Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
Aline Sitoé Diatta naît en 1920, au beau milieu des forêts luxuriantes de la Casamance, dans le sud du Sénégal.
Enfant déterminée, puis adolescente indépendante, solitaire et douce, elle quitte la brousse pour se rendre à Dakar afin d’y travailler comme gouvernante dans une famille de colons. C’est là qu’elle entend, pour la première fois, des voix qui lui ordonnent de rentrer chez elle pour libérer son peuple.
Prônant la désobéissance civile et la non-violence, Aline appelle les Sénégalais à lutter pour leurs terres et le respect qui leur reviennent de droit. S’entourant des anciens, comme le veut la tradition diola, écoutant les conseils de son sage ami Diacamoune, la jeune femme est vite érigée en icône de la résistance, magnétique et insoumise, et est sacrée reine.
Menaçant l’ordre établi et mettant à mal l’administration française, Aline, la « Jeanne d’Arc du Sénégal », devient l’ennemie à abattre, mettant, dès lors, sa jeune vie en danger. À travers Aline, Karine Silla renoue avec l’histoire de ses origines et fait entendre la musique de tout un pays grâce à son écriture aussi envoûtante et inspirante que la voix de cette femme de lutte et de coeur qui, plus jamais, ne nous quittera.
Karine Silla est dramaturge, réalisatrice et scénariste. Aline et les hommes de guerre est son quatrième roman. Née à Dakar, elle vit à Paris.
# new books
Aline et les hommes de guerre Broché
de Karine Silla (Auteur)
Livre grand format
Broché
2020
ASIN: B086L1HT7P
Éditeur: L’OBSERVATOIRE (19 août 2020)
Langue: Français
304 pages
ISBN-13: 979-1032908464
Dimensions: 14.1 x 2.7 x 20.1 cm
€ 20,00
• fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, - Bookstores, African Art, Archive S-T, Art & Literature News, WAR & PEACE
Van vrijdag 29 september t/m zondag 8 oktober 2017 wordt in Nederland en Vlaanderen de derde Week van de Afrikaanse roman gehouden, een leesbevorderingscampagne die brede aandacht wil vragen voor Afrikaanstalige literatuur in Nederlandse vertaling.
Deelnemers
Willem Anker won als romanschrijver en dramaturg alle prijzen die er in Zuid-Afrika maar te winnen zijn. Over zijn onlangs in Nederlandse vertaling verschenen roman Buys schrijft de Volkskrant: “De historische roman Buys is een overrompelend portret van een onuitstaanbare ruziezoeker. De waarde van dit testosteronproza ligt in het oproepen van een verdwenen wereld.”
Andries Bezuidenhout is een ware creatieve duizendpoot. Hij maakte furore als voorman van een van de eerste grote rockbands in het Afrikaans, Brixton Moord en Roof Orkes. De laatste jaren presenteert hij zich als singer songwriter in de traditie van Koos du Plessis en Koos Kombuis. Andries Bezuidenhout is in Zuid-Afrika ook bekend als schilder, dichter en rubriekskrywer (columnist). En dit allemaal naast zijn baan als universitair hoofddocent in de Arbeidssociologie aan de Universiteit van Pretoria.
Amy Jephta is dramaturg. In haar toneelstuk Kristalvlakte, dat ook in boekvorm is verschenen, verplaatst ze het verhaal van Bertolt Brechts Mutter Curage naar de door armoede, drugs en bendegeweld geteisterde wereld van de Kaapse Vlakte. Amy Jephta kent het leven op die flatse van binnenuit en schrijft haar dialogen in rauw en onvervalst Kaapse Afrikaans.
Suzie Matlhola is de drijvende kracht achter het Afrikaans-in-Soweto-project. Suzie en haar team van vrijwilligers geven na schooltijd en in het weekend bijles Afrikaans aan de kinderen van Soweto, de grote township aan de rand van Johannesburg. Dankzij dit extra onderwijs halen de kinderen niet alleen hogere cijfers; ze vergroten ook hun kansen op een betere vervolgopleiding en een goede baan. Een prachtig voorbeeld van wat ze in het Afrikaans bemagtiging noemen. Suzie treedt tijdens de Week op samen met Karien Brits, een deskundige op het gebied van meertaligheid, die zelf naast Afrikaans en Engels onder meer ook Pools, Spaans, Venda en Tswana spreekt.
Rudie van Rensburg is een van de belangrijkste Afrikaanstalige thrillerschrijvers van dit moment. Zijn politieromans over de stuntelige, maar briljante kapitein Kassie Kasselman worden gekenmerkt door een mix van crime, actualiteit, kleurrijke personages, intrige en humor tegen het decor van het adembenemende landschap van Zuid-Afrika. Een nieuwe stem, voor de liefhebbers van Deon Meyer!
Ingrid Winterbach is waarschijnlijk de meest bekroonde schrijver in de hedendaagse Afrikaanstalige literatuur. Haar romans zijn eigenzinnig, poëtisch, associatief, humoristisch, kritisch en raadselachtig. Haar boeken geven hun geheim niet makkelijk prijs. En juist dat maakt ze voor haar trouwe lezers zo intrigerend en onweerstaanbaar. Twee van Ingrid Winterbachs romans, Niggie en Het boek van toeval en toeverlaat, zijn in het Nederlands vertaald.
Programma
Donderdag 28 september 2017
Amy Jephta neemt deel aan openingsavond AfroVibes, Amsterdam.
Vrijdag 29 september 2017
Alle schrijvers: openingsavond Week van de Afrikaanse roman i.s.m. B-Unlimited, Den Haag
Zaterdag 30 september 2017
Suzie Matlhola en Karien Brits nemen deel aan Drongo Talenfestival, Utrecht.
Willem Anker, Andries Bezuidenhout, Rudie van Rensburg en Ingrid Winterbach: Andries & vrienden bij Andries Eten & Drinken, Culemborg
Amy Jephta neemt deel aan AfroVibes, Amsterdam.
Zondag 1 oktober 2017
Amy Jephta neemt deel aan AfroVibes, Amsterdam.
Maandag 2 oktober 2107
Diverse gastcolleges en workshops, HKU en Universiteit Utrecht
Vertalerswerkswinkel met Rudie van Rensburg en Rob van der Veer, Amsterdam (vol)
Leeskring: Vlakwater van Ingrid Winterbach, Zuid-Afrikahuis, Amsterdam
Dinsdag 3 oktober 2017
Rudie van Rensburg, Ingrid Winterbach, Margriet van der Waal en mystery guest: Avond over misdaadfictie, Zuid-Afrikahuis, Amsterdam
Willem Anker: leeskring bibliotheek Schiermonnikoog
Amy Jephta neemt deel aan Afrovibes, Amsterdam.
Woensdag 4 oktober 2017
Alle schrijvers, Jannie du Toit: Literair evenement, Vlaams-Nederlands Cultuurhuis deBuren, Brussel
Donderdag 5 oktober 2017
Suzie Matlhola, Rudie van Rensburg: gastcolleges Universiteit Antwerpen
Willem Anker: Boekhandel De Kleine Johannes, Leuven
Vrijdag 6 oktober 2017
Amy Jephta: workshop Creative Writing, Universiteit Gent
Alle schrijvers: letterkundig symposium i.s.m. de Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns, Universiteit Gent
Willem Anker, Andries Bezuidenhout, Rudie van Rensburg en Ingrid Winterbach: Slotfeest, Theater de Tinnen Pot, Gent
Zaterdag 7 oktober 2017
Andries Bezuidenhout en Ingrid Winterbach: Huiskamerconcert, Leuven
Zondag 8 oktober 2017
Amy Jephta neemt deel aan Afrovibes, Rotterdam.
Het logo van de Week van de Afrikaanse roman is ontworpen door de Zuid-Afrikaanse kunstenaar en schrijver Nathan Trantraal.
Van 29 september t/m 8 oktober 2017 derde editie van de Week van de Afrikaanse roman met Amy Jephta, Andries Bezuidenhout, Ingrid Winterbach, Rudie van Rensburg, Suzie Matlhola en Willem Anker
Meer informatie kunt u vinden op website: www.weekvandeafrikaanseroman.nl en via Facebook en Twitter
week van de afrikaanse roman 2017
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, - Book Stories, African Art, Art & Literature News, FDM in Africa, Literary Events, SOUTH AFRICAN LIBRARY
David van Reen
Anbessa’s dochter
Roman
Ethiopië 1991. Lasta, een meisje van veertien, woont in Lalibela, het beroemde stadje met de uit de rotsen gehakte kerken. Soldaten van het moorddadige communistische regime zoeken haar vader Anbessa, een onderwijzer, die ze aanzien voor een opstandeling. Hij vlucht. Uit wraak wordt Lasta’s moeder door de soldaten verkracht en vermoord. Een hoge officier biedt Lasta een baantje aan als huismeid in Addis Abeba. Ze wordt uitgebuit. Ze vlucht en komt terecht tussen de duizenden mensen die op straat leven. Soms heeft ze een baantje. Meestal gaat het niet goed met haar, vooral niet als ze in verwachting raakt en de vader van het kind haar in de steek laat. Na jaren besluit ze terug te keren naar Lalibela.
Anbessa’s dochter is een kleurrijke roman over mensen aan de onderkant van de samenleving. Hoewel het een schokkend verhaal is, gebaseerd op de waarheid van de hoofdpersonen, is het ook een verhaal over mensen die proberen iets moois van hun leven te maken.
Van David van Reen (1969-2015) verschenen eerder de roman Engelen der wrake, die zich afspeelt in Nairobi, en het fotoboek Het land van de verbrande gezichten over het leven in Ethiopië. Hij woonde lange tijd in Kenia en Ethiopië. Hij was schrijver, schilder en fotograaf. David van Reen was in 1999 ook mede-oprichter van Stichting Lalibela (Ethiopië). Over zijn werk in Ethiopië maakte Marijn Poels voor L1 in 2012 de film ‘David in Ethiopië’.
David van Reen
Anbessa’s dochter
Roman
Nederland – Ethiopië
Uitgeverij In de Knipscheer
Paperback met flappen,
212 blz., € 16,50
ISBN 978-90-6265-930-2
september 2016
# Meer info website Uitgeverij In de Knipscheer
# Meer info website Stiichting Lalibela
magazine fleursdumal.nl
More in: African Art, Archive Q-R, Art & Literature News, David van Reen, David van Reen Photos
Mythische Dieren
Expositie Afrika Museum
Te zien t/m 2 oktober 2016Mythische Dieren
Al eeuwen lang leven mens en dier met elkaar samen. En al net zo lang is de mens gefascineerd door dieren. Want wat zou het internet zijn zonder kattenfilmpjes en Fantasy verhalen zonder draken? Waarom blijven dieren zo tot onze verbeelding spreken? En waarom zien wij draken en griffioenen als statussymbolen? Ontdek de antwoorden in de tentoonstelling MYTHISCHE DIEREN.
Jakhalzen, draken en mummies
Aan de hand van verschillende thema’s maak je kennis met dieren en dierfiguren. Dieren die ons helpen, ontzag inboezemen, soms zelfs een beetje bang maken. Van de jakhalzen uit de tijd van de farao’s, vijfklauwige draken van de Chinese keizers tot heilige kattenmummies en Afrikaanse doodskisten in de vorm van enorme beesten.
Anansi de spin – speciaal voor jonge bezoekers
Kinderen kunnen op pad met Anansi de spin. In de tentoonstelling kunnen zij naar verhalen over mythische dieren luisteren en vragen beantwoorden over de dieren die ze om zich heen zien. Een ritje op de rug van een draak maken, digitaal een kat mummificeren of een eigen mythisch dier maken? Het kan allemaal in MYTHISCHE DIEREN.
AFRIKA MUSEUM
bezoekadres
Postweg 6,
Berg en Dal
openingstijden: dinsdag tot en met zondag en feestdagen 10 – 17 uur
e-MAIL: info@afrikamuseum.nl
telefoon: +31 (0)88 0042800
# Meer info op website Afrika Museum
fleursdumal.nl magazine
More in: African Art, Art & Literature News, FDM in Africa, Natural history
‘AFRIKA 010’ in het Wereldmuseum
Ontdek meer dan twee eeuwen Afrika in Rotterdam
Vanaf vrijdag 29 april 2016 presenteert het Wereldmuseum Rotterdam ‘AFRIKA 010′. Deze tentoonstelling omvat de meest opmerkelijke stukken uit de bijzondere Afrika-collectie van het Wereldmuseum, een collectie die al lange tijd niet in het museum te zien is geweest en bijna was verkocht, samen met enkele bruiklenen van andere Rotterdamse musea. De tentoonstelling toont de verrassende en dynamische veelzijdigheid van Afrika in het licht van verandering en vernieuwing. Ook legt het de nadruk op het onderlinge contact en de culturele wisselwerking tussen Afrika en Rotterdam.
De Afrika-collectie van het Wereldmuseum is op tal van manieren nauw met de stad Rotterdam verweven. De oudste Afrikaanse voorwerpen kwamen via het handelsnetwerk van Rotterdamse reders en handelaren direct in het museum terecht na de oprichting in 1883. De tentoonstelling brengt deze Rotterdams-Afrikaanse contacten in beeld door middel van unieke 19e -eeuwse objecten,
imposante krachtbeelden uit het Neder-Congo gebied, foto’s, kaarten en schilderijen. De collectie brengt de ‘clash of cultures’ die hier plaatsvond duidelijk in beeld.
Ook toont ‘AFRIKA 010’ de topstukken als bron van inspiratie op het gebied van kunst, vormgeving, architectuur, mode, sieraden en muziek: een indrukwekkende parade en een meeslepende kijkervaring. Daarnaast presenteert het Wereldmuseum absolute topstukken als beelden en maskers, voor een groot deel afkomstig uit de schenking van het echtpaar Piet en Ida Sanders. Hier zijn ook de meer recente aanwinsten van de collectie bezichtigen.
‘AFRIKA 010’ reikt verder, buiten de museummuren. Het Wereldmuseum werkt nauw samen met verschillende Rotterdamse organisaties en instellingen om de diversiteit van de Afrikaanse cultuur te belichten. We bieden de bezoekers en inwoners van Rotterdam een gevarieerd cultureel aanbod dat helemaal draait om de connectie tussen deze stad aan de Maas en Afrika. Een opmerkelijke installatie met zowel een Afrikaans als Rotterdams karakter wordt gemaakt door de in Rotterdam wonende Beninse kunstenaar Meschac Gaba en vormt de grande finale van de tentoonstelling.
Wereldmuseum Rotterdam, Willemskade 22-25, 3016 DM Rotterdam
Dinsdag t/m zondag van 10.30-17.30 uur
# Meer info op website WERELDMUSEUM ROTTERDAM
fleursdumal.nl magazine
More in: African Art, Art & Literature News, Exhibition Archive, Primitive Art
De Nieuwe Kerk Amsterdam wijdt een grote internationale tentoonstelling aan de wereldberoemde Afrikaanse maskers en sculpturen. Met ruim tweehonderd betoverende en mysterieuze kunstobjecten uit Ivoorkust vervult De Nieuwe Kerk een al lang levende wens om aandacht te besteden aan de cultuur van het Afrikaanse continent. Onder de titel Magisch Afrika, maskers en beelden uit Ivoorkust is in samenwerking met vele internationale musea en particuliere bruikleengevers een reizende tentoonstelling tot stand gebracht die nu in Amsterdam te zien is.
De maskers en beelden zijn meer dan dertig jaar intensief bestudeerd door een team van experts. Onderzoek in Afrika heeft aangetoond welke beelden door welke kunstenaar zijn gemaakt en de regionale verschillen in stijl en esthetische opvattingen zijn nauwgezet in kaart gebracht. Samen geven de maskers en beelden – veelal van hout, soms van ivoor – een overrompelende indruk van de kracht en authenticiteit van de Afrikaanse sculptuurtraditie, die in het huidige Ivoorkust een volgens velen ongekend hoog niveau bereikte.
De tentoonstelling omvat werken van negenenveertig kunstenaars uit de negentiende, twintigste en ook eenentwintigste eeuw, afkomstig uit de regio’s Baule, Dan, Guro, Lobi, Senufo en Lagunen in Ivoorkust. Van het mannelijke beeld van Kipume Youl uit circa 1850 tot en met de eigentijdse beeldengroepen van Emile Guebehi en Jems Robert Koko Bi (Diaspora II) uit 2013.
Voor de Amsterdamse tentoonstelling heeft De Nieuwe Kerk kunstenaar en theatermaker Henk Schut aangetrokken om een atmosferische installatie te ontwerpen. Hij maakte In Between, een grote geluidsinstallatie van stalen platen die een gang vormen en die de overgang tussen de drukte van de stad en de verstilling van de kerk vertraagt. Bij het doorlopen van de gang wordt de ruimtelijke en fysieke ervaring versterkt door de vibrerende platen. Op het moment dat je de gang uitkomt ervaar je de ruimte die hierop volgt anders door de immateriële doorwerking van de installatie.
Magisch Afrika, maskers en beelden uit Ivoorkust
De kunstenaars ontdekt
Tot en met 15 februari 2015
De Nieuwe Kerk, Dam, Amsterdam
+31 (0)20 638 69 09
fleursdumal.nl magazine
More in: African Art, Art & Literature News, Sculpture
Moke, Adam&Eve, 1975. Collectie Afrika Museum, Berg en dal
Afrikamuseum Berg en Dal
Goddelijk en Griezelig. Het geheim van de slang
tm 4 november 2012
Vanaf 8 april 2012 is de tentoonstelling Goddelijk en Griezelig. Het geheim van de slang geopend voor het publiek. Deze interculturele tentoonstelling gaat over het oudste diersymbool ter wereld: de slang. De tentoonstelling laat in de vorm van oude en moderne kunst uit de hele wereld zien dat de slang vanaf de prehistorie tot op de dag van vandaag in alle culturen een bijzondere betekenis heeft.
Wat is het geheim van de slang? Op die vraag probeert de tentoonstelling een antwoord te geven. Voor het eerst worden objecten uit diverse culturen en tijden bijeengebracht in een verhaal dat zowel de etappen in het leven van mens en dier volgt als de diverse verschijningsvormen van de slang in de beeldende kunst. Topstukken als het beroemde schilderij Lilith van John Collier naast eigentijdse tekeningen van Iris van Dongen, een verchroomde Adam en Eva als skelet door John Breed naast een installatie met verlichte beelden van de Haïtiaanse kunstenaar Edouard Duval Carrié, slangenstoelen ontworpen door Niki de Saint Phalle naast slangenzetels van Afrikaanse koningen, sieraden en tientallen magische slangenobjecten… de tentoonstelling verrast door ogenschijnlijk vreemde combinaties. De slang verbindt heden en verleden, westers en niet-westers.
Moke, Adam-and-Eve,1975. Bruikleencollectie Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed
Ook het thema mode is opgenomen als volwaardig onderdeel van Goddelijk en Griezelig. In samenwerking met Carlo Wijnands, mode-goeroe en programmadirecteur van de Amsterdam Fashion Week, zijn bekende Nederlandse designers uitgenodigd een bijdrage te leveren. Wijnands selecteerde naast een aantal topdesigners als Bas Kosters, Iris van Herpen en Claes Iversen ook prachtige kostuums uit de bestaande collectie van de Engelse ontwerper Richard Sorger. Een tiental ontwerpen wordt getoond, aangevuld met bijzondere ‘slangenaccessoires’ waaronder schoenen van Jan Jansen. Daarnaast wordt er een zaal ingericht met rariteiten zoals opgezette slangen en slangenkarkassen.
fleursdumal.nl magazine for art & literature
More in: African Art, FDM in Africa
DOGON
Weltkulturerbe aus Afrika
14. Oktober 2011 bis 22. Januar 2012
Kunsthalle Bonn
Vor über 500 Jahren floh das westafrikanische Volk der Dogon in die unzugängliche Felslandschaft der Falaise von Bandiagara. Dort verband es sich mit der alten Tellem-Zivilisation, die seit Jahrhunderten in den Felsen lebte. So entwickelte sich in der spektakulären Landschaft im Osten Malis eine einzigartige Kultur. 1989 setzte die UNESCO das Land der Dogon und das Felsplateau von Bandiagara als gemeinsames Kultur- und Naturdenkmal auf seine Welterbeliste.
Mehr als 270 der schönsten Objekte aus der Region bestücken die Ausstellung und führen die besondere Ästhetik der Dogon eindrucksvoll vor Augen. Seit den 1930er Jahren verbreitete sich der Ruhm der Dogon-Kunst von Frankreich aus in die Welt und fand sogleich großes Interesse bei Ethnologen, Künstlern und Sammlern. Neben einer überwältigenden Fülle der berühmten Holzstatuen präsentiert die Ausstellung fast 30 verschiedene Masken sowie eine Auswahl von Gebrauchsgegenständen: Speichertüren, Türschlösser, geschnitzte Dosen, Kleinbronzen und Schmuckstücke aus Metall. Den Abschluss des Rundgangs bildet eine Reihe monumentaler Architekturpfeiler und die berühmte über zwei Meter hohe Djennenké-Skulptur aus dem Pariser musée du quai Branly.
DOGON – WELTKULTURERBE AUS AFRIKA bietet dem Besucher darüber hinaus die Möglichkeit, sich mit der Entstehungswelt der ausgestellten Objekte auseinanderzusetzen und Einblicke in die Lebensumstände der Dogon zu gewinnen. In neun Themenboxen werden nicht nur die ersten historischen Kontakte zwischen Europäern und Dogon und der Kolonialismus mitsamt seinen lang anhaltenden Folgen angesprochen. Es wird auch hinterfragt, wie wir auf Afrika und afrikanische Kunst blicken – und wie Afrika auf uns blickt. Interviewsequenzen mit heutigen Dogon sind ein wichtiger Bestandteil der Ausstellung, die vom Bundesministerium für wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung unterstützt wird. So versucht die Ausstellung, neben dem ästhetischen Genuss auch drängenden Fragen über einen zeitgemäßen Umgang mit afrikanischer Kunst nachzugehen und einen Dialog auf Augenhöhe zu beginnen.
Die Ausstellung wurde vom Musée du quai Branly konzipiert und wurde erstmalig vom 4. April bis 24. Juli 2011 in Paris gezeigt.
Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland GmbH – Museum Bonn
Friedrich-Ebert-Allee 4 • 53113 Bonn
Postfach 12 05 40 • 53047 Bonn
Tel.: 0228 9171–0
Website: http://www.bundeskunsthalle.de/
Tür mit drei Frauen. Fotograf: Thierry Ollivier / Michel Urtado © Musée du Quai Branly
Achtergrondinformatie over de Dogon
Het land van de Dogon ligt in het zuidoosten van de republiek Mali, dicht bij de grens met Burkina Faso. De Falaise van Bandiagara drukt zijn stempel op dit landschap. De 200 km lange steile rotswand, die in hoogte varieert van 250 tot 400 meter, doorsnijdt het hele gebied. De provinciestad Bandiagara is de hoofdplaats. In de afgelopen duizend jaar kwamen nieuwe inwoners vanuit de stad Djenné en de regio Mandé in meerdere immigratiegolven naar dit gebied toe. Ze vermengden zich met de locale bevolking.
Tegenwoordig telt het land van de Dogon ca. 300.000 inwoners. De afzonderlijke Dogondorpen leefden vrij geïsoleerd van elkaar, waardoor zich opvallende verschillen ontwikkelden. Alhoewel in het hele gebied dezelfde taal wordt gesproken, verschillen de plaatselijke Dogondialecten zo sterk van elkaar, dat de mensen zich onderling niet kunnen verstaan. Deze diversiteit komt ook in de verschillende kunststijlen tot uitdrukking, zoals in het eerste gedeelte van de tentoonstelling wordt betoond. Het land van de Dogon maakt deel uit van de Sahelzone, het zuidelijke randgebied van de Sahara. Het telen van gierst is slechts mogelijk in de regentijd en planten die veeleisender zijn groeien alleen op geïrrigeerde grond – veelal velden of tuinen, die op de blanke rotsen met aarde worden opgehoogd en gecultiveerd.
Van oudsher geloofden de Dogon in verschillende Goden. Van die rijke mythologie is ook nu nog veel bekend. In een interview met de franse etnoloog Marcel Griaule (1898–1956) onthulde één van de dorpsoudsten van de Dogon geheimen uit de kosmologie. In 1948 verscheen het bericht in boekvorm onder de titel Dieu d’eau (Engelse vertaling: Conversations with Ogotemmeli: An Introduction to Dogon Religious Ideas) en werd wereldberoemd. Sinds geruimde tijd bekeren zich echter veel Dogon tot het Christendom en de Islam. Met name onder de jonge Dogon raken de traditionele geloofsovertuigingen steeds meer op de achtergrond.
In verschillende archeologische opgravingen in de rotsen van Bandiagara ontdekte men een cultuur, die naar de eerste vindplaats Toloy werd genoemd. Het begin van deze civilisatie wordt tussen de 4e en 2e eeuw v. Chr. gedateerd. De graanopslagplaatsen in de rotsen dateren uit deze vroege periode, maar ook latere culturen maakten hiervan nog gedeeltelijk gebruik.
Het onderzoek van de Universiteit van Utrecht documenteert dat sinds de 10e eeuw een nieuwe bevolking haar intrek neemt in het gebied van de Falaise. Deze nieuwe bewoners waren de Tellem, een naam die de Dogon hun gaven en letterlijk “wij vonden hen” betekent. Ook de Tellem maakten gebruik van wat reeds aanwezig was, met name de opslagplaatsen tussen de rotsen. Deze plek gebruikten ze voor het bijzetten van hun doden. Er zijn massagraven van meer dan 3000 individuen ontdekt. Overblijfselen van balken in de rotsen doen vermoeden dat de overledenen met behulp van touwen omhoog werden gehesen. Ook nu nog gebruiken de Dogon de grafgrotten als begraafplaats voor hun doden.
De eigenlijke oorsprong van de Dogon is niet helemaal duidelijk. De meeste wetenschappers vermoeden dat tussen de 10e en de 15e eeuw verschillende Dogongroepen op de vlucht voor de slavenhandel en de islamitische missionering in de Falaise zijn beland. Hun nakomelingen vermengden zich met de Tellem. Deze vermenging van culturen was zo intensief dat het zelfs deskundigen zwaar valt een duidelijk onderscheid tussen beide culturen aan te geven. Zo is het vrijwel onmogelijk te differentiëren tussen het vroege Tellem houtsnijwerk en de latere houtobjecten van de Dogon. Na een periode waarin de zich afwisselende Mali-rijken van invloed waren op het land van de Dogon, drongen vanaf 1883 de Franse koloniale troepen het gebied binnen en werd het ingelijfd bij de reusachtige kolonie Frans-West-Afrika. Door de omvangrijke veldstudies van de Franse etnoloog Marcel Griaule (1898–1956) was er in het begin van de jaren dertig veel interesse voor de Dogon. In het kielzog van het wetenschappelijk onderzoek ontwikkelde zich onder verzamelaars in Europa en Noord-Amerika een gestaag groeiend interesse voor kunstwerken en gebruiksvoorwerpen van de Dogon. In het jaar 1960 werd Mali onafhankelijk. Het land van de Dogon werd deel van een nieuwe staat.
Meer informatie over de thema’s maskers, sculpturen, architectuur, mythen en moderne tijd is te vinden op de website van de tentoonstelling: www.bundeskunsthalle.de/ausstellungen/dogon
fleursdumal.nl magazine
More in: African Art
Tentoonstelling Vodou,
kunst & mystiek
31 oktober 2008 t/m 10 mei 2009
T r o p e n m u s e u m A m s t e r d a m
Bezoekers van het Tropenmuseum kunnen deze winter kennismaken met vodou: de volksreligie van Haïti. Meer dan 250 (kunst)voorwerpen geven een beeld van de intrigerende goden- en geestenwereld van vodou. Ze zijn gemaakt voor vodou-tempels en geheime genootschappen. De objecten maken deel uit van de belangrijkste vodou-collectie van Haïti: de privé verzameling van Marianne Lehmann. Veel van deze voorwerpen zijn nog nooit buiten Haïti getoond.
Kleurrijke ceremoniële vlaggen, levensgrote Bizango-krijgers, reusachtige spiegels en complete altaren zijn in de tentoonstelling te zien. De bezoeker van het Tropenmuseum maakt kennis met een religie die rijk is aan historie en traditie, met unieke rituelen en fascinerende kunstvoorwerpen. De expositie laat vodou zien op een indringende manier, die voorbij gaat aan de extreme clichébeelden van Hollywood.
De volksreligie vodou ontstond met de onvrijwillige vestiging van Afrikaanse slaven op Haïti. Vodou is een mengeling van verschillende door hen meegenomen Afrikaanse religies, aangevuld met aspecten van katholieke rites. Als geloof van de massa’s en de onderdrukten heeft vodou een cruciale rol gespeeld in de geschiedenis van Haïti, vanaf de eerste slavenopstand die het in 1804 tot een onafhankelijke zwarte republiek maakte, tot aan de dag van vandaag. Ondanks lange periodes van onderdrukking is vodou een levende religie gebleven, beleden door miljoenen Haïtianen in Haïti en daarbuiten. Het is een complexe maar ook flexibele religie zonder dogma of hiërarchie die haar gelovigen veel vrijheden biedt, ook op artistiek gebied.
Een groot deel van de expositie in het Tropenmuseum is gewijd aan de beelden en voorwerpen van geheime Bizango-genootschappen. Deze gaan terug tot de tijd van slavernij en de gewelddadige vrijheidsstrijd. De levensgrote beelden die tientallen Bizango-geesten verbeelden, herinneren op beklemmende wijze aan deze oorsprong van chaos en strijd, en zijn tegelijkertijd indrukwekkend door hun artistieke waarde.
Bijna alle objecten in de tentoonstelling zijn gewijd aan de Lwa’s: de talloze goden en geesten die het vodou-pantheon bevolken. Vaak worden deze Lwa’s uitgebeeld als de katholieke heiligen met wie ze geïdentificeerd worden. Lwa’s worden ook weergegeven door vévé’s: grafische tekens. De geborduurde vlaggen, sculpturen, bewerkte kruiken en spiegels hebben zelf vaak een sacrale betekenis of zijn ‘geladen’ met magische krachten.
De rijk geïllustreerde tentoonstellingscatalogus ‘Vodou, kunst & mystiek uit Haïti’ is samengesteld door Jacques Hainard, Philippe Mathez en Olivier Schinz en wordt uitgegeven door KIT Publishers. ISBN 9789068327441, € 24,50, 176 pagina’s.
fleursdumal.nl magazine
More in: African Art, Tales of Mystery & Imagination
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature