De Lekkere Letters en andere leesclubs

Stichting Cools doet boekje open over leesclubs

‘Vrouwen kunnen beter lezen!’

TILBURG – Stichting dr. P.J. Cools msc brengt traditiegetrouw een boekje over lezen en boeken uit bij gelegenheid van ‘Boeken rond het Paleis’, de grootste tweedehandsboekenmarkt van Zuid-Nederland.  Ging het boekje vorig jaar over foto’s van lezende mensen vroeger en nu, dit jaar staan leesclubs in de schijnwerper. ‘De Lekkere Letters en andere leesclubs’, luidt de titel van het door Joep Eijkens en Norbert de Vries samengestelde boekje.

Alleen al Midden-Brabant telt tientallen leesclubs. Voor de buitenwereld zijn ze niet erg zichtbaar. Begrijpelijk, want veelal komen de leden thuis bij elkaar. Ze vormen hechte groepen waarin het draait om lezen en vriendschap. En alleen al daarom vormen leesclubs een interessant sociaal en cultureel fenomeen.

Eijkens en De Vries hebben 27 leesclubs uit Midden-Brabant te boek gesteld. “Ik denk, dat we via dit boekje een goede indruk hebben kunnen geven van het functioneren van een leesclub”, zegt De Vries. “Beschouw ons boekje maar als een hommage aan al die groepen.”

 

Inleven

Opvallend is, dat de meeste leesclubs uitsluitend uit vrouwen bestaan. Leesclubleden zelf hebben daar, desgevraagd, wel verschillende verklaringen voor. Uit hun antwoorden komt naar voren, dat vrouwen zich graag verplaatsen in de wereld van anderen, en daarover graag praten. Een van de vrouwen formuleerde het als volgt:“Vrouwen kunnen beter lezen! Althans, waar het literatuur betreft. Bij een roman moet je je betrokken voelen, moet je je inleven in de personages en omstandigheden. Nou, vrouwen kunnen dat beter dan mannen. Ze zijn nieuwsgierig naar mensen, naar hoe en waarom ze hun leven leiden, zoals ze het leiden (kortom: naar de geschiedenis). Daarnaast willen vrouwen graag hun ideeën, gedachten, ervaringen en gevoelens hierover met elkaar delen. Mannen lezen meer ‘doelgericht’, om kennis te vergaren, nuttige kennis waar ze direct voordeel van hebben. Over literatuur praten is voor mannen vaak small talk bij de borrel. Dat is ietwat gechargeerd, maar in de kern komt het hier wel op neer.”

De Lekkere Letters

‘De Lekkere Letters’ is de naam van één van de 27 Midden-Brabantse leesclubs die in het boekje opgenomen zijn. Veel leesclubs hebben daarentegen geen naam. Alle 27 passeren de revue in woord en beeld, waarbij Joep Eijkens voor de fotografie zorgde.

Uit de 27 portretten valt op  te maken, dat het imago van ‘theekransjes’, dat de leesclubs aankleeft, geheel onterecht is. Weliswaar zie je op de foto’s hoe de leden gewoonlijk bijeen zitten aan een tafel, en dat op die tafel niet enkel boeken zichtbaar zijn, maar meestal ook kopjes, een schaaltje met wat lekkernijen, en een koffie- of theepot, maar uit de beschrijvingen blijkt zonneklaar, dat bij de besprekingen de ernst de boventoon voert.

De leden bereiden zich ook serieus voor. Zij lezen het boek, en sommigen bestuderen het: men verzamelt achtergrondinformatie over de auteur, men verdiept zich in de historische situatie die in het boek aan de orde komt, en men slaat er recensies van het boek op na. Ook de boekbespreking zelf gebeurt veelal op een zeer gedegen wijze. Soms komen daarbij plattegrondtekeningen op tafel waarop het verloop van de gebeurtenissen en de rol daarin van de hoofdfiguren in beeld is gebracht. Ook komt het voor dat men tijdens de bijeenkomst naar de muziek luistert die in het boek wordt genoemd.

Géén ‘small talk’

 ‘Dit alles staat ver af van small talk en theekransjes’, aldus Norbert de Vries, tevens voorzitter van de stichting die het boekje uitgeeft. ‘Naast gedegenheid is er genegenheid, ofwel het sociale aspect van de leesclubs. Vriendschap en plezier enerzijds, en belangstelling voor literatuur anderzijds: die beide elementen vormen de kern van de leesclub’.

Sommige leesclubs komen voort uit een vriendinnengroep, andere wórden een vriendinnengroep. De onderlinge band is vaak zeer sterk. Dit leidt er toe, dat veel clubs ook activiteiten op een ‘aanpalend’ terrein gaan ontwikkelen: het gezamenlijk bezoek aan tentoonstelling, film of toneel, of het organiseren van een eigen weekend met daarin culturele/literaire excursies.

‘De Lekkere Letters en andere leesclubs’ . Tekst Joep Eijkens en Norbert de Vries. Fotografie Joep Eijkens. Het boekje  is op de boekenmarkt ‘Boeken rond het Paleis’ op 26 augustus 2012 voor 7,50 euro te koop bij de kraam van de Stichting dr P.J. Cools msc.

fleursdumal.nl magazine

More in: - Book Lovers, The Art of Reading