Poolse dichteres Wislawa Szymborska overleden
Poolse dichteres Wislawa Szymborska overleden
2 feb 2012
Gisteren is de Poolse dichteres Wislawa Szymborska op 88-jarige leeftijd overleden. Szymborska won in 1996 de Nobelprijs voor de Literatuur. De juryleden van de Nobelprijs noemden de dichteres de ‘Mozart van de poëzie’.
Volgens haar woordvoerder is de dichteres ‘vredig, in haar slaap, overleden’. Ze woonde in de Zuid-Poolse stad Krakau.
Szymborska, geboren in 1923 in Kornik bij Poznan, studeerde letterkunde en sociologie in Krakau. Haar eerste gedichten publiceerde ze in 1945. De gedichten van Szymborska zijn zowel politiek als speels en geven blijk van een groot gevoel voor humor.
Wislawa Szymborska heeft een klein (niet meer dan 350 gedichten) maar geniaal oeuvre nagelaten.
Een titel hoeft niet
Hier zit ik dan onder een boom
aan de oever van een rivier,
op een zonnige morgen.
Een nietige gebeurtenis
die niet de geschiedenis ingaat.
Het zijn geen veldslagen en pacten
waarvan de motieven worden onderzocht,
of gedenkwaardige tirannenmoorden.
Toch zit ik aan de rivier, dat is een feit.
En nu ik hier ben,
moet ik ergens vandaan zijn gekomen
en daarvoor
op nog vele andere plaatsen zijn geweest,
net zoals veroveraars van landen
voor ze aan boord gingen.
Zelfs een vluchtig ogenblik heeft een rijk verleden,
een vrijdag voor een zaterdag,
een mei die aan juni voorafging.
Het heeft zijn eigen horizons,
even werkelijk als in de veldkijkers van bevelhebbers.
De boom is een populier die hier al jaren wortelt.
De rivier is de Raba die langer stroomt dan vandaag.
Het paadje is niet eergisteren pas
door de struiken gebaand.
Om die wolken te kunnen verjagen,
moet de wind ze eerst hierheen hebben gewaaid.
En hoewel in de buurt niets groots gebeurt,
is de wereld daardoor nog niet armer aan details,
niet minder gefundeerd, niet zwakker gedefinieerd
dan toen volksverhuizingen haar in hun greep hielden.
Niet alleen geheime komplotten worden in stilte gehuld,
niet alleen kroningen gaan van een gevolg van oorzaken vergezeld.
Rond kunnen niet alleen de jubilea van opstanden zijn,
maar ook de omspoelde steentjes aan de waterkant.
Dicht en verstrengeld is het borduursel van de omstandigheden.
De steken van de mier in het gras.
Het gras dat aan de aarde is genaaid.
Het golfpatroon waardoor een twijgje wordt geregen.
Het is zo gegaan dat ik hier ben en kijk.
Boven me fladdert een witte vlinder in de lucht
met vleugeltjes die alleen van hem zijn
en over mijn handen vliegt zijn schaduw,
geen andere, niet zomaar een, alleen de zijne.
Wanneer ik zoiets zie, verlaat me altijd de zekerheid
dat wat belangrijk is
belangrijker is dan wat onbelangrijk is.
Wislawa Szymborska (1923-2012)
(vertaling Gerard Rasch)
fleursdumal.nl magazine
More in: Archive Y-Z, In Memoriam