Prijs der Nederlandse Letteren 2012 voor Leonard Nolens

Prijs der Nederlandse Letteren 2012 voor  

Leonard Nolens

De Vlaamse dichter en dagboekschrijver Leonard Nolens (Bree, 11 april 1947) ontvangt dit najaar de Prijs der Nederlandse Letteren. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 40.000 euro.

Dit maakte de voorzitter van het Comité van Ministers van de Taalunie, de Vlaamse Minister van Onderwijs Pascal Smet woensdagavond bekend in een uitverkochte Bourlaschouwburg in Antwerpen, waar de 65ste verjaardag van Nolens gevierd werd.

‘Nolens doet het Nederlands opnieuw zingen’, zo stelt de jury onder voorzitterschap van Herman Pleij. De jury noemt Nolens een ‘uitzonderlijk dichter en zeer begenadigd voorlezer’ en kenmerkt zijn werk als ‘een levenslange worsteling in taal en een zoektocht naar de eigen identiteit en die van de ander’.

De laureaat werd woensdagochtend overdonderd door het bericht. Hij zat in zijn werkkamer toen minister Smet belde: ‘Het was of de buitenwereld op een onwezenlijke manier binnenkwam’.

Bij de aankondiging in de Bourlaschouwburg zei minister Smet: ‘Leonard Nolens wijdt zich al zijn hele leven aan wat allicht economisch een van de meest nutteloze bezigheden is, en daar heb je in deze tijden uitzonderlijk veel lef voor nodig. Maar zonder taal, gevoed door taalkunstenaars, is er van economie waarschijnlijk helemaal geen sprake’.

Nolens heeft sinds zijn debuut in 1969 een indrukwekkend oeuvre opgebouwd. Zijn bundel Liefdes verklaringen (1990) werd in Nederland bekroond met de Jan Campertprijs en in België met de Driejaarlijkse Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor poëzie. In 1997 kreeg hij de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre. In 2008 werd hem de VSB Poëzieprijs toegekend.

De Nederlandse Taalunie kent de Prijs der Nederlandse Letteren om de drie jaar toe aan een auteur van wie het werk een belangrijke plaats inneemt in de Nederlandstalige literatuur. De ene keer overhandigt de Belgische koning de prijs, de andere keer de Nederlandse koningin.

De jury van de Prijs der Nederlandse Letteren 2012 bestaat uit Herman Pleij (voorzitter), emeritus hoogleraar historische Nederlandse letterkunde, Universiteit van Amsterdam; Chandra van Binnendijk, publicist, redacteur in Suriname; Leen van Dijck, directeur Letterenhuis Antwerpen; Iris van Erve, docent Nederlands, hoofdredacteur Passionate Magazine, adviseur Nederlands Letterenfonds; Judit Gera, hoogleraar moderne Nederlandse Letteren aan de Universiteit van Boedapest, literair vertaler; Ruth Joos, radiomaker bij de VRT; Michiel van Kempen, bijzonder hoogleraar West-Indische Letteren Universiteit van Amsterdam; Hans Vandevoorde, docent Nederlandse literatuur Vrije Universiteit Brussel.

Leonard Nolens is sinds de instelling van de Prijs der Nederlandse Letteren in 1956 de twintigste laureaat. De eerdere laureaten waren: Herman Teirlinck (1956), A. Roland Holst (1959), Stijn Streuvels (1962), J.C. Bloem (1965), Gerard Walschap (1968), Simon Vestdijk (1971), Marnix Gijsen (1974), Willem Frederik Hermans (1977), Maurice Gilliams (1980), Lucebert (1983), Hugo Claus (1986), Gerrit Kouwenaar (1989), Christine D’Haen (1992), Harry Mulisch (1995), Paul de Wispelaere (1998), Gerard Reve (2001), Hella S. Haasse (2004),Jeroen Brouwers (2007) en Cees Nooteboom (2009).

 Het Comitë van Ministers van de Nederlandse Taalunie bestaat uit Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel (voorzitter); Joke Schauvliege, Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur; Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart, Nederlands minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; Halbe Zijlstra, Nederlands staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

De Nederlandse Taalunie is een beleidsorganisatie waarin Nederland, Vlaanderen en Suriname samenwerken op het gebied van de Nederlandse taal en letteren en het onderwijs in en van het Nederlands. De Taalunie ziet het als haar opdracht om ervoor te zorgen dat alle Nederlandssprekenden hun taal op een doeltreffende manier kunnen gebruiken. Meer informatie over de Taalunie is te vinden op www.taalunieversum.org

‘Leonard Nolens doet het Nederlands opnieuw zingen. Hij is een uitzonderlijk dichter, een begenadigd voorlezer en zijn werk kenmerkt zich als een levenslange worsteling in taal en een zoektocht naar de eigen identiteit en die van de ander’. (Citaat van de jury van de Prijs der Nederlandse Letteren 2012)

Leonard Nolens (Bree, 1947) debuteerde in 1969 met de bundel Orpheushanden en heeft in de jaren daarop een indrukwekkend oeuvre opgebouwd. Zijn bundel Liefdes verklaringen (1990) werd in Nederland bekroond met de Jan Campertprijs en in België met de Driejaarlijkse Staatsprijs. In 1997 kreeg Nolens de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre, in 2008 werd hem de VSB Poëzieprijs toegekend voor zijn bundel Bres (2007), de bundel die tien jaar lang een ‘dichtbundel in wording’ was, en waarvan delen in eerdere bundels verschenen.

‘Als de Vlaamse dichter Leonard Nolens schrijft, vangt een fluisterend zingen aan. Met schrijnende refreinen, welluidende zinnen en een vreugdevolle melodie.’ NRC Handelsblad

 

poëzie:

Orpheushanden (1969)

De muzeale minnaar (1973)

Twee vormen van zwijgen (1975)

Incantatie (1977)

Alle tijd van de wereld. een poëtica (1979)

Hommage (1981)

Vertigo (1983)

De gedroomde figuur (1986)

Geboortebewijs (1988)

Liefdes verklaringen (1990)

Hart tegen hart. Gedichten 1975-1990 (1991)

Tweedracht (1992)

Honing en as (1994)

En verdwijn met mate (1996)

De liefdesgedichten van Leonard Nolens (1997)

Hart tegen hart. Gedichten 1975-1996 (1998)

Voorbijganger (1999)

Manieren van leven (2001)

Derwisj (2003)

Laat alle deuren op een kier. Verzamelde gedichten (2004)

Een dichter in Antwerpen en andere gedichten (2005)

Een fractie van een kus (2007, Gedichtendagbundel)

Bres (2007)

Woestijnkunde (2008)

 

autobiografisch:

Stukken van mensen. Dagboek 1979-1982 (1989)

Blijvend vertrek. Dagboek 1983-1989 (1993)

De vrek van Missenburg. Dagboek 1990-1993 (1995)

Een lastig portret. Dagboek 1994-1996 (1998)

Dagboek van een dichter 1979-2007 (2009)

 

Jij bent schatrijk geboren

Jij en ik, dat is twee

Plus dit. Dat is drie. Dat is vragen

Om ruzie, men komt er niet uit.

Wij zitten perplex in elkaar.

Wij maken hetzelfde misbaar.

Jij en ik dat is een.

 

Jij bent schatrijk geboren

En kocht mij met gemak.

Dat zet ik je betaald

Op deze rekening.

Ik ben geen slapend geld

Vandaag, ik handel in ons.

 

Ik werk mij in het zweet

Van jou, ik bid en vloek mij

Uit de naad van ons,

Ik maak je winst op de markt.

Jij bent wat ik hier tel,

Mijn tol, mijn kapitaal.

 

Ik viel jou in de schoot

Van goud, ik woeker met wissels

Van ons en koop je terug

Nu ik ons doorverkoop

Aan vreemden, de truc is gelukt.

Wij staan op hetzelfde biljet.

 

Leonard Nolens

uit: ‘Derwisj’, 2003

 

fleursdumal.nl magazine

More in: Archive M-N, Art & Literature News