Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
Joep Eijkens
Poëzieweek in Tilburg: gratis gedichten bij de Voedselbank
Af en toe zie je in Tilburg een militairgroene bus rijden met daarop de woorden Theater van de Verloren Tijd. Onder die mooie naam brengen Sjon Brands (1948) en Dorith van der Lee (1958) al vele jaren een voortdurend wisselend programma van Nederlandse, Vlaamse en Zuid-Afrikaanse poëzie. ‘Wij kennen ieder ruim 600 gedichten uit het hoofd en kunnen daarmee overal op reageren’, meldt het duo op een wervende folder. ‘Wij bogen op ruim 20 jaar ervaring op podia en pleinen van Terschelling tot aan Kaap de Goede Hoop’.
Zo ver hoefden ze afgelopen vrijdagochtend niet te rijden. Ditmaal was de bestemming de Voedselbank in Tilburg-West. In het kader van de nationale Poëzieweek 2014 waren Sjon en Dorith daar neergestreken om de lange rij wachtenden te trakteren op koffie en, zo men wilde, een gedicht. Een welkome onderbreking als je een paar uur staat te wachten voor de bank open gaat. Natuurlijk stond niet ieders hoofd naar poëzie, maar sommigen genoten er zichtbaar en hoorbaar van. Zoals die ene vrouw die helemaal leek te gaan stralen bij een gedicht dat eindigde met ‘Ik hou van jou’. Onder de wachtenden bleken zich trouwens verschillende dichters te bevinden. “Ik heb al vier boeken geschreven”, riep een vrouw. “Maar dat is een heel verhaal”. Ongetwijfeld.
joep eijkens photos & text
fleursdumal.nl magazine
More in: Brands, Sjon, Joep Eijkens Photos, Poëzieweek, Theater van de Verloren Tijd
Joep Eijkens
Heel veel liefde
Ik zie:
Dromen van onschuld
Waarom mannen niet luisteren
De Dochters van Eve
Hartsvriendinnen
Liefde in overvloed
Die Nacht aan het Meer
De Erfzonde
Je beste vriendin je ergste vijand
De mooiste liefdesverhalen
Een kus voor je sterft
Daten zonder verdoving
Hoe dump je je vent
Kortom:
heel….
veel….
liefde!
(bij de afdeling tweedehandsboeken in Kringloopcentrum Altena te Almerk).
Foto en tekst Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
More in: - Bookstores, Joep Eijkens Photos, The Art of Reading
Achter glas in Arnhem
Antiquariaten zijn steeds dunner gezaaid, ook in een stad als Arnhem. Aan de Nieuwstad heb je nog antiquariaat Van Hoorn zitten. Ik ben er vroeger vrij vaak geweest, net zoals in de andere vestiging van de firma, in Nijmegen. De laatste keer dat ik er was, liep er één andere klant rond.
Het wordt steeds moeilijker om het hoofd boven water te houden in de tweedehandsboekenbranche. Bij Van Hoorn wedden ze op twee paarden, je kunt er ook terecht voor schilderijen en prenten. Hoe lang houden ze het nog vol, denk ik als ik al die tientallen meters boeken zie waarvan het grootste deel vermoedelijk nooit meer een koper zal vinden.
Zelf hoop ik dat Van Hoorn het redt, want de zaak heeft sfeer en het zoeken op zichzelf geeft me al plezier. Laat ik eraan toevoegen dat het geluk me deze keer wel gezind was. Want een half uurtje later verliet ik het Arnhemse antiquariaat met een heel betaalbaar exemplaar van ‘Achter glas’, het meesterwerk van Joan van der Keuken en Remco Campert uit 1957.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
More in: - Bookstores, Joep Eijkens Photos
Leven en dood van een jonggestorven Engel
Vele jaren na haar zelfgekozen dood rijst de ster van Francesca Woodman (1958-1981). Na Parijs is het fascinerende oeuvre van deze jonggestorven fotografe nu te zien in de Rotterdamse Kunsthal.
Francesca Woodman was nog geen 23 toen ze een eind aan haar leven maakte. De manier waarop – ze sprong uit een raam – doet onmiddellijk denken aan de serie foto’s waarin zij zich afbeeldde als engel. En je ontkomt er niet aan om haar hele oeuvre te zien in het licht van deze vroege dood. Het grote talent van Woodman, dochter van een in Italië levend Amerikaans kunstenaarsechtpaar, openbaarde zich al vroeg. De overzichtstentoonstelling opent met twee zelfportretten. Het eerste – een naakt met lelies – doet aan een 19e eeuwse atelierstudie denken. Het tweede – Zelfportret op 13-jarige leeftijd – is eerder experimenteel van aard en heeft iets akelig verontrustends als in een thriller. Zoals zo vaak blijft het gezicht onzichtbaar.
Zoektocht
De eigen persoon is steeds het belangrijkste vertrekpunt geweest van Woodmans met raadsels omgeven fotografische zoektocht. Dat heeft absoluut niet geleid tot navelstaarderij. En evenmin blijft haar blik op het eigen lichaam beperkt tot de esthetiek. Bijna alle foto’s ademen dezelfde sfeer van vergankelijkheid. En soms zeer letterlijk. Bijvoorbeeld waar de fotografe zich – met opzet bewegend en daardoor als het ware vervluchtigend – afbeeldt als een soort geest die door een grafsteen wegkruipt. Of daar waar haar lichaam op lijkt te gaan in een verweerde muur van een afbraakhuis. Het zijn beelden die buiten onze tijd lijken te staan.
Eigen wereld
Ook als zij andere modellen gebruikt, is Woodman bezig met het scheppen van een eigen wereld. Zo is er een serie waarin zij een oude naakte man een absurd toneelstuk laat opvoeren met spiegels en glas. Uit diezelfde periode (1976/1977) dateert ook een van de foto’s van zichzelf als engel. Geen lieflijke engel, de open mond lijkt eerder naar adem te happen of te schreeuwen. Een van de laatste foto’s toont een badkuip waar nog net een stukje gezicht van een vrouw bovenuitsteekt. Je denkt aan zelfmoord. En na al die andere beelden weet je dat dat echt niet alleen maar komt door de wetenschap dat Francesca Woodman zich op 19 januari 1981, kort na de publicatie van haar eerste boek, van het leven beroofde. Het is op de eerste plaats aan haar ouders te danken dat dit bijzondere, ongrijpbare oeuvre nu door Europa mag reizen.
Joep Eijkens
(Joep Eijkens: Retrospectief van fotografe Francesca Woodman, Kunsthal Rotterdam, Leven en dood van een jong gestorven ’engel’, in Brabants Dagblad 17 september 1998)
fleursdumal.nl magazine
More in: Francesca Woodman, Francesca Woodman, Joep Eijkens Photos
Joep Eijkens
Orpheus leeft nog
Hoe vaak is het de laatste jaren al niet gebeurd dat je aan een definitief gesloten deur kwam waar je een antiquariaat verwachtte? Steeds meer tweedehandsboekhandelaren leggen het loodje of gaan uitsluitend nog op internet verder. Maar er zijn volhouders en één van hen heet Adrie Krijgsman. Hij runt al jaren een bescheiden antiquariaat in Assen. Het zaakje, gelegen aan een nogal verlopen winkelsteegje, is genoemd naar Orpheus, de beroemde zanger en dichter uit de Griekse mythologie die zo gruwelijk aan zijn eind kwam.
Ik kom er niet vaak, hooguit vier keer per jaar. Afgelopen weekend was ik er weer. “Hoe gaat het?”vroeg ik Adrie. “Met mij gaat het goed”, antwoordde hij, “Maar met de zaken…” Goed, hij was nog niet gestopt zoals zijn collega’s aan de Roldestraat.” Maar ik heb ook een lagere huur.” Het was het bekende verhaal: teveel concurrentie van een toenemend aantal aanbieders, van particulieren tot kringloopbedrijven. “Wist je dat in Assen alleen al een stuk of zeven kringloopbedrijven zitten?”
Niettemin hield hij hoop: misschien zou hij wat meer aanloop krijgen als het nabijgelegen nieuwe winkelcentrum openging.
Toen ik aanstalten maakte om te vertrekken – ik had helaas niets van mijn gading gevonden – bood hij me opeens een boekje aan. Een boekje van eigen hand. Zijn zesde gedichtenbundel, schraal grondgebied getiteld. In het Nieuwsblad van het Noorden kreeg de bundel een goede recensie, vertelde hij. “Drie sterren.” Of ik er ook aandacht aan zou kunnen besteden?
Thuis door het hoekje bladerend valt mijn oog op het gedicht bij lege winkel. Dat gaat zo:
bij lege winkel
staat
vanaf de stille straat
in een verscholen hoek
nog steeds haar damesfiets
met loshangend slot
donkergroen frame
een weggeworpen blikje
tegen de voorband
herfstbladeren
koude mist
zuigt in de middag
novemberlicht weg
langs kusten van roze graniet
vliegen onverstoorbare meeuwen
valt al de eerste sneeuw
Het zou me niet verbazen dat de dichter zijn inspiratie in zijn eigen steegje heeft gevonden, wie weet kijkend naar de grauwe hemel boven Assen even wegdromend naar een vakantie in Bretagne…
Het mooi sober vormgegeven boekje kwam uit in een oplage van 50 exemplaren en is verkrijgbaar via www.adriekrijgsman.nl
Photos & text© Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
More in: - Bookstores, Joep Eijkens, Joep Eijkens Photos
Een mooie Cultuurnacht in Tilburg
Natuurlijk heb ik op zaterdag 27 oktober niet alle 70 acts bezocht, net zo min als alle 50 locaties waar wat te doen was. Hooguit 10 procent heb ik gezien (en gehoord) en dat was wat mij betreft al genoeg om te spreken van een mooie Tilburgse Cultuurnacht. ‘s Middags zag ik al iets van de voorbereidingen op het zonovergoten Willemsplein waar vreemde grote rode vogels startklaar hingen en waar sierlijke meisjes met donkere vlerken paradeerden op hoge stelten.
Maar het begon natuurlijk pas echt na het vallen van de duisternis. Dansgezelschap T.R.A.S.H. zorgde met een aantal skaters voor een merkwaardige openingsact in de Hall of Fame in de Spoorzone. Op een steenworp afstand gaf De Kwekerij Theaterproducties een preview van het project ‘De Fluisterende Stad’. En toen daarna gekozen moest worden uit diverse vervolgroutes viel de keuze op de Lange Nieuwstraat en directe omgeving.
Maskers
In de voormalige kapel van de Clarissen speelde Projekt Rakija, dit jaar op het Gipsyfestival winnaar van de BalkanBlues Contest. “Als nu de zusters uit hun graf zouden kunnen oprijzen en hun kapel zouden betreden”, dacht ik. “Ze zouden van schrik voor de tweede maal sterven.” Hoe anders was de sfeer in de voormalige Tarcisiusschool, beter bekend als ateliercomplex Superstedeke. Bij de ingang van het deels verduisterde gebouw kreeg men een soort mijnwerkerslamp om daarmee op ontdekkingsreis te gaan. Nooit zoveel Afrikaanse maskers en beeldjes bij elkaar gezien als bij Paul Bogaers – het deed me denken aan het helaas verdwenen Missiemuseum dat Tilburg ooit rijk was.
Varkens
Na een tijdje geluisterd te hebben naar de Tilburgse stadsdichter Esther Porcelijn vervolgden we onze weg in de Nieuwlandstraat. Die vierde als het ware zijn eigen Cultuurnacht met de meest uiteenlopende voorstellingen, performances en miniconcertjes in winkels en bij de bewoners thuis. Om een kleine, licht chauvinistische greep te doen: in Luycks Gallery zong Veronika Eijkens chansons van onder anderen George Brassens en eigen repertoire, bij Kees de slager stond een hoop volk zich voor de etalage te vergapen, kijkend naar een spiernaakte man in de koeling en bij banketbakker Van Vlerken (een stukje de Heuvelstraat in) zorgde Fardou Keuning voor een mooi tableau vivant van een rijkelijk bedeelde vrouw die de borst gaf aan haar poppenkinderen. Laatstgenoemde performances maakten deel uit van het kunstproject ‘mEAting varkenslab’ – net zoals, vermoed ik, de varkens die we op weg naar jazzpodium Paradox tegenkwamen in de Tuinstraat (nog wel in het pand waar vroeger het weekblad ‘Roomsch Leven’ zat).
Bguti
In Paradox vond wat mij betreft – mijn zus daargelaten natuurlijk – het hoogtepunt van de Cultuurnacht plaats. Hier trad de geweldige Nijmeegse bassist Pieter Douma met zijn Bguti Orchestra op. Een schitterende groep, 9 man en 1 vrouw sterk, met virtuozen als Wolter Wierbos, Morris Kliphuis en Michiel Braam.
Zo vitaal en aanstekelijk als Douma en de zijnen speelden, zo bedacht klonk daarna het gitaarspel van het Tilburgse gelegenheidskwartet 4 x 6, bestaande uit Bram Stadhouders, Jacq Palinckx, Aart Strootman en Frank Crijns.
En toen werd het tijd om door de middernachtelijke koude naar het Willemsplein te gaan voor de slotact. Veel spektakel met prehistorische monsters, donkere wezens op stelten, een wreed ogende heerseres, roodglanzende reuzevogels en een soort koningin die zich op een wereldbol weg liet voeren naar de duisternis van de nacht.
Joep Eijkens photos & text
fleursdumal.nl magazine
More in: Joep Eijkens Photos
Incubate, rijp en groen, hard en zacht
De namen variëerden van Filiosofische Stilte tot Frietboer, en van A Winged Victory for the Sullen tot Dead Rat Orchestra. De muziekgenres variëerden van apocalyptic folk tot indian classical music en van ambient tot noise. En dan hebben we het alleen nog over de tientallen groepen en individuele musici uit binnen- en buitenland die tijdens het afgelopen Incubate-festival in Tilburg te horen waren.
Natuurlijk, muziek is het hart van deze jaarlijkse ‘celebration of independent culture’. Maar kunst, film, theater en debat maken er ook deel van uit. En dat gelukkig in toenemende mate. Zo was er deze keer een grote tentoonstelling in de prachtige Koepelhal van de voormalige NS-Werkplaats ingericht onder de noemer ‘Open Source’. Heel democratisch, iedereen mocht werk insturen. Rijp en groen, prof en amateur door elkaar? Jazeker. Maar dat gold ook voor de muziek. En rijp hoefde geen garantie te zijn voor kwaliteit. Mooi trouwens dat overal in Tilburg, vooral in de binnenstad, grote fotoportretten hingen van moeders, na een oproep in de locale media ingestuurd door talloze vaders en kinderen. Want, hoe internationaal men ook wil zijn, ook op die manier probeerden de organisatoren – alle lof voor hen – zoveel mogelijk mensen uit Tilburg en omgeving bij het festival te betrekken.
En welke muziek vond ik nu het mooist? Laat ik zeggen dat ik genieten kan van de enorme contrasten tussen hard (soms té hard) en zacht, als je van de ene kroeg naar de andere concertzaal loopt. De serene, melancholische zang van het Servisch duo Mesta (begeleid door een toetsenist) in de Pauluskerk behoorde voor mij tot de hoogtepunten. Net zoals de muzikale hommage die de jazzmusici Trevor Watts en Veryan Weston in Paradox brachten aan hun vakbroeder, de onlangs overleden saxofonist Sean Bergin. De heren van Buzzcocks, muzikale slotact van het festival, konden me daarentegen maar matig boeien. Rijp? Overrijp!
Joep Eijkens photos & text: Incubate 2012
fleursdumal.nl magazine
More in: # Music Archive, DANCE & PERFORMANCE, Joep Eijkens Photos, THEATRE
Rees Diepen: Kijkend door een vimdekseltje. Tilburg, 1961
In Memoriam Rees Diepen, fotografe
Ze zeggen wel eens dat fotografen zelf liever niet op de foto gaan. Je moet die uitspraak met een korreltje zout nemen maar voor Rees Diepen ging ze wel op. Op 14 september overleed de Tilburgse fotografe, 87 jaar oud, en 19 september vond ze haar laatste rustplaats op ‘Vredehof’, niet ver van de plek waar ze het grootste deel van haar leven gewoond heeft. Op de voorkant van het bidprentje stond een door haar zelf gemaakte zwart-wit foto van een klimop en op de achterkant de tekst:
Rees Diepen 1925-2012
Eigenzinnig en integer mens
Begenadigd fotografe
Rees Diepen, dochter van een Tilburgse textielfabrikant, is vooral bekend geworden door haar foto’s van jonge kinderen. Een belangrijk deel van haar oeuvre werd gepubliceerd in bladen als Opvoeding en Ouders van nu en in de boeken Argeloos begin (1961) en Dit kind… een confrontatie met ernstige zwakzinnigheid (1966).
Op het omslag van laatstgenoemd boek staat een van haar mooiste foto’s, van een klein voorovergebogen, als in zichzelf verzonken meisje van wie we het gezicht niet zien. Het was ook voor de met Martien Coppens bevriende fotografe zelf een van haar meest dierbare foto’s. Ze stond prominent op het altaar tijdens de uitvaartmis.
Er waren daar nog meer favoriete foto’s als een soort erehaag uitgestald, waaronder die ene prachtige foto van het jongetje dat trots achter een harmonie meeloopt. Ja, de altijd ongetrouwd en kinderloos gebleven fotografe kon zich ongelooflijk goed verplaatsen in kinderen. Ze ging bij het fotograferen ook letterlijk door de knieën om op gelijk niveau met hen te komen. In zeker opzicht bleef ze ook op hoge leeftijd iets van een kind houden. En toen ik die foto’s daar zag staan, overviel me de gedachte dat het haar eigen kinderen waren.
Ik heb Rees Diepen een paar keer geïnterviewd voor het Brabants Dagblad. Ook op andere manieren leerden we elkaar kennen. Ze vroeg me ooit eens mee te helpen bij de verkoop van een deel van haar bibliotheek en gaf me als dank het prachtige fotoboekje ‘Mother and Child’ van de Amerikaanse fotografe Nell Dorr. We hadden het vaak over fotografie, soms over haar jeugd en familie en zelden over de Spirituele Sociëteit Tilburg, waarvan ze de medeoprichtster was. Ze scheen ook te pendelen.
Af en toe ontmoette ik bij haar Ria, een hartelijke vrouw die, op jonge leeftijd bij Rees begonnen als doka-assistente, in de loop van een halve eeuw uitgegroeid was tot haar grote steun en toeverlaat. Helaas, een interview met beide vrouwen zat er niet in, laat staan een foto. Ria was het overigens ook die bij de begrafenis de kist met de dierbare overledene in de aarde mocht laten zakken.
Rees Diepen: Op het vlot. Tilburg, 1955
In 2004 verscheen het boek Spelenderwijs waarvoor de toen 79-jarige fotografe honderd foto’s uit haar archief koos, opnieuw uitsluitend foto’s van kleine kinderen. Dat ze ook oude mensen fotografeerde en de natuur, met name strand en zee, is minder bekend. Hopelijk krijgt de beoogde publicatie van een goed overzichtswerk haar beslag. Rees Diepen verdient het.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
More in: In Memoriam, Joep Eijkens Photos
Antony Kok Prijs 2012 voor Hans Stevens
Hans Stevens, misschien wel de eigenzinnigste man uit de Tilburgse kunsthistorie, heeft zondag 9 september 2012 de Antony Kok Prijs ontvangen uit handen van Jan Doms. Dat gebeurde in Galerie Kokon tijdens de opening van ‘wat Hans’ laatste tentoonstelling zal zijn’, aldus een desbetreffend persbericht. Die ongebruikelijke formulering is ingegeven door de droevige omstandigheid dat de geestelijke vader van het Tilburgse experimentele kunstenpodium Argument ongeneeslijk ziek is. Desondanks wist hij bijna van geen ophouden toen hij zijn gehoor vergastte op een langdurig openingsbetoog, daarbij ook reclame makend voor zijn magnum opus, de meer dan 2 miljoen pagina’s tellende ‘EN-collectie’.
In zijn dankwoord betrok hij niet op de laatste plaats zijn levensgezellin Sandra Eijkman.
Hieronder volgt het juryrapport dat uitgesproken werd door Jan Doms.
Juryrapport Antony Kok Prijs
Hans Stevens, beeldend kunstenaar, volger van het grote wereldgebeuren vanaf de roemruchte vijfsprong van Tilburg, theoreticus van de valutamarkten en het beelden in de breedste en wezenlijke zin van het woord, menner van de taal, maar bovenal, althans in het kader van deze eervolle prijs, bedenker en initiatiefnemer van Argument Vertoningsruimte in Tilburg.
Al twintig jaar lang een bescheiden doch bijzonder belangrijke waarde voor de kunst die met onze stad verbonden is en wil zijn. Een stedelijke oase voor het vrije artistieke proces, vertaald in de bekende witte ruimte met de twee daglichten die het elke keer weer een feest maken de teweeggebrachte transformatie door de kunstenaars, te aanschouwen. Hans voegt daar gevraagd (en ongevraagd) bij elke nieuwe opening nog zijn béschouwing aan toe die, naar eigen zeggen, voor het eerst voluit uit de verf kwam tijdens zijn optreden op de Documenta in Kassel.
De jury heeft, voordat ze besloot de prijs aan Hans Stevens toe te kennen, natuurlijk gekeken naar het gewicht van deze altruïstische inspanningen voor kunst en kunstenaars en voor Tilburg in zijn artistieke verbondenheid met andere steden in de wereld. Er is gekeken naar het belang, het effect of, zoals men tegenwoordig pleegt uit te drukken, naar het rendement.
Daar kan de jury duidelijk over zijn. Er is vastgesteld dat Argument als van grote waarde wordt gezien door de kunstenaars die in de gelegenheid worden (werden) gesteld te experimenteren met ruimte, vorm en betekenis. En waarom vinden ze Argument van waarde. Dat is vooral omdat het doel van de experimenten is om iets uit te vinden dat nadien in andere omgevingen die meer op het overdrachtelijke gericht zijn zoals galeries en musea, tot volle wasdom kan komen.
Natuurlijk zal de criticaster zeggen, al dan niet onder de druk van de overheid, het publiek zal Argument niet overlopen. Dat kan ook niet om de simpele reden dat massale aanwezigheid op last van de brandweer niet toegestaan is en omdat er maar 1 toilet beschikbaar is. De jury heeft dan ook vooral gekeken naar de waarde van het publiek in dit concept van wezenlijk experiment. Ook publiek moet de gelegenheid krijgen om te gaan met de kunst zoals die ter plekke ontstaat, dikwijls onaf en (nog) niet op het schild gehesen omwille van het prestige of het geld. Bescheidenheid en onaanzienlijkheid is troef. En daar ligt nu net de waarde van Argument Vertoningsruimte.
Hans is een ware tekenaar. De enige tekenaar die onder andere al twintig jaar lang op klein formaat ‘schriftelijk’ verslag doet van de kunstenaars in residentie bij Argument. Wij allen weten dat daar nu een eind aan komt. Tezamen vormen deze tekeningen een waar monument van de stedelijke kunst zoals zich die in Argument gemanifesteerd heeft.
Een ander voor de burger meer toegankelijk verslag van de gebeurtenissen in ‘Argumentenlaboratorium Het Ei’ kan men vinden op de website. Een van de zaken die slechts mogelijk zijn met inzet van collega-kunstenaars en vrienden van de kunst op het vlak van fotografie en film en aanverwant. Dat kenmerkt Argument ook. Het is de belangeloze inzet van velen die het wonder van de kunsten mogelijk maken.
Het is natuurlijk ondenkbaar de rol van Sandra Eijkman – let wel ! drs. Sandra Eijkman, kenner van de kunstenaarsinitiatieven in Nederland – hierin niet te betrekken. Rots in de branding, administratrice, secretaresse, toeverlaat, gastvrouw, woman’s brain, enz. enz. en natuurlijk coördinator en communicator van Argument, bezoldigd en onbezoldigd en last but not least, levenspartner tot het einde.
Er gingen in de jury stemmen op om Sandra de prijs toe te kennen, of tenminste mede toe te kennen. Maar volgens het onderliggende statuut van de Anthony Kok Prijs is dat onmogelijk. Want die kan alleen worden toegekend aan een kunstenaar die zich substantieel, met overgave en met het nodige gevolg op belangeloze wijze inzet voor de kunsten en de daarmee verbonden kunstenaars.
Alles overwegende heeft de jury na rijp beraad besloten Hans Stevens de Antony Kok Prijs toe te kennen. Hij vervolmaakt de reeks van kunstenaars die hem zijn voorgegaan. Zoals Ernest Potters, fotograaf, die met zijn Ruimte-X de spits afbeet, Jan Spit, beeldend kunstenaar, die met zijn galerie Artikel als tweede werd gelauwerd en Paul van Kemenade, saxofonist/componist met o.a. met Stranger than Paranoia die als derde werd geëerd.
De prijs in geld bedraagt EURO 5.000, niet te besteden ten eigen bate – dat maakt de prijs niet alleen eervol maar ook uniek in zijn soort – doch uitsluitend te besteden aan de kunst van anderen. In dit geval biedt Argument Vertoningsruimte daar de beste gelegenheid voor.
De jury wenst Hans, Sandra en alle andere betrokkenen bij Argument Vertoningsruimte veel genoegen om wederom met behulp van het ter beschikking gestelde prijzengeld de kunst te dienen.
photos and text joep eijkens
fleursdumal.nl magazine
More in: Antony Kok, Joep Eijkens Photos, Kok, Antony
De Terechte Kronkel
‘De Terechte Kronkel’ heet het zaakje. Ik liep er toevallig langs op zoek maar een andere winkel aan de Amsterdamse Vijzelstraat . ‘Het kleinste tweedehandsboekwinkeltje ter wereld!’ riep een bord op het trottoir. Binnen zaten twee heren te discussiëren in een tamelijk duistere ruimte. Eén van hen bleek de eigenaar te zijn, Frans de Jong, en die vertelde dat hij hier maar tijdelijk zat.
Natuurlijk had de naam van zijn zaak te maken met het pseudoniem van Simon Carmiggelt. En natuurlijk had hij veel werk in voorraad van de grote Amsterdamse schrijver. Maar De Jong vond fotoboeken ook interessant en wilde zich meer gaan specialiseren in die categorie. Nou, hij is al op de goede weg, want ik vond een voor mij onbekend boekje van Spencer Tunick, de New Yorkse fotograaf die bekend werd door zijn foto’s van grote massa’s naakte mensen.
Of De Jongs ‘antiquariaatje’ echt het kleinste ter wereld is, waag ik te betwijfelen. Ik meen in Luik wel eens een tweedehandsboekenzaakje bezocht te hebben ter grootte van een ruime inloopkast. In elk geval bleek hier een trap te leiden naar een souterrain waar ook behoorlijk wat te snuffelen viel. Boven een boek van Toon Hermans zat een grote meisjespop te lachen om niets. Kronkel zou er misschien een mooi verhaal over hebben kunnen schrijven.
Joep Eijkens
fleursdumal.nlmagazine
joep eijkens© photos & text 2012
More in: - Bookstores, Joep Eijkens Photos
Op het 16e International Gipsyfestival: Doorspelen!
Het International Gipsyfestival beleefde op 2e Pinksterdag zijn 16e editie in de Tilburgse Interpolistuin. Ik vind het elk jaar weer een genot om er rond te lopen, te luisteren, te kijken en – vooral – te fotograferen. Er lopen veel mensen met een camera en die richten ze vooral op de muzikanten, danseressen en andere artiesten. Zelf vind ik het publiek minstens zo fotogeniek.
In de loop der jaren kom je steeds weer dezelfde gezichten tegen. Zoals die ene Duitse die er in haar felrood folkloristisch kostuum nog zigeunerachtiger uit lijkt te zien dan de echte Roma. (Het fototoestel in haar handen vormt daarmee weer een merkwaardig contrast). Of zoals die ene man die altijd aan het tekenen is. Edgar Jansen heet hij. En hij blijkt een rijkgevulde website te hebben met muziek- en danstekeningen en portretten; (zie: www.edgarportraits.com). Zo zijn er wel meer oude bekenden – mensen die je groet, ook als je hun naam niet kent.
Het festival eindigde ditmaal officieel na het overdonderende optreden van de Band of Gipsy’s – andere koek dan destijds Jimi Hendrix c.s. uiteraard maar ook behoorlijk opzwepend: een gelegenheidsformatie van Taraf de Haïdouks en Kocani Orkestar. Maar mooier nog vond ik wat daarna gebeurde, naar ik vermoed gewoon spontaan. De blazers van de band trokken als een ouderwets looporkest van het ene podium naar het andere om daarvoor temidden van het publiek een serenade te brengen aan de mensen die het allemaal mogelijk maken, de organisatoren en vrijwilligers. Tenminste, zo leek het mij op afstand. En of ik gelijk heb of niet, zo was het. En het mooiste moment brak aan toen de loftrompetten gestoken werden op Albert Siebelink. De door een ernstige ziekte getroffen geestelijke vader van het festival kwam er zelfs even voor uit zijn rolstoel om mee te swingen.
En daarna ging de onvermoeibare troep weer verder. Hoe lang duurde die toegift eigenlijk? Tien minuten, twintig, een half uur of nog langer? Er werden zelfs biljetten van vijf en tien op muzikantenhoofden geplakt met de boodschap: doorspelen! Ze mochten gewoon niet ophouden…
Joep Eijkens
Joep Eijkens foto’s en tekst:
16e International Gipsyfestival. Doorspelen!
fleursdumal.nl magazine
More in: Joep Eijkens Photos
Joep Eijkens
In Memoriam Riet van Beurden (1926-2012)
Riet, 29 januari 2003.
Riet samen met haar ‘evacuatievriendin’ Nelleke Wiltingh herinneringen ophalend aan oorlog en bevrijding.
Riet en Adje die ze nog kende van sociaal pension Transvaalplein.
Riet bij mijn jaarlijkse boekenkraam op het Willemsplein in gesprek met dichter Jef van Kempen en fotograaf Wijnand van Lieshout.
Riet en haar buurvrouw Paula met wie ze zoveel lief en leed deelde.
Riet met Lotje 2, het onafscheidelijke poedeltje dat ze zo verwende.
Riet op haar tachtigste verjaardag.
Riet aan de wandel met Lotje 2.
Riet voor haar huis. ‘Verdorie waar blijft onze historie?’ staat er op de poster voor het raam.
Riet bij het portret van Peer de Koning, de boerenknecht die ze in Goirle ‘Pietje de Vuilik’ noemden.
Riet in haar tuin waar ze ook kippen hield.
Riet met Angelique, de vrouw van Gerrit Poels, de Broodpater.
Riet, voorjaar 2010.
Riet met 1ejaars psychologiestudenten die Tilburg verkennen.
Riet met Adje die ook ouder wordt.
Riet tijdens de reünie van oud-bewoners van De Koningswei.
Zo zouden de bijschriften kunnen luiden bij een deel van de foto’s die ik de afgelopen tien jaar bij diverse gelegenheden maakte van Riet van Beurden. Een markante Tilburgse wier naam voor altijd verbonden is met het behoud van Huize Nazareth waar ze tegenover woonde in de Nazarethstraat.
Nu ik al die foto’s waar Riet op staat terugzie, vind ik haar er zorgelijker uitzien dan ik me herinner. Misschien vond ze het niet zo leuk om op de foto te gaan. Misschien associeerde ze het op de foto gaan met ernstig kijken, serieus zijn. Bovendien had ze nu eenmaal haar momenten dat ze zich kwaad maakte en dan zag je niet de vrolijke, enthousiaste, levendige vrouw zoals ze toch op de eerste plaats in mij voortleeft.
Waar ze zich druk of kwaad om maakte? Niet op de laatste plaats om mensen die anderen het leven zuur maakten. Riet van Beurden had een groot rechtvaardigheidsgevoel en kwam altijd op voor de mensen die het minder goed getroffen hadden. ‘Ik ben zo blij dat ik sociaal voelende ouders heb gehad’, vertrouwde ze me eens toe. Ze mocht dan wel ooit gezelschapsjuffrouw zijn geweest bij een rijke dame op een kasteel, haar mooiste jaren bracht ze als vrijwilligster door tussen zwervers, junks, daklozen en alleenstaande moeders met kinderen in sociaal pension Transvaalplein.
Wijnand van Lieshout noemde haar ‘een Coba Pulskens-typeke’. Een beetje oneerbiedig? Nee hoor, zo had de Tilburgse kunstenaar het zeker niet bedoeld. Riet van Beurden had in elk geval ook het strijdbare van Tilburgs bekendste verzetsstrijdster.
Ze zal al tegen de zestig gelopen hebben toen ik voor de eerste keer kennis met haar maakte. Ik werkte toen bij het Nieuwsblad van het Zuiden (later: Brabants Dagblad) waar ik onder meer schreef over onderwerpen uit de Tilburgse geschiedenis. Nou, heemkunde en historie waren een kolfje naar Riets hand. En dat liet ze merken. Ik weet niet hoe vaak ik gebeld werd op de krant. En als je ze eenmaal aan de lijn had, was je zomaar niet van haar af. Want Riet had altijd wat meegemaakt en zat vol mooie verhalen. Ik heb haar wel eens gezegd dat ze alles eens op papier moest zetten – maar daar was het de vrouw niet naar. Ze vond het gewoon leuk om te vertellen. Dat zal ik, denk ik, ook het meest missen: gewoon even bij Riet langs, even op de koffie en luisteren. En lachen. Het waren nu eenmaal vaak verhalen van een lach en een traan.
Wél viel me op dat ze de laatste jaren wel eens minder vrolijk gestemd was. Natuurlijk had dat ook te maken met gezondheidsproblemen. Maar werd ze ook niet pessimistischer? Ook de vele krantenartikelen over seksueel misbruik in de katholieke kerk vielen haar zwaar. Zelfs de Fraters van Tilburg bleken erbij betrokken, nota bene van hetzelfde Huize Nazareth dat mede dankzij haar inzet gespaard was gebleven voor de slopershamer. Maar ik geloof dat ze ook wel bleef vinden dat het meeste wat de fraters gedaan hadden voor Tilburg goed was.
De laatste keer dat ik haar fotografeerde was afgelopen najaar tijdens een mooie reünie van oud-bewoners van de roemruchte volkswijk De Koningswei. Het was denk ik al geen goed teken dat ze er maar even haar gezicht liet zien.
Daarna kwam ik haar nog een paar keer tegen op straat met haar onafscheidelijk Lotje 2.
Ja, ik heb nog een paar foto’s van haar gemaakt. Maar dat was op 25 mei j.l. toen ze opgebaard lag in een rouwcentrum.
De dag erna kreeg ze een mooie uitvaartdienst in de Heikese kerk. En vond ze tenslotte een laatste rustplaats op begraafplaats St. Jan te Goirle, naast haar ouders. Het kind is weer thuis. Een mooi kind, een goed mens. Ik ben dankbaar dat ik haar mee heb mogen maken.
In dankbare herinnering aan Riet van Beurden (1926-2012)
Joep Eijkens foto’s & tekst
fleursdumal.nl magazine
More in: In Memoriam, Joep Eijkens Photos, The talk of the town
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature