Graa Boomsma: Niemand is waterdicht. De biografie van Bert Schierbeek

Bert Schierbeek (1918-1996), schrijver en dichter, was in de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet, waarover hij schreef in zijn debuutroman Terreur tegen terreur (1945).

Hij was niet alleen redacteur en bestuurslid van De Bezige Bij maar ook medeoprichter en bestuurslid van het Fonds voor de Letteren, dat financiële ondersteuning geeft aan schrijvers. Ook maakte Schierbeek zich sterk voor experimentele dichters als Kouwenaar, Campert, Andreus en Vinkenoog. Hij onderhield nauwe contacten met kunstenaars uit andere disciplines: Lucebert, Karel Appel, Johan van der Keuken, Peter Schat en Jef Diederen.

Zijn roman Het boek Ik (1951) is een hoogtepunt in Schierbeeks proza. In een associatief geheel van autobiografie en essay wordt de betekenis van het woord ‘ik’ bespeeld en gezocht. Vanaf de bundel De deur (1972) werd Schierbeek ook als dichter bij een groter publiek bekend. Na die tijd bleef hij voornamelijk poëzie schrijven, steeds op zoek naar naar nieuwe vormen. Een toegenomen soberheid, ook in de typografie, valt in de laatste bundels op. Bijvoorbeeld in De tuinen van Suzhou (1986), waar het rustige tempo van de haiku in doorklinkt.

Schierbeek kreeg belangrijke literaire prijzen zoals de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs (1961), de Vijverberg-prijs (1971), de Herman Gorter-prijs (1978) en de Constantijn Huygens-prijs (1991). Najaar 2004 verschenen bij De Bezige Bij zijn Verzamelde gedichten, bezorgd en ingeleid door Karin Evers.

In 2021, 25 jaar na zijn overlijden, verschijnt zijn biografie Niemand is waterdicht door Graa Boomsma, geflankeerd door een nieuw editie van Het boek Ik. Niemand is waterdicht is de bewogen biografie van een verzetsman, een Vijftiger en een levenslange reiziger.

Net als voor zijn vrienden Remco Campert en Lucebert was de Tweede Wereldoorlog beslissend in het schrijversbestaan van Bert Schierbeek, zoals blijkt uit zijn openhartige oorlogsdagboeken. Na de bevrijding tekende hij met het genre-doorbrekende Het boek Ik protest aan tegen de naoorlogse artistieke behoudzucht en het politiek conservatisme.
Schierbeek werd niet alleen woordvoerder van de Vijftigers maar bezorgde zijn literaire vrienden ook een platform: De Bezige Bij. Voor die uitgeverij is Schierbeek gezichtsbepalend geweest als adviseur en bestuurslid

Zijn veelzijdigheid als schrijver is legendarisch: hij schreef traditioneel proza, essays, toneel, poëzie én veel vernieuwend proza. Schierbeek groeide op bij zijn grootmoeder in het Groningse Beerta en bij zijn vader in het Twentse Boekelo. Begin jaren vijftig ontwikkelde zich een moeizame ménage à trois met zijn vrouw Frieda Koch en de inwonende Lucebert. Het jaar 1970 werd een rampjaar: zijn tweede vrouw Margreetje kwam bij een auto-ongeluk om het leven.

Graa Boomsma (1953) is schrijver en essayist en sinds 1988 literair medewerker van De Groene Amsterdammer. Zijn romans De laatste tyfoon (1992) en Laagland (1999) werden genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en de Libris Literatuur Prijs. In 2017 verscheen bij Van Oorschot zijn veelgeprezen biografie van A. Alberts: Leven op de rand.
In het voorjaar van 2021 kwam vaarwel. achtergelaten gedichten uit, een door Graa Boomsma samengestelde en ingeleide bundel met teruggevonden gedichten en tekeningen van Lucebert. Op 9 juni 2021 verschijnt van de hand van Boomsma Niemand is waterdicht, de biografie van Bert Schierbeek.

Auteur: Graa Boomsma
Niemand is waterdicht
De biografie van Bert Schierbeek
Uitgever: De Bezige Bij
juni 2021
ISBN: 9789403121611
NUR: 320
Gebonden
640 pagina’s
Prijs: € 39,99

• fleursdumal.nl magazine

More in: #Biography Archives, - Book News, - Book Stories, Archive A-B, Archive S-T, Archive S-T, Art & Literature News, Bert Schierbeek