Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
Jeroen Brouwers (1940), oud- AKO Literatuurprijswinnaar, viert met zijn nieuwste langverwachte roman ‘Het hout’, zijn vijftig jarige schrijverschap.
Hierin beschrijft hij een door kloosterlingen geleid jongenspensionaat in de jaren vijftig van de vorige eeuw. In het jongenspensionaat vinden sadisme, sexueel misbruik en vernedering plaats.
Jeroen Brouwers
VPRO Boeken
zondag 28 december 2014
NPO 1, 11.20 uur
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, Archive A-B, Jeroen Brouwers
Hans Christian Andersen
(1805—1875)
Pen and inkstand
In a poet’s study, somebody made a remark as he looked at the inkstand that was standing on the table: “It’s strange what can come out of that inkstand! I wonder what the next thing will be. Yes, it’s strange!”
“That it is!” said the Inkstand. “It’s unbelievable, that’s what I have always said.” The Inkstand was speaking to the Pen and to everything else on the table that could hear it. “It’s really amazing what comes out of me! Almost incredible! I actually don’t know myself what will come next when that person starts to dip into me. One drop from me is enough for half a piece of paper, and what may not be on it then? I am something quite remarkable. All the works of this poet come from me. These living characters, whom people think they recognize, these deep emotions, that gay humor, the charming descriptions of nature – I don’t understand those myself, because I don’t know anything about nature – all of that is in me. From me have come out, and still come out, that host of lovely maidens and brave knights on snorting steeds. The fact is, I assure you, I don’t know anything about them myself.”
“You are right about that,” said the Pen. “You have very few ideas, and don’t bother about thinking much at all. If you did take the trouble to think, you would understand that nothing comes out of you except a liquid. You just supply me with the means of putting down on paper what I have in me; that’s what I write with. It’s the pen that does the writing. Nobody doubts that, and most people know as much about poetry as an old inkstand!”
“You haven’t had much experience,” retorted the Inkstand. “You’ve hardly been in service a week, and already you’re half worn out. Do you imagine you’re the poet? Why, you’re only a servant; I have had a great many like you before you came, some from the goose family and some of English make. I’m familiar with both quill pens and steel pens. Yes, I’ve had a great many in my service, and I’ll have many more when the man who goes through the motions for me comes to write down what he gets from me. I’d be much interested in knowing what will be the next thing he gets from me.”
“Inkpot!” cried the Pen.
Late that evening the Poet came home. He had been at a concert, had heard a splendid violinist, and was quite thrilled with his marvelous performance. From his instrument he had drawn a golden river of melody. Sometimes it had sounded like the gentle murmur of rippling water drops, wonderful pearl-like tones, sometimes like a chorus of twittering birds, sometimes like a tempest tearing through mighty forests of pine. The Poet had fancied he heard his own heart weep, but in tones as sweet as the gentle voice of a woman. It seemed as if the music came not only from the strings of the violin, but from its sounding board, its pegs, its very bridge. It was amazing! The selection had been extremely difficult, but it had seemed as if the bow were wandering over the strings merely in play. The performance was so easy that an ignorant listener might have thought he could do it himself. The violin seemed to sound, and the bow to play, of their own accord, and one forgot the master who directed them, giving them life and soul. Yes, the master was forgotten, but the Poet remembered him. He repeated his name and wrote down his thoughts.
“How foolish it would be for the violin and bow to boast of their achievements! And yet we human beings often do so. Poets, artists, scientists, generals – we are all proud of ourselves, and yet we’re only instruments in the hands of our Lord! To Him alone be the glory! We have nothing to be arrogant about.”
Yes, that is what the Poet wrote down, and he titled his essay, “The Master and the Instruments.”
“That ought to hold you, madam,” said the Pen, when the two were alone again. “Did you hear him read aloud what I had written?”
“Yes, I heard what I gave you to write,” said the Inkstand. “It was meant for you and your conceit. It’s strange that you can’t tell when anyone is making fun of you. I gave you a pretty sharp cut there; surely I must know my own satire!”
“Inkpot!” said the Pen.
“Scribble-stick!” said the Inkstand.
They were both satisfied with their answers, and it is a great comfort to feel that one has made a witty reply – one sleeps better afterward. So they both went to sleep.
But the Poet didn’t sleep. His thoughts rushed forth like the violin’s tones, falling like pearls, sweeping on like a storm through the forest. He understood the sentiments of his own heart; he caught a ray of the light from the everlasting Master.
To him alone be the glory!
END
Hans Christian Andersen fairy tales and stories
fleursdumal.nl magazine
More in: Andersen, Andersen, Hans Christian, Archive A-B, Grimm, Andersen e.o.: Fables, Fairy Tales & Stories
In Memoriam Bernlef
(pseudoniem van: Hendrik Jan Marsman)
In zijn woonplaats Amsterdam is op 29 oktober 2012 na een kortstondig ziekbed de schrijver Bernlef overleden. Hij werd vijfenzeventig jaar. Bernlef publiceerde diverse romans, verhalenbundels, essays en dichtbundels.
MEER IN DINGEN DAN IN MENSEN
Omdat de dood in mensen huist
de buitenkant van dingen is
kan ik alleen in dingen leven zien
Hun stug en tegendraads bestaan
hun onverminderd staren in het zicht
van de mij toegemeten jaren
Daarom zie ik meer in dingen dan in mensen
die een mens die in mij groeit
in richting en in zwijgen naar hen toe.
Uitgeverij Querido treurt om de dood van Bernlef, die meer dan vijftig jaar aan de uitgeverij verbonden was. Uitgever Annette Portegies: “We verliezen niet alleen een geweldige schrijver maar vooral ook een lieve vriend. Iemand bovendien die, vanuit de traditie van ons huis, meedacht over de toekomst van de uitgeverij, en die jonge schrijvers hielp en adviseerde. We zullen hem verschrikkelijk missen.
In 1959 stuurde Bernlef enkele niet eerder gepubliceerde verhalen en gedichten in voor de Reina Prinsen Geerligsprijs, die aan hem werd toegekend. De winnende gedichten verschenen in 1960 in Kokkels en de verhalen in datzelfde jaar in Stenen spoelen. De twee boeken vormen samen zijn debuut.
In de jaren zestig vertaalde Bernlef het werk van diverse Zweedse dichters en schrijvers en recenseerde hij voor onder andere De Groene Amsterdammer, Het Parool, De Gids en Haagse Post. Met G. Brands en K. Schippers begon hij in 1958 het roemruchte tijdschrift Barbarber.
Met de roman Hersenschimmen (1984) brak Bernlef door naar het grote publiek: van het boek zijn in Nederland en Vlaanderen inmiddels bijna een miljoen exemplaren verkocht en het werd in tien talen vertaald. Meer dan een verhaal over dementie is Hersenschimmen een liefdesgeschiedenis, met een onvermijdelijk tragisch einde. In 1988 werd de roman verfilmd door Heddy Honigmann, met Joop Admiraal in de hoofdrol.
De jazz heeft altijd Bernlefs warme belangstelling gehad. Niet alleen dichtte hij over jazz, hij schreef er ook een aantal essays over die in 1993 gebundeld werden in Schiet niet op de pianist en in 1999 in Haalt de jazz de eenentwintigste eeuw? In 2006 publiceerde hij bovendien zijn jazzverhalen in Hoe van de trap te vallen.
Het werk van Bernlef is vaak bekroond. In 1962 kreeg hij de Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam voor zijn dichtbundel Morene (1961) en in 1964 de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs voor Dit verheugd verval (1963). In 1984 werd zijn hele oeuvre bekroond met de Constantijn Huygensprijs. Voor de roman Publiek geheim (1987) kreeg hij de AKO Literatuurprijs en in 1994 werd hem de P.C. Hooftprijs toegekend voor zijn poëzie.
In 2008 schreef Bernlef het Boekenweekgeschenk, onder de titel De pianoman. Nog onlangs verschenen een nieuwe verhalenbundel, Help me herinneren, en zijn verzamelde poëzie, Voorgoed.
Bron: Uitgeverij Querido
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Archive A-B, In Memoriam
Wouter van Riessen
BOEKUITGAVE HOMMAGE À BAUDELAIRE
Uitgeverij Voetnoot bestaat 25 jaar. Galerie Baudelaire bestaat 10 jaar. Oprichters Henrik Barends en Anneke Pijnappel vonden dit aanleiding genoeg om betrokken schrijvers, dichters, vertalers, fotografen en kunstenaars te vragen een hommage aan Baudelaire te maken.
Waarom een hommage aan Baudelaire? Twee motieven liggen hieraan ten grondslag. Voetnoot ging van start met de Nederlandse vertaling van de Kunstkritieken van Charles Baudelaire (1821 – 1867). In zijn kunstkritische beschouwingen stelde deze Franse dichter, schrijver en kunstcriticus de scheppende verbeelding boven het uitbeelden van de zichtbare werkelijkheid. Deze stelling vormt ook het uitgangspunt van van de fotografie die in Galerie Baudelaire wordt getoond. De verrassende bijdragen zijn bijeengebracht in de bundel Hommage à Baudelaire.
De invulling van het thema Baudelaire is vanzelfsprekend prikkelend, uitgesproken, wakkerschuddend, rauw, soms beneveld, soms juist niet, en door de totaal verschillende invalshoeken ook steeds weer boeiend.
Bijdragen: Anne van Amstel, Henrik Barends, Pierre Bergounioux, Patricia Beysens, Diana Blok, Wineke de Boer, Rommert Boonstra, Bart Brey, Marlo Broekmans, Denis Brun, Maarten van Buuren, Julien Coulommier, Kiki Coumans, Peter Day, Martijn Doolaard, Drs.P, Just Enschedé, Winfred Evers, Jan Eyskens, Paul Fleming, Lionel Fourneaux, René Franken, Philip Freriks, d’Hanis & Lachaert, Martin de Haan, Hardeman & Schilstra, Rokus Hofstede, Jos Houweling, Paul Ilegems, Evelyn Jansen, Freda Kamphuis, Hilde Keteleer, Herman Koch, Bart Koubaa, Arthur Lava, Ingeborg Leijerzapf, Dirk Leyman, Winnifred Limburg, Bart Van Loo, Guus Luijters, Sylvia Marijnissen, Eddie Marsman, Lotte Menkman, Kees Mercks, Pierre Michon, Eric Min, Cornelia Nauta, Paul & Menno de Nooijer, Laurent Olivès, Paul Overdijk, Jef Paepen, Ruudt Peters, Susanne Piët, Anneke Pijnappel, Hans van Pinxteren, Rudo Prekop, Wouter van Riessen, William Ropp, Nora De Rudder, Tineke de Ruiter, Schilte & Portielje, K. Schippers, Désirée Schyns, Carolein Smit, Vasil Stanko, Tono Stano, F. Starik, Rob Steenhorst, Jan Pieter van der Sterre, Miro Svolik, Michel Szulc Krzyzanowski, Henk Tas, Nadine Tasseel, Rob Versluys, Jan Vissers, Oscar Voch, Andrea Voigt, Barbara de Vries, Jacquie Maria Wessels, Ivo de Wijs, Lam de Wolf, John Wood, Willem van Zadelhoff, Vladimir Zidlicky, Aart van Zoest, Peter Zupnik
Deze jubileumuitgave bevat 340 pagina’s, 20 x 15,5 cm, is geïllustreerd, is beschikbaar met vier verschillende omslagen en is niet te koop in de boekhandel. In Nederland exclusief verkrijgbaar in de boekwinkel van Bijzondere Collecties UvA, Turfmarkt 129, Amsterdam en via www.voetnootpublishers.nl. Prijs € 15.
BOEKENSALON + EXPO BARENDS & PIJNAPPEL: 19.9/30.9
Op 19 september droeg grafisch vormgever Henrik Barends (Amsterdam, 1945) zijn archief officieel over aan de Universiteit van Amsterdam, afdeling Bijzondere Collecties. Deze overdracht en het jubileum van Uitgeverij Voetnoot vormden de aanleiding tot een feestelijke boekensalon, die vergezeld gaat van een kleine expositie. Museumcafé, Oude Turfmarkt 129, Amsterdam. Dinsdag – vrijdag van 10 – 17 uur, zaterdag – zondag van 13 – 17 uur.
GALERIE BAUDELAIRE – VLAAMSEKAAI 28/ANTWERPEN – 9.9/6.10
Groepstentoonstelling Hommage à Baudelaire met de visuele bijdragen van alle bovengenoemde fotografen en kunstenaars. Open zaterdag 14 – 18 uur en op afspraak. www.galeriebaudelaire.be
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive A-B, Archive A-B, Baudelaire, Charles, Freda Kamphuis
ZONDAG 9 SEPTEMBER 2012 ANTWERPEN
(9 SEPTEMBER – 6 OKTOBER 2012)
Galerie Baudelaire,Vlaamsekaai 28
(eerste verdieping) Antwerpen, 13 – 15.30 uur
Tentoonstelling Hommage à Baudelaire
Modern antiquariaat Demian
Hendrik Conscienceplein 16-18, Antwerpen
16 – 18 uur
Boekpresentatie Hommage à Baudelaire en Voetnoot-expo
Restaurant A La Ville, Zirkstraat 37, Antwerpen, vanaf 18 uur
Groepstentoonstelling: •Patricia Beysens • Diana Blok•Rommert Boonstra • Marlo Broekmans • Denis Brun •Julien Coulommier•Peter Day • Martijn Doolaard•Winfred Evers•Jan Eyskens•Paul Fleming • Lionel Fourneaux • d’Hanis & Lachaert • Hardeman & Schilstra • Jos Houweling • Evelyn Jansen•Freda Kamphuis • Winnifred Limburg • Cornelia Nauta•Paul & Menno de Nooijer • Laurent Olivès • Paul Overdijk • Jef Paepen • Ruudt Peters • Nora De Rudder • Rudo Prekop • Wouter van Riessen•William Ropp •Schilte & Portielje • Carolein Smit•Michel Szulc Krzyzanowski • Vasil Stanko • Tono Stano • Rob Steenhorst • Miro Svolik • Henk Tas•Nadine Tasseel • Rob Versluys • Oscar Voch • Barbara de Vries • Jacquie Maria Wessels • Lam de Wolf • Vladimir Zidlicky • Peter Zupnik •
De tentoonstelling Hommage à Baudelaire zal worden geopend door Willem van Zadelhoff.
Auteurs: •Anne van Amstel •Pierre Bergounioux •Wineke de Boer •Bart Brey •Maarten van Buuren •Kiki Coumans• •Drs.P •Just Enschedé •René Franken •Philip Freriks •Martin de Haan •Rokus Hofstede •Paul Ilegems• •Hilde Keteleer •Herman Koch •Bart Koubaa •Arthur Lava •Ingeborg Leijerzapf •Dirk Leyman •Bart Van Loo• •Guus Luijters •Silvia Marijnissen •Eddie Marsman •Lotte Menkman •Kees Mercks •Pierre Michon •Eric Min• •Susanne Piët •Hans van Pinxteren •Tineke de Ruiter •K.Schippers •Désirée Schyns •F. Starik •Jan Pieter van der Sterre •Jan Vissers •Andrea Voigt •Ivo de Wijs •John Wood •Willem van Zadelhoff •Aart van Zoest•
Presentatie: Arthur Lava. Enkele auteurs zullen voordragen. We hopen je/jullie zondag 9 september 2012 te mogen verwelkomen! Anneke Pijnappel, Henrik Barends, René Franken
OPEN: DINSDAG T/M ZATERDAG 11-18 UUR
OPEN: ZATERDAG 14-18 UUR EN OP AFSPRAAK
fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, Archive A-B, Archive A-B, Baudelaire, Charles, Freda Kamphuis
Jane Austen
(1775-1817)
Northanger Abbey
Chapter 10
The Allens, Thorpes, and Morlands all met in the evening at the theatre; and, as Catherine and Isabella sat together, there was then an opportunity for the latter to utter some few of the many thousand things which had been collecting within her for communication in the immeasurable length of time which had divided them. “Oh, heavens! My beloved Catherine, have I got you at last?” was her address on Catherine’s entering the box and sitting by her. “Now, Mr. Morland,” for he was close to her on the other side, “I shall not speak another word to you all the rest of the evening; so I charge you not to expect it. My sweetest Catherine, how have you been this long age? But I need not ask you, for you look delightfully. You really have done your hair in a more heavenly style than ever; you mischievous creature, do you want to attract everybody? I assure you, my brother is quite in love with you already; and as for Mr. Tilney — but that is a settled thing — even your modesty cannot doubt his attachment now; his coming back to Bath makes it too plain. Oh! What would not I give to see him! I really am quite wild with impatience. My mother says he is the most delightful young man in the world; she saw him this morning, you know; you must introduce him to me. Is he in the house now? Look about, for heaven’s sake! I assure you, I can hardly exist till I see him.”
“No,” said Catherine, “he is not here; I cannot see him anywhere.”
“Oh, horrid! Am I never to be acquainted with him? How do you like my gown? I think it does not look amiss; the sleeves were entirely my own thought. Do you know, I get so immoderately sick of Bath; your brother and I were agreeing this morning that, though it is vastly well to be here for a few weeks, we would not live here for millions. We soon found out that our tastes were exactly alike in preferring the country to every other place; really, our opinions were so exactly the same, it was quite ridiculous! There was not a single point in which we differed; I would not have had you by for the world; you are such a sly thing, I am sure you would have made some droll remark or other about it.”
“No, indeed I should not.”
“Oh, yes you would indeed; I know you better than you know yourself. You would have told us that we seemed born for each other, or some nonsense of that kind, which would have distressed me beyond conception; my cheeks would have been as red as your roses; I would not have had you by for the world.”
“Indeed you do me injustice; I would not have made so improper a remark upon any account; and besides, I am sure it would never have entered my head.”
Isabella smiled incredulously and talked the rest of the evening to James.
Catherine’s resolution of endeavouring to meet Miss Tilney again continued in full force the next morning; and till the usual moment of going to the pump–room, she felt some alarm from the dread of a second prevention. But nothing of that kind occurred, no visitors appeared to delay them, and they all three set off in good time for the pump–room, where the ordinary course of events and conversation took place; Mr. Allen, after drinking his glass of water, joined some gentlemen to talk over the politics of the day and compare the accounts of their newspapers; and the ladies walked about together, noticing every new face, and almost every new bonnet in the room. The female part of the Thorpe family, attended by James Morland, appeared among the crowd in less than a quarter of an hour, and Catherine immediately took her usual place by the side of her friend. James, who was now in constant attendance, maintained a similar position, and separating themselves from the rest of their party, they walked in that manner for some time, till Catherine began to doubt the happiness of a situation which, confining her entirely to her friend and brother, gave her very little share in the notice of either. They were always engaged in some sentimental discussion or lively dispute, but their sentiment was conveyed in such whispering voices, and their vivacity attended with so much laughter, that though Catherine’s supporting opinion was not unfrequently called for by one or the other, she was never able to give any, from not having heard a word of the subject. At length however she was empowered to disengage herself from her friend, by the avowed necessity of speaking to Miss Tilney, whom she most joyfully saw just entering the room with Mrs. Hughes, and whom she instantly joined, with a firmer determination to be acquainted, than she might have had courage to command, had she not been urged by the disappointment of the day before. Miss Tilney met her with great civility, returned her advances with equal goodwill, and they continued talking together as long as both parties remained in the room; and though in all probability not an observation was made, nor an expression used by either which had not been made and used some thousands of times before, under that roof, in every Bath season, yet the merit of their being spoken with simplicity and truth, and without personal conceit, might be something uncommon.
“How well your brother dances!” was an artless exclamation of Catherine’s towards the close of their conversation, which at once surprised and amused her companion.
“Henry!” she replied with a smile. “Yes, he does dance very well.”
“He must have thought it very odd to hear me say I was engaged the other evening, when he saw me sitting down. But I really had been engaged the whole day to Mr. Thorpe.” Miss Tilney could only bow. “You cannot think,” added Catherine after a moment’s silence, “how surprised I was to see him again. I felt so sure of his being quite gone away.”
“When Henry had the pleasure of seeing you before, he was in Bath but for a couple of days. He came only to engage lodgings for us.”
“That never occurred to me; and of course, not seeing him anywhere, I thought he must be gone. Was not the young lady he danced with on Monday a Miss Smith?”
“Yes, an acquaintance of Mrs. Hughes.”
“I dare say she was very glad to dance. Do you think her pretty?”
“Not very.”
“He never comes to the pump–room, I suppose?”
“Yes, sometimes; but he has rid out this morning with my father.”
Mrs. Hughes now joined them, and asked Miss Tilney if she was ready to go. “I hope I shall have the pleasure of seeing you again soon,” said Catherine. “Shall you be at the cotillion ball tomorrow?”
“Perhaps we — Yes, I think we certainly shall.”
“I am glad of it, for we shall all be there.” This civility was duly returned; and they parted — on Miss Tilney’s side with some knowledge of her new acquaintance’s feelings, and on Catherine’s, without the smallest consciousness of having explained them.
She went home very happy. The morning had answered all her hopes, and the evening of the following day was now the object of expectation, the future good. What gown and what head–dress she should wear on the occasion became her chief concern. She cannot be justified in it. Dress is at all times a frivolous distinction, and excessive solicitude about it often destroys its own aim. Catherine knew all this very well; her great aunt had read her a lecture on the subject only the Christmas before; and yet she lay awake ten minutes on Wednesday night debating between her spotted and her tamboured muslin, and nothing but the shortness of the time prevented her buying a new one for the evening. This would have been an error in judgment, great though not uncommon, from which one of the other sex rather than her own, a brother rather than a great aunt, might have warned her, for man only can be aware of the insensibility of man towards a new gown. It would be mortifying to the feelings of many ladies, could they be made to understand how little the heart of man is affected by what is costly or new in their attire; how little it is biased by the texture of their muslin, and how unsusceptible of peculiar tenderness towards the spotted, the sprigged, the mull, or the jackonet. Woman is fine for her own satisfaction alone. No man will admire her the more, no woman will like her the better for it. Neatness and fashion are enough for the former, and a something of shabbiness or impropriety will be most endearing to the latter. But not one of these grave reflections troubled the tranquillity of Catherine.
She entered the rooms on Thursday evening with feelings very different from what had attended her thither the Monday before. She had then been exulting in her engagement to Thorpe, and was now chiefly anxious to avoid his sight, lest he should engage her again; for though she could not, dared not expect that Mr. Tilney should ask her a third time to dance, her wishes, hopes, and plans all centred in nothing less. Every young lady may feel for my heroine in this critical moment, for every young lady has at some time or other known the same agitation. All have been, or at least all have believed themselves to be, in danger from the pursuit of someone whom they wished to avoid; and all have been anxious for the attentions of someone whom they wished to please. As soon as they were joined by the Thorpes, Catherine’s agony began; she fidgeted about if John Thorpe came towards her, hid herself as much as possible from his view, and when he spoke to her pretended not to hear him. The cotillions were over, the country–dancing beginning, and she saw nothing of the Tilneys.
“Do not be frightened, my dear Catherine,” whispered Isabella, “but I am really going to dance with your brother again. I declare positively it is quite shocking. I tell him he ought to be ashamed of himself, but you and John must keep us in countenance. Make haste, my dear creature, and come to us. John is just walked off, but he will be back in a moment.”
Catherine had neither time nor inclination to answer. The others walked away, John Thorpe was still in view, and she gave herself up for lost. That she might not appear, however, to observe or expect him, she kept her eyes intently fixed on her fan; and a self–condemnation for her folly, in supposing that among such a crowd they should even meet with the Tilneys in any reasonable time, had just passed through her mind, when she suddenly found herself addressed and again solicited to dance, by Mr. Tilney himself. With what sparkling eyes and ready motion she granted his request, and with how pleasing a flutter of heart she went with him to the set, may be easily imagined. To escape, and, as she believed, so narrowly escape John Thorpe, and to be asked, so immediately on his joining her, asked by Mr. Tilney, as if he had sought her on purpose! — it did not appear to her that life could supply any greater felicity.
Scarcely had they worked themselves into the quiet possession of a place, however, when her attention was claimed by John Thorpe, who stood behind her. “Heyday, Miss Morland!” said he. “What is the meaning of this? I thought you and I were to dance together.”
“I wonder you should think so, for you never asked me.”
“That is a good one, by Jove! I asked you as soon as I came into the room, and I was just going to ask you again, but when I turned round, you were gone! This is a cursed shabby trick! I only came for the sake of dancing with you, and I firmly believe you were engaged to me ever since Monday. Yes; I remember, I asked you while you were waiting in the lobby for your cloak. And here have I been telling all my acquaintance that I was going to dance with the prettiest girl in the room; and when they see you standing up with somebody else, they will quiz me famously.”
“Oh, no; they will never think of me, after such a description as that.”
“By heavens, if they do not, I will kick them out of the room for blockheads. What chap have you there?” Catherine satisfied his curiosity. “Tilney,” he repeated. “Hum — I do not know him. A good figure of a man; well put together. Does he want a horse? Here is a friend of mine, Sam Fletcher, has got one to sell that would suit anybody. A famous clever animal for the road — only forty guineas. I had fifty minds to buy it myself, for it is one of my maxims always to buy a good horse when I meet with one; but it would not answer my purpose, it would not do for the field. I would give any money for a real good hunter. I have three now, the best that ever were backed. I would not take eight hundred guineas for them. Fletcher and I mean to get a house in Leicestershire, against the next season. It is so d — uncomfortable, living at an inn.”
This was the last sentence by which he could weary Catherine’s attention, for he was just then borne off by the resistless pressure of a long string of passing ladies. Her partner now drew near, and said, “That gentleman would have put me out of patience, had he stayed with you half a minute longer. He has no business to withdraw the attention of my partner from me. We have entered into a contract of mutual agreeableness for the space of an evening, and all our agreeableness belongs solely to each other for that time. Nobody can fasten themselves on the notice of one, without injuring the rights of the other. I consider a country–dance as an emblem of marriage. Fidelity and complaisance are the principal duties of both; and those men who do not choose to dance or marry themselves, have no business with the partners or wives of their neighbours.”
“But they are such very different things!”
“ — That you think they cannot be compared together.”
“To be sure not. People that marry can never part, but must go and keep house together. People that dance only stand opposite each other in a long room for half an hour.”
“And such is your definition of matrimony and dancing. Taken in that light certainly, their resemblance is not striking; but I think I could place them in such a view. You will allow, that in both, man has the advantage of choice, woman only the power of refusal; that in both, it is an engagement between man and woman, formed for the advantage of each; and that when once entered into, they belong exclusively to each other till the moment of its dissolution; that it is their duty, each to endeavour to give the other no cause for wishing that he or she had bestowed themselves elsewhere, and their best interest to keep their own imaginations from wandering towards the perfections of their neighbours, or fancying that they should have been better off with anyone else. You will allow all this?”
“Yes, to be sure, as you state it, all this sounds very well; but still they are so very different. I cannot look upon them at all in the same light, nor think the same duties belong to them.”
“In one respect, there certainly is a difference. In marriage, the man is supposed to provide for the support of the woman, the woman to make the home agreeable to the man; he is to purvey, and she is to smile. But in dancing, their duties are exactly changed; the agreeableness, the compliance are expected from him, while she furnishes the fan and the lavender water. That, I suppose, was the difference of duties which struck you, as rendering the conditions incapable of comparison.”
“No, indeed, I never thought of that.”
“Then I am quite at a loss. One thing, however, I must observe. This disposition on your side is rather alarming. You totally disallow any similarity in the obligations; and may I not thence infer that your notions of the duties of the dancing state are not so strict as your partner might wish? Have I not reason to fear that if the gentleman who spoke to you just now were to return, or if any other gentleman were to address you, there would be nothing to restrain you from conversing with him as long as you chose?”
“Mr. Thorpe is such a very particular friend of my brother’s, that if he talks to me, I must talk to him again; but there are hardly three young men in the room besides him that I have any acquaintance with.”
“And is that to be my only security? Alas, alas!”
“Nay, I am sure you cannot have a better; for if I do not know anybody, it is impossible for me to talk to them; and, besides, I do not want to talk to anybody.”
“Now you have given me a security worth having; and I shall proceed with courage. Do you find Bath as agreeable as when I had the honour of making the inquiry before?”
“Yes, quite — more so, indeed.”
“More so! Take care, or you will forget to be tired of it at the proper time. You ought to be tired at the end of six weeks.”
“I do not think I should be tired, if I were to stay here six months.”
“Bath, compared with London, has little variety, and so everybody finds out every year. ‘For six weeks, I allow Bath is pleasant enough; but beyond that, it is the most tiresome place in the world.’ You would be told so by people of all descriptions, who come regularly every winter, lengthen their six weeks into ten or twelve, and go away at last because they can afford to stay no longer.”
“Well, other people must judge for themselves, and those who go to London may think nothing of Bath. But I, who live in a small retired village in the country, can never find greater sameness in such a place as this than in my own home; for here are a variety of amusements, a variety of things to be seen and done all day long, which I can know nothing of there.”
“You are not fond of the country.”
“Yes, I am. I have always lived there, and always been very happy. But certainly there is much more sameness in a country life than in a Bath life. One day in the country is exactly like another.”
“But then you spend your time so much more rationally in the country.”
“Do I?”
“Do you not?”
“I do not believe there is much difference.”
“Here you are in pursuit only of amusement all day long.”
“And so I am at home — only I do not find so much of it. I walk about here, and so I do there; but here I see a variety of people in every street, and there I can only go and call on Mrs. Allen.”
Mr. Tilney was very much amused.
“Only go and call on Mrs. Allen!” he repeated. “What a picture of intellectual poverty! However, when you sink into this abyss again, you will have more to say. You will be able to talk of Bath, and of all that you did here.”
“Oh! Yes. I shall never be in want of something to talk of again to Mrs. Allen, or anybody else. I really believe I shall always be talking of Bath, when I am at home again — I do like it so very much. If I could but have Papa and Mamma, and the rest of them here, I suppose I should be too happy! James’s coming (my eldest brother) is quite delightful — and especially as it turns out that the very family we are just got so intimate with are his intimate friends already. Oh! Who can ever be tired of Bath?”
“Not those who bring such fresh feelings of every sort to it as you do. But papas and mammas, and brothers, and intimate friends are a good deal gone by, to most of the frequenters of Bath — and the honest relish of balls and plays, and everyday sights, is past with them.” Here their conversation closed, the demands of the dance becoming now too importunate for a divided attention.
Soon after their reaching the bottom of the set, Catherine perceived herself to be earnestly regarded by a gentleman who stood among the lookers–on, immediately behind her partner. He was a very handsome man, of a commanding aspect, past the bloom, but not past the vigour of life; and with his eye still directed towards her, she saw him presently address Mr. Tilney in a familiar whisper. Confused by his notice, and blushing from the fear of its being excited by something wrong in her appearance, she turned away her head. But while she did so, the gentleman retreated, and her partner, coming nearer, said, “I see that you guess what I have just been asked. That gentleman knows your name, and you have a right to know his. It is General Tilney, my father.”
Catherine’s answer was only “Oh!” — but it was an “Oh!” expressing everything needful: attention to his words, and perfect reliance on their truth. With real interest and strong admiration did her eye now follow the general, as he moved through the crowd, and “How handsome a family they are!” was her secret remark.
In chatting with Miss Tilney before the evening concluded, a new source of felicity arose to her. She had never taken a country walk since her arrival in Bath. Miss Tilney, to whom all the commonly frequented environs were familiar, spoke of them in terms which made her all eagerness to know them too; and on her openly fearing that she might find nobody to go with her, it was proposed by the brother and sister that they should join in a walk, some morning or other. “I shall like it,” she cried, “beyond anything in the world; and do not let us put it off — let us go tomorrow.” This was readily agreed to, with only a proviso of Miss Tilney’s, that it did not rain, which Catherine was sure it would not. At twelve o’clock, they were to call for her in Pulteney Street; and “Remember — twelve o’clock,” was her parting speech to her new friend. Of her other, her older, her more established friend, Isabella, of whose fidelity and worth she had enjoyed a fortnight’s experience, she scarcely saw anything during the evening. Yet, though longing to make her acquainted with her happiness, she cheerfully submitted to the wish of Mr. Allen, which took them rather early away, and her spirits danced within her, as she danced in her chair all the way home.
Jane Austen novel: Northanger Abbey, Chapter 10
kempis.nl poetry magazine
More in: Archive A-B, Austen, Jane, Austen, Jane
Nieuwe Kinderstadsdichter
Pleun Andriessen
gehuldigd
Op maandag 29 augustus wordt de 10-jarige Pleun Andriessen officieel benoemd tot Kinderstadsdichter van Tilburg. Ze neemt dan het stokje over van Sara Bidaoui, die deze functie vanaf januari 2010 bekleed heeft. Pleun wordt op 29 augustus officieel gehuldigd door wethouder Marieke Moorman op basisschool De Borne in de Blaak. Ook Esther Porcelijn, de nieuwe stadsdichter van Tilburg, zal dan aanwezig zijn om haar collega welkom te heten.
Pleun won de titel Kinderstadsdichter met haar gedicht “Thuis???” en wordt Kinderstadsdichter voor de periode van een jaar. In het kader van deze feestelijkheden krijgen de leerlingen van de Borne een introductie op het thema van de Kinderstadsdichtwedstrijd: Tilburg, mijn stad, mijn thuis. Ze gaan zelf ook aan het dichten en zullen hun stadsgedichten tijdens de feestelijke huldiging op het podium ten gehore brengen.
Het openbare programma op basisschool De Borne vindt plaats van 11u00 tot 12u00. Het winnende gedicht van Pleun is te lezen op: www.kinderstadsdichter.nl
fleursdumal.nl magazine
More in: Andriessen, Pleun, Archive A-B, Archive A-B, Kinderstadsdichters / Children City Poets
.jpg)
Charles Baudelaire
Op winterdagen na het stille eten
denk ik vaak met de borstel aan de vaat
van alle poëzie is hij de maat
dat zweer ik op de bloedzucht van mijn neten
hij leefde aan de oever langs de Lethe
waar vrouwen syf schonken in ruil voor zaad
als waren zij de bloemen van het kwaad
van zoete folter leek zijn geest bezeten.
Op winterdagen na een karig maal
zwoer hij de wereld af voor dure plichten
dan schreef hij verzen op een wand van staal
en kerfde zich een weg naar zijn gedichten
waarmee hij als fantoom, welhaast rectaal
de klok van onlust luidde in gestichten.
Kees Godefrooij
kempis poetry magazine
More in: Archive A-B, Archive A-B, Archive G-H, Baudelaire, Charles, Godefrooij, Kees
.jpg)
William Blake
(1757-1827)
To Autumn
O Autumn, laden with fruit, and stainèd
With the blood of the grape, pass not, but sit
Beneath my shady roof; there thou may’st rest,
And tune thy jolly voice to my fresh pipe,
And all the daughters of the year shall dance!
Sing now the lusty song of fruits and flowers.
`The narrow bud opens her beauties to
The sun, and love runs in her thrilling veins;
Blossoms hang round the brows of Morning, and
Flourish down the bright cheek of modest Eve,
Till clust’ring Summer breaks forth into singing,
And feather’d clouds strew flowers round her head.
`The spirits of the air live on the smells
Of fruit; and Joy, with pinions light, roves round
The gardens, or sits singing in the trees.’
Thus sang the jolly Autumn as he sat;
Then rose, girded himself, and o’er the bleak
Hills fled from our sight; but left his golden load.
Ton van Kempen photos: Autumn 4
W. Blake poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: 4SEASONS#Autumn, Archive A-B, Archive A-B, Blake, William, Ton van Kempen Photos
DE TAAL VAN DE LEZER
over Walter Breedveld
Door Jef van Kempen
Op 25 juli is het honderd jaar geleden dat de schrijver Walter Breedveld in Den Bosch werd geboren. Walter Breedveld was het pseudoniem van Petrus Martinus Franciscus van den Bogaert. Na een opleiding aan de handelsavondschool ging Piet van den Bogaert bij Vroom & Dreesman werken. Hij trouwde in 1928 met Helena de Kort. Ze kregen negen kinderen: zes dochters en drie zonen. In 1946 verhuisde het gezin naar Tilburg, waar Van den Bogaert door V&D tot personeelschef was benoemd. Maar zijn ambities reikten verder. In 1938 debuteerde hij met de roman De avond van Rogier de Kortenaer. Walter Breedveld bleek over een grote schrijf- en verteldrang te beschikken; er zouden nog meer dan dertig boeken volgen. Hij vond dat hij zich als auteur van volksboeken tot zijn lezers diende te richten in een taal, die was aangepast was aan de taal van een groot publiek.
Het verschijnen van De avond van Rogier de Kortenaer bleef niet onopgemerkt. Het is opvallend dat juist literatuurcriticus Menno ter Braak, iemand die er geen moeite mee had om zowel debutanten als gevestigde reputaties te breken, als eerste een lans brak voor de jonge Brabantse schrijver: ‘Het romandebuut van de katholieke schrijver Walter Breedveld lijkt mij typisch het debuut van een natuurtalent. Deze schrijver mag een natuurtalent heten, omdat hij een natuurlijke aanleg voor het vertellen heeft; hij is ook niet belast met een voorkeur voor ingewikkelde speculaties of psychologische subtiliteiten, hij heeft kijk op mensen en weet daarvan boeiend verslag te doen in zijn stijl, die eenvoudig is en ongecompliceerd, maar ‘van nature’ geenszins grof of bot’.
Breedveld had zich dan ook laten kennen als een rasverteller: ‘De Kortenaer stond in het gele, natte zand en keek in den kuil. Hij zag de blanke, eiken kist en het zwaar vernikkelde beslag. In zijn hoofd was het kalm en zijn hart klopte rustig. Daar lag de oude Verhoeven in zijn onvergankelijke rust, zijn uitgeleefde lichaam omsloten door sterk, geurend hout. Hoelang zou het weerstand bieden? ‘t Kwam er niet op aan.’
Anton van Duinkerken, de literaire voorman uit het katholieke kamp, deelde de mening van zijn opponent Ter Braak. Hij vond De avond van Rogier de Kortenaer: ‘het meest verrassende roman-debuut, sedert de eerste romans van Anton Coolen en de eerste novelle van Albert Kuyle het licht zagen’. Volgens Van Duinkerken leek Walter Breedveld de aangewezen man om de goede katholieke volksroman in ere te herstellen. Walter Breedveld maakte die belofte uiteindelijk niet waar.
Achterstand
Al in het begin van de jaren dertig had Piet van den Bogaert het ene verhaal na het andere gepubliceerd, onder meer in de Katholieke Illustratie. Dankzij Gerard Knuvelder kreeg hij de gelegenheid om in het katholieke culturele tijdschrift Roeping te publiceren. Hij zou de invloedrijke literatuurhistoricus Knuvelder altijd dankbaar blijven, ook al omdat die hem in contact had gebracht met andere Brabantse schrijvers. In Roeping verscheen in afleveringen de novelle Een schip vergaat en het verhaal waarop zijn romandebuut zou worden gebaseerd: De avond van Rogier de Kortenaer. Zijn uitgever vond het pseudoniem Reinier de Muntel, dat Piet van den Bogaert tot op dat moment gebruikte, niet aansprekend genoeg. Daarom bedacht Van den Bogaert zelf zes nieuwe pseudoniemen, waaruit de vrouw van zijn uitgever de naam Walter Breedveld koos.
Walter Breedveld was een onvermoeibaar werker. Hij vertelde eens dat het niet het belangrijkste was om zijn werk gedrukt te zien, maar om te voldoen aan zijn grote schrijf- en verteldrang. Tussen 1938 en 1972 publiceerde hij dertig romans, een kinderboek onder het pseudoniem Han Serro, een boek over de Witte Paters en vele honderden artikelen en verhalen voor verzamelbundels, tijdschriften en kranten. Het archief Breedveld, dat is ondergebracht in het Stadsarchief van Den Bosch, telt zes meter manuscripten en knipsels.
Zijn romans, die veelal gesitueerd zijn in dorpen in de buurt van zijn geboortestad Den Bosch, zoals Heusden, Bokhoven, Vught en St. Michielsgestel, kenden een grote populariteit. Een schip vergaat (1941), De Kieviten (1952), Hexspoor (1954) en Meerwijk (1965) werden keer op keer herdrukt. Verschillende van zijn romans werden in het Duits en in het Pools vertaald. De menselijke thema’s die Breedveld behandelde, hebben altijd een groot publiek aangesproken. Er is eigenlijk maar één thema: de strijd tussen recht en onrecht en het geloof dat de mens van nature tot het goede is geneigd.
Vanaf het begin van zijn schrijverscarrière was hij zich bewust van de achterstand die zijn voornamelijk katholieke lezerspubliek had; een publiek dat niet gewend was om te lezen. In sommige streken in Zuid-Nederland had de geestelijkheid generaties lang geprobeerd te verhinderen dat gewone mensen de krant lazen, laat staan zoiets verderfelijks als een roman. Walter Breedveld gaf in de jaren vijftig al zijn eigen grenzen aan, toen hij schreef dat zijn verantwoordelijkheidsgevoel anders gericht moest zijn dan bij de meer literaire auteurs. Als auteur van volksboeken diende hij zich tot zijn lezers te richten in een taal, die was aangepast was aan de taal van een groot publiek. En de inhoud van zijn romans moest nooit aan het niveau van de geestelijke ontwikkeling van zijn lezers voorbijgaan.
Censuur
Zijn romans Gerda Göppertz (1939) en Gerda Castel-Göppertz (1940) werden door de katholieke censuur aangemerkt als ‘streng voorbehouden’. Dat betekende dat die boeken in de Brabantse bibliotheken alleen verkrijgbaar waren voor gevormde volwassenen. De reden voor het voorbehoud was, dat in deze romans sprake was van een buitenechtelijk kind.
Breedveld heeft wel meer problemen gehad bij het publiceren van een roman, zoals in 1956 met Hall en Hefferley. In deze roman komt een zelfmoord voor en pas nadat deze passage werd geschrapt kon de Duitse vertaling verschijnen. De houding van Breedveld ten opzichte van de in katholieke kringen heersende opvattingen over wat geschikte literatuur was, werd in de loop van de jaren steeds kritischer. In een lezing die hij in de jaren zestig hield over de romankunst, gaf hij onomwonden zijn mening: ‘Er zijn zoveel zaken waar thans openlijk over gepraat wordt, waar vroeger hoogstens binnenskamers over gefluisterd werd. Wat de pastoor zei was goed, wat de bisschop zei stond boven iedere twijfel en wat de paus zei was heilig. Zo is het niet meer en is dat goed of fout? Ook in de literatuur gebruikt men woorden, z.g. schuttingwoorden, die vele mensen vroeger niet eens kenden. Nu weet men alles, men wordt geconfronteerd met homosexualiteit, met bloedschande, met lesbische vrouwen, met lustmoorden en met allerlei ander kwaad in de wereld op een openlijke manier. Is dat goed of is dat fout? Ik geloof dat het ondanks de tegenzin die het soms oproept niet fout is. De tijd van de halve waarheden is voorbij, men wil nergens meer omheen draaien. Een modern mens dient het ganse leven te kennen en dan oordelen hoe hij zelf wil leven. Dat zal voor de een heel anders zijn dan voor de ander.’
Portretten
In 1959 nam Walter Breedveld een drastisch besluit: hij nam ontslag bij V&D. Omdat er in die tijd nog geen sprake was van vervroegd pensioneren moest hij zien te leven van de inkomsten van zijn publicaties en van subsidies uit letterenfondsen. Hij ging meer lezingen houden en zijn verhalenproductie voor tijdschriften en kranten werd groter dan ooit tevoren. Daarbij sloeg Breedveld af en toe interessante zijwegen in. ‘Ik heb eens een groot aantal kunstenaars geïnterviewd om daarna een psychologisch portret van hen te schrijven. Er was van alles bij: beeldende kunstenaars, componisten, dichters en schrijvers, van allerlei leeftijd en levensovertuiging.’ Breedveld doelde op de ruim vijftig kunstenaarsportretten, die hij in 1959 en 1960 voor het dagblad De Gelderlander schreef. Deze serie geeft een aardig tijdsbeeld van het Brabantse kunstleven van toen. Er kwamen mensen aan bod als dichter Frans Babylon, fotograaf Martien Coppens, architect Jos Bedaux, schilder Theo Swagemakers en componist Louis Toebosch. Soms leek het wel om een zelfportret te gaan, zoals zijn bijdrage over Anton Coolen.
‘De prozaïst, de verteller van verhalen en romans, betrekt het leven in zijn werk in al haar aspecten: de humor, de apartheid van het individu, de kleine mens en het grote sterke karakter, de haat en de liefde, de gebondenheid aan de natuur, de religieuze innigheid en de ongodsdienstigheid, de sociale structuur en vooral de psyche van de mens. De invloed van de literatuur op het leven in het algemeen en op de enkele mens in het bijzonder, is dan ook onmeetbaar groot.’ Op die laatste uitspraak kwam hij aan het eind van zijn leven toch terug. In een interview ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag gaf hij toe dat hij zijn opvatting, mensen met zijn schrijven te kunnen bekeren, had opgegeven. De moderne mens maakt en vormt zichzelf. Daar komen geen romans aan te pas.
Miskenning
Zijn latere romans en met name In den Soeten Boterbabbel (1970) en De majorette van Eereberg (1971) hebben zijn reputatie als schrijver geen goed gedaan; de kritiek was soms genadeloos. Gebrek aan zelfkritiek en het gebruik van cliché-romantiek waren de belangrijkste verwijten. In zijn allerlaatste roman De Meiers (1972) die gaat over een warenhuis, een wereld die hij als geen ander kende, revancheert hij zich: ‘In zo’n warenhuis hing een eigenaardig prettige geur. Een mengeling van reukzeep, eau de cologne – op zeer warme dagen werd eau de cologne gespoten wat erg in de smaak viel bij de winkelende dames, want het was heerlijk fris – mahoniehout, manufacturen en verder alles wat geur verspreidt. Thans snuift men deze geur nergens meer op. Het is voorbij, zoals zoveel is voorbij gegaan’. Die laatste woorden waren bijna profetisch, want er kwam met zijn boek De Meiers ook een einde aan zijn schrijverschap. De laatste vijf jaar van zijn leven leed hij in steeds ernstiger mate aan de ziekte van Parkinson. Niet meer kunnen schrijven was zo ongeveer het ergste wat hem had kunnen overkomen. Op 18 december 1977 overleed Walter Breedveld. Hij werd begraven op de begraafplaats aan de Bredaseweg in Tilburg, achter de calvarieberg.
In zijn bidprentje stond: ‘Hij was geen romanticus die heen en weer geworpen werd tussen uitersten. Nog minder was hij de man, die koos voor het een of ander, met de vuist op tafel, van het eeuwige gelijk. Integendeel, hij heeft in zijn persoon uitersten kunnen samenbrengen. En juist dit vermogen maakte hem tot een man die hield van zijn medemensen.’
Walter Breedveld heeft zich miskend gevoeld door de literatuurkritiek en dat heeft hem veel pijn gedaan. Maar er was één troost: zijn lezers hebben hem nooit in de steek gelaten. En zijn boeken worden ook nu nog steeds gelezen en verzameld.
(Uit: Het Brabants Dagblad, 21 juli 2001)
Jef van Kempen: De taal van de lezer. Over Walter Breedveld
• fleursdumal.nl magazine
More in: Anton van Duinkerken, Archive A-B, Archive K-L, Jef van Kempen, Walter Breedveld
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature