Fleurs du Mal Magazine
Or see the index
Culinair journalist Johannes van Dam overleden
20 september 2013
Culinair recensent Johannes van Dam is woensdag op 66-jarige leeftijd overleden. Dat heeft Barbara van Beukering, hoofdredacteur van Het Parool bevestigd. Johannes van Dam schreef al jaren wekelijks een restaurantrecensie voor Het Parool. Daarnaast werkte hij al jarenlang voor Elsevier.
Van Dam’s favoriete gerechten waren aardappelpuree, rauwe andijviestamppot en gehaktbal. Hij gold bovendien als autoriteit op het gebied van kroketten en was een liefhebber van de authentieke Nederlandse keuken.
Van Dam werd onder andere bekend door zijn uitgave van De Dikke Van Dam, een ruim 700 pagina’s tellend boek over eten dat in 2005 verscheen.
Johannes van Dam was al geruime tijd ernstig ziek.
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, In Memoriam
Irish Poet Seamus Heaney has died
Seamus Heaney, the best Irish poet since Yeats, has died aged 74. Heaney was born near Toomebridge, Northern Ireland. He was a teacher and had a distinguished career in poetry, winning the Nobel prize for literature in 1995.
Heaney had been awarded numerous prizes and received many honours for his work. He recently suffered from ill health.
Poetry
1966: Death of a Naturalist, Faber & Faber
1969: Door into the Dark, Faber & Faber
1972: Wintering Out, Faber & Faber
1975: Stations, Ulsterman
1975: North, Faber & Faber
1979: Field Work, Faber & Faber
1984: Station Island, Faber & Faber
1987: The Haw Lantern, Faber & Faber
1991: Seeing Things, Faber & Faber
1996: The Spirit Level, Faber & Faber
2001: Electric Light, Faber & Faber
2006: District and Circle, Faber & Faber
2010: Human Chain, Faber & Faber
In Memoriam Seamus Heaney 1939-2013
30 august 2013
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive G-H, In Memoriam
In Memoriam
schrijver en dichter Michel van der Plas
De schrijver Michel van der Plas is zondag 21 juli 2013 op 85-jarige leeftijd overleden. Hij was al geruime tijd ziek.
Michel van der Plas, een pseudoniem van Ben Brinkel, werd bekend als tekstschrijver voor cabaretiers, zoals Wim Sonneveld, Wim Kan en Frans Halsema.
Verder was hij actief als journalist (Elseviers Weekblad), vertaler, dichter en biograaf. Zijn biografieën over katholieke figuren als Guido Gezelle, Joseph Alberdingk Thijm en Anton van Duinkerken, kregen onvoldoende waardering.
• fleursdumal.nl magazine
More in: Anton van Duinkerken, Archive O-P, Gezelle, Guido, In Memoriam
Beeldend kunstenaar Henk Peeters overleden
Kunstenaar Henk Peeters is afgelopen zaterdag (13 april 2013) op 87-jarige leeftijd overleden. Henk Peeters was een van de oprichters van de Nul-groep, een stroming die hij in 1961 oprichtte met Jan Schoonhoven, Armando, Jan Henderikse en Herman de Vries.
De werken van de Nul-beweging kenmerkten zich door onder meer de vermenging van schilderkunst met beeldhouwkunst waarbij veel materialen uit het dagelijks leven werden gebruikt. Ook gebruikten deze kunstenaars heel vaak de kleuren zwart en wit.
Peeters maakte schilderijen met o.a. schuimplastic, kunstgras, watten, haar, veren en koeienhuid. Eind 2011 werd zijn werk nog tentoongesteld in het Gemeentemuseum in Den Haag.
fleursdumal.nl magazine
More in: Exhibition Archive, In Memoriam
22 maart 2013
Schrijfster Aya Zikken (1919 – 2013) overleden
In haar woonplaats Norg in Drenthe is schrijfster Aya Zikken is overleden. Aya Zikken was 93 jaar. Zikken groeide op in Nederlands-Indië en haar jeugdjaren spelen een belangrijke rol in haar romans en reisverhalen. Haar bekendste boek is ‘De Atlasvlinder’ uit 1958, over het gevoelsleven van een 12-jarige in een dorp op Sumatra. Haar oeuvre werd in 1997 bekroond met de Anna Bijns Prijs, een literaire onderscheiding voor Nederlandstalige schrijfsters.
Het godsgeschenk onbegrepen (1953)
Als wij groot zijn, dan misschien (1954)
Alleen polenta vandaag (1955)
De vrijwilliger (1956)
De atlasvlinder (1958)
Hut 277 (1962)
Geen wolf te zien (1963)
Code voor Dander (1965)
Wees nieuwsgierig en leef langer (1966)
Raméh, verslag van een liefde (1968)
‘s Morgens en ‘s avonds niet bellen (1969)
Het grote taboe (1970)
Gisteren gaat niet voorbij, Tempo doeloe (1973)
Dwars door de spiegel (1975)
Terug naar de atlasvlinder (1981)
Eilanden van vroeger (1982)
Het huis op de plantage (1983)
Hemd met open hals (1983)
Een tijger op je stoep (1985)
Een land als Maleisië (1986)
Een warme regen (1987)
Sarung, sari en samfu (1988)
Op weg naar Yadadore (1990)
De Tanimbar-legende (1992)
De polong (1994)
Drieluik Sumatra (1995)
Landing op Kalabahi (1997)
De tuinen van Tuan Allah (1998)
Voor het vandaag werd (2000)
Indische jaren (2001)
Odjongs eiland (2004)
Bizarre wereld (2007)
Toevallig stond het literair tijdschrift De Parelduiker deze maand in het teken van het werk en leven van Aya Zikken.
Bovendien verscheen juist deze maand ook al een biografie over Aya Zikken van de hand van Kees Ruys.
KEES RUYS: Alles is voor even. Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken. Biografie
De indringende ervaringen die Aya Zikken (1919) tijdens haar jeugd in Nederlands-Indië opdeed, zetten haar al op een jonge leeftijd aan tot het verwoorden van haar gedachten en gevoelens. In de stilte van haar kamer in Batavia verkende ze een werkelijkheid die haar vertrouwder aandeed dan de dagelijkse en waarin ze bovendien de loop der dingen zelf kon bepalen. Zo leerde het heftige en ongewisse van haar tropenleven als een inspiratiebron voor fictie te gebruiken. Een verslavende ontdekking, die na haar terugkeer in het grijze Nederland uiteindelijk de drijfveer werd van haar bestaan. Een leven als een onophoudelijke zoektocht door twee werelden, resulterend in ontelbare verhuizingen en reizen, turbulente vriendschappen en liefdes en een eenendertig titels tellend oeuvre als het literaire spiegelbeeld van al het voorgaande, met de roman De atlasvlinder (1958) als poëtisch middelpunt.
Alles is voor even is het levensverhaal van een geboren schrijfster voor wie privacy een noodzaak was en isolement afwisselend een zegen en een kwelling. Op basis van fragmenten uit Aya Zikkens (reis)dagboeken, brieven en gepubliceerde teksten en de talloze gesprekken die hij met haar voerde, schetst Kees Ruys een intiem portret van een bevlogen kunstenaar die de wereld net zo compromisloos bleef bereizen als ze hem op afstand hield, en naast haar kluizenaarsbestaan een roerig leven leidde tussen vele groten van haar tijd, onder wie Hella Haasse, J.C. Bloem en Gerard Reve, en dierbare geestverwanten als Frits van den Bosch, Belcampo en haar hartsvriendin ‘van toen en later’ Margaretha Ferguson, met wie ze op Java de ontdekking van haar leven had gedeeld: die van de verbeelding.
Uitgeverij In Den Knipscheer – 848 blz. – € 45,00 – 2013
ISBN 978-90-6265-824-4
fleursdumal.nl magazine
More in: In Memoriam
IN MEMORIAM
Rascha Peper, Joris van Groningen, Chinua Achebe
16 maart 2013
Rascha Peper
(1949-2013)
romanschrijver en columnist
De waterdame (verhalen, 1990)
Oesters (1991)
Oefeningen in manhaftigheid (verhalen, 1992)
Rico’s vleugels (1993)
Russisch blauw (1995)
Een Spaans hondje (1998)
Dooi (1999)
Wie Scheep Gaat(2003)
Verfhuid (2005)
Stadse affaires (2006, columns)
Vingers van marsepein (2008)
Zwartwaterkoorts (2009)
Vossenblond (2011)
Fantoompoezen (2012, columns)
Handel in Veren (verschijnt juni 2013)
____________________________________
18 maart 2013
Joris van Groningen
(1963-2013)
tekstschrijver en uitgever bij Stichting Perdu
____________________________________
22 maart 2013
Chinua Achebe
(1930-2013)
Nigeriaanse romanschrijver en dichter
Things Fall Apart (1958)
No Longer At Ease (1960)
The Sacrificial Egg and Other Stories (1962)
Arrow of God (1964)
A Man of the People (1966)
Beware, Soul Brother (1972)
Girls at War and Other Stories (1973)
Christmas in Biafra and Other Poems (1973)
Anthills of the Savanna (Anchor Press, 1987)
Another Africa (1998)
fleursdumal.nl magazine
More in: In Memoriam
In Memoriam
Tsjêbbe Hettinga
(1949 – 2013)
Op 7 maart 2013 is in Leeuwarden de Friese dichter Tsjêbbe Hettinga overleden in. Vanaf zijn jeugdjaren kampte hij met een beperkt gezichtsvermogen. Desondanks trad hij vaak op tijdens poëzieavonden en literaire festivals. In december vorig jaar werd kanker bij hem geconstateerd. Hij werd vierenzestig jaar.
Hettinga groeide op als boerenzoon, op het Friese platteland. Hij volgde de kweekschool en studeerde in Groningen Nederlands en Fries. De afgelopen dertig jaar woonde hij in Leeuwarden. Tsjêbbe Hettinga heeft meer dan tien dichtbundels geschreven in de Friese Taal. Hij werd het boegbeeld van de Friese literatuur. Er is ook werk van hem vertaald in het Nederlands (Benno Barnard) en het Engels (James Brockway en Susan Massotty). In 2010 schreef Tsjêbbe Hettinga de Nationale Gedichtendagbundel.
Meer informatie op: ≡ Fryske literatuerside
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive G-H, In Memoriam
Overleden (Theo) T. A. van der Put
(Eindhoven 1938 – 2013)
Crematie: vrijdag 22 februari om 15.30 uur in de Luxzaal van het crematorium Rijtackers. Anthony Fokkerweg 150, Eindhoven. Samenkomst in de ontvangstkamer van het crematorium waar gelegenheid is tot schriftelijk condoleren.
Mij bereikte het nare bericht dat Theo van der Put is overleden. Theo heeft een ogenschijnlijk beperkte rol gehad in het Eindhovens dichterswereldje. Maar dat is bedrieglijk!
Theo stond altijd klaar om zijn, dikwijls actuele gedichten, voor te dragen. Niet alleen op de diverse podia maar ook als sociaal mens, zoals Theo was, voor incidentele podia rond aandacht behoeftige gebeurtenissen Zoals het voordragen en het toelichten van zijn gedichten voor de verplegingsomroep ERVO ‘Van Poëzie tot poesyalbum’ of voor Sarajevo. Veel dichters kennen hem zittend aan de bar van Café Kraaij en Balder met een pilsje en een sigaar in zijn mond. Altijd goed gestemd, altijd klaar voor een praatje. Bij het tienjarig bestaan van het café schreef hij een ode aan Kees en Hermien. De uitbaters van het voor de Eindhovense dichters indertijd zo belangrijke café. Het werd ‘De Kraaij en Balder blues’ op de muziek van Eric Burdon and the Animals.
Van der Put emigreerde naar Canada op zijn 22e levensjaar. Lang bleef hij niet daar. Als industrieel ontwerper -vrije vormgeving-, was hij geïnteresseerd in de wereld van de kunsten.
Hij hield zijn ‘Ogen en oren open’, om overal ideeën uit te peuren en om bij gelegenheid iets mee te doen: als kunstschilder, bij het schrijven van verhalen, hoorspelen, toneel en gedichten. Poëthement besteedde nog in 2009 in de Centrale Bibliotheek van Eindhoven een geheel podium aan de altijd bescheiden Van der Put en zijn werk. Daar was ondermeer een film te zien, gemaakt naar aanleiding van zijn gedicht ‘Waar ooit Eufraat en Tigris’. Waarschijnlijk het enige gedicht van een Brabantse dichter die aanleiding gaf tot het produceren van een film!
Maar even terug in de geschiedenis. Velen hebben het over de dichter Frans Babylon in relatie met de Poort van Kleef. Van der Put is echter de enige dichter die over de Chat Rouge, in het genoemde café, schreef en eveneens de eerste over de Kunstmarkt van de sociëteit Cultureel Contact. Met name over het gedrag van het publiek. Waar tot op de dag van heden kennelijk nog steeds geen verandering in is waar te nemen. Van der Put nam actief deel aan het programma ‘Multiplex Dansende woorden, roerende talenten’. Over de geschiedenis en wetenswaardigheden rond de dichters van Eindhoven. Samen met collegadichters de ‘Dichtjesroute 2009’ in verband met 65 jaar Vrijheid. Zijn laatste publieke optreden vond plaats in het 2011 in programma ‘Boekenkast I’ over Frans Babylon. Theo was toen al ziek, maar deze gelegenheid kon hij niet voorbij laten gaan. Tot op het laatste moment wilde hij op de hoogte te worden gebracht over wat er te doen was in de Eindhovense dichterswereld.
Zijn laatste bundel ‘Samenwerking’, samen met Kees Salentijn is een juweeltje. Talenten die samenwerken. Dat deed Theo van der Put, samenwerken als het kan.
Pierre Maréchal 17-02-2013
Publicaties onder meer:
Put, Th. A. van der (1992): Grieks Tafereel, Lijn 24/2. Opwenteling Eindhoven.
Put, Th. A. van der (2001): Laatste Regels. Literair Landschap. Eindhoven.
Sebille, W. van & J. Smeets (2001): Luister en Huiver (Jan van Ant). Opwenteling. Eindhoven.
Put, Th.A. van der ((2004): Een eenzijdige vriendschap in drieëndertig gedichten. Opwenteling. Eindhoven.
Put, Th. A. van der & K. Salentijn (2011): Samenwerking. Eindhoven.
Bijdragen onder meer in:
Eindhoven Ontmoet Zijn Dichters, 2002 Opwenteling en samenwerkende dichtersorganisaties. Eindhoven.
Beslagen Ramen K&B Literair 2002, Eindhoven
Eindhoven Dichtstad I, zj. Stichting Raamwerk Letterexploitatie. Eindhoven.
Eindhoven Dichtstad IV, 20006 Uitgeverij MoNo. Eindhoven.
Literaire Magazine’s Eindhoven Dichtstad en CFK.
Verder in flyers van Plankenkoorts, K & B Literair & Poëthement.
Over Theo van der Put:
Adelaar, W. (1996): Een vraaggesprek met Theo van der Put. CFK 2-5. Eindhoven.
Vertrouw ze niet
‘Voorzichtig kind, vertrouw ze niet.
Wees waakzaam meid, vertrouw ze niet.
Blijf alert vrouw, vertrouw ze niet.
Vertrouw ze niet: de mannen.
Ze stichten domeinen en kloosters, godsdienst en oorlog.
Ze lusten in onbenul naar hun strijd om de macht.
Ze verminken je zoon, verkrachten je dochter,
verloochenen hun moeder, doden de vader die het hen leerde.
Vertrouw ze niet vrouw: de leiders, de generaals en de priesters,
wantrouw de profeten, hun mythen en heilige boeken.
Vertrouw je zoons niet toe aan hun vader als die spreekt over eer,
over mannelijkheid en vaderland en glorie op het slagveld.
Verhef je zonen niet, zij zullen geloven dat het hun recht is.
Plaats hen tussen je dochters, in bescheidenheid.
Leer hen over liefde en over kracht, niet over macht.
Leer hen sterk te zijn, maar geen overwinnaars.
Leer hen vrij te zijn, maar niet overheersend.
Leer hen oprecht te zijn, waarlijk mens te zijn.’
Theo. A. van der Put †
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive O-P, In Memoriam
In Memoriam Roger Raveel (1921-2013)
Roger Raveel is vandaag (op 30 januari 2013) overleden. De kunstenaar, vooral bekend van zijn kleurrijke schilderijen, werd 91 jaar oud.
Raveel wordt als een van de belangrijkste Belgische kunstenaars na WO II beschouwd. Zijn werk is moeilijk te catalogiseren. Raveel combineerde in zijn werk beelden uit het alledaagse leven met geometrische figuren. Het grote thema van Raveel was de invloed van het moderne leven op de landelijke omgeving van zijn dorp Machelen-aan-de-Leie, dat hij nooit heeft verlaten.
Voor zijn artistieke bedrijvigheid en zijn plastische bijdrage aan de kunstgeschiedenis ontving hij eervolle vermeldingen de de Prijs voor de Jonge Belgische Schilderkunst (1958 en 1960) en onderscheiding in de Europaprijs (1962), de Internationale Joost vanden Vondelprijs (1983), de Gouden Erepenning van de Vlaamse Raad (1992), de adellijke titel van Ridder (1995) en de Van Ackerprijs (1996)
fleursdumal.nl magazine
More in: Exhibition Archive, In Memoriam
In Memoriam
Louis Th. Lehmann
(19-08-1920 – 23-12-2012)
Als ‘k dood ben
Als ‘k dood ben zijn mijn kleren rare dingen.
De overhemden, nieuw of dragensbroos,
de pakken hangend waar ze altijd hingen,
steeds wijzend naar omlaag, besluiteloos.
Ik was ze, ik alleen droeg ze altoos.
En omdat ze mij vaak vervingen,
of omdat ik hen uit hun winkel koos;
zij tonen iets van mijn herinneringen.
Oh vrienden, enigszins van mijn formaat,
ik roep U als de dood te wachten staat,
(maak ik het sterven bij bewustzijn mee)
‘k Geef U of leen, ‘t zou niet de eerste keer zijn
mijn pakken, vormt met hen die mij niet meer zijn
dan langs mijn kist een onzwart defilé.
L. Th. Lehmann (1920-2012) was dichter en schrijver, jurist, scheepsarcheoloog en muzikant. Hij schreef een oeuvre dat naast poëzie uit een tweetal romans, verhalen, reportages, essays, vertalingen, wetenschappelijke studies en een ‘surrealistische kameropera’ bestaat. Zijn dichterlijke werk is verzameld in de door T. van Deel bezorgde uitgave Gedichten 1939-1998 (2000). Met zijn lichte toon en virtuoos woordgebruik maakte Lehmann bij zijn debuut in 1940 diepe indruk op critici als Vestdijk en Ter Braak. In 1996, na meer dan dertig jaar als dichter te hebben gezwegen, keerde hij terug met de bundel Vluchtige steden, gevolgd door Gedichten 1939-1998. Dat Lehmanns kruit daarmee nog niet verschoten was, bewees hij met de lovend ontvangen bundels Toeschouw (2003), Wat boven kwam (2006) en Laden ledigen (keuze uit ongepubliceerd werk, 2008). Bron: De Bezige Bij
Louis Lehmann poetry
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive K-L, In Memoriam, Lehmann, Louis Th.
Kunstenaar Moniek Toebosch
(1948-2012) overleden
Zaterdag 24 november 2012 overleed Moniek Toebosch, een belangrijk Nederlands kunstenaar. Moniek Toebosch genoot in de Nederlandse kunstwereld sinds eind jaren zestig grote erkenning voor haar performances, acties, beelden en televisie-optredens.
Ondanks het feit dat ze een overtuigd niet-rookster was, werd in 2008 longkanker vastgesteld. De artsen hadden haar nog drie maanden gegeven, maar het werden vier jaar. Tenslotte was het toch de dood die won, die ‘achterbakse zwartwerker zonder vergunning’ zoals ze hem in het gedicht ‘applaus’ omschreef.
Moniek Toebosch, dochter van componist Louis Toebosch, werd in 1948 in Breda geboren. Ze studeerde zang en gitaar aan het Brabants conservatorium in Tilburg maar stapte halverwege over naar de opleiding mode aan Sint Joost Akademie in Breda. Daar ontmoette ze de experimentele filmmaker Frans Zwartjes die met haar verschillende films maakte.
Eind jaren zeventig en begin jaren tachtig volgde grotere bekendheid door verschillende radioprogramma’s en televisie-optredens. Later startte ze als kunstdocent aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en de AKI in Enschede. Bij een breed publiek werd Toebosch vooral bekend door haar ‘Engelenzender’, een radiostation waar de automobilist op de dijk tussen Enkhuizen-Lelystad van 1994 tot en met 2000 op af kon stemmen.
In 2008 werd Toebosch directeur van de postacademische theateropleiding Dasarts in Amsterdam totdat ze door haar ziekte gedwongen werd te stoppen. Moniek Toebosch maakte de afgelopen jaren nog een film (de Strijkrol, 2010) en acteerde in een werk van Fiona Tan.
fleursdumal.nl magazine
More in: Exhibition Archive, In Memoriam
In Memoriam Nanne Tepper (1962-2012)
In 1995 kwam Nanne Tepper (1962) stormachtig de Nederlandse literatuur binnen met zijn roman De eeuwige jachtvelden, over de liefde tussen een broer en zus. Teppers stilistische bravoure werd ogenblikkelijk opgemerkt in de literaire kritiek, die hem bejubelde als een Groningse Nabokov. Zijn boek werd bekroond met de Anton Wachterprijs. Daarop volgden de roman De vaders van de gedachte (1998), de novelle De avonturen van Hillebillie Veen (2002) en de bundel met losse stukken De Lijfbard van Knut de verschrikkelijke (2008).
Tepper publiceerde in NRC Handelsblad, Algemeen Dagblad, Dagblad van het Noorden en Het Parool, en hij schreef cd-recensies voor muziekkrant Oor.
De laatste jaren van zijn leven werd Tepper geplaagd door ernstige depressies. Vorige week besloot hij niet langer te willen leven. Tepper is afgelopen woensdag in kleine kring, conform zijn eigen wens, gecremeerd. Hij is 50 jaar geworden.
Bron: Uitgever Bezige Bij
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive S-T, In Memoriam
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature