Or see the index
Masterclass Stadsdichten voor kinderen
Op woensdagmiddag 9 december 2009 verzorgt Frank van Pamelen een masterclass Stadsdichten voor kinderen in Bibliotheek Midden-Brabant (Centrum). Dit gebeurt in het kader van de Tilburgse Kinderstadsdichtwedstrijd. Tijdens de masterclass kan een beperkt aantal kinderen oefenen op het schrijven en voordragen van een eigen stadsgedicht. Frank van Pamelen was van 2007 tot 2009 stadsdichter van Tilburg, en heeft daarmee een ruime ervaring met het thema.
Frank van Pamelen: schilderij van Ivo van Leeuwen
Aanmelden voor de masterclass kan door een mail met je naam, adres en leeftijd te sturen naar: kinderstadsdichter(at)stichtingcools.nl (at=@). Er is maar een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, inschrijvingen worden daarom behandeld op volgorde van binnenkomst. Zorg dus dat je je op tijd aanmeldt!
De verkiezing van Kinderstadsdichter wordt georganiseerd door Stichting Dr. P.J. Cools, Cultuurconcepten.nl en Bibliotheek Midden-Brabant.
Voor meer informatie zie website www.cultuurconcepten.nl
fleursdumal.nl magazine
More in: Children's Poetry, City Poets / Stadsdichters, Kinderstadsdichters / Children City Poets
J A C E v a n d e V e n
N i c k J. S w a r t h
F r a n k v a n P a m e l e n
C e e s v a n R a a k
Gallery of Poets’ Portraits
Paintings Ivo van Leeuwen
Stadsdichters Tilburg / Poets of the city of Tilburg
JACE van de Ven (2003-2005)
Nick J. Swarth (2005-2007)
Frank van Pamelen (2007-2009)
Cees van Raak (2009-2011)
fleursdumal.nlmagazine
© Ivo van Leeuwen
More in: City Poets / Stadsdichters, Ivo van Leeuwen, Poets' Portraits
Eerste bericht
Zo zullen geen zoete rijmpjes bakken, noch zal
klinken lang-zal-hij-leven-veel-zal-zij-geven.
Wel dient getuchtigd eenieder die te vroeg aan
zijn klokkenspel hangt, wel zal iedere wethakker
milieugesust gespietst, wel de koe bij de horens.
Zo is niets tilburgs mij vreemd, ik besef
poëtisch correct dat de stad een sprookje vol
lusten en lasten, met donkere steegjes, met
malloten, met meisjes, met verhalen, met kunsten,
met bruggen te slaan met woorden die spelevaren.
Zo waad ik stadsdichter door vandaag en gister,
laat stenen vertellen, straten verdichten.
Zo sta ik op een zeepkist vol vreugde en
verdriet, volmonds en dronken, want de stad
is mijn woord, mijn brood, mijn wijn, mijn vrouw.
Cees van Raak
Vierde stadsdichter Tilburg, 2009-2011
P a i n t i n g I v o v a n L e e u w e n
© painting Ivo van Leeuwen / poem Cees van Raak
More in: City Poets / Stadsdichters, Ivo van Leeuwen, Raak, Cees van
Kinderstadsdichtwedstrijd Tilburg
Inschrijven kan nog tot 15 december 2009!
De inzendtermijn van de wedstrijd voor de verkiezing van de eerste Kinderstadsdichter van Tilburg wordt verlengd. Dit maakte de jury gisteren bekend. Veel kinderen die graag een gedicht in hadden willen zenden zijn door de schoolvakanties niet in de gelegenheid geweest om mee te doen en krijgen nu alsnog een kans. ‘De verkiezing van de eerste Kinderstadsdichter is een pilotproject en dat vraagt om wat flexibiliteit. Daarom benoemen we de eerste Kinderstadsdichter eenmalig niet tijdens ‘Boeken rond het paleis’ en krijgen kinderen wat langer de tijd om hun bijdrage in te sturen’, aldus de jury.
De sluitingsdatum van de Kinderstadsdichtwedstrijd wordt nu 15 december. Alle kinderen tot 14 jaar uit Tilburg en omstreken die graag gedichten schrijven en het ook leuk vinden om ze voor te dragen, worden uitgenodigd om met een gedicht mee te dingen naar de titel van Kinderstadsdichter. Zij kunnen voor die datum een grappig, ontroerend of pakkend gedicht over Tilburg insturen dat past binnen het thema: ik schrijf – mijn stad.
De winnaar wordt benoemd tot eerste Kinderstadsdichter van Tilburg voor een periode van anderhalf jaar, tot ‘Boeken rond het Paleis’ in augustus 2011. De Kinderstadsdichter mag zijn of haar winnende gedicht voordragen tijdens de officiële benoeming op Gedichtendag donderdag 28 januari 2010. Daarnaast zal de Kinderstadsdichter zichzelf gedurende zijn of haar aanstellingstermijn op een aantal andere momenten presenteren. Verder worden de beste drie dichters beloond met mooie boeken, en de mooiste bijdragen aan de wedstrijd zullen in een boekje worden uitgegeven.
De verkiezing van Kinderstadsdichter wordt georganiseerd door Stichting Dr. P.J. Cools, Cultuurconcepten.nl en Bibliotheek Midden-Brabant
Inzenden voor 15 december 2009
fleursdumal.nl magazine
More in: Children's Poetry, City Poets / Stadsdichters, Kinderstadsdichters / Children City Poets
C e e s v a n R a a k
(1954)
De hotelkamer
Het register neemt zijn naam en adres op
– hoe zijn ogen razendsnel de handschrifen…
Een sleutel met een verweerd nummer
leidt hem naar de deur. Daarachter heropent
de kamer de geschiedenis
voor zijn komst (denkt hij).
Hij wilde zien, hij wilde beleven.
En het interieur eist alle aandacht.
Een massief bed, ongenaakbaar, waarop
een lichtgroene, serene sprei.
Twee stoelen, tenger, toeschikkelijk.
Een zware kast die slechts zijn binnenkant
prijsgeeft. Bij het raam,
naast de buitenwereld, een tafeltje
met een telefoon en een beduimelde gids.
Hij opent de deur van de badkamer…
Zoveel is zeker, dit alles is reeds gebruikt.
Attributen nu, die zwijgen, afwachten.
Hij heeft ervoor betaald, maar de indringer
blijft (die spanning!). Ondanks
het bloedloze aroma van proper en orde,
de anonieme geur van gewassen lakens, boenwas,
is dit de plek. Hij is binnen…
(zij was een bloot meisje,
zij was een vrouw
die haar benen spreidde)
Zien is benoemen, zien is ook
beschrijven, aanvullen, toekennen.
De frêle nachtkastjes tonen zich, geklemd
in de hoeken van het behang en dat bed.
De oren van de liefde en de leugen (denkt hij),
dadelijk openen de bolle kussens zich als ogen.
Vergeet de kastdeurspiegel niet! (hoe zij
handen omvat die haar borsten kneden,
hoe haar hoofd naar achteren draait, haar ogen
verwilderen, tanden zich ontbloten, hoe
kreunend, heftig ademend, zich bevrijdend…)
Plots grijpt hij zijn koffer, smijt hem op het bed,
opent hem gehaast, graait erin en
diept verfommeld papier op.
`Sinds haar vertrek, voor mijn aankomst
is de kamer gelucht en bezoedeld en nu ben ik er,
tastend en dromend, omdat ik zoeken moest,
omdat ik weten wilde hoe zij…’
– hoe hij, laatste bewoner van haar rijk
(zo denkt hij), zijn fantasie vette brokken voert.
Diezelfde avond zal hij vertrekken (de gekreukelde
sprei, een bevuilde asbak, een prop papier),
hij kan niet meer wachten.
Op 30 augustus 2009 wordt Cees van Raak tijdens de 12e editie van Boeken rond het Paleis in Tilburg, geïnstalleerd als stadsdichter van Tilburg. Cees van Raak (1954) is de vierde stadsdichter van Tilburg en is benoemd voor de periode 2009 – 2011.
KEMP=MAG – kempis poetry magazine
More in: City Poets / Stadsdichters, Raak, Cees van
Tilburg zoekt haar eerste
K i n d e r s t a d s d i c h t e r
benoeming tijdens Boeken rond het Paleis
Op zondag 30 augustus staat de Tilburgse binnenstad weer volledig in het teken van het boek. Dan organiseert Stichting dr. P.J. Cools voor de 12e keer de boekenmarkt Boeken rond het Paleis. In het Paleis-Raadhuis zal de vierde stadsdichter van Tilburg, Cees van Raak, geïnstalleerd worden. Joke van Leeuwen – bekend als auteur, illustrator, performer en stadsdichter van Antwerpen – geeft een literair optreden.
Daarnaast zal op deze dag de naam van de eerste Tilburgse Kinderstadsdichter bekend gemaakt worden. Alle kinderen tot 14 jaar uit Tilburg en omstreken maken kans om deze titel een jaar lang te mogen dragen. Wie graag gedichten schrijft en het ook leuk vindt om ze voor te dragen, kan een bijdrage inzenden die past binnen het thema van de Kinderstadsdichtwedstrijd 2009: ik schrijf – mijn stad. Het kan een grappig, ontroerend of pakkend gedicht over Tilburg zijn.
Uit alle inzendingen zal door een vakkundige jury een winnaar worden gekozen. Deze mag zijn winnende gedicht voordragen tijdens zijn of haar benoeming op 30 augustus 2009 in het Paleis-Raadhuis in Tilburg en in Bibliotheek Tilburg Centrum. Daarnaast zal de Kinderstadsdichter de gelegenheid krijgen om zichzelf te laten horen op een aantal andere momenten door het jaar heen. De beste drie dichters worden beloond met mooie boeken, en de mooiste bijdragen zullen in het najaar van 2009 in een boekje worden uitgegeven.
Inzenden kan tot en met 12 augustus 2009. Deze wedstrijd wordt georganiseerd door Stichting dr. P.J. Cools, Bibliotheek Midden-Brabant en Cultuurconcepten.nl, i.s.m. de gemeente Tilburg.
Voor meer informatie over de wedstrijd: www.stichtingcools.nl
fleursdumal.nl magazine
More in: Children's Poetry, City Poets / Stadsdichters, Kinderstadsdichters / Children City Poets
Cees van Raak
D r i e g e d i c h t e n
Zelfs de liefde kent een gezicht
Niets wees erop,
niets kondigde het aan.
Zo willekeurig, haast ongepast.
Verwonderd vroeg hij zich af
of het een teken van genade was,
of een proeve.
Waarom het hem overkwam,
waarom daar.
Hij had overal kunnen zijn,
iemand anders, iedere leeftijd
en hij zocht voorbeelden,
woorden om het vast te houden,
te vergelijken, te herinneren voor later.
Tevergeefs, niets leek erop,
niemand had aanleiding gegeven,
hijzelf niet in het minst.
De taal dwaalde, de tijd ontbrak
voor de man
midden in het bos.
De winkel
dit is de winkel
waar gedichten van
Wislawa Szymborska
fonkelen van plezier
ook te koop
een origineel strijkijzer
uit Raumschiff Orion
het is de winkel
waar het mooiste meisje
van de stad werkt
onlangs verliet
een verwarde
eenhoorn het pand
dankbaar uitgeleide
gedaan door
het meisje
dit is de winkel
vol magische onderonsjes
Elsje Christiaens
als een van de velen
zocht zij het geluk in Amsterdam
zij arriveerde op 28 april 1664
drie dagen later was zij
the talk of the town
wie had dat ooit gedacht
watervrees of niet voor
de 18-jarige Elsje Christiaens
voer de oude meester over het IJ
en de kunstenaar hoefde
haar zelfs niet op te tutten
met bont of japon of rafelkraag
zij was het ideale model
zo perfect zij zich aan hem toonde
daar op het galgenveld
en hoewel gewurgd en
de schedel ingeslagen
poseerde zij geduldig
voor eeuwige schoonheid
en het loonde
zij hangt sinds jaar en dag
in het Metropolitan Museum of Art
New York
als een echte Rembrandt
Cees van Raak (1954)
Stadsdichter van Tilburg 2009-2011
kemp=mag – kempis poetry magazine
More in: City Poets / Stadsdichters, Raak, Cees van
FRANK VAN PAMELEN
v i e r g e d i c h t e n
S p i t s e n
Ze vormden altijd twee vertrouwde gidsen
De spitsen
Van vijfsprong naar het centrum op de fiets
Je kon ze in de zomerzon zien flitsen
De spitsen
Nu zie je in de Tuinstraat vrijwel niets
Op weg van Jack’s naar PickAlily schort er
Nog weinig aan de beide fenomenen
Maar dan worden de bakens nota bene
Ter hoogte van de Langestraat steeds korter
Totdat ze bijna weggezonken zijn
In heel dat nieuwe Pieter Vreedeplein
Het waren nooit echt van die hele blitse
De spitsen
Die horen bij de Heuvel en de kerk
Maar toch: ik adoreer ze en aanbid ze
De spitsen
Hoewel ik vrijwel niets meer van ze merk
Nog even wordt er één teruggevonden
Al rijdend langs Antonius z’n straat
Totdat ook deze kansloos ondergaat
In Tilburgs nieuwste grijsbetonnen zonde
Vanaf de fiets schuilt er nog veel venijn
In heel dat nieuwe Pieter Vreedeplein
I n e v e r
I never recalled
A when or a how
Til now
I never remembered
A where or a who
Til you
And I never saw
The future so clear
Til here
Cos I never went
So completely berzerk
Til burg
O n g e l o o f
Je kunt nu langs de hele Noordpool varen
Er is een man die over water loopt
En Maître Paul gebak kun je bewaren
Tot minstens twee jaar nadat je het koopt
Er zijn wel duizend miersoorten bekend
Een scharrelkip legt elke dag een eitje
Amerika dat krijgt zijn eerste zwarte president
En Willem II staat in het linkerrijtje
Er passen duizend foto’s op een stickje
Er was een grote knal aan het begin
En een gewoon gemiddeld colablikje
Daar zitten veertien suikerklontjes in
Een valk vliegt als een racewagen zo hard
En witte kool wordt zuurkool na een tijdje
De rijkste man ter wereld heeft zo’n zeventig miljard
En Willem II staat in het linkerrijtje
Soms gaat het mijn verstand al ver te boven
Het horen van zo’n onwaarschijnlijk feitje
Maar nu kan ik mijn oren helemaal niet meer geloven
Want Willem II staat in het linkerrijtje
D r a a i e n
Draaien, denkt ze, draaien, draaien
Op de kermis in het rond
Draaien gaat ze, draaien, draaien
Met haar ogen en haar kont
Draaien met haar naveltruitje
In de Breakdance en dan vlug
Met een jongen tongen draaien
En weer naar de Kets terug
Draaien, denkt hij, draaien, draaien
Draaien met een lekker ding
Draaien wil hij met haar, draaien
Draaien in de Efteling
Even draaien in de Droomvlucht
En dan rondjes van formaat
Onder Vogel Rokjes draaien
Tot hij weer naar Tilburg gaat
En dan ergens halverwege
Pythonrit en Heuvelring
Komen ze elkaar weer tegen
Bij het Huis van Körmeling
Waar ze voortaan verder draaien
Eeuwig samen, eeuwig speels
Kunst zet heel wat in beweging
Kunst zet liefdes op de rails
Frank van Pamelen: Vier gedichten
Het zijn er dertien. Natuurlijk. Want Tilburg
P a i n t i n g : I v o v a n L e e u w e n
Frank van Pamelen: Poet of the city of Tilburg 2007-2009
© F. van Pamelen & I. van Leeuwen
fleursdumal.nl magazine
More in: City Poets / Stadsdichters, Frank van Pamelen, Ivo van Leeuwen, LIGHT VERSE
J A C E V A N D E V E N
t w e e g e d i c h t e n
D e C i t y r i n g
In, spring, de cityring
Gò toch òn de kaant man
Tingelingeling
Wè kunde hier toch lekker rondjes rije
Op asfaltweege die de stad dörsnije
In, spring de cityring
Gò toch òn de kaant man
Tingelingeling
En waor ge mar wilt in files staon
Hè daor, stao ik naa veur of aachteraon?
Fast food, zoet, den autostoet
Ze zitte-n-in de waoge
En ze doen toettoet
En om honderd meter wijer te geraoke
Zumme nog mar es wè kilometers maoke
Dus Mat, start oewe squad
Mar zörg dègge nie slipt
Op de spiers van de qat
In, spring de cityring
Gò toch òn de kaant man
Tingelingeling
In, spring de cityring
Gò toch òn de kaant man
Tingelingeling….
Negentiende etappe Tour de France 1965
Van Briancon naar Aix-les-Bains, Cees Haast en Jimenez
Liggen minuten los, Cees kan vlakbij Gimondi komen
Voorbij Poupou, misschien straks tweede in het klassement
De aardbeiplukkers in West-Brabant hebben hun transistors
Op Tour de France afgestemd. Bij ieder zuchtje wind
Trilt spanning in de aardbeiblaadjes. Dan stokt hen de adem!
Jimenez demarreert! Verdoemd! Maar Cees blijkt bij de les
Springt uit zijn zadel, zwoegt in Jimenez zijn spoor. Hij schakelt
Maar in de haast te wild en knarsend slaat zijn ketting door
Zijn rechtervoet schiet uit de toeclip en, klap, daar gaat hij!
Een plukker op het veld knijpt onbewust een aardbei fijn
Hij drukt zijn radio haast in zijn oor: ‘Cees bloeit’, gilt hij
‘Als een rund, zijn stuur steekt in zijn lijf, Verdoeme nog!’
In Frankrijk plakt de tourdokter verband op Haast zijn been
Dat trilt, dat verder wil, dat zich over het zadel slingert, trapt!
Dat godverdoeme trapt en trappen zal om alles in te halen.
Maar met het bloed zijn kracht is weggevloeid. En daar is pijn,
Dan kou, intense kou, het gaat niet meer, hij stopt, hij huilt.
Vanuit zijn buik een vreemd gevoel opstijgt, zó’n diep verdriet…
De aardbeiplukker likt de aardbeisappen van zijn handen
Terwijl ver weg een maat Cees troostend in zijn armen sluit
Terwijl de Pel hard vloekt en dan alleen nog maar kan zuchten
Terwijl het aardbeisap naar asfalt smaakt en bloed en zweet
En straks de rondemiss een ander dan Cees Haast zal kussen.
Painting: Ivo van Leeuwen
Jace van de Ven: Poet of the city of Tilburg 2003-2005
© Jace van de Ven & Ivo van Leeuwen
KEMP=MAG poetry magazine
More in: City Poets / Stadsdichters, Ivo van Leeuwen, Ven, Jace van de
N I C K J. S W A R T H
drie gedichten
luizig lenteliedje
Langs de ringbanen gaan de luiken open.
Hoera, er loopt weer tuig over straat.
Naar buiten met de hond, tijd om te lijnen.
Ik wil dat dit lied klinkt als een generaal pardon,
een hoera voor ‘skaeve huse’ en nieuwe pleinen,
voor sneeuwklok, hazelaar en gladiool.
Hoera voor nota en bestemmingsplan.
Hoera voor vuile handen maken, van de hoogste
verdieping naar beneden braken.
Leve de architect, leve de doorgewinterde bouwer
en de planoloog.
Stort je zaad in X-burgs aarde, klaar het karwei
dat niemand klaarde.
Zet de oudjes op de bus, gratis duurt het langst.
Hoera voor bange burgers, voor de eitjes van de
angst,
voor terroristen, trekvogels en opgehokte kippen.
Hoera voor benavelde lolita’s met bonte Breezers
aan getuite lippen.
O, en niet te vergeten:
Eén maal big mac menu, twee maal big mac
Eén maal mac chicken, negen maal nuggets
Eén maal happy meal kip en vier maal mayo
a.u.b.
de terrassenkoning te rijk
Ik lijk de kale koningin van de nacht,
van beiderlei kunne, maar haan nog het meest
of kapoen op de gebruikelijke, goed voorziene fuif
kakelend pikkend in andermans kuif,
die de honger verdreef voor de buis, verwikkeld
in een frietje oorlog, waarvan elk pijltje
pijnlijk in eendere richting wees, de scepter in de
schoot onder een schort van futloos vlees.
Die zichzelf te rijk lijkt en royaal met zijn gemaal,
Prins Pils, bal houdt in het land van Hol en Neder.
“Ik zit op het terras en drink een biertje, jij zit op
het terras en drinkt een biertje – armoede, hier?”
Of zich te kijk zet en blauw als een Maleier danst,
Orang Orang Tilbo, gesmurfde Donald Duck; terwijl
de prinsjes – veertien, vijftien jaar – dronken
knokken om respect, boerend bij burgers en jongelui
of brakend tegen een pui. Die, als de nacht ten
einde neigt en een taxi voorrijdt met tikkende meter,
niet weet waarheen, slechts driehoog-achter.
Ach, ruiste dat blauwe bloed nu maar wat zachter.
ja, je mag er zijn
Zo ontstaat de stad, die eerst geen stad is
maar een huis, nee, een onverlicht vertrek,
vlees en bloed.
Daar tikt het klokloos kind, de bloesembom,
en doet zich te goed. Daar eet het kind zich
rond
en heeft geen weet van het smeulend lont.
En de donkerte ontsluit en
werpt het uit
in de stad van reeds gedaan, nog te doen en
o god ja, toen.
En soms zet er iemand een punt.
Een blindganger roest in de bodem.
Er gaat van alles naar de knoppen.
Bot eet Moeder Aarde spruitjes.
En toch: elke uk zijn stad. Ik gun je er een
als de mijne (niet zo’n grote,
eerder een kleine; meer dan gemiddeld lelijk
en daarom onaf),
waarin ruimte is voor pit
en men bij het zoveel duizendste ontluiken
nog steeds keurig informeert: wie is het toch
die daar zo bloemrijk explodeert?
Nick J. Swarth – Poet of the city of Tilburg 2005-2007
Luizig Lenteliedje en andere gedichten
Painting: Ivo van Leeuwen
© N.J. Swarth & © I. van Leeuwen
KEMP=MAG poetry magazine – magazine for art & literature
More in: City Poets / Stadsdichters, Ivo van Leeuwen, Swarth, Nick J.
P a l e i s
door Frank van Pamelen
Als fundering een vergeeld
“Katholiek Tilburg in Beeld”
En een zwaar beduimeld archeologieverslag van Kleij
Dan als buitenmuur een reeks
Heemartikelen van Beex
En haast alle Puk en Mukken op een rij
Afgevoegd met de memoires van de vakbondsman Van Pelt
En “De chirurgijnsfamilie Wijters” van Van Mosselveld
Verder nog het boek ”Roomsch Leven” om de kieren af te sluiten
En Frans Walchs biografie van Roothaert als een raam naar buiten
“Koning Willem II” van Steijns
En “De Zandgronden” van Crijns
Mengen zich met meters Peeters voor vertrekken en balkons
Met een bundeltje of twee
Van Piet Heerkens, S.V.D.
Ter bepleistering van muren en plafonds
“In de wol geverfd” van B. van Spaendonck als het dakbeschot
Met “De Paap van Gramschap” overkapt en “Lachen mag van God”
“Bij ons op de Heuvel “ is de toren links, van Ed. de Nève
En als toren rechts het liedboek “Ik zal zinge, hil men lèève”
Wie weet waar hij op het Willemsplein moet zoeken
Bouwt zich op één zondag een paleis van boeken
KEMP=MAG poetry
Paleis van Frank van Pamelen
Geschreven voor Stichting Dr PJ Cools msc Tilburg ter gelegenheid van de 11e editie van
BOEKEN ROND HET PALEIS TILBURG
op zondag 31 augustus 2008
tekst © frank van pamelen – foto’s © harrie janssens
More in: City Poets / Stadsdichters, Frank van Pamelen, LIGHT VERSE
Thank you for reading Fleurs du Mal - magazine for art & literature