Or see the index
En créant en 1635 un jardin des plantes médicinales à Paris, directement placé sous son autorité, Louis XIII fonde non seulement l’une des plus anciennes institutions scientifiques de France avant l’Académie des Sciences (1666) et l’Observatoire de Paris (1667), mais aussi l’une des plus modernes.
Des cours gratuits, donnés en français et non plus en latin au tout-venant : du jamais vu, qui fait froncer les sourcils à la Sorbonne! Car le succès est immédiat, les carabins s’en donnent à cœur-joie de disséquer des cadavres, de ridiculiser les Diafoirus, de découvrir une sexualité aux plantes: médecine et botanique ne font qu’un au XVIIème siècle et c’est le premier médecin du roi, Guy-Crescent Fagon, qui administre le jardin jusqu’à la fin du règne de Louis XIV.
Au XVIIIème siècle, c’est la surproduction de tout : des espèces végétales, animales et minérales rapportées par ces missions scientifiques qui sillonnent l’univers, des cabinets de curiosité des grands de ce monde, des touristes qui affluent de toute l’Europe au jardin des Plantes pour rencontrer Buffon, l’auteur d’un des best-sellers de son temps, une Histoire naturelle en 36 volumes qui ignore sèchement son contemporain, le savant suédois Carl von Linné dont la classification fait encore autorité.
Nationalisé à la révolution, sauvé par Lakanal qui voit surtout son aspect éducatif, voici le jardin Royal transformé en muséum. Douze professeurs vont chacun occuper une chaire et administrer l’institution pendant deux cents ans et aucun des promeneurs, peintres ou écrivains qui découvrent avec délices au XIXème siècle la ménagerie, les grandes galeries, le jardin d’Acclimatation (1860), au bois de Boulogne, le musée d’Ethnographie, ancêtre du musée de l’Homme, au Trocadéro (1878) ou le zoo de Vincennes (1934) ne se doute des querelles qui agitent les coulisses de l’établissement et se nomment fixisme, transformisme, Darwinisme, colonialisme, adaptation ou refus de la révolution industrielle, déclin scientifique.
L’homme est-il un singe? La France apporte-t-elle aux peuples colonisés l’ombre ou la lumière? A quoi sert le muséum ? Comme la pluie qui tombe dans les grandes galeries, faute de crédits, après la Seconde Guerre mondiale et surtout après les Trente Glorieuses, l’histoire naturelle est-elle en train de tomber dans l’oubli?
L’ADN découvert en 1953, qui révèle tout de vous, de votre passé et de celui du vieux renard empaillé ou de la roche emprisonnée, fait-il encore de nous des être humains ? La numérisation viendra-t-elle à bout du trop plein des musées ? Va-t-elle rendre à leurs pays d’origine tout ce qui en a été emporté? Et la terre qui se décroche par mottes entières sous nos yeux, où va-t-elle? C’est dire qu’au XXIème siècle, le muséum a encore devant lui de beaux jours et de belles promenades parmi les dangers de la terre. « [Celle-ci] peut bien disparaître, disait August Strinberg en 1894, si le jardin des Plantes est épargné, la création sera sauvée. » Puisse l’avenir lui donner raison!
Le Jardin des Plantes
par Elvire de Brissac
Grasset Ed.
Paru le: 10 Janvier 2024
Format: 140 x 205 mm
304 pages
Ean: 9782246837244
Prix: € 22.00
• fleursdumal.nl magazine
More in: - Book News, - Bookstores, Archive A-B, Department of Curious Nature, Natural history, NONFICTION: ESSAYS & STORIES
WONDERBOX is een reizend museum, dat bestaat uit grote kijkdoos-vitrines die gevuld worden met verrassende combinaties van (kunst)voorwerpen uit de veelomvattende collectie van Lorenzetti uit Tilburg: kunst, design, fotografie en natuur.
De boxen van dit ‘WONDERBOX Museum’ komen als een verspreid mini-museum op allerlei plekken in de stad te staan: in ziekenhuizen en zorginstellingen, in wachtkamers en winkels, bij bedrijven en bibliotheken en mogelijk ook bij particulieren thuis.
Inmiddels hebben zich al een aantal locaties gemeld die belangstelling voor plaatsing tonen.
Naast deze ‘WONDERBOX Reizend Museum’ maakt de Tilburgse stichting Lorenzetti een variant voor het (basis)onderwijs, ‘WONDERBOX Op School’.
Daarbij komt een serie van tien Wonderboxen als een tijdelijk museum een aantal weken op een school te staan. Elke box heeft een thema en de leerlingen kunnen dan met het meegeleverd lespakket allerlei opdrachten doen. Aan deze vorm van ‘museum op school’ blijkt grote behoefte te zijn.
Een derde toepassing van de Wonderboxen gaat ‘WONDERBOX voor de Buurt’ heten. Hierbij komen Wonderboxen in buurt- en wijkcentra te staan, die door de buurtbewoners zelf gevuld gaan worden.
Cultuurparticipatie in optima forma: WONDERBOX is in alle opzichten uniek: het is zowel artistiek, cultuur-educatief als sociaal een innoverend project. Het is de bedoeling om in totaal een vijftigtal Wonderboxen te maken.
Wie ‘WONDERBOX’ mee mogelijk wil maken, kijkt op de website http://www.wonderbox.nu waar alle informatie staat, waar voorbeelden zijn te zien en waar je een filmpje kunt bekijken over de Wonderboxen.
# Nog meer informatie op de website van Stichting Lorenzetti
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Department of Curious Nature, DICTIONARY OF IDEAS, Exhibition Archive, The talk of the town, THEATRE, Visual & Concrete Poetry
In 1783 – één jaar voordat Teylers Museum zijn deuren opende – werd een eeuwenoude droom werkelijkheid: vliegen. De uitvinding van de luchtballon inspireerde wetenschappers, avonturiers, en kunstenaars en veroorzaakte in de 19de eeuw een ware ballonrage. In de tentoonstelling zijn zeldzame en kostbare objecten te zien uit internationale collecties. Door middel van virtual reality kunnen jong en oud zelf het spannende gevoel ervaren hoe het is om het aardoppervlak te verlaten, net als de pioniers van toen! De luchtballon is van 30 april t/m 28 augustus 2016 te zien in Teylers Museum.
Met de komst van de luchtballon leek alles mogelijk. Voorheen onbereikbare plekken, zoals de Noordpool en de binnenlanden van Afrika, konden verkend worden en reizen kreeg een nieuwe dimensie. Ook voor de wetenschap was het een belangrijke uitvinding. Nooit eerder was er iemand in de hogere luchtlagen geweest. Met gevaar voor eigen leven, werd onderzoek gedaan naar meteorologische fenomenen. Bovenin de atmosfeer was nauwelijks zuurstof en de ballons dreven onbestuurbaar op de wind. Op de tentoonstelling komen al die spannende verhalen ruim aan bod.
Reuzeballon
‘Aeronauten’ en hun luchtballons zorgden in de loop van de 19de eeuw voor spanning en sensatie op kermissen en andere publieksevenementen. In 1865 kwam de grootste ballon ter wereld naar Nederland. De beroemde Franse fotograaf en schrijver Félix Nadar organiseerde in Amsterdam een veelbesproken massaevenement met de demonstratie van zijn reuzenballon Le Géant. Eronder hing een compleet ingericht huisje, inclusief champagne. Op de tentoonstelling staat een reconstructie van het huisje op ware grootte.
Race om de wereld
Een nieuwe uitvinding, het vliegtuig, haalde de ballonvaart snel in. Toch blijft de luchtballon fascineren. Rijke avonturiers zoals Richard Branson doen nog altijd verwoede pogingen om records te verbreken met ballonvaarten. Ballonfestivals trekken duizenden bezoekers. De tentoonstelling laat al deze hoogte- maar ook dieptepunten zien met spannende foto’s, objecten, prenten en films.
Teylers Museum en de ballonvaart
In de tijd dat de luchtballon uitgevonden werd, opende Teylers Museum zijn deuren om kennis te verzamelen en te delen. Het laboratorium dat Teylers toen vooral was, deed actief onderzoek naar de elementen die de basis vormen van de ballonvaart: lucht en gassen. In 1850 schreef een van Teylers genootschappen zelfs een prijsvraag uit om het probleem van de onbestuurbaarheid van de luchtballon op te lossen.
De Luchtballon
Nog te zien t/m 28 augustus 2016
Teylers Museum
Spaarne 16,
2011 CH Haarlem
tel: 023-5160960
# meer info op website Teylers Museum Haarlem
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News, Department of Curious Nature, DICTIONARY OF IDEAS, FDM Art Gallery
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature