HANS HERMANS PHOTOS
Nieuwjaarsduik – Scheveningen – 1 januari 2009
Nieuwjaarsduik / New Year’s Dive
January 1, 2009
Scheveningen NL
Photos Hans Hermans
KEMP=MAG poetry magazine
More in: Hans Hermans Photos
Theo van Doesburg in Weimar
deel 2
door Marco Entrop
Netonderbroeken
In de eerste week van juli 1921 stapte Kok op de trein naar Weimar. Van Doesburg, Nelly en Lena verwelkomden hem op het station. Van Doesburgs tweede echtgenote Lena Milius was al enige dagen hun gast. Vermoedelijk overnachtte zowel zij als Kok in het pension van Graf Keyserling. Misschien nog dezelfde dag is de foto gemaakt van de vrienden aan de thee, op het bordes voor het pension.
Kok is inderdaad een dag of acht gebleven en genoot van zijn vrienden, de stad en de omgeving. Bij Ludwig Thelemanns Buch- und Kunsthandlung op Schillerstraße 15 (thans een brillenwinkel) liet hij zich verleiden tot het kopen van een flink aantal boeken en plaatste hij een bestelling voor de werken die niet op voorraad waren. Overigens is Thelemann nog altijd dé boekhandel van Weimar. De winkel, tevens antiquariaat, bevindt zich tegenwoordig op de hoek van de Rittergasse en Windischenstraße, slechts op een steenworp afstand van de vroegere locatie. Kok kocht in Weimar niet alleen boeken. Bij een herenmodezaak in de Schillerstraße informeerde hij naar zijn merk netonderbroeken.
Na Koks vertrek besloot Lena nog een paar dagen te blijven. Op vrijdag 15 juli reisde zij terug naar Den Haag met het echtpaar Oud, dat Van Doesburg in Weimar was komen opzoeken. Het was meteen de laatste dag voor Theo en Nelly in pension Keyserling. Van Doesburg had eindelijk, na lang zoeken, een atelier gevonden. Per 1 juli 1921 huurde hij voor 600 Mark per jaar een werkruimte op de eerste verdieping van de aanbouw van het atelierhuis van ‘Freiherr’ prof. Elmar von Eschwege, een kunstminnende baron die zelf ook schilderde.
Het huis stond in Oberweimar, op het adres Am Schanzengraben 8. Na een gemeentelijke herindeling is de straatnaam gewijzigd in An der Falkenburg. Van Doesburgs atelier is hier terug te vinden achter huisnummer 3.
Katzenmusik
Doordat het atelier niet over een woongedeelte beschikte, waren Theo en Nelly genoodzaakt elders kamers te huren. Op 16 juli 1921 kwamen ze terecht aan de westkant van de stad in de Lisztstraße 25, waarschijnlijk een pension. Het huis heeft als straatnummer 27; nummer 25 bevindt zich aan de achterzijde.
Het beviel hun daar allerminst, vergeleken ‘bij die heerlijke woning Am Horn! We denken er dan ook weer aan weg te gaan en hebben een prachtige woning aan de Belverdère allee pal bij m’n atelier op ’t oog. Ook weer heelemaal vrij en zonder huizen vóór of achter’, lichtte Van Doesburg Kok in op 3 augustus 1921. Een week later was het zo ver: aan de Belvederer Allee, een lommerrijke laan die zich uitstrekt over de volle lengte van de westzijde van het park aan de Ilm, op de hoek met de Albert-Kuntz-Straße, huurde Van Doesburg op nummer 48 het souterrain.
De verhuurder was de architect Paul Undeutsch, bijna-buurman van Von Eschwege, die ook aan de Belvederer Allee woonde. ‘Een prachtvilla nog mooier dan Am Horn!’, schreef Van Doesburg op 17 augustus 1921 aan Kok. Het zou hun woonadres in Weimar blijven, hoewel ze een keer hebben overwogen om te verhuizen. De baron wilde namelijk niet dat Nelly, die hij toestemming had gegeven om bij hem thuis te studeren, oefende op het werk van de moderne componisten, dat hij maar ‘revolutionaire KatzenMusik’ vond en waar hij zenuwachtig van werd. Vervolgens mocht ze van mevrouw Undeutsch geen piano op haar kamer zetten. ‘Het stoort haar als ze den heelen dag muziek hoort. “Pest-lui”!!!’, luchtte ze op 27 september 1921 haar hart in een brief aan Kok. ‘Heel misschien gaan we wel weer naar Am Horn. Dat lokt ons zoo aan.’ Maar bij Graf Keyserling was geen plaats meer. In oktober 1921 betrok in de villa Am Horn 53 Paul Klee met zijn gezin een verdieping, nadat hij – en niet Van Doesburg – benoemd was als docent aan het Bauhaus. Een plaquette boven de voordeur herinnert aan het feit dat Klee op dit adres heeft gewoond.
Stampvol
Op 26 november 1921 verlieten Theo en Nelly van Doesburg Weimar voor een lezingentournee door België. Nelly reisde na afloop naar Wenen, Van Doesburg naar Leiden. Op 1 januari 1922 waren ze samen weer terug in (het ijskoude) Weimar. Het atelier en de kamers bij Undeutsch hadden ze aangehouden. Na de barre winter opende Van Doesburg het offensief op het Bauhaus. Op 8 maart startte zijn Stijl-cursus, waarvoor een groot aantal Bauhaus-studenten zich had aangemeld. De cursus werd de eerste maanden elke woensdagavond gehouden in het atelier van Van Doesburgs protégé Karl Peter Röhl, die zowat naast het Bauhaus woonde in de Buchfarterstraße 12 (nu Geschwister-Scholl-straße 4).
Dezelfde maand probeerde Van Doesburg zijn lezing-met-lichtbeelden ‘Der Wille zum Stil’ ergens onder te brengen. Hiervoor nam hij Bruno Wollbrück in de arm, eigenaar van de Thelemann-boekhandel in de Schillerstraße, die op hetzelfde adres actief was als impresario. Het viel nog niet mee een geschikte locatie voor Van Doesburgs optreden te vinden. Het statige Hotel Fürstenhof aan de Karlsplatz (nu: Grand Hotel Russischer Hof aan de Goetheplatz), destijds dé kunstenaarshangplek van Weimar, had al zijn zalen vergeven aan een congres. Ook de Armbrustsaal in het verenigingsgebouw van de Armbrustschützengesellschaft aan de Schützengasse 14 (nu bioscoop CineStar) was niet beschikbaar. De enige mogelijkheid deed zich voor op vrijdag 31 maart, in het Erholungs-gebouw.
Op 29 maart verscheen in de Allgemeine Thüringer Tageszeitung de aankondiging dat Theo van Doesburg twee dagen later, om acht uur ’s avonds, zou spreken over ‘Der Wille zum Stil’. Voor de ‘musikalischen Erläuterungen’ zorgde Pétro van Doesburg. De Erholung bevond zich pal tegenover Hotel Fürstenhof. Het gebouw staat er nog maar heet tegenwoordig voluit: Jugend- und Kultur Zentrum Mon Ami, kortweg: ‘Mon Ami’.
De rechtervleugel is filmhuis. Op 3 april liet Nelly speciaal aan Kok weten hoe haar muzikale bijdrage was ontvangen: ‘Stampvolle zaal. Publiek heel rustig en ’t grootste gedeelte vond het prachtig. De voordracht zelf is ook enorm. Zóó goed in elkaar gezet. Zoo constructief (met 70 lichtbeelden).’ In de Allgemeine Thüringische Landeszeitung Deutschlands verscheen de volgende dag evenwel een nogal zuinige bespreking van de lezing, waarin Nelly’s pianospel nog als beste uit de bus kwam.
Een tweede lezing in Weimar, getiteld: ‘Neo-plastische Monumentalität’, wederom met Nelly aan de vleugel, hield Van Doesburg op woensdagavond 17 mei 1922 ten huize van Grafin Dürckheim, Chranachstraße 47. Die straat kruist de Lisztstraße waar Van Doesburg in juli 1921 kort woonde.
Marco Entrop: Theo van Doesburg in Weimar – deel 2
(wordt vervolgd)
© M. Entrop 2008
Meer over Antony Kok, Theo van Doesburg en De Stijl
KEMP=MAG poetry magazine – magazine for art & literature
More in: Bauhaus, Marco Entrop, Theo van Doesburg
MUSEUM DE PONT TILBURG
L u u k W i l m e r i n g
K r a n t / J o u r n a l
January 17 – March 15, 2009
fleursdumal.nl magazine
magazine for art & literature
More in: Art & Literature News
\
Harrie Janssens & Jef van Kempen
Het gevoel dat je hier thuishoort
Een geschiedenis van de Trouwlaan,
Zeehelden- en Uitvindersbuurt in Tilburg
Livius Boekhandel Tilburg
ISBN 90-807430-2-X
kemp=mag poetry magazine
magazine for art & literature
More in: Harrie Janssens Photos, OLV van de Veestraat
F A K E
manipulatie en waarheid
in literatuur, media en politiek
Winternachten Den Haag
15 t/m 18 januari 2009
De veertiende editie van Winternachten draait om ‘Fake!’, met meer dan veertig programma’s rond het thema manipulatie en waarheid in literatuur, media en politiek. Schrijvers, dichters en denkers gaan op zoek naar de laatste resten van waarheid en waarachtigheid, of de leugen?
Het festival opent in de Nieuwe Kerk met de Winternachtenlezing door de Somalische schrijver Nuruddin Farah. Daarmee start een vierdaags festival op vijf podia in en rond Theater aan het Spui in Den Haag.
Meer dan tachtig schrijvers, kunstenaars en musici uit de hele wereld treden op, zoals Amitav Ghosh, Alain de Botton, Connie Palmen, Namgyal Lhamo, Gerrit Komrij, Izaline Calister, Herman Koch, Naima el Bezaz, Kristien Hemmerechts, Nury Vittachi, Shrinivási, Nelleke Noordervliet, Perihan Magden en Margriet de Moor.
fleursdumal.nl magazine – magazine for art & literature
More in: # Music Archive, Art & Literature News, AUDIO, CINEMA, RADIO & TV, STREET POETRY, THEATRE, Winternachten
Monica Richter (1948)
poetry:Jules V.
kemp=mag poetry magazine
More in: Archive Q-R, Monica Richter, Richter, Monica
Uitslag Gedichtenwedstrijd
C u l t u u r C o n c e p t e n
Kinderboekenweek 2008
Tijdens de Kinderboekenweek (van 1 tot en met 10 oktober 2008) was het op 4 oktober ook dierendag. Cultuurwebsite Cultuurconcepten daagde alle kinderen uit om een gedicht te schrijven over hun lievelingsdier. De inzenders mochten alleen schrijven, maar ook met hun vriendje of vriendinnetje, of samen met de hele klas. Er werden vele mooie, ontroerende, verrassende, grappige en bijzondere gedichten ingezonden. Het onderwerp wist kinderen over de hele wereld te inspireren tot het schrijven van prachtige gedichten.
Uit de vele inzendingen koos de jury unaniem voor het gedicht ‘Vlinder in de storm’ van Daniëlle uit Driewegen. Deze jonge dichteres schetst een krachtig poetisch beeld, met in weinig woorden een dramatische ontwikkeling.
Vlinder in de storm
Vlinder zit op een bloem,
samen met zijn vriendje.
Een grote storm komt er aan,
en ze gaan snel naar het raam.
Maar ze zijn heel erg bang,
en het duurt zo lang.
Daniëlle, groep 3
Basisschool ‘t Opstapje, Driewegen
Eervolle vermeldingen
De jury heeft een aantal dichters een eervolle vermelding toegekend, namelijk:
Hun gedichten staan hieronder.
Binnenkort zal er op website CultuurConcepten nog een uitgebreidere selectie te lezen zijn.
Slakkie
Ik zie een
slakkie.
Hij kruipt
over mijn
hand.
Hij kruipt
naar een
bakkie.
Hij eet
een plakkie
kaas.
Jakkie bakkie.
Hilde, 6 jaar
Ik zou zo graag een huisdier willen
Ik zou zo graag een huisdier willen,
maar helaas zal dat niet gaan,
door een allergie.
Alle dieren zijn verboden in mijn lichaam,
ik zelf houd heel erg van dieren,
maar misschien,
mijn longen niet.
Een hondje of een poesje,
diep in de nacht zo lekker dicht tegen me aan,
is wat mijn hartje wil,
maar waarom nou die longen niet?
Misschien een cavia of een konijn?
altijd iemand die bij me wil zijn,
dat is wat mijn kleine hartje wil,
waarom die longen niet?
Een hamster een rat?
één klein diertje maar,
is wat mijn hartje begeerd,
waarom die domme longen niet?
Een vogeltje dan?
zo schattig eet hij uit je hand,
is wat mijn hartje wil,
maar mijn longen bij dit dier ook al niet?
Een marmotje of een fret?
met die knagende mondjes,
dat is wat mijn hartje begeerd,
alweer die longen niet?
Een visje dan?
nee dat vind ik nu maar saai!
Dat is niet wat mijn hartje wil,
mijn longen misschien dit keer wel?
Inge, 10 jaar
Dieren
Groep 5c wil graag de hoofdprijs in de dierengedichten-wedstrijd winnen,
Zullen we dan maar snel beginnen?
Mijn hond is licht bruin,
en hij staat altijd schuin.
Mijn hond slaapt in een bench,
en ik doe een wens.
Mijn cavia zegt piep piep,
misschien heeft hij de griep.
Mijn cavia Loekieloek speelt met mij,
hij is wit met grijs en wat zwart erbij.
Cavia, cavia ik vind het zo fijn,
om weer bij jou te zijn.
Een hond met veel bont,
gromt met zijn mond.
Mijn poema Choemba is heel schoon,
hij ligt graag onder een appelboom.
Mijn poes heet Loes,
zij lust graag appelmoes en ik een roomsoes.
Mijn panter is een snel dier,
maar hij eet nooit een mier.
Apen zijn schoon,
ze wonen in een boom.
Mijn potvis is niet bang, maar dapper en lang,
en hij kent echt geen slang.
Ham Ham Hamster wij eten met jou,
ik vind je lief en hou van jou.
Mijn hond is lief,
het is een echte hartedief.
De aap heeft in de jungle zijn huis,
daar zit hij achter de buis.
Een otter lag op het land,
en zag daar een plant.
Ik heb een poes die speelt in zijn band,
dan valt hij in zijn mand in het zand.
Mijn kat is erg lief,
hij is mijn hartendief.
Mijn hond Biga is lief en vaak moe,
dan snukt hij en doet zijn ogen toe.
Een stinkdier eet een muis,
en bladeren zijn zijn thuis.
Een paard is nooit zo moe als een koe,
hij is zwart net als een kat.
Elmo gaat altijd te keer,
en hij doet nog veel meer.
Dolfijn, dolfijn, dolfijn,
hou jij van wijn?
Mijn stinkdier houdt van kleuren,
en hij houdt ook van peuren.
Een poes zegt miauw, miauw,
zegt mijn tante kom nou maar gauw.
Misschien is het raar, maar het moet maar.
ik heb een konijn en ik hou van haar.
Het nijlpaard is grijs, rood, roze en zwart
en hij zwemt en loopt heel hard.
Basisschool De Vlinder, Schiedam, groep 5c
Als Vos
Zou je me zien liggen in het mos.
Had ik haren in het ros.
Zou ik lopen door het bos.
Ik, een vos.
Als ik door de zon wakker word,
Wil ik spek op mijn bord.
Wat voer ik in mijn schild?
Ik ga jagen in het wild.
Ik als een vos!
Zou je me zien liggen in het mos.
Simon, 11 jaar, Zuid-Afrika
Dieren
Katten, honden, vogels, paarden, vissen.
Mauwen, blaffen, piepen of sissen.
Elk dier heeft zijn eigen geluid.
Voor sommigen zijn dieren een echte buit.
Elk dier heeft een eigen leefomgeving.
Maar toch, is er nog é én ding.
Elk dier heeft een kop.
Maar een staart zit er niet altijd op.
Hoeveel poten, twee of vier.
Ook dat verschilt per dier.
Marina, 11 jaar, groep 8
Circustent
In de circustent in Den Haag gebeuren rare dingen.
Een leeuw heeft vinnen,
een clown met een rokje aan,
En een aap lust geen banaan.
In de circusten in Den Haag gebeuren rare dingen.
Een olifant zit op een touw een mooi liedje te zingen.
Een acrobaat zit te jongleren met een reuzebal.
En een schildpad zit te jumpen in de hal.
Kom toch eens in de circustent in Den Haag.
‘T is echt fijn je krijgt een lekker glaasje wijn.
Tenzij je tien jaar bent dan ben je nog te klein.
Domminick, groep 7
Mijn hamster Silvie
Je bruine vachtje
zo zacht
Je snoetje
zo lief
Je wangen
zo groot
Wat ben je toch bijzonder
Mijn bruine haren
zo donker
Mijn neus
gewoon, vol sproeten
Mijn wangen
normaal
Zo verschillend en zo passend bij elkaar
‘s Ochtends sliep jij
maar ik maakte je wakker
‘s Avonds sliep ik
en jij maakte mij wakker
Zo verschillend en zo passend bij elkaar
We speelden samen
En het was zo leuk
Je bleef zo lang bij mij
Maar toch komt de tijd,
en we konden niet langer spelen
Nu ben je weg,
Slechts een herinnering op een foto
Maar elke keer als ik je zie
Hoop ik dat je weet
Dat ik je nooit vergeet!
Shauny, 14 jaar
Voor meer informatie zie website CULTUURCONCEPTEN
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Children's Poetry, Kinderboekenweek, Kinderstadsdichters / Children City Poets
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature