Charley Toorop in Museum Boymans Rotterdam
CHARLEY TOOROP
in Museum Boymans van Beuningen
27 september 2008 – 18 januari 2009
De tentoonstelling ‘Vooral geen principes! Charley Toorop’ laat het werk zien van de krachtigste vrouw uit de Nederlandse schilderkunst van de twintigste eeuw. Het gaat om 120 werken uit haar eigenzinnige, zelfbewuste en sociaal bewogen oeuvre.
Alles voor de schilderkunst
De titel ‘Vooral geen principes!’, is een uitspraak van Charley Toorop (1891–1955) zelf. Als het moest, zette ze alles voor de schilder kunst opzij. De volledige uitspraak luidt dan ook: ‘Vooral geen principes – werken en onze opvattingen zuiveren.’ De schilderkunst was haar manier om zichzelf te verwerkelijken. Als enig kind van de symbolist Jan Toorop (1858 –1928) was Charley voorbestemd
voor een zelfstandige kunstcarrière. Voor een vrouw in die tijd was dat uitzonderlijk. Eerst richtte ze zich op de muziek, maar toch trad ze in de voetsporen van haar vader. Ze ging niet naar de kunstacademie, maar leerde het vak van hem. Hij steunde en stimuleerde haar waar hij maar kon. Kinderen, vrienden en de kunst Na een mislukt huwelijk met Henk Fernhout vestigde Charley Toorop zich in Bergen. Ze schilderde zichzelf en haar kinderen Edgar, John en Annie op confronterende wijze in 1929. Jan Toorop liet voor haar het huis ‘De Vlerken’ bouwen. Ze werd het middelpunt van een hechte groep kunstenaars. Charley vereeuwigde die in ‘Maaltijd der vrienden’ (1932). Ze had verschillende affaires en relaties met bijzondere mannen, maar bleef eigenzinnig en vrijgevochten haar gang gaan.
Zestien zelfportretten
In het begin werkte ze expressionistisch met gloeiende kleuren en vertekende vormen. Na een verblijf in Parijs, begin jaren twintig, ontwikkelde ze een heldere en realistische stijl. De meeste van haar doeken presenteren haar onderwerpen frontaal. Een mooi voorbeeld daarvan is het zelfportret uit 1928, dat Museum Boijmans Van Beuningen onlangs heeft verworven. Naast zelfportretten – in de
tentoonstelling zijn er zestien te zien – schilderde ze vanuit haar politieke en sociale belangstelling boeren, vissers en arbeiders. Verbanden en invloeden Wat Jan Toorop voor haar had gedaan, deed zij later voor haar zoon Edgar Fernhout (1912 –1974). In haar schilderij ‘Drie Generaties’ (1950) zijn Jan, Charley en Edgar in onderlinge samenhang in hun kunstenaarschap geportretteerd. Inmiddels is er de vierde generatie. In de tentoonstelling en het boek vallen alle wetenswaardigheden over Charley Toorop op hun plaats en worden verbanden duidelijk en invloeden zichtbaar. Daardoor wordt inzichtelijk hoe de sleutelwerken van haar oeuvre passen binnen een omvangrijk geheel.
Museum Boymans van Beuningen Rotterdam
27 september 2008 – 18 januari 2009
Charley Toorop: Vooral geen principes
Museum Boijmans Van Beuningen
Museumpark 18-20
3015 CX Rotterdam
010 4419400
fleursdumal.nl magazine
More in: Art & Literature News