Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
De Nederlandse dichter en prozaschrijver Sybren Polet is op 19 juli 2015 Amsterdam overleden.
Polet debuteerde als dichter in 1946 met de bundel Genesis. Hij was jarenlang medewerker en redacteur van het literaire tijdschrift Podium. In 1961 verscheen zijn eerste roman Breekwater.
Het proza van Sybren Polet had een sterk experimenteel en vernieuwend karakter, waarbij hij de grenzen tussen genres en de conventies inzake structuur en chronologie wist te doorbreken. Ondanks een groeiende weerstand tegen het literaire experiment, zou Polet dit genre zijn leven lang blijven beoefenen. Hij koos zelf voor de term Ander proza.
Sybren Polet ontving veel waardering voor zijn literaire werk door middel van diverse literaire prijzen:
1959 – Jan Campert-prijs voor Geboorte-stad
1959 – Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam voor Vleselijke stad
1972 – Herman Gorterprijs voor Persoon/onpersoon
1973 – Busken Huetprijs voor Literatuur als werkelijkheid. Maar welke?
2003 – Constantijn Huygens-prijs voor zijn gehele oeuvre
2005 – Dirk Martensprijs voor Een geschreven leven
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive O-P, BIOGRAPHY, EXPRESSIONISM, DADA & DE STIJL, SURREALISM, In Memoriam
Na een lang ziekbed is op woensdag 15 juli 2015, in zijn woonplaats Amsterdam, de dichter, schrijver, beeldend kunstenaar en muzikant Rogi Wieg overleden.
Rogi Wieg (1962) debuteerde als dichter in 1981. Zijn ouders waren Hongaarse vluchtelingen die zich in 1957 in Nederland hebben gevestigd.
Wieg werd, vanwege ernstige depressies, regelmatig opgenomen in psychiatrische ziekenhuizen en deed enkele pogingen tot zelfmoord. Zijn aanvraag voor euthanasie vanwege psychisch lijden werd onlangs gehonoreerd.
Zo zal ik niet sterven, maar ga ik
alleen een beetje dood.
(Rogi Wieg, 15 mei 2015)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive W-X, In Memoriam, Wieg, Rogi
Laat me nu zitten
Laat me een rustig gebaar
Laat me de laatste wijn
Laat me de langste slaap
Hans van de Waarsenburg (Helmond 1943 – Maastricht 2015) is op 15 juni 2015, na een kort ziekbed, overleden. Van de Waarsenburg debuteerde in 1965 met de bundel Gedichten. Hij was, behalve dichter, een zeer gewaarderd literatuurcriticus en auteur van kinderboeken. Het grootste deel van zijn werkzame leven (vanaf 1966) woonde en werkte hij in Maastricht.
Van 1995 tot 2000 was Hans van de Waarsenburg voorziter van het PEN-Centrum Nederland. Daarnaast was hij sinds 1997 medeoprichter en voorzitter van The Maastricht International Poetry Nights, een grote tweejaarlijkse internationale poëziemanifestatie.
Van Hans van de Waarsenburg zijn verschillende werken vertaald in o.a. het Duits, Engels, Spaans en enkele Slavische talen.
In november verschijnt bij Wereldbibliotheek Een rijbroek uit Canada, een kloeke bloemlezing uit het omvangrijke werk van Hans van de Waarsenburg, nog voor zijn onverwachte overlijden door de dichter zelf samengesteld. Het boek wordt geopend met een voorwoord van de auteur waarin hij zijn keuze verantwoordt, en afgesloten met een nawoord van dichter Daan Cartens.
In Memoriam Hans van de Waarsenburg (1943 – 2015)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive W-X, Art & Literature News, In Memoriam, Waarsenburg, Hans van de
26 juni 2015 – Martin Beversluis wordt de nieuwe Stadsdichter van Tilburg. De officiële installatie is op 30 augustus tijdens Boeken rond het Paleis.
Martin Beversluis is voorgedragen door de stadsdichterscommissie (die bestaat uit Ingrid Luycks, Ingrid Ramaan, Jef van Kempen en Wilbert van Herwijnen). Het college heeft deze voordracht overgenomen.
Tilburg heeft sinds 2003 een stadsdichter. Om de 2 jaar benoemt het college een nieuwe dichter. Op dit moment is Jasper Mikkers stadsdichter. Hij neemt op 30 augustus afscheid. Eerder waren JACE van de Ven, Nick J. Swarth, Frank van Pamelen, Cees van Raak en Esther Porcelijn stadsdichter van Tilburg.
Wethouder Marcelle Hendrickx: “Martin Beversluis is een gedreven dichter die ook echt het podium durft te pakken. Hij legt mooie en verrassende verbindingen met muziek. En dat past uitstekend bij een stad die zich juist met podiumkunsten wil profileren.”
Moeder
Het zal zo tussen
Twee en half drie
Geweest zijn toen
Moeder opeens een
Zucht slaakte en zich
Afvroeg waar de echte
Wereld eindigde en
Haar kaartspel begon
Zij speelt in haar eentje
Patience speelt patience
In haar eentje op de veranda
Zij vindt eerder herinneringen
dan troost in het spel haar
Glanzende lippen lispelen af en
Toe een woord als kutkaarten
Godver weer niet of mooi maar
Dan spottend ook het zonlicht
kan haar niet raken als zij daar
niet zelf om gevraagd heeft.
De kaarten schudt moeder
Met een onvaste hand
Benieuwd welke kaart
Openvalt of verborgen
Blijft aangevallen door
Vliegen en muggen verdedigd
Door een eenzame mot
Dan tekent ze haar kinderen
Een handzaam vermaak
Het houdt de sleur weg
Het vastleggen haalt de
sleur weg de kaarten
Verdrijven moeder’s
Stemming naar buiten
De oeroude wetten van
Tevredenheid tot huilt
van godweetwaar en wie
Vermoedt of viert dat wat
Binnenin haar schuilt?
Martin Beversluis (Vlaardingen, 1972) debuteerde in 1995 met de bundel ‘De Zeisloper’. Als dichter speelde hij in de band Listening Principles en werkte hij samen met kunstenaar John Dohmen. Uit deze samenwerking ontstonden de bundels ‘Rijpen onder invloed’ (2005) en ‘Blauw van jou’ (2007). Sinds 2007 maakt Beversluis furore als slamdichter. In 2009 stond hij in de finale van het Nederlands Kampioenschap Poetry Slam, in 2011 wist hij de halve finale te bereiken. In datzelfde jaar presenteerde Beversluis zijn zevende bundel ‘Talisman’. Een jaar later zag de minibundel ‘Tijdreis’ het licht. Wegens zijn twintigjarig dichterschap verscheen in januari 2015 zijn jubileumbundel ‘De liefde begonnen’. Behalve als deelnemer is Beversluis ook actief als organisator van Poetry Slams, zoals het Tilburgse Podiumvlees Poetry Slam in samenwerking met Daan Taks.
# Meer gedichten van Martin Beversluis op deze website: fleursdumal.nl magazine
# Meer informatie over Martin Beversluis op zijn website: beversluis.com
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Art & Literature News, Beversluis, Martin, City Poets / Stadsdichters
Wintertuin op Oerol met interactieve wandeling En Hier Is Lijf
Wegens het grote succes van vorig jaar is Literair Productiehuis Wintertuin opnieuw tien dagen op Oerol te vinden met de interactieve wandeling En Hier Is Lijf. Via koptelefoon, een app en gps luistert de bezoeker naar een verhaal over verlies en hoop dat zich aanpast aan de looproute.
En Hier Is Lijf is een wandeling door het verhaal van een verloren liefde. Het geprezen componistenduo Strijbos & Van Rijswijk ontwikkelde de innovatieve app Walk With Me. Bezoekers krijgen een tablet inclusief koptelefoon mee met daarop deze app. Al dwalend over het eiland houdt deze app met behulp van GPS de looproute precies bij. De bezoeker hoort teksten, muziek en geluiden die gekoppeld zijn aan zijn of haar huidige locatie. Iedere gekozen richting heeft een andere consequentie voor het verhaal. Zo stelt de bezoeker met zijn eigen route het verhaal samen.
Dit unieke hoorspel is deels tot stand gekomen op locatie. Zowel de teksten van toneelschrijver Jibbe Willems als de topografische composities van Strijbos & Van Rijswijk zijn gebaseerd op het Terschellingse landschap. De interactie tussen bezoeker, landschap, verhaal, geluid en muziek zorgt in combinatie met de vrijheid van de wandelaar om zijn eigen route te bepalen voor een speciale en vernieuwende ervaring.
“En Hier Is Lijf smijt je middenin het verhaal van een ongeëvenaarde liefde en de wanhoop die rest als ze plots is verdwenen.” Vijf sterren in de Theaterkrant
“De muziek en de teksten zijn poëtisch en passen prachtig in de sfeer van het landschap waar ze bij horen.” – Cultuurpodium Online
En Hier Is Lijf is een productie van Strijbos & Van Rijswijk en Literair Productiehuis Wintertuin i.s.m. theater- en dansproductiehuis Generale Oost en Oerol. Jibbe Willems en Strijbos & Van Rijswijk schreven en componeerden speciaal voor deze locatie de tekst en de muziek. Kijk voor meer op www.enhierislijf.nl.
MUZIKALE DWAALVERHALEN: EN HIER IS LIJF
Datum: 13 t/m 22 juni, tussen 10:00 en 22:00 uur
Locatie: Oerol, Terschelling, Hoornse bos
Kaarten: € 11 / € 9
Meer informatie: www.enhierislijf.nl
Kaarten: www.oerol.nl/festival/programma-a-z/
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Oerol, STREET POETRY, THEATRE, Wintertuin Festival
herman de vries
to be all ways to be
Dutch entry 56th Venice Biennale
herman de vries (b. 1931) is representing The Netherlands at the Biennale Arte 2015. Under the title to be all ways to be the Dutch pavilion exhibits new sculptures, objects, works on paper and photography by de vries. Educated as a horticulturist and natural scientist, de vries gathers, orders, isolates and displays objects from nature, directing our attention to both the unity and the diversity of the world around us. In his preparatory travels to Venice, de vries collected many objects from the Laguna, the Giardini and the city, resulting in multiple works both in the Dutch Pavilion and on the deserted island of Lazzaretto Vecchio in the southern Laguna. The exhibition is curated by Colin Huizing and Cees de Boer.
herman de vries has been working for more than sixty years on an uncommonly versatile oeuvre in which art, science and philosophy are juxtaposed with the reality of the world. Initially involved in the international ZERO movement, he has since then focused on natural processes and phenomena and presents these as the primary, physical reality of human existence. The strength and richness of de vries’ oeuvre stems from the biotope developed in his hometown of Eschenau (Germany) and during his travels, including Venice.
The Dutch Pavilion in the Giardini in Venice built by Rietveld in 1954 with its open, transparent and spatially poetic character, symbolizes the rational and optimistically progressive thinking that prevailed during the first half of the Twentieth Century. The organic and natural materials in the work of herman de vries, counter this notion and attest to the idea that natural processes and phenomena are too complex to explain rationally.
The title of the exhibition to be all ways to be, expresses the idea that the experience of and reflection on human existence takes many divergent paths, none of which is superior or inferior to the other. Experienced through the eye, ear, body and nose, the works within the pavilion, the Giardini and at different locations within the Venetian Lagoon, will question existing definitions and positions with regard to nature and culture.
As part of the exhibition herman de vries has explored the surroundings of the city of Venice, the Giardini and the Laguna. One of de vries’s pivotal works: From the Laguna of Venice – a journal, introduces this habitat into the Dutch pavilion. People are encouraged to engage with this habitat: a special boat will ferry them to de vries’s sanctuarium: natura mater at the Lazzaretto Vecchio, several times a week. Tickets for these trips are available at the Dutch Pavilion.
Works by herman de vries are included in museum collections worldwide. In 2014 and 2015 de vries is participating in the retrospective ZERO exhibitions in the Guggenheim Museum New York, Martin Gropius Bau Berlin and Stedelijk Museum Amsterdam.
Colin Huizing (b. 1965) is chief curator at the Stedelijk Museum Schiedam. He curates exhibitions on artists and significant developments in the visual arts since 1960 until today. In 2011 he organized in close cooperation with the ZERO Foundation (Düsseldorf) the exhibition nul = 0, dutch avant-garde in an international context, 1961-1966. In 2014 he curated the exhibition herman de vries – all in the Stedelijk Museum Schiedam.
Cees de Boer (b. 1955) studied General Literature and Philosophy and was awarded a Ph.D. for his research on the collage novels of Max Ernst. Currently he works as a freelance curator, art critic and art advisor. He published books on Sjoerd Buisman and Norman Dillworth; in 2000 he curated Ulay: Performing Light at de Appel arts centre, Amsterdam together with the artist. September 2014 appeared his study of philosophical aspects of the work of herman de vries: Overal stroomt mijn oog.
Publication: The Valiz/Mondriaan Fund publication herman de vries – to be all ways to be offers a parallel world to the exhibition, illuminating all the works on view and highlighting herman de vries in dialogue with Jean-Hubert Martin (Magiciens de la Terre, Centre Georges Pompidou / Grande Halle Parc de la Vilette, 1989; Affinités insolites, Grand Palais Paris, April 2016). Martin confronts de vries with key concepts such as synesthesia, mimesis, craftsmanship, sound and music, smell, nature and ecology, and interweaves the works and thoughts of de vries, with images and other sources throughout his text. This publication opens up historical, art historical and philosophical contexts and perspectives.
For the exhibition and the publication designer Remco van Bladel has transformed the Futura typeface by Paul Renner into a specially customized version, called natura. herman de vries has been using the Futura typeface for more than four decades throughout his work. The natura, which consists only of lower case letters, contains some of the glyphs Renner originally designed in 1925, which were slightly more geometrical than the final Futura. Van Bladel set a system of variables to define the shape of each of these original glyphs through chance operations, thus making the individual letters of the natura both identical yet slightly different as well, in that way constituting a parallel to de vries’ concept that nature presents individual entities only.
ISBN 978 90 78088 99 8
The Dutch pavilion at the Venice Biennale is a significant platform for furthering the international appreciation of contemporary art from the Netherlands, by producing new and topical work dealing with relevant themes in art and society. The Mondriaan Fund is responsible for the Dutch entry to the Venice Biennale. For the 56th edition the Mondriaan Fund again issued an open call to curators, who were asked to produce a plan together with one or more artists in keeping with a State event. A specially appointed jury selected the de vries and Huizing/De Boer plan from five shortlisted proposals. The jury consisted of Hester Alberdingk Thijm (director AkzoNobel Art Foundation), Saskia Bos (dean Cooper Union for the Advancement of Science and Art), Aernout Mik (visual artist), Martijn van Nieuwenhuyzen (curator Stedelijk Museum Amsterdam and chairperson Birgit Donker (director Mondriaan Fund).
herman de vries
to be all ways to be
Dutch entry 56th Venice Biennale
Curators: Colin Huizing and Cees de Boer
Commissioner: Mondriaan Fund
9 May-22 November 2015
# website mondriaanfonds
# website herman de vries
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Art Criticism, FDM Art Gallery, herman de vries, Sculpture, ZERO art
Laatste voorronde Podiumvlees Poetry Slam
Op zondagmiddag 7 juni aanstaande beleeft de Tilburgse Poetry Slam Podiumvlees haar vierde en laatste voorronde. Tijdens deze Poetry Slam zullen bekende en minder bekende (slam)dichters in drie rondes de poëtische strijd met elkaar aangaan. Op het spel staat een plaats in de Tilburgse Stedelijke Finale, die in september 2015 gehouden wordt. De Poetry Slam vindt op zondag 7 juni plaats in De Hall of Fame, Burgemeester Brokxlaan 6 in Tilburg. Aanvang 15.00 uur, toegang is gratis.
In deze editie van Podiumvlees gaan Joris Brussel, Simon Mulder, Kevin Amse, Jolies Heij en Bram Coppens de strijd met elkaar aan om de laatste plaats in de Stedelijke Finale. Zij worden beoordeeld door zowel een vakjury als een publieksjury. Tot nu toe hebben Yannick Moyson, Glenn Markesteyn en Von Solo zich geplaatst voor de Stedelijke finale. De winnaar van de Stedelijke Finale wint een ticket voor het Nederlands Kampioenschap Poetry Slam 2016 in Utrecht.
Podiumvlees is een initiatief van de Tilburgse slamdichters Martin Beversluis en Daan Taks. Zij zijn altijd op zoek naar nieuwe deelnemers. Wie meer informatie wil, kan op facebook terecht: www.facebook.com/podiumvlees
fleursdumal.nl magazine
More in: #More Poetry Archives, Art & Literature News, Poetry Slam, THEATRE
Reasons to be cheerful: van 9 tot en met 13 juni presenteert Poetry International Rotterdam voor de 46ste keer de meest toonaangevende poëzie van eigenzinnige en ontregelende grootmeesters naast die van jonge, originele dichterstalenten van overal ter wereld. Onder hen de Bask Harkaitz Cano, de Aboriginal Lionel Fogarty, Togara Muzanenhamo uit Zimbabwe, de Russen Philip Nikolayev en Lev Rubinstein, Kenneth Goldsmith uit de VS, Yanko González uit Chili, Justyna Bargielska uit Polen, de Duitsers Durs Grünbein, Marion Poschmann en Barbara Köhler, de Engelse Jen Hadfield, Pierre Alferi uit Frankrijk, de Noor Nils Christian Moe-Repstad, Guo Jinniu uit China, Peter Verhelst en Els Moors uit Vlaanderen en Hester Knibbe en Tonnus Oosterhoff uit eigen land. Negentien ‘Reasons to be cheerful!’
9 – 13 juni 2015 / Rotterdamse Schouwburg
46e Poetry International Festival Rotterdam
De voordrachten van de festivaldichters vormen de harde kern van het festival. Speciale programma’s brengen daarnaast vooraanstaande dichters, bijzondere poëzie en opvallende fenomenen in beeld. Zoals de dichters rond het Rotterdamse Gard Sivik en de Amsterdamse tegenhanger Barbarber die eind jaren vijftig relativering en humor de poëzie binnen brachten. Of professor Zeman uit Exeter, die de werking van poëzie in het brein onderzoekt en zal illustreren. Maakt poëzie lezen u gelukkig? Kenneth Goldsmith houdt geheel in lijn met de titel van zijn boek Uncreative Writing een bevlogen pleidooi voor hergebruik van taal. Het beste Nederlandstalige poëziedebuut van het jaar wordt voor de 26ste keer bekroond met de C. Buddingh’-prijs en de beste poëzievertaler naar het Duits wordt gehuldigd met de tweejaarlijkse Brockway Prize. Zoals altijd heeft het festival ook verder veel aandacht voor de poëzievertaling met programma’s als de Vertalersslam, Het Juiste Woord en het poëzievertaalproject Met Andere Woorden. Om het overzicht te bewaren maakt het Poëziecafé u dagelijks ontspannen wegwijs door het woud van festivaloptredens en programma’s.
Kunst en film: Voorafgaand aan het festival opent op zondag 7 juni de vierde language & ART Gallery Tour, de tocht langs meer dan vijftien Rotterdamse galeries met beeldend werk van kunstenaars voor wie de taal, het woord en de poëzie inspiratiebron is of direct deel uit maakt van hun opvallende werk. In de Kunsthal ziet u dit jaar werk van alle kunstenaars die elders in de tour exposeren. Op maandag 8 juni staat Poetry on / as Film op het programma met onder meer documentaires over Rogi Wieg, Nobelprijswinnares Hertha Müller en nog veel meer.
Masterclasses, Craft Talks, VPRO Poetry Academy: Het festival is er niet alleen om te luisteren en te ervaren, maar zeker ook om te doen. Tijdens de masterclasses helpen festivaldichters je verder met tips en tricks voor het lezen en voor het schrijven van poëzie. In de Craft Talks gaan festivaldichters in een half uur tijd dieper in op een bepaalde vorm of een zeker aspect van poëzie. Tijdens de VPRO Poetry Academy neemt Wim Brands u zelfs een volle middag mee op een leerzame reis door de wereld van de poëzie.
Festivalbrochure en -App: Uitgebreide informatie over de vele festivaldichters en -programma’s staat binnenkort op deze website. Op 5 mei verschijnt de festivalbrochure als bijlage in de VPRO gids. Geen abonnee, bestel de bijlage dan nu via deze link. Medio mei staat de festival-app online. Meldt u nu alvast aan, dan ontvangt u een reminder zodra de app beschikbaar is.
En op zoek naar een overnachting tijdens het festival? Waarom slaapt u niet eens bij een Rotterdamse dichter thuis. Kijk snel op Wake Up in Poetry.
• Wake Up bij Rotterdamse dichters
• Bekijk de festivalbrochure online
• Download de festival-App
# kijk verder op de website van Poetry International
fleursdumal.nl magazine
More in: #More Poetry Archives, Art & Literature News, MODERN POETRY, Poetry International
Speciaal themanummer Literair tijdschrift Extaze tijdens het Kellendonk-jaar 2015
Ook dit jaar maakt Literair Tijdschrift Extaze weer een bijzonder themanummer.
Vijfentwintig jaar geleden is de Nederlandse schrijver Frans Kellendonk overleden, voor Extaze reden om een apart nummer over zijn leven en schrijverschap te plannen.
Begin april is een crowdfundingactie gestart via website: www.voordekunst.nl
Waarom uw steun nodig is . . .
Het Kellendonk-nummer, zoals dat de redactie van Extaze voor ogen staat, kan niet met de eigen bescheiden middelen gefinancierd worden. De kosten voor het onderzoek, de uitwerking van de stukken, het beeldend werk (waarvoor een gerichte opdracht is gegeven aan Rens Krikhaar, een beeldend kunstenaar te Den Haag wiens stijl verwantschap toont met het werk van Kellendonk), de speciale vormgeving, net als het beeldend werk aangepast aan het onderwerp, de extra drukkosten die de bijzondere vormgeving en het extra aantal pagina’s met zich meebrengen en de ‘anders dan andere’ presentatie, waarvoor sprekers en podiumartiesten gerichte opdrachten krijgen, noodzaken de redactie een beroep op u te doen. (Door dit bericht te delen helpt u ook mee!)
Crowdfundingactie Kellendonk-nummer Extaze
Meer informatie op website Kellendonkfonds: http://kellendonkfonds.nl/
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Frans Kellendonk, LITERARY MAGAZINES
Balts met een bevlogen constructeur van gevleugelde luchtschepen
Hilde van Urvel, interview met Sjon Brands
“Waar zijt ge?” Ik kom een kamer binnen vol breed uitwaaierende bouwwerken. De fantasie is hier op hol geslagen. “Hier,” antwoordt ergens een stem, “achter de Zilte Zomergeus!” Achter een bont vogelgeraamte van gips en koper ontwaar ik een vrolijke man met warrig haar. Een kunstenaar. “Kunt u zo wel leven?” vraag ik. “Nog net,” antwoordt de man achter het beeld, “ik kan nog bij de deur en de telefoon. Het bed wordt al moeilijker.” De grote vogel tussen ons staart me doordringend aan. Twee koperen ogen keken de jager aan. “Wordt u hier niet een beetje gestoord van?” “Nee hoor, dat was ik al eerder. Het valt best mee.”
De Nederlander Sjon Brands maakt vogels en sinds jaren luchtschepen. In een Engels aandoende kamer vol kasten, spiegels, scheepslampen en een rode Chesterfield, staan vijf levensgrote beelden van vogels in aanbouw. “Luchtschepen!” verbetert Sjon. Waarop ik niet kan nalaten: “Gaan ze ook vliegen?” “Nòg niet!” zegt hij beslist. Ik had het kunnen weten.
Wegwerpkunst
De vogels, pardon luchtschepen, zijn samengesteld uit alledaagse gebruiksvoorwerpen. Het is een feest van herkenning. Boeken, broodplankjes, een kraan, een bel, waterleiding, glazen, fittingen en tomatenblikjes. Veel glanzende metalen, glas en marmer. Een wonderlijke wereld uit alles wat wij mensen weggooien. “Veel gekregen en verder van rommelmarkten, vooral in Frankrijk.” “Waarom zover?” vraag ik. “Hier zie je veel plastic, lelijk plastic, vreselijke kleuren,” terwijl zijn hand over een koperen vogelkopje gaat, “maar daar vind je nog volop messing, brons of onyx. Prachtig. En de prijs is vriendelijker, hier vragen ze maar wat.”
“En dan maakt u zo’n luchtschip? Maakt u schetsen vooraf?” “Oh, nee,” wimpelt hij af, “ik heb geen enkel plan, daar is helemaal geen lol aan. Ik begin gewoon met het materiaal, met de rommel om me heen. Ik ga zitten spelen, net als vroeger met de Lego of het zand op het strand. Het ontstaat vanzelf.” “Leg eens uit,” werp ik tegen, “dat lijkt me iets te eenvoudig.” “Ik ga zitten kijken. Ik pak voorwerpen in mijn hand, of stukjes daarvan, en houd die tegen elkaar. Soms uren aan een stuk, kijken en nog eens kijken, Net zo lang tot ik iets nieuws ontdek. Hé, dat lijkt wel een kopje! Of, dat stukje glas heeft iets droevigs in zich!”
“Maar u weet toch wel waar u naar toe werkt?” “Nee, helemaal niet, dat zou ook niet goed zijn. Ik kan het weten. Je wordt een soort slaaf van je eigen benarde plannen. Het is veel prettiger om gewoon te spelen. En productiever. Je ontdekt mooiere dingen. Wat ik vooraf bedenk, hoe leuk dan ook, ziet er achteraf toch weer bedacht uit. Mager, vind ik, je ziet het eraan af. Soms kan het ermee door, maar het is zelden sprankelend, bijzonder of nieuw.”
Mijn blik dwaalt door de overvolle kamer. Langzaam kan ik het rijk van veren, theezeefjes, lampen, flessen, schakelaars, tandwielen, borsteltjes, melkkannetjes, gordijnringen, bougies, plantjes en schedeltjes loslaten. Het zijn inderdaad luchtschepen, groteske vogeldieren die hier huizen, liggend, staand of vliegend. Gestaag dringen ze tot me door, het is een vreemde surrealistische wereld die begint te werken. “Waar gaat dit over?” vraag ik me af. Ik kan het niet goed thuisbrengen. Het is anders, anders dan ik gewend ben. Het is veel, bont, grillig, absurd en tegelijkertijd ook herkenbaar en prachtig, tot in het kleinste detail afgewerkt.
“Ik heb het geluk dat ik al mijn tijd mag besteden aan het maken van vogels,” zegt Sjon, “dus doe ik het graag goed, ik vind het een voorrecht om mooie dingen te mogen maken.” “Ambacht dus?” “Ook dat, niets op tegen, maar niet alleen, het gaat mij vooral om andere betekenissen, die je niet in het herkenbare ziet. “Zoals? Noem eens een voorbeeld.” “Nou, neem dit waterpompje, van een Opel Record geloof ik, voor mij is dit een vogel, een speciale vogel, een soort god, die op zijn troon, een gedroogde zeester, de wereld overziet. Een wereld helaas ook van geweld en dood, niet zo’n fijne wereld eigenlijk. Daar voel ik me ook mee verbonden en dat doet deze vogel voor mij. Maar jij mag er best ook iets heel anders in zien.”
Ik staar in de open bek van het waterpompje, god bedoel ik. Waar gaat dit over? Naast god staat een vuurtoren, een galg, een hijskraan, medicijnflesjes op pootjes en een rij vervaarlijke vogeltjes met gehelmde schedeltjes en gele ogen. “Eh, is het niet een beetje bijeengeraapt?” vraag ik voorzichtig. “Nee, bijeengekomen,” werpt hij tegen, “langzaam bij elkaar gekomen. Dat is een heel proces geweest, waarin toeval en willekeur als breekijzer gewerkt hebben.” Ongetwijfeld is dit de logica van een dada-kunstenaar, voor wie zelfs pruimen en asfalt bij elkaar passen. Wat niet wegneemt dat al die verschillende voorwerpen, al die vogeltjes en gebouwen op zijn luchtschepen, een grillig, maar ergens samenhangend geheel vormen. Het zijn allemaal kleine verhalen, die op heel eigen wijze iets vertellen over ons mens-zijn.
‘Anna Blume hat ein Vogel’
Terug naar de luchtschepen. En dus vraag ik hem: “Waarom luchtschepen?” “Ik hou van luchtschepen. Ze zijn mooi en majestueus. Zoals in films met alles erop en eraan. Prachtige vormen, boeiender dan een modern vliegtuig. Ik hou van vliegen. Ik zie ze vliegen, zou je bijna zeggen. Mijn luchtschepen zijn droomvogels, afgeladen met gedroomde bouwsels en vogeldiertjes. Als vliegende eilanden, als fladderende schepen, als dolende werelden. Ik heb laatst een fuut met een kleintje op zijn rug gezien, fantastisch!”
“Over de fuut gesproken, wat boeit u zo in vogels?” “Vogels staan voor vrijheid. Vreemd begrip eigenlijk, iedereen verlangt ernaar, iedereen verstaat er wat anders onder, en toch weten we allemaal waar het over gaat. Zeker in deze kneuterige tijd met al zijn regeltjes. Wij willen ons vrij kunnen bewegen, uit het platte vlak komen, los van dit wel erg platte land. Vogels staan ook voor vogelperspectief, jezelf kunnen zien terwijl je bezig bent, probeert wat van dit leven te maken. Tenslotte hebben vogels de hele IJstijd overleefd, een hele prestatie.”
“En, vogels zijn net mensen. Wij denken dat we een stuk verder zijn, maar dat valt best tegen. Wij kunnen niet vliegen, van een toren duiken zonder dood te vallen, een fatsoenlijk ei leggen, zelf een nest bouwen of fluiten als de nachtegaal. Kakelen dat kunnen we wel, en kwetteren en snateren, de hele dag door, liefst mobiel. Net een bos vogels in de lente, alleen hebben zij geen apparaat of abonnement nodig, geen last van internet dat eruit ligt. Ze zijn eigenlijk veel slimmer.”
De kunstenaar raakt op dreef. “Mijn vogels zijn metaforen voor mensen, ik gebruik ze om onze goede bedoelingen en vooral al onze onvolkomenheden en ondeugden te beschrijven. Vechten, ruzie maken, het mooiste meisje inpikken, jaloezie. hebzucht, hamsteren, enzovoort. Vogels hebben vast geen last van goede bedoelingen, wèl van ondeugden. Maar die gaan ergens over, die gaan over het voortbestaan. Dan mag het. Wij maken ons druk om niks, om geld, de nieuwste iPhone, het zoveelste rokje, om de buurvrouw die weer eens te hard lacht.”
“Vogels zijn ook veel aardiger voor ons dan andersom. Wij mensen zijn de èchte beesten, wij stoppen vogels in kooien voor de gezelligheid, schieten ze af voor wat jachtplezier, vriezen ze in, vreten ze per kilo, kortwieken ze, ringen ze, verven ze of vermalen ze in straalmotoren. Ja, beschaving heet dat. Ooit vogels mensenverschrikkers zien bouwen? Of legbatterijen voor mensenmeisjes? Lijmstokjes, knalapparaten of netten? Nee toch? Geef mij maar vogels!”
Onze kunstenaar draaft behoorlijk door. Ik dreig de greep op dit interview kwijt te raken. Ik grijp in. “Wacht even, maar waar gaat dit allemaal over? Waarom maakt u deze beelden?”
Het wordt stil, doodstil. De kunstenaar denkt na. “Tsja,” zegt hij, “daar vraagt u me wat.” Zijn blik dwaalt af en glijdt over zijn luchtschepen alsof die zijn antwoord zouden moeten formuleren. Een beetje moedeloos. Alsof hij niet meer in zijn eigen taal, zijn beelden, mag spreken. Alsof zijn luchtschepen niet genoeg te zeggen hebben. Alsof hem de mond gesnoerd is. “Tsja,” zegt hij, “het gaat over spelen, denk ik. Vooral over liefde en liefde en nog eens liefde. En ook over Weltschmerz en wat romantiek. Of zo. Wat eigenlijk allemaal hetzelfde is. Of niet? Wat moet ik hier nou over zeggen? Begrijpt u dat? Heeft u hier wat aan?”
Dit tekent de man, die zeven dagen per week van ’s morgens vroeg tot in de avond in de weer is met wat wij rommel plegen te noemen, die kleuren uit een dozijn lagen opbouwt, die geduldig duizenden veren op een vleugel plakt, die een waterpomp voor god aanziet en toch gelukkig is. En iedere dag opnieuw twijfelt, zich afvraagt waar hij mee bezig is en vooraan staat om eigen werk te relativeren. Maar als er één stille kracht in dit werk is, dat is dat wel die betrekkelijkheid, met andere woorden humor, die van deze vreemde luchtschepen afspat.
Hilde van Urvel
Hilde van Urvel, interview met Sjon Brands, oktober 2014
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Brands, Sjon, Sjon Brands, Theater van de Verloren Tijd
Nominaties C. Buddingh’-Prijs 2015 & Uitreiking tijdens het 46e Poetry International Festival: De jury van de C. Buddingh’-Prijs 2015 nomineert de debuten van Rens van der Knoop, Jeroen van Rooij, Saskia Stehouwer en Runa Svetlikova voor de 26ste C. Buddingh’-Prijs voor het beste Nederlandstalige poëziedebuut van het afgelopen jaar.
De jury, bestaande uit Jan Baetens, Hester Knibbe en Marije Koens, kreeg tweeëntwintig debuutbundels onder ogen, een meer dan vorig jaar. De C. Buddingh’-Prijs 2015 wordt op donderdag 11 juni a.s. uitgereikt tijdens het Poetry International Festival Rotterdam.
De genomineerde titels zijn (in alfabetische volgorde):
Rens van der Knoop – Twee mannen spreken elkaar ongemerkt aan
De Bezige Bij Amsterdam
Rens van der Knoop (1987) studeerde Beeld & Taal aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Hij stond regelmatig op podia van literaire festivals en publiceerde in Tirade, Mister Motley en Tubelight. Hij werkt aan een muziekencyclopedie.
Jeroen van Rooij – Niemand had er enig idee van wat er aan de hand was
De Bezige Bij Antwerpen
Jeroen van Rooij (1979) publiceerde in onder meer DW B, nY, Parmentier en op deReactor. Hij schreef eerder de romans De eerste hond in de ruimte (2010) en Het licht (2012), dat op de longlist van de Gouden Boekenuil stond.
Saskia Stehouwer – Wachtkamers
Uitgeverij Marmer
Saskia Stehouwer (1975) studeerde Nederlands en Engels. Haar gedicht Glimp eindigde in 2012 in de top-20 van de Turing Gedichtenwedstrijd. Ze publiceerde eerder gedichten in de Revisor en Awater en was te zien op festivals als Dichters in de Prinsentuin en Crossing Border.
Runa Svetlikova – Deze zachte witte kamer
Uitgeverij Marmer
Runa Svetlikova (1982) publiceerde verhalen en poëzie in obscure blaadjes en literaire tijdschriften, staat met grote regelmaat op literaire en minder literaire podia en behaalde meer dan eens de top-20 van de Turing Gedichtenwedstrijd. Voor Deze bundel ze de Herman de Conink debuutprijs.
9 – 13 juni 2015 / Rotterdamse Schouwburg
46e Poetry International Festival Rotterdam
Uitreiking C. Buddingh’-Prijs 2015
Donderdag 11 juni, Rotterdamse Schouwburg – Grote Zaal
# website Poetry International
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, Art & Literature News, MODERN POETRY, Poetry International
Op zondag 30 augustus 2015 staat het centrum van Tilburg van 10 tot 17 uur opnieuw in het teken van de boekenmanifestatie ‘Boeken rond het Paleis’.
Deze sfeervolle boekenmarkt, georganiseerd door de Stichting dr. P.J. Cools msc, vindt dit jaar voor de 18e keer plaats en is een van de grootste en populairste boekenmarkten van ons land. De markt zal ook dit jaar weer ondersteund worden door een literair en muzikaal programma.
Dit jaar is het 125 jaar geleden, dat Vincent van Gogh overleed (29 juli 1890, Auvers-sur-Oise), en in veel plaatsen die een binding met Van Gogh hebben, zal daaraan aandacht worden geschonken.
Ook in Tilburg (waar Van Gogh de middelbare school bezocht) zal daar aandacht aan worden besteed.
Stichting Cools maakte onlangs bekend bezig te zijn met de voorbereidingen van een tweede boekenmarkt: overdekt, in Breda, in januari of februari 2016.
# Volg voor meer informatie de website van stichting Cools
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book Lovers, Art & Literature News, Vincent van Gogh, Vincent van Gogh
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature