Joep Eijkens: In Memoriam Rees Diepen, fotografe
Rees Diepen: Kijkend door een vimdekseltje. Tilburg, 1961
In Memoriam Rees Diepen, fotografe
Ze zeggen wel eens dat fotografen zelf liever niet op de foto gaan. Je moet die uitspraak met een korreltje zout nemen maar voor Rees Diepen ging ze wel op. Op 14 september overleed de Tilburgse fotografe, 87 jaar oud, en 19 september vond ze haar laatste rustplaats op ‘Vredehof’, niet ver van de plek waar ze het grootste deel van haar leven gewoond heeft. Op de voorkant van het bidprentje stond een door haar zelf gemaakte zwart-wit foto van een klimop en op de achterkant de tekst:
Rees Diepen 1925-2012
Eigenzinnig en integer mens
Begenadigd fotografe
Rees Diepen, dochter van een Tilburgse textielfabrikant, is vooral bekend geworden door haar foto’s van jonge kinderen. Een belangrijk deel van haar oeuvre werd gepubliceerd in bladen als Opvoeding en Ouders van nu en in de boeken Argeloos begin (1961) en Dit kind… een confrontatie met ernstige zwakzinnigheid (1966).
Op het omslag van laatstgenoemd boek staat een van haar mooiste foto’s, van een klein voorovergebogen, als in zichzelf verzonken meisje van wie we het gezicht niet zien. Het was ook voor de met Martien Coppens bevriende fotografe zelf een van haar meest dierbare foto’s. Ze stond prominent op het altaar tijdens de uitvaartmis.
Er waren daar nog meer favoriete foto’s als een soort erehaag uitgestald, waaronder die ene prachtige foto van het jongetje dat trots achter een harmonie meeloopt. Ja, de altijd ongetrouwd en kinderloos gebleven fotografe kon zich ongelooflijk goed verplaatsen in kinderen. Ze ging bij het fotograferen ook letterlijk door de knieën om op gelijk niveau met hen te komen. In zeker opzicht bleef ze ook op hoge leeftijd iets van een kind houden. En toen ik die foto’s daar zag staan, overviel me de gedachte dat het haar eigen kinderen waren.
Ik heb Rees Diepen een paar keer geïnterviewd voor het Brabants Dagblad. Ook op andere manieren leerden we elkaar kennen. Ze vroeg me ooit eens mee te helpen bij de verkoop van een deel van haar bibliotheek en gaf me als dank het prachtige fotoboekje ‘Mother and Child’ van de Amerikaanse fotografe Nell Dorr. We hadden het vaak over fotografie, soms over haar jeugd en familie en zelden over de Spirituele Sociëteit Tilburg, waarvan ze de medeoprichtster was. Ze scheen ook te pendelen.
Af en toe ontmoette ik bij haar Ria, een hartelijke vrouw die, op jonge leeftijd bij Rees begonnen als doka-assistente, in de loop van een halve eeuw uitgegroeid was tot haar grote steun en toeverlaat. Helaas, een interview met beide vrouwen zat er niet in, laat staan een foto. Ria was het overigens ook die bij de begrafenis de kist met de dierbare overledene in de aarde mocht laten zakken.
Rees Diepen: Op het vlot. Tilburg, 1955
In 2004 verscheen het boek Spelenderwijs waarvoor de toen 79-jarige fotografe honderd foto’s uit haar archief koos, opnieuw uitsluitend foto’s van kleine kinderen. Dat ze ook oude mensen fotografeerde en de natuur, met name strand en zee, is minder bekend. Hopelijk krijgt de beoogde publicatie van een goed overzichtswerk haar beslag. Rees Diepen verdient het.
Joep Eijkens
fleursdumal.nl magazine
More in: In Memoriam, Joep Eijkens Photos