TENTOONSTELLING JAN TOOROP IN HAAGS GEMEENTEMUSEUM

Jan Toorop (1858-1928) behoort met Van Gogh en Mondriaan tot de belangrijkste Nederlandse kunstenaars uit de periode rond 1900. Ze oriënteerden zich op de nieuwste, internationale ontwikkelingen in de beeldende kunst en wisten op hun beurt andere kunstenaars te inspireren. Zo was Toorop bijvoorbeeld een grote inspiratiebron voor Gustav Klimt.

Het werk van Toorop is geliefd bij een groot publiek en wordt vaak geassocieerd met art nouveau, vooral vanwege zijn bekende lithografie ter promotie van Delftsche slaolie. Deze litho was zelfs zo bekend dat art nouveau in ons land ook wel slaoliestijl wordt genoemd. Dat zijn oeuvre veel meer stijlen omvat is minder bekend. Hij werkte ook neoimpressionistisch en symbolistisch en was een van de vernieuwende krachten binnen de schilderkunst. Hij leek die stijlen voortdurend af te wisselen, maar recent onderzoek heeft uitgewezen dat er wel degelijk een duidelijke lijn in zijn ontwikkeling zit. Hij reageerde op zijn omgeving en paste ook bestaand werk regelmatig aan. Daarmee was hij een zeer vooruitstrevende kunstenaar.

Toorop was een grote inspiratiebron voor andere kunstenaars en speelde hij een belangrijke rol in de ontwikkeling van de moderne kunst. Zo was hij een van de initiatiefnemers van de eerste Van Gogh tentoonstelling in 1892 en bracht hij kort na de eeuwwisseling het luminisme naar Amsterdam, waar het grote invloed had op kunstenaars als Mondriaan. Hij was nauw betrokken bij de oprichting van de Moderne Kunstkring, werkte mee aan de Beurs van Berlage, ontwierp grote decoratieprogramma’s voor kerken en was in vele opzichten de kunstenaar die Nederland opende voor internationale moderne tendensen.

In de periode 1891-1893 vond Toorop zijn geheel eigen symbolistische stijl. De dagelijkse realiteit verdween uit zijn werk en maakte plaats voor dromerige, bijzonder fantasierijke voorstellingen. Fatalisme (1893) is daar een duidelijk voorbeeld van. Toorop exposeerde in die periode onder meer in Wenen, waar hij een inspiratiebron werd voor de Weense avant-garde kunstenaars, zoals Klimt.

Publicaties
De rijk geïllustreerde catalogus bij de tentoonstelling vormt tevens het eerste deel van de driedelige complete oeuvrecatalogus door Gerard van Wezel die in zijn geheel door WBOOKS zal worden uitgegeven. Het eerste deel, de publiekscatalogus, verschijnt gelijktijdig met de tentoonstelling. De andere twee delen volgen in 2017-2018.

Voor kinderen is er het prentenboek van de Belgische illustrator Kitty Crowther Jan Toorop – Het lied van de tijd. Dit bijzondere kinderkunstboek verschijnt in samenwerking met Uitgeverij Leopold en vormt de aanleiding voor een bijbehorende tentoonstelling in de kindermuseumzaal.

Belangrijke bruiklenen
De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door de genereuze steun van Fonds 21 en VSBfonds. Dankzij hun steun en die van het K.F. Hein Fonds, Stichting De Gijselaar-Hintzenfonds en Stichting Gifted Art is het o.a. gelukt om een aantal belangrijke topstukken uit Toorops oeuvre die nooit eerder in Nederland zijn getoond naar Den Haag te halen. Met hun komst maken deze werken de tentoonstelling tot een groots oeuvreoverzicht waaruit blijkt dat het belang van Toorop niet te onderschatten is.

Na Den Haag zal de tentoonstelling in aangepaste vorm doorreizen naar Villa Stuck in München, Museum Bröhan in Berlijn en naar het Musée d’Orsay in Parijs.

Deze tentoonstelling is mede tot stand gekomen dankzij de fascinatie van gastconservator Gerard van Wezel. Hij doet al ruim veertig jaar onderzoek naar Toorops werk. Het Gemeentemuseum schetst aan de hand van zo’n 150 werken, waaronder vele topstukken, Toorops veelzijdigheid. Maak kennis met het leven en werk van deze meester!

Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door de genereuze steun van Fonds 21, VSBfonds, Stichting Gifted Art, K.F. Hein Fonds, De Gijselaar-Hintzenfonds, Hizkia van Kralingen en Gravin van Bylandt Stichting.

Nu t/m 29-mei-2016
TENTOONSTELLING JAN TOOROP
Gemeentemuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41
2517 HV Den Haag

# Meer info op website Gemeentemuseum Den Haag

fleursdumal.nl magazine

More in: Art & Literature News, Exhibition Archive, FDM Art Gallery