleursdumal.nl magazine
FLEURSDUMAL.NL magazine
More in: A.H.J. Dautzenberg, City Poets / Stadsdichters, Frank van Pamelen, Porcelijn, Esther, Porcelijn, Esther, THEATRE, Tilt Festival Tilburg, Tom America
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature