Museum Moderne Kunst Arnhem: Te waar om mooi te zijn. Kritisch realisme van Dix & Co
Museum voor Moderne Kunst Arnhem
Te waar om mooi te zijn
Kritisch realisme van Dix & Co
17 oktober 2010 t/m 9 januari 2011
Van 17 oktober tot en met 9 januari presenteert het Museum voor Moderne Kunst Arnhem de tentoonstelling Te waar om mooi te zijn. Kritisch realisme van Dix en co. Centraal staat de weergave van de menselijke figuur door de Duitse kunstenaar Otto Dix (1891-1969) – boegbeeld van de Neue Sachlichkeit -, zijn leerlingen en kunstenaars die werkten in een vergelijkbare stijl.
In 1925 werd voor het eerst de term Neue Sachlichkeit gebruikt als titel van een tentoonstelling van de Kunsthalle Mannheim. Hiermee werd een nieuwe stroming in de moderne kunst geïntroduceerd. Kenmerkend waren de emotieloze weergave van alledaagse onderwerpen en de voorkeur voor eenvoud. Neue Sachlichkeit was een verzamelbegrip voor een aantal verwante ontwikkelingen, waarvan de zogenaamde veristische, proletarisch kritische richting de bekendste is. De kunstenaar Otto Dix was hiervan het boegbeeld.
Otto Dix (1891-1969) was in Dresden en Berlijn actief, naast Hannover en Karlsruhe de belangrijkste centra van de Neue Sachlichkeit. In 1927 werd Dix hoogleraar aan de Kunstacademie te Dresden, die daarmee een nieuwe impuls kreeg. De menselijke figuur, speciaal het (zelf)portret was voor hem het belangrijkste thema. Ook deze tentoonstelling concentreert zich op de weergave van het mensbeeld, met een accent op kunstenaars uit de omgeving van Dresden. Getoond worden schilderijen en tekeningen van Dix en zijn leerlingen, maar ook van kunstenaars die werkten in een vergelijkbare stijl, onder wie Conrad Felixmüller, Otto Griebel, Kurt Günther en Wilhelm Lachnit. Onder de exposanten bevindt zich verder Chris de Moor, een Nederlandse kunstenaar die in 1928-1929 bij Dix op de academie heeft gewerkt en daar indringende portretten van hem heeft gemaakt.
Het werk van Dix & Co was een voorbeeld voor uiteenlopende Nederlandse kunstenaars. In 1929 werd in Amsterdam de eerste buitenlandse tentoonstelling van de Neue Sachlichkeit georganiseerd, tevens de laatste. De groep uit Dresden was goed vertegenwoordigd, hoewel Dix ontbrak. Vanaf 1930 was Dix hier echter volop te zien, ook op solotentoonstellingen. In 1933 werd zijn maatschappijkritische benadering van de kunst in nazi-Duitsland als entartet verklaard. Er is werk in beslag genomen en zelfs vernietigd. Bij het bombardement op Dresden in februari 1945 zijn vervolgens hele oeuvres verloren gegaan. Leerlingen van Dix als Gussy Ahnert, Rudolf Bergander, Hainz Hamisch, Rudolf Nitschke, Curt Querner, Kurt Sillack en Erica Streit zijn vervolgens in de DDR-tijd internationaal gezien in de anonimiteit geraakt. Maar ook in hun vaderland worden zulke kunstenaars als verzamelobject en als voorlopers pas de laatste jaren herontdekt.
Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerd boek met een essay van Ype Koopmans, conservator moderne kunst MMKA.
Museum voor Moderne Kunst Arnhem, Utrechtseweg 87, Arnhem. T. 026 3775300
► Website Museum voor Moderne kunst Arnhem
kempis.nl poetry magazine
More in: Exhibition Archive, Galerie Deutschland