Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
Vrouwentongen even aan de kant
Je kunt er donder op zeggen dat deze foto in België gemaakt is. Kijk maar eens naar de rechterkant, naar de spitse bladeren van de Sanseveria, beter bekend als Vrouwentongen. Vraag me niet waarom zoveel Vrouwentongen onderdak krijgen bij onze zuiderburen. De tamelijk naargeestige planten zullen op zeker moment wel in de mode zijn geraakt en zijn nog altijd in tel.
Maar hier op de foto zijn ze kennelijk tijdelijk opzij gezet om plaats te maken voor een toneelstukje. Het gordijn boven de verwarming mocht blijven hangen, het paste eigenlijk heel mooi, zo’n effen achtergrond. En je sloot meteen nieuwsgierige blikken buiten. Dit stukje was alleen maar voor de gasten van het feest, op de eerste plaats natuurlijk de jarige. En je zou het zo niet zeggen, maar er werd veel gelachen, ome Jef en tante Clémentine hadden succes. “Maar allee, het zijn ook schoon kleedjes die ge gemaakt hebt”, vond Peetje. “En waar hedde dan die hoge hoed vandaan?”
Die hoge hoed deed later op de avond nog dienst tijdens een goochelact. Maar tegen die tijd was de fotograaf van het gezelschap allang door zijn filmrolletjes heen, helaas. En trouwens ook niet meer zo bekwaam om z’n toestel recht te houden.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl digital magazine
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades), Photography
Aardappelnood
Tilburger Kees Koster – ondermeer bekend van zijn pentekeningen van historische gebouwen en schilderachtige plekjes in Brabant en Zeeland. – zag in 1920 het eerste levenslicht in Rotterdam. Zijn vader verdiende de kost als koetsier van rijkelui in Wassenaar en werd de eerste chauffeur van de Rotterdamse reder Philippus van Ommeren. In die hoedanigheid was vader Koster soms dagen, zo niet weken lang van huis als zijn werkgever op reis ging.
Kees heeft nog diverse ansichtkaarten uit de jaren twintig bewaard die zijn vader dan naar zijn moeder schreef. Eén van die kaarten zien we hierboven. Hoe het met die twee hier gefotografeerde lieden zit, blijft vooralsnog de vraag. Of zou het komische tafereeltje – gezien de tekst – iets te maken hebben met minder vrolijk stemmende problemen van voedselgebrek en inflatie? Daar zal de heer Van Ommeren geen last van gehad hebben. En ook zijn chauffeur kreeg op tijd zijn natje en droogje. Die gebruikte de kaart enkel om zijn vrouw te melden dat ze weer gewisseld waren van hotel…
Joep Eijkens
PS Voor wie de tekst niet kan lezen, die luidt als volgt:
Zeg man, indien je nog hecht aan je leven,
Dan moet je me gauw je aardappeltjes geven.
In deez’ tijden heeft geld voor ons geen waarde
Wij vragen nog slechts naar de vruchten der aarde.
(eerder gepubliceerd op www.cubra.nl)
fleursdumal.nl magazine
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades), Photography
Mitzy
Opeens keken me twee heldere ogen aan. Vanaf de bodem van een kartonnen doos.
Mitzy heette ze. En ze was in het gezelschap van een oude opa, een stuurs kijkend echtpaar en een communicantje. Allemaal ingelijste portretten. Alleen Mitzy moest het zonder lijst en glas stellen. Misschien dat ze daarom een wat vuilige vlek bij haar linkeroog had gekregen. Ze keek er niet minder vrolijk om. ‘Voor Riet en Christ’ had ze op haar foto geschreven. En daaronder even vlot haar naam.
Maar wie was Mitzy? Zeker, een artieste. Maar verder? Zou het Mitzy Tieland kunnen zijn? Die naam kom ik tegen in de levensloop van de uit Tilburg afkomstige Louis Dusée (1930-1999). Met ene Mitzy Tieland vormde Dusée ooit een duo voordat hij in 1962 bij Sleeswijk’s Snip en Snap Revue terecht kwam.
Maar was deze Mitzy niet al actief toen Louis nog in een korte broek rondliep? Haar haren en getekende wenkbrauwen doen in elk geval aan de jaren dertig denken. Of werd dat na de oorlog nog steeds mooi gevonden? In elk geval staat op de achterkant van de foto: Groningen October 1948.
Kunt u zich voorstellen dat ik Mitzy niet kon laten liggen in die kartonnen doos op de Tilburgse Meimarkt?
Joep Eijkens
PS De heer Mari Kant (www.theaterarchief.nl) meldde me nog dat Mitzy, in elk geval niet Mitzy Tieland is. ‘Mitzy Tieland is toevallig een vriendin van mij en ook komt ze veel voor in de archieven van ons Theaterarchief’, zo schreef hij. ‘Ik denk dat het Mitzy Smeenks is, maar pin me er niet op vast’.
(eerder gepubliceerd op www.cubra.nl)
fleursdumal.nl magazine
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades), Photography
Verloren onschuld
Sommige foto’s hebben voor mij hun onschuld verloren, misschien wel voorgoed. En meestal ten onrechte. Zo kan ik foto’s van een misdienaar of een jongenskoor uit de jaren vijftig niet meer los zien van krantenartikelen over kindermisbruik in de katholieke kerk. En zo moest ik bij bijgaande, vooroorlogse foto al op het eerste gezicht denken aan Marietje Kessels, het Tilburgse meisje dat in 1900, elf jaar oud, verkracht en vermoord werd in de kerk van de Noordhoek.
Ik vond de foto onlangs op een boekenmarkt in Berlijn. Preciezer gezegd: het betrof een soort souvenirboekje met op de voorkant een met namaakzilver omlijst fotootje. Herzlichste Segenswünsche zur Konfirmation staat er onder, in eveneens zilverkleurige letters.
Aanvankelijk dacht ik dat ‘Konfirmation’ bij Duitse protestanten zoiets is als het Vormsel bij Nederlandse katholieken. Ik ben zelf ook gevormd, misschien nog wel door mgr. Bekkers. Een jaar of acht zal ik geweest zijn, maar ik kan me er niets meer van herinneren. Wel ken ik foto’s uit familiealbums waarop te zien is hoe een bisschop het voorhoofd van een kind zalft. Van Dale omschrijft ‘vormsel’ (zonder hoofdletter) als volgt: ‘(r.k.) sacrament waarin de gedoopte door de oplegging van de handen van de bisschop, de zalving en de heilige woorden de kracht ontvangt om het geloof standvastig te belijden, zowel inwendig als in uiterlijke levenswandel’.
Maar ‘Konfirmation’ is bij nader inzien toch iets anders. Duitslandweb.nl heeft het over ‘een bevestiging van het volwassen worden binnen de protestantse kerk’ rond het veertiende levensjaar. En duitslandforum.nl spreekt van een ‘Segnung’ die ‘den Übertritt ins kirchliche Erwachsenenalter (markiert)’.
Goed, terug naar onze foto. Waarschijnlijk ben ik bevooroordeeld maar Vormsel-foto’s komen bij mij gemoedelijker over, het lijkt eerder op een onderonsje tussen bisschop en kind. Hier echter krijgen de handen van de predikant iets bezwerends. Als iemand me gezegd had dat het om duiveluitdrijving ging, had ik het misschien wel geloofd al zou ik het wel vreemd hebben gevonden dat het meisje er zo rustig bijzat. Misschien wordt die akelige associatie ook gevoed door de brede, omlaaghangende mouwen van de pastor – ze doen me aan vleermuizen denken.
Ik pak een vergrootglas. Nu zie ik dat het meisje een boekje vasthoudt, een gebedenboekje wellicht. En vlak voor haar ligt een boeket bloemen, vermoedelijk witte rozen.
Binnenin het souvenirboekje waarop de foto bevestigd is, staat het volgende gedicht:
Gott segne Dich, der Dich bisher geleitet,
Des Guten Hüll’ und Füll’ um Dich gebreitet,
So gnadenvoll, so mild, so väterlich,
Gott segne Dich!
Dan kijk ik weer naar de foto en richt mijn vergrootglas op het gezichtje van het meisje. En echt, ik kan niet anders denken dan aan Marietje Kessels.
Joep Eijkens
(eerder gepubliceerd op www.cubra.nl)
fleursdumal.nl magazine
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
Lentedansje
Op een prachtige voorjaarsochtend na een strenge winter die ver achter ons ligt, ging in een sanatorium te D. de deur open van de afdeling waar TBC-patiënten hun dagen sleten. Het eerste wat men zag waren de bleke botjes van een hand die naar buiten werd gestoken en begon te zwaaien. En het eerste wat men hoorde was het geluid van lachende vrouwen. De deur ging verder open en nu kwamen twee verpleegsters te voorschijn die tussen hen in een menselijk skelet droegen. Ze liepen ermee de tuin in en bij de lichtpaars bloeiende tulpenboom gekomen begonnen de drie zowaar te dansen. “Eindelijk lente”, zei dokter V. die vanaf zijn balkon mooi zicht had op het tafereeltje.
De afstand was te groot om een foto te nemen. Hij zou toch eens serieus werk moeten maken van een lens waarmee je stukken dichterbij je onderwerp kon komen. Maar kijk, ze liepen al weer terug en zuster P. zag hem nu ook op zijn balkon staan. “Leuk!”, riep hij nu. “Als jullie even wachten kom ik zo een foto van jullie maken.”
En hoewel de twee aanvankelijk licht protesteerden, stonden ze even later bereidwillig te poseren. “Alleen jammer van die uniformen”, dacht dokter V. voor hij afdrukte.
Joep Eijkens
(eerder gepubliceerd op www.cubra.nl)
fleursdumal.nl magazine
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
Onverwachte nieuwjaarskaart
Misschien de mooiste, maar in elk geval de apartste nieuwjaarskaart via e-mail ontving ik deze keer van Ad en Tonny Kolen. Dat Ad een bijzonder enthousiaste vogelaar is, weet ik al sinds ik hem jaren geleden interviewde voor het Brabants Dagblad. Maar dat hij ook mooie foto’s kon maken van vogels, was me ontschoten. En toen hij me een nieuwjaarskaart stuurde met daarop een foto van een groepje ooievaars nabij het zogeheten Geboortebos in Tilburg-Noord dacht ik eerlijk gezegd in eerste instantie aan Photoshop.
Maar nee, er stond een andere foto bij waarop dezelfde ooievaars van dichtbij te zien waren. En inderdaad, Ad haalde alle twijfel weg toen hij terugmailde dat het om ‘echte foto’s’ ging: ‘Ze zijn vrijdag 17 december 2010 genomen. Vanuit het Noorderbos langs de Zandley met de TV-toren op de achtergrond. De groep Ooievaars werd al eerder, de 14e , door een vriend van mij gezien tussen de Spinder en het Leikeven. Onverwacht kwam ik ze hier een paar dagen later tegen.’
Volgens hem gaat het om nakomelingen van het project ‘Herintroductie van de ooievaar in Nederland’ waarmee Vogelbescherming Nederland in 1969 van start ging. Dat programma is in zoverre succesvol dat Nederland inmiddels honderden broedparen telt – met daarbij de aantekening dat de meeste paren afhankelijk zijn van menselijke hulp, ondermeer in de vorm van voedsel. Ad: ‘Hoewel het project is beëindigd, worden nog Ooievaars bij gevoerd die soms op drift gaan zoals de groep die hier werd aangetroffen.’
Zijn nieuwjaarskaart liet hij vergezeld gaan van de volgende tekst:
Onverwacht komen ze bij elkaar
en brengen de geboorte van een nieuw jaar.
Vol gezondheid, geluk, voorspoed en tevredenheid!
Een wens, waarbij ik me graag aansluit.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
eerder gepubliceerd op www.cubra.nl
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
Els en ik
He, kijk, zomaar een fotootje op het trottoir. Een pasfoto. Twee vrouwengezichten. ‘Els en ik’ valt nog net op de achterkant te lezen. Twee vriendinnen. Gewoon gemaakt tijdens een uitstapje. Tussen het winkelen door misschien. En misschien ook weer tijdens het winkelen verloren. Uit een portemonnee gevallen. Of toch weggegooid? “Ik zie Els niet meer zitten sinds die vakantie in Benidorm.” Nee, dan was het fotootje kapot gescheurd of gelijk in de vuilcontainer verdwenen.
Ik stel me voor dat de vrouw links Els is. Ze heeft een hardere uitstraling dan haar vriendin. Katteogen. Maar dat komt misschien ook door de mascara – als dat het is. Haar vriendin – laten we haar Lisa noemen – lijkt zich veel minder opgemaakt te hebben. Beiden hebben sproeten maar niet heus. Dat zijn vuile vlekjes, modderspatjes, schoenafdrukken van voorbijgangers.
Hoe oud zijn ze op deze foto? Net in de twintig? Dan zouden ze nu een jaar of veertig kunnen zijn, getrouwd, wie weet al weer gescheiden. Maar ze zijn nog altijd vriendinnen, denk ik. “Ben je dat mooie fotootje van toen kwijt geraakt? Wat jammer. Zullen we weer eens zo’n fotootje maken? Op het station heb je zo’n fotohokje met een gordijntje.”
En als ze uit het hokje komen en de nieuwe foto zien, moeten ze lachen. Want zo’n foto werkt als een spiegel. “Dan waren we vroeger toch wel knapper”, zegt Lisa. Maar ze heeft nog steeds de zachte mond en lichtblauwe ogen van toen.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
eerder gepubliceerd op www.cubra.nl
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
Een tweeling?
Het fotoalbumpje was bijna te vies om aan te pakken. Het lag half uit elkaar, veel kiekjes waren bevestigd met roestige nietjes of er zat smerig plakband overheen. Sommige zaten zelfs op elkaar geplakt. Maar ik kocht het toch maar. Want in de gauwigheid had ik een paar fotootjes gezien die wel ‘wat’ hadden. Zoals dat ene van twee vrouwen dat hierbij geplaatst is.
In het album delen de twee een pagina met andere mensen die ze misschien nooit ontmoet hebben: twee jongemannen van heel lang geleden met mooie petten op en een glas in de hand; een blonde vrouw in nopjesbloes; een lachende jongeheer; een lachende jongen met een rock & roll kuif; en tenslotte een ouder, toeristisch ogend echtpaar, poserend voor een meer dan levensgroot beeld van een roepend hert.
Zouden de vrouwen een tweeling zijn? Of lijkt dat alleen maar door de schijnbaar nagenoeg identieke kledij en haardracht – en door de manier waarop ze naast elkaar staan en elkaar vasthouden? Ook het vergrootglas biedt geen uitkomst. Wel zie je dan dat de rechter vrouw vrolijker lacht. En opeens vallen ook de schaduwen op van drie mensen die kennelijk rechts van de fotograaf staan. Ziet u trouwens hoe ouwelijk dat jongetje rechts op de achtergrond uit zijn ogen kijkt? Zijn korte broek maakt het er ook niet vrolijker op.
Het fotootje zou goed kunnen passen in de Deux Femmes-serie van Danny Braem, een Antwerpenaar die sinds 2008 elke dag een foto van zijn stad maakt en ook andere leuke sites runt. Kijk maar eens naar www.deuxfemmes.be en www.charmantwerpen.be.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
eerder gepubliceerd op www.cubra.nl
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
Een gastoptreden in de taverna van Dreher
De oorspronkelijk uit Triëst afkomstige Lionella Delcampo stuurde een bijzondere foto voor onze rubriek. Ze had er een mooi verhaal bij, maar ja, de Groningse kunstenares komt dan ook uit een familie die vol verhalen zit, waaronder een aantal dramatische van tijdens de oorlog.
“Triëst had na de oorlog een aparte status”, zo vertelt ze. “Denk aan de lijn Lübeck-Triëst-Korfu: het IJzeren Gordijn, dat West- en Oost-Europa scheidde. In die tijd werd mijn vader aangenomen als hulpje in de keuken van de Amerikaanse soldaten die gelegerd waren in de stad. Ze hadden hem voor later een goede beroepsopleiding beloofd, toen een lot uit de loterij, maar het ging toch anders…Op 1 mei, Dag van de Arbeid, mocht m’n vader van zijn eigen vader niet gaan werken en dat betekende ontslag op staande voet en voor het verdere leven als ‘rood’ aangemerkt staan.”
“Er. heerste in de jaren na de oorlog grote werkloosheid”, vervolgt Lionella. “Mijn vader besloot toen, net zoals zoveel anderen, met zijn gezin te emigreren. Mijn ouders waren beide zesentwintig, mijn broertje tweeëneenhalf en ik vijf. We ondernamen een lange reis per stoomboot, een maand op zee. Een avontuur vol onvergetelijke indrukken voor een kind van die leeftijd. Het einddoel was Zuid-Amerika en wel de Chileense hoofdstad Santiago.”
Nanny
“Ik bewaar mijn mooiste herinneringen aan die tijd”, vervolgt Lionella haar verhaal. “Terwijl het voor mijn moeder een afschuwelijke periode geweest is: eenzaam en de taal niet machtig aan de andere kant van de wereld, ver van de familie, zonder telefoon of computer met Skype zoals vandaag de dag. Men communiceerde toen slechts met brieven geschreven op flinterdun blauw papier, en die waren eindeloos onderweg. Als er een vliegtuig overvloog zwaaiden wij kinderen altijd, schreeuwend: “Daaaag! Doe de groeten aan opa en omaaaa!”. Emigreren betekende toen elkaar nooit meer zien. Mijn moeder heeft veel gehuild.”
“Twee jaar later werd ons zusje geboren. In het ziekenhuis waar mijn moeder bevallen was, werkte een jonge verpleegster: Gaby Araya. Ze raakte met ons gezinnetje bevriend en werd de peetmoeder van de nieuwe baby. Ze kwam zó vaak bij ons over de vloer, dat je haar terecht onze nanny zou kunnen noemen. Ze was beeldschoon, droeg fleurige kleren en zwierige rokken en ze kon prachtig zingen. Ik leerde van haar het Castellano, dat ik toen vloeiend sprak en nu nog steeds goed versta. Van haar leerde ik ook diverse Spaanstalige liederen.”
Pippo
En dat brengt ons weer terug naar de foto.
Lionella: “Werk vinden was voor mijn vader in Chili ook niet makkelijk. De sociale verschillen waren extreem: goed in de centen of straatarm, wij hoorden bij geen van beide. Zodoende zijn we in 1958 weer teruggegaan naar Triëst. De foto waar het hierover gaat is kort erna genomen, ik was dus een jaar of zeven, acht.”
“Met de hele familie gingen we vaak ‘s avonds uit eten in de “taverna” van de Birreria Dreher, een bekende bierbrouwerij in Triëst. Je kon er op z’n ouderwets Habsburgs eten en natuurlijk bier drinken. ‘s Zomers zat je in de zeer grote tuin buiten, ‘s winters binnen. Er speelde een uitstekende band, vooral jazzy muziek. De leider heette Pippo…- de achternaam schiet me niet te binnen – die fantastisch klarinet speelde en ze hadden ook een mooie, goede én leuke zangeres.”
“Op een avond dat we daar waren was de band ter ore gekomen dat ik mooi in het Spaans kon zingen. En toen mocht ik, omdat ik zo klein was, op een stoel gaan staan en het laten horen. Zo te zien aan de uitdrukking van Pippo die naast me bij de microfoon staat, moet het vast de Malagueña zijn die ik aan het zingen was, met héééééle lange uithalen!”
Het gastoptreden werd een succes en zou ook zeker niet het laatste zijn, want zang en muziek zijn onverbrekelijk verbonden met het leven van deze bijzondere Groningse portretschilderes.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
eerder gepubliceerd op www.cubra.nl
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
Voetreis door de wereld
Herrinring Aan de wereld reiziger J v Oosbree. Die zijn ries begon te AMSTERDAM DEN 5.VIII.1902 en moest in 1916.door de Oorlog afbreken. Thans ben k weer van AMSTERDAM vertrokken, DEN,14,1,1924. om myn reis VOORT TE ZETTEN VRYE PRYS
Jac Joh v OOSBREE
Bovenstaande tekst tref ik in deels vervaagde paarsige typeletters – of zijn het stempelletters? – op de achterkant van een merkwaardige foto. Er staat een man op naast een statief dat geen fotocamera draagt maar een stel stenen en – voorzover ik het kan zien – twee blanke sigarenkistjes. De kistjes zeggen: Ver trokken 14.1.1924. En onder de foto de mededeling: VOETREIS DOOR DE WERELD.
Ik denk dat de gefotografeerde man de kaart gebruikte om geld in te zamelen. Vermoedelijk had hij een heel stapeltje bij zich. Wat de mensen wilden geven, liet hij aan hen over. Zo althans verklaar ik de woorden ‘VRYE PRYS’.
Je zou het dus een bedelkaart kunnen noemen.
Ik kijk nog eens naar de man op de foto. Hoe oud zou hij zijn? Een jaar of veertig hooguit schat ik. Dat zou betekenen dat hij al op zijn 18de huis en haard verlaten heeft voor het eerste deel van zijn wereldreis.
Heel goed mogelijk. Van 1902 tot 1916 heeft hij dus al rondgetrokken, veertien jaar die hem niet echt aan te zien zijn, vind ik. Misschien geheel ten onrechte, maar het lukt me helaas niet echt om de man te geloven. Wat een potsierlijke sjerp, ongetwijfeld in de kleuren rood, wit en blauw. En kijk eens naar zijn schoeisel. Zijn dat stevige wandelschoenen of eerder pantoffels?
Toch geef ik onze voetreiziger het voordeel van de twijfel. En bij gebrek aan beter ga ik zelf op reis, het wereldwijde web op. De naam Van Oosbree blijkt in elk geval te bestaan. Maar nergens wordt een aldus genoemde persoon in verband gebracht met een wereldreis, laat staan een voetreis door de wereld.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
eerder gepubliceerd op www.cubra.nl
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
‘Foto te vernietigen, gevaarlijk!’
Vroeger ging ik met enige regelmaat op fotoboekenjacht in Brussel.
Ook de dagelijke vlooienmarkt op het Vossenplein leverde wel eens mooie vondsten op. Niet alleen boeken trouwens, want ook dozen vol foto’s, brieven en andere persoonlijke bescheiden kunnen natuurlijk een schat bevatten.
Een van de laatste keren dat ik er kwam, was de markt eigenlijk al voorbij. Hier en daar lagen nog wat spullen die kennelijk achtergelaten waren voor de vuilnisophalers. Soms ging er bij zo’n hoopje rommel iemand staan die net deed of hij de eigenaar was. Zo kocht ik van een Marokkaanse jongeman een foto-album – waarover een andere keer misschien – na flink op de prijs afgedongen te hebben.
Verder lopend zag ik op de natte kinderkopjes diverse foto’s liggen. Eén ervan trok meteen mijn aandacht en die ziet u hierboven, precies zoals ik hem vond. Een met voeten getreden gezicht zou je kunnen zeggen.
Zo’n vuil, beschadigd en bijna vervaagd fotoportret zou de sfeer op kunnen roepen van een dramatische, letterlijk in de goot eindigende levensloop. Alsof het de persoon op de foto net zo vergaan is als de foto zelf. Maar in dit geval lijkt er weinig aan de hand. Want wat lezen we op de achterkant?
Het kommissariaat – generaal
bij de gerechtelijke politie
verzoekt ons volgend
bericht mee te delen:
sedert gisteren zoekt men
de genaamde…..
gestalte…
gekleed in…
Deze persoon schijnt niet ten
volle in het bezit te zijn
van zijn geestelijke
vermogens.
(Foto te vernietigen,
gevaarlijk!)
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
eerder gepubliceerd op www.cubra.nl
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades), CRIME & PUNISHMENT
Het soldatenleven is mooi
Ik weet al niet meer waar ik deze foto tegenkwam. Maar in elk geval op een van die talloze rommelmarkten die een verblijf in Pas-de-Calais en daaromtrent extra aantrekkelijk maken.
Een jaartal staat er niet op, maar vast staat wel dat de foto van de Eerste Wereldoorlog dateert. Je kunt trouwens beter van een briefkaart spreken, want deze foto werd verstuurd door een Franse soldaat die kennelijk gelegerd was in Agen, zeg maar tussen Bordeaux en Toulouse.
Het handschrift is niet overal goed te lezen en bovendien rammelt de tekst nogal. Maar de voornaamste boodschap komt duidelijk over: ‘Ik ben nog altijd in goede gezondheid’. En: ‘Ik kan je zeggen dat het militaire leven een mooi leven is.’
Ja, ik ken de beelden van vrolijk lachende Franse soldaten die in de zomer van 1914 met de trein naar het front trokken alsof ze op vakantie gingen. Gewoon lekker een paar maanden die Duitsers in de pan hakken en dan weer terug naar huis… Wij weten natuurlijk wel beter.
Maar hier, op het moment van deze kaart, zag het leven van onze Jean er nog heel vrolijk uit. De soldaten hadden kennelijk nog de tijd om naar de kermis te gaan en zich daar te laten vereeuwigen in een nepvliegtuig, vliegend over Parijs. In de laatste regel van de briefkaart heeft de afzender het over een ‘poupe damour. Zou hij zijn liefje nog terug gezien hebben? Het cijfer op de staart van het vliegtuig voorspelt in elk geval weinig goeds voor wie bijgelovig is.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
eerder gepubliceerd op www.cubra.nl
More in: - Fotoalbum Joep Eijkens, - Objets Trouvés (Ready-Mades)
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature