Or see the index
Johann Wolfgang von Goethe
(1749–1832)
Natur und Kunst, sie scheinen sich zu fliehen …
Natur und Kunst, sie scheinen sich zu fliehen
Und haben sich, eh man es denkt, gefunden;
Der Widerwille ist auch mir verschwunden,
Und beide scheinen gleich mich anzuziehen.
Es gilt wohl nur ein redliches Bemühen!
Und wenn wir erst in abgemeßnen Stunden
Mit Geist und Fleiß uns an die Kunst gebunden,
Mag frei Natur im Herzen wieder glühen.
So ist’s mit aller Bildung auch beschaffen:
Vergebens werden ungebundne Geister
Nach der Vollendung reiner Höhe streben.
Wer Großes will, muß sich zusammenraffen;
In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister,
Und das Gesetz nur kann uns Freiheit geben.
Photos: Ton van Kempen
Poem: Johann Wolfgang von Goethe
kempis poetry magazine
More in: 4SEASONS#Winter, Goethe, Johann Wolfgang von, Ton van Kempen Photos
Harrie Janssens photos:
Nationaal Monument Kamp Vught I
Nationaal Monument Kamp Vught
In 1986 is de stichting Nationaal Monument Kamp Vught opgericht. Dankzij de inspanningen van de stichting kon op een klein gedeelte van het voormalige kampterrein een Nationaal Monument worden gerealiseerd. Nationaal Monument Kamp Vught is op 18 april 1990 opengesteld voor het publiek door H.M. Koningin Beatrix. NM Kamp Vught is in 2002 grondig vernieuwd en gerenoveerd. Er is een nieuw herinneringscentrum gebouwd en het kampterrein is zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat teruggebracht.
Het vernieuwde kamp Vught is op 25 oktober 2002 officieel geopend door prins Bernhard, samen met de twaalfjarige Jade Kagie uit Vught. Zo werd gesymboliseerd dat het nationaal monument ook steeds vaker wordt bezocht door jongeren. Op deze historisch beladen plek houdt het NM Kamp Vught de herinnering levend aan de geschiedenis van het kamp en de slachtoffers. In woord en beeld worden ook actuele vormen van vooroordelen, discriminatie en racisme getoond. Zo wordt tastbaar hoe persoonlijke keuzes van individuele mensen ook nu nog kunnen leiden tot onderdrukking of uitsluiting van anderen in de samenleving.
Kamp Vught was tijdens de Tweede Wereldoorlog het enige SS-concentratiekamp buiten Duitsland en het door Duitsland geannexeerde gebied. De SS had behoefte aan ruimte omdat de doorgangskampen in Amersfoort en Westerbork de toenemende stroom gevangenen niet meer konden verwerken. In tegenstelling tot andere ‘buitenlandse’ kampen werd kamp Vught opgezet naar het model van andere kampen in nazi-Duitsland. Het kamp viel ook rechtstreeks onder commando van het SS-hoofdkantoor in Berlijn.
In 1942 werd begonnen met de bouw van Konzentrationslager Herzogenbusch, zoals Kamp Vught officieel heette. Toen de eerste uitgehongerde en afgebeulde gevangenen in januari 1943 uit Amersfoort aankwamen, was het kamp nog niet af. Dat mochten de gevangenen zelf afbouwen. De miserabele omstandigheden kostten in de eerste maanden al enige honderden mensen het leven.
In totaal werden ruim 31.000 mensen tussen januari 1943 en september 1944 korte of langere tijd opgesloten in het kamp. Naast 12.000 joden zaten in Vught onder meer politieke gevangenen, verzetsstrijders, Sinti en Roma (‘zigeuners’), Jehovah’s Getuigen, zwervers, zwarthandelaren, criminelen en gijzelaars. Van hen vonden zeker 749 kinderen, vrouwen en mannen in het kamp de dood door honger, ziekte en mishandeling. Van hen werden 329 gevangenen geëxecuteerd op de fusilladeplaats even buiten het kamp.
Elke gevangene kreeg een gekleurde driehoek op zijn of haar gevangenenpak. Joodse gevangenen kregen een gele driehoek, politieke gevangenen en verzetsstrijders een rode, misdadigers een groene, en de ‘criminelen’ (illegale slachters en zwarthandelaren) een zwarte driehoek. In andere landen: homoseksuelen een roze, Sinti en Roma een bruine driehoek.
Meer informatie op Website Nationaal monument Kamp Vught
k e m p i s p o e t r y m a g a z i n e
More in: Harrie Janssens Photos, WAR & PEACE
H a n s H e r m a n s p h o t o s
P a r i s 2 0 0 9 – 2
© hans hermans 2009
k e m p i s p o e t r y m a g a z i n e
More in: FDM in Paris, Hans Hermans Photos
Joep Eijkens over Anna Reinders
Dansers nemen een belangrijke plaats in binnen het werk van Anna Reinders. ‘Mijn streven is de energie van de dansers te pakken in dat ene moment’, zegt de Tilburgse kunstenares daar zelf over.
In de zomer van 2008 tekende zij urenlang tijdens repetities van T.R.A.S.H.-danseres Tegest Pecht-Guido ‘and friends’ die werkten aan een voorstelling in het Cenakel. De betreffende tekeningen waren daar ook te zien tijdens hun optreden. De foto’s die ik van tekenares en dansers tijdens de repetities maakte, werden bij diezelfde gelegenheid geprojecteerd in de kapel van het Cenakel.
Zie ook: www.annareinders.nl
J o e p E i j k e n s p h o t o s & t e x t
fleursdumal.nl m a g a z in e
More in: FDM Art Gallery, Joep Eijkens Photos
G A L E R I E D E S M O R T S XVI
Les Morts de De Moer NL – © photos kempis
kempis poetry magazine – magazine for art & literature
m u s e u m o f l o s t c o n c e p t s
More in: Galerie des Morts
Ivo van Leeuwen:
Portrait of Albert Camus
(1913-1960)
fleursdumal.nl magazine: gallery of poets’ portraits
lino © ivo van leeuwen
More in: Ivo van Leeuwen, Poets' Portraits
Monica Richter: Die Tür -3-
Onze-Lieve-Vrouwe-Basiliek Maastricht 2009
kempis poetry magazine
More in: Monica Richter
H a n s H e r m a n s p h o t o s
P a r i s 2 0 0 9 – 1
© hans hermans 2009
k e m p i s p o e t r y m a g a z i n e
More in: FDM in Paris, Hans Hermans Photos
Paul van Ostaijen
(1896-1928)
Zelfmoord des Zeemans
De zeeman
hij hoort de stem der Loreley
hij ziet op zijn horloge
en springt het water in
Loreley
Kom aan mijn borst
kom aan mijn borst
daar rust gij aan een lijf
dat eenzaam is een bedden van uw eenzaamheid
en eenzaam spelen uwe vingers
langs het ontwarren van lange wier
Achter de spiegel die verdrijft
de onbestendigheid der dingen
valt van uw handen het verlangen
aan mijn opalen huid verglijdend
een wezenloze droom
kom aan mijn borst
bed in mijn eenzaam’ armen
uw eenzaam lijf
Geboortehuis Paul van Ostaijen
Lange Leemstraat, Antwerpen
kempis poetry magazine
More in: Historia Belgica, Museum of Literary Treasures, Ostaijen, Paul van
Wassiliy Kandinsky, Rijdend paar, 1907, olie op doek, 55 x 55,5 cm, collectie Lenbachhaus München
Gemeentemuseum Den Haag
Kandinsky & Der Blaue Reiter
6 februari 2010 t/m 24 mei 2010
In het begin van de 20ste eeuw zette een groep kunstenaars de kunstwereld in München volledig op zijn kop. Met hun expressieve, lyrische schilderijen vol felle kleuren stond Der Blaue Reiter, zoals zij zichzelf noemden, aan de bron van het ontstaan van het expressionisme in Duitsland. Kern vormden de Russische Wassily Kandinsky en zijn geestverwant Franz Marc. Voor het eerst in Nederland toont het Gemeentemuseum Den Haag in het voorjaar van 2010 een groot overzicht van deze expressionistische stroming die zo belangrijk is geweest voor de ontwikkeling van de moderne kunst. Een groot aantal werken maakte eerder deel uit van de succesvolle Kandinskytentoonstelling in het Guggenheim Museum in New York en het Centre Pompidou in Parijs.
Wassily Kandinsky (1866-1944) speelt een belangrijke voortrekkersrol in de vernieuwing van de schilderkunst. Zijn explosieve composities, waarbij hij zich laat inspireren door experimentele muziek en primitieve volkskunst, roepen heftige emoties en onbegrip op bij kunstcritici, publiek en medekunstenaars. Wanneer hij kennis maakt met Franz Marc, ontmoet Kandinsky een zielsverwant die zijn interesse en opvattingen deelt in schilderkunst en muziek. Twee dagen na hun eerste ontmoeting gaan ze al samen naar een concert van Arnold Schönberg. Dit is het begin van een hechte vriendschap en in 1911 richten ze Der Blaue Reiter op waarbij kunstenaars als Gabriele Münter, Alexej von Jawlensky, August Macke, Marianne von Werefkin en Heinrich Campendonck zich aansluiten.
August Macke, Promenade, 1913, olieverf op karton, 51 x 57 cm, collectie Lenbachhaus München
Deze groep kunstenaars is zeer gedifferentieerd, zowel wat stijl als wat samenstelling betreft. Toch zijn er ook gemeenschappelijke kenmerken; het expressionisme van Der Blaue Reiter is poëtisch en verraadt invloeden van Russische sprookjes en oude volksverhalen. De kunstenaars werken vanuit hun gevoel, gebruiken veelal felle kleuren en zijn gefascineerd door de natuur en dieren. Dit uit zich bijvoorbeeld in de met liefde weergegeven imposante paarden van Franz Marc die als trots, beeldvullend onderwerp van een schilderij een grote empathie oproepen bij de toeschouwer.
Kandinsky volgt binnen de groep zijn eigen pad. Volgens hem bestaat er een duidelijke gevoelsrelatie tussen klank en vorm. Deze bevinding wordt een belangrijk uitgangspunt van zijn werk en leidt uiteindelijk tot wat algemeen beschouwd wordt als het eerste abstracte schilderij ter wereld. Een mooi voorbeeld van Kandinskys zoektocht naar de ultieme versmelting van schilderkunst en muziek zijn de reeksen Improvisaties en Composities waarin de klanken van de muziek bijna hoorbaar zijn bij het kijken naar de schilderijen.
Gabriële Münter, Jawlensky und Werefkin, 1909, olieverf op karton, 32,7 x 44,5 cm,
collectie Lenbachhaus München
Met het begin van de Eerste Wereld Oorlog in 1914 valt de groep uit elkaar. Kandinsky gaat terug naar Rusland en verlaat zijn vriendin Gabriele Münter. Macke en Marc worden opgeroepen door het leger om te vechten aan het front, waar zij in de loopgraven sneuvelen. In de schilderijen die in de aanloop en tijdens de oorlog gemaakt worden, is de spanning en de onzekerheid die in de lucht hing goed voelbaar.
Ook voor de persoonlijke verhalen van de kunstenaars en hun onderlinge relaties is er plaats in de tentoonstelling. Zo is er bijzondere historische documentatie, waaronder nooit eerder getoonde foto’s van Kandinsky en Gabriele Münter tijdens hun reis naar Nederland in 1904.
Franz Marc, De tijger, 1912, olieverf op doek, 111 x 101 cm, collectie Lenbachhaus München
Deze tentoonstelling vol hoogtepunten uit het oeuvre van Kandinsky en Der Blaue Reiter komt tot stand in nauwe samenwerking met de Städtische Galerie im Lenbachhaus in München. Bij de expositie verschijnt een rijk geïllustreerde catalogus met bijdragen van Doede Hardeman, Annegret Hoberg, Helmut Friedel en Franz Kaiser. De tentoonstelling is onderdeel van Holland Art Cities.
Alexej von Jawlensky, Murnauer Landschaft, 1909, olieverf op karton, 50,5 x 54,5 cm,
collectie Lenbachhaus München
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Expressionisme, Galerie Deutschland
Anton K. photos
L i g h t -7-
fleursdumal.nl magazine
More in: Anton K. Photos & Observations, Dutch Landscapes
William Butler Yeats
(1865-1939)
Mad As The Mist And Snow
Bolt and bar the shutter,
For the foul winds blow:
Our minds are at their best this night,
And I seem to know
That everything outside us is
Mad as the mist and snow.
Horace there by Homer stands,
Plato stands below,
And here is Tully’s open page.
How many years ago
Were you and I unlettered lads
Mad as the mist and snow?
You ask what makes me sigh, old friend,
What makes me shudder so?
I shudder and I sigh to think
That even Cicero
And many-minded Homer were
Mad as the mist and snow.
Winter (2) 2010
Photos: Ton van Kempen
Poem: W.B. Yeats
fleursdumal.nl magazine
More in: 4SEASONS#Winter, Dutch Landscapes, Ton van Kempen Photos, Yeats, William Butler
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature